Plaatselijk Nieuws.
Gemeenteraad.
Het slechte brood t
Wij lezeD in de Tel. o.a.:
De meelfabrieken leveren dag in
dag uit bet zelfde minderwaardige
beestenvoer af dat bovendien aan rijk
en gemeenten (op ongebuild meel is
het nadeelig prijsverschil grooter dan
op eenig artikel) schatten geld kost.
Het is zelfs zoo sterk, dat bet meel,
afgeleverd door de fabriek, die op
last van den Amsterdamschen Ge
zondheidsdienst voor 24 uur stopgezet
werd, na die stopzetting precies even
slecht was als daarvoor.
Van een andere meelfabriek was het
product op een der dagen in de af-
geloopen week inderdaad beter. Toen
een der verbruikers hierover zijn vol
doening te kennen gaf, werd hem
geantwoord, dat zulks dan op een
«vergissing* aan de fabriek moest
berusten, want »de mélange bleef
voorloopig onveranderd".
Tot op dit oogenblik zijn alle klach
ten van broodfabrikanten en bakkers,
van burgemeesters en van directeuren
van levensmiddelenbedrijven, totaal
vruchteloos gebleven.
Van verschillende zijden wordt ons
verzekerd, dat op order van hooger
hand in casu Rijksgraanbureau
eerst de partijen bedorven erwten
verwerkt moeten zijn, alvorens een
betere qualiteit meel gefabriceerd kan
worden.
Een dergelijke manipulatie kan niet
streng genoeg afgekeurd worden.
Voor ƒ25.OOO vee in beslag genomen.
De burgemeester van Wamel heeft
wegens het niet aangeven van vee bij
de gebr. Reynders aldaar, beslag gelegd
op den gebeelen veestapel, een waarde
van f25.000 vertegenwoordigende.
Daar H. M. de Koningin Zich
zoozeer in beslag genomen ziet door
baar Regeeringsplichten en Zich ten
volle wenscht te wijden aan het op
bouwen der toekomst van ons land.
heeft Hare Majesteit het voornemen de
eenvoudige levenswijze, gedurende de
oorlogsjaren gevolgd, voort te zetten.
Dinsdagavond vergaderde de
Afd. Amersfoort van den Nat. Bond
van Handels- en Kantoorbedienden
Mercurius" in de foyer van sAmicitia".
Nadat de voorzitter der afdeéfling,
de heer T. C. R. Smit, allen had
welkom geheeteo en in 't kort de
bedoeling der vergadering had uiteen
gezet, werd 't woord verleend aan
den heer Jac. F. Vogel, van Rotter
dam, bondssecretaris.
De heer Vogel begon met uiteen
te zetten, hoe de stand der salarissen
van kantoorbedienden is en op welke
wijze daarin verbetering is te brengen.
Daartoe is noodig een vakorganisatie,
liefst over 't geheele land, welke
zonder te spreken van der leden
godsdienstige of politieke overtuiging
optreedt voor hunne financieele be
langen. In den breede memoreerde
spr. het verschil tusschen hen, die
handenarbeid verrichten en de in-
tellectueele werknemer en toonde
met verschillende staaltjes aan, boe
treurig de toestand van 't kantoor
personeel in 't algemeen is. Bij een
onderzoek in 1914 ingesteld bleek
de in doorsnee kantoorbediende op
28 jarigen leeftijd 900.per jaar
te verdienen, in 1917 ƒ1043, als ge
volg van duurte-toeslagen gedurende
den oorlog, d.i. 15 pCt. verhooging.
De handwerksman heeft in dien
tijd zijn weekloon tot 25 a ƒ30 op
gevoerd zooals bv. de lompensorteer
der in Amsterdam en de bootwerker.
De Raadscommissie in Rotterdam,
welke de stijging der levensmiddelen
naging, kwam in haar rapport tot
de conclusie, dat van 1913 tot helft
1918 de voedingsmiddelen 87 pCt.
in prijs gestegen zijn. Een stijging
van de salarissen met 15 pCt. hoog
stens 25 pCt. is dus daaraan niet
evenredig. De typografen hebben hun
loon, dank zij de sterke organisatie
in doorsnee met 67 a 68 pCt. zien
stijgen en in de veenkoloniën is het
loon van een volwassen werkman
(19 jaar) 28.per week of ƒ1450
per jaar, (kantoorpersoneel ƒ1043.—)
Prof. Volmer heeft vooral gewezen
op den wantoestand teu opzichte van
den intellectueelen werknemer, ter
wijl ook Prof. Treub reeds in 1907
op 't congres wees op de noodzakelijk
heid om zich bij een vakvereeniging
aan te sluiten, wilden de kantoor
bedienden niet achterblijven bij
anderen, wier vakvereeniging sterker
staat in den strijd om 't bestaan.
De kantoorbedienden ajjo, zegt de
heer Vogel, bardleersch en doordat
ze 't bun patroons niet lastig maken,
krijgen ze zoo weinig gedaan.
By de salaris-meeting in Nov. te
Amsterdam gehouden hebben de
beeren Treub en Ketelaar erop ge
wezen, dat de kantoorbedienden
moeten staan achter hun organisaties.
Nu of nooit, zei de heer Treub, dient
men van de gelegenheid te profi-
teeren, welke door geheel 't land
wordt aangegrepen om verbetering
van maatschappelijke positie. Een ge
legenheid ontstaan door den drang
der tijden.
Het moet uit zijn met halfheid en
laksheid, zegt spr., daarom steik aan
een gesloten en niet 't bestuur der
afdeeling of de organisatie teleur
gesteld Spreker hoopf dat de af
deeling weldra 100 leden zal tellen
welke allen zullen medewerken om
't doel te bereiken, dat de Bond zich
voorstelt.
De Voorzitter Smit dankt den heer
Vogel voor zijn rede en wijst op het
geen alhier is en wordt gedaan voor
't collectief arbeidscontract.
Bij acclamatie wordt hierna de
volgende motie goedgeurd.
De vergadering enz.
gehoord de door den heer Jac. F.
Vogel, gehouden bespreking over de
economische toestanden, vooruit
zichten daarvan en de salarieering
der Handels- en Kantoorbedienden
tot haar leedwezen moetende
erkennen, dat, in verhouding tot den
thans geldenden levensstandaard, het
salarispeil van een groot deel der
kantoorbedienden van dien aard is,
dat vele vakgenooten niet op vol
doende wijze, of slechts met de
grootste zorgen, in bun levensonder
houd, kunnen voorzien;
gezien het feit, dat de loonen van
vele, en groote groepen handarbeiders
in de laatste tijden belangrijk meer
dan van de kantoorbedienden ge-
stegeu zijn, terwijl aan laatstgenoem
den met betrekking tot intellectueele
ontwikkeling zoowel als aan levens
wijze hoogere eischen dan aan hand
arbeiders worden gesteld
doet een zeer dringend beroep op
alle patroons om de salarissen hunner
bedienden dusdanig te herzien, dat
ze in overeenstemming met den zoo
geweldig gestegen levensstandaard
komen
en wekt, teneinde dit en de noodige
verbeteringen in de arbeidsvoorwaar
den zoo spoedig mogelijