nriEirwE
*Êt Nieuws- en Advertentieblad j||f
voor do Provincie Utrecht»
No. 5.
Woensdag 16 Januari 1817.
47e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG!
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
KENNISGEVING.
p Y V
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afionderlgte Nummers 5 Cent.
ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vriidag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonu. 69.
ADVER1ENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Joego-SIaven en de Russische
Constituante.
Geëmigreerde Joego-SIaven hebben
een oproep gericht tot de Russische
Constituante. Dit document wijst op
bet feit, dat de Oostenrijksch Hon-
gaarsche autoriteiten de volledige
publicatie hebben belet van de nota
der maximalisten van 26 November,
bétreiïende bet zelfsbestemmingsrecht
der volken, en dat zij bet verslag van
de zitting der Oostenrijksche kamer
van 18 Dec. hebben bekort, waarin
de Joego-slaviscbe en socialistische
afgevaardigden bet program van graaf
Czernin hebben afgewezen.
De Joego-slaven ontwikkelen ver
volgens bet volgende program
1. Behalve Magyaren en Duitschers
is geen volk tevreden met zijn positie
in de Habsburgsche monarchie, en elk
volk wenscht een onafhankelijk natio
naal bestaan te voeren. Na droevige
ervaring ondervooden te hebben, heb
ben die volken geleerd om geen ver
trouwen te hebben in de onoprechte
beloften van de Oostenrijksch-Hon-
gaarscbe regeering, en om niet toe te
laten, dat dit Oostenrijksch-Hongaarscb
vraagstuk beschouwd wordt als er een
van binDenlandschen aard. De volken
der dubbele monarchie willen in geen
opzicht geacht worden in te stemmen
met de oplossing van bun nationale
kwestie op den grondslag van een
geoctroyeerde en fictive constitutie,
onderhevig aaD voortdurende schen
dingen.
2. Alle Serviërs, Croaten en Slove-
nen, te zamen vormende eenzelfde
ethuologiscbe eenheid, onderdrukt als
ze worden door de Duitscbers in
Oostenrijk, door de Hongaren in
Hongarije en in Kroatië, door beiden
tegelijk in de eenige kolonie in Europa,
n.l. in Bosnië-Herzegowina, verlaDgen
hun hereeniging met Servië en Monte
negro tot een onafbankelijken staat.
Zij beschouwen het als hun raenschelijk
recht en hun recht van Slaven om
aan de Russische revolutioDnairen, die
eerlijk en bewust hun doel nastreven,
openhartig te verklaren, dat een af
zonderlijke vrede slechter zou zijn dan
die van 1849, dat hij elke kiem van
opkomende democratische ideeën in de
centrale rijken voor goed zou ver
stikken en een haard van onrust en
oorlog zou laten blijveö voortbestaan.
Alleen een volkomen overwinning der
Europeesche en Amerikaansche demo
cratie zal de vrijheid kunnen brengen
aan de onderdrukte volken der Habs
burgsche monarchie."
Grenesluiting.
Een Fransch draadloos bericht wist
te verzekeren, dat de Nederl.-Duitsche
grens voor het reizigers- en handels
verkeer zou worden gesloten. Een
Belgisch dagblad verzekerde, dat die
sluiting reeds zou zyn ingegaan.
In verband met de ODgeiustheid
die daardoor o.a. voor onze kolen-
voorziening moest ontstaan, zijn wij
op informatie uitgegaan en vernemen,
dat althans nu het grensverkeer on
gestoord plaat6 heeft en van een aan
staande belemmering is ook ter plaatse
waar men dat zou moeten weten,
niets bekend. »N. Ct.c
De Duitschers zetten op het
oogenblik de grens langs Kerkrade
(Limburg) af met zwaar kippengaas,
vlak achter de Hollandscbe versper
ringen.
Distributie van rundvleescb.
Het gemeentebestuur van Utrecht
beeft, (naar het »U. D.» meldt), thans
het standpunt ingenomen, dat tot de
distributie van rundvleesch behoort
te worden overgegaan.
Het heeft zich gewend tot de com
missie van bijstand inzake de uitvoe
ring van de Distributiewet 1916 en
er op gewezen, dat de stijging der
prijzen van het rundvleescb, die een
tijd geleden begonnen, nadat het
vleesch gedurende eenigen tijd abnor
maal laag in prijs is geweest, thans
in snelle en hevige mate toeneemt.
Deze stijging is van dienaard.dat,
naar de meening van het gemeente
bestuur van Utrecht, het rundvleesch
voor tal van gezinnen niet meer te
verkrijgen is. Bovendien verwacht het,
dat het vleesch in de eerstvolgende
weken nog belangrijk zal worden ver
hoogd.
Het heeft daarom der commissie
van bijstand verzocht, er bij den
Minister van Landbouw op aan te
dringen, met de distributie van rund
vleesch onverwijld een aanvang te
maken.
De bakkers van Tiel en Omstre
ken, een 80-tal, hebben besloten met
ingang van bet 38a tijdvak voor de
broodkaarten, geen brood meer te
bakken, indien de bloem niet wordt
geleverd voor f 7.50 per 50 K.G.
(thans f 10,30)..
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der
Graaf Co 's Bureaux voor den Han
del zijn over de afgeloopen week,
eindigende 12 Januari, in Nederland
uitgesproken 14 faillissementen tegen
13 faillissementen in dezelfde week
van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 12 Jan.
1918 25 faillissementen tégenover
23 over hetzelfde tijdperk van bet
vorige jaar.
Voor de afd. Amersfoort van
den Ned. Protestantenbond sprak
Maandagavond in de Rem. kerk ds.
W. Mackenzie, van Alkmaar, over
lOnsterfelijkheid der Ziel».
Spreker zal geven een nuchtere
beschouwing, niet de geestelijke sfeer
beschouwen, naar aanleiding van bet
boek van Frederik van Eeden, Paul's
Ontwaken.
Deze beschreef hierin het leven van
zijn overleden zoon. Enkele bijzonder-
j heden treffen ons. Hij was een onaf
hankelijke geest. De jongen wilde niet
naar school gaan en zijn eigen weg
volgen.
Paul was onafhankelijk, origineel,
maar ook zwaarmoedig. Dat gevoel
van de vergankelijkheid der dingen
drukken hem. Dit had een grond in
zijn slechte, zwakke gezondheid.
Zelfmoord, daar dacht bij aan, en
toch hechtte hij aan het leven. Paul
werd verdraagzaam op zijn ziekbed
en toen bij zijn sterfoogenblik voelde
naderen, vroeg bij: «Vader, wilt ge
God vragen mij tot zich te nemen».
Na deze inleiding leest spr. enkele
bladzijden uit het boek van Van Eeden
voor, waarin deze het overlijden van
zijn zoon beschrijft. Van Eeden is
door het sterven van zijn zoon tot
de overtuiging gekomen, dat de ziel
onsterfelijk is. Spreker verklaart zelf
een soortgelijk, geestelijk feit te heb
ben gezien. Dit is echter nog geen
bewijs van onsterfelijkheid, zooals Van
EedeD meent.
De geloovigen hebben geen bewijs
noodig, doch de twijfelaars wel. Alle
godsdiensten hebben geleerd de on
sterfelijkheid van leven. Men is niet
ontkomen aan verzinnelijking van bet
geestelijke.
Wat verwachtten wij na den dood
Er is een materialistische wereldver
klaring, die bet leven na dit leven
verloochent. De menschenziel was niet
tevreden met dit materialismezij
hongert en dorst naar eeuwigheid.
'Nu is men beil gaan zoeken in spi
ritisme en theosofie. Deze spreken
niet van onsterfelijkheid, maar ver
schuiven de kwestie.
Spreker gelooft in onsterfelijkheid,
en geeft verschillende gronden hier
voor
lo. De ziel bestaat, is realiteit.
Een 40-tal jaren geleden waren de
intellectueelen vrijdenkers en de schare
was geloovig en thans is het omge
keerd. Het materialisme meende met
stof, atoom en kracht alles te ver
klaren en heeft niets verklaard.
Het materialisme ziet de werke
lijkheid van één kant en ze beeft toch
meer zijden Het is dus niet zuiver.
Met het persoonlijk geestelijk leven
weet het materialisme geen raad. Met
een geestelijk iets verklaart ze de stof,
en dat kan niet. Het materialisme
ontworstelt zich zelf. Wij hebben één
zekerheid; Ik ben. Onze geest heeft
een zelfstandig bestaan, onze ziel be
staat. En is ze onsterfelijk Dit geloof
ik, zegt spreker, onze geest gaat niet
verloren, maar werkt in op andere
geesten.
Wij zijn eeuwig, als persoonlijke
wezens onsterfelijk.
Na de pauze wordt dat door den
spreker nader uitgewerkt en verklaard
op drie gionden: 1. Natuur weten-
schappelijken grond. 2. Ethische grond.
3. Religieuse groDd.
Niets vergaat wat is. De geest is
en vergaat dus niet. De geest is dus
onsterfelijk. De geest is ondeelbaar,
de stof is deelbaar, dat is het verschil.
Wat is het hoogste? De persoon
lijkheid, die we zijn, dat is de grootste
gave. Wij voelen ons geroepen. Ieder
menscb heeft zijn roeping, zijn ideaal.
En zou nu dit leven in eens uit zijn?
De orde zou dan de grootste wanorde
zijn? Zou een leven van een Jezus
dan ijdel zijn? Onsterfelijkheid wordt
geëischt door ons ethisch bewustzijn,
en zou nu een leven dat als hoogste
roeping heeft zich zelf te volmaken
afgebroken worden, in eens afgebro
ken? Zoo iets is onbestaanbaar, we
kunnen er met aan ontkomen.
De geest zal leven, hoe en in welken
vorm dat weten we niet. Dood is geen
einde, maar overgang, zegt van Eeden.
God is de Onbekendheid, die het
Heelal leidt. Wij hebben deel aan bet
eeuwige leven, wij zijn een stuk van
zijn geest. Het eindige en oneindige
staan niet tegenover elkaar, zijn geen
tegenstelling. Wij zijn niet van deze
wereld, die vergaat, doch we hebben
vertrouwen noodig, dat God ons na
dit leveQ onzen weg zal wijzen.
Hoe moeten we ons dit leven denken?
We weten niets. Het kompas wijst er
naar, doch de kaarten kennen we
niet. Ik kan niet gelooven aan een
eeuwigen hemel met volslagen rust,
zooals vele godsdiensten leeren.
Wat voor waarde heeft ons on
ster felijkbeidsgeloof? 't Is zelfzucht
beweert men, doch dat is niet waar.
Voor onze daden zijn we eeuwig ver
antwoordelijk. Eeuwigheidsbesef geeft
den mensch eeuwigbeidskracht, draagt
ons over den tijd met zijn ellende.
Mej. H. C. C. de Jager alhier,
behaalde hij bet te Utrecht gehouden
examen van den Ned. Sten. Bond
»I. Pitman», het diploma als kantoor
stenograaf.
Tegen den timmermansknecht,
beschuldigd vau diefstal met iobraak
in villa's op den Berg alhier, werd
door het O. M. aan de rechtbank te
Utrecht 5 maanden gevangenisstraf
geëischt. Mr. v. d. Mark bepleitte
verzachtende omstandigheden en vroeg
voorwaardelijke veroordeeling.
Op de jongste staatsleening is
door ingezeteneo van Amersfoort ge-
teekend vooreen bedragvanfl.600.000.
26 Januari a.s. zal door het
Rottsrdamsch Tooneel in «Amicitia»
»Hedda Gubler» worden opgevoerd.
Door den Aartsbisschop van
Utrecht is aan de roomsch-katholieken
te Amersfoort vrijstelling verleeod van
de kerkelgke vasten- en onthoudings-
wet voor zoover het betreft het ge
bruik maken der spijzen van de CeD-
trale Keuken.
2e Abonnements-Coneert georgani
seerd door het Concertbureau
Hans Augustin, Amsterdam.
Op het 2e Abonnements-Coneert
van het Concertbureau Hans Augustin
in Amicitia te Amersfoort, Woensdag
23 Januari (aanvang half acht) zal
de ook in Nederland zoo enorm ge
vierde Hongaarsche violist Emil Tel-
manyi optreden, tezamen met den
voortreflelijken Hongaarschen pianist
Sandor Vas. De beide kunstenaars
zullen bet volgende programma ten
gehoore brengen. Voor viool en piano
Mozart, Sonate es gr. t., Schubert,
Pbautasie op. 159, Corelli, La Folia;
verder zal Telmanyi spelen de Partita
e gr. t. van Bach vooi viool solo.
Het was Zondagavond zeer vol
en gezellig in Amicitia», toen de
beide Bouwmeesters met tiun gezel
schap «Het intieme Tooneek de
generale repetitie van »Een kostbaar
Leven* vertoonden. Het spel liep vlot
van stapel en voldeed allen zeer, trou-
weus het stuk is reeds meer dan 250
maal opgevoerd.
Door de enorme sneeuwval van
dezen nacht zijn op een aantal plaatsen
de telefoondraden afgeknapt, waardoor
het telefonisch verkeer is gestoord,
Op de j.l. Maandag gehouden
kaasmaikt werd aangevoerd 1 wagen
bevattende 254 K.G kaas.
Prijs f70.per 50 K.G. Er wa$
geen handel.
De Burgemeester en Wethoudeis
van Amersfoort maken bekend, dat in
de week van 21 tot en met 26 Januari
1918 zal worden verkrijgbaar gesteld
op bon No. 52:
Bruine boonen 1 ons per persoon.
Groene erwten 1
Bak- en Braadvet Is»
(indien voorradig).
Zeep 1 s j
Varkensvleesch 1
Gezouten Rundvleesch K.G. per
persoon k 70 ct. per pond, (voorloopig
op bon A. 52).
Kindermeel voor kinderen beneden 1
jaar op bon No. 1 van de Kinierrneel-
kaart 1 pond (Molenaars Kindermeel)
a 40 ct. per pond.
Aardappelen 5 K.G. per persoon.
Vervolgens is goedkoope melk ver
krijgbaar (voor hen, die daarvoor in
de termen vallen) op bon No. 7 tot
en met No. 13 van 20 Januari tot en
met 26 Januari 1918.
Amersfoort, 15 Januari 1918.
Burgemeester en Weihouders
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R VEENSTRA.
Boekbespreking.
De invoering der postcheque en
girodienst door het Rijk, eene instelling
waarin binnen afzienbaren tijd bet
meerendeel der zakenmenschen plus
een groot aantal particulieren rekening
houder» zullen zijn, heeft de firma
M. M. Couvee, uitgever in Den Haag,
aanleiding gegeven tot het verkrijgbaar
stellen van een register voor alle
daarbij voorkomende aanteekeniDgen.
Netjes uitgevoerd, op stevig register-
papier gedrukt in handig formaat zal
dit practisch ingerichte aanteekenboek
voor ieder bjj bovengenoemden dienst
aangeslotene onmisbaar blijken.
De heer B. H. Rouffaer wordt,
op zijn verzoek met 1 Februari eervol
ontheven van de tijdelijke werkzaam-
stelling als adjunct-inspecteur der
directe belastingen aan do inspectie
Amersfoort.
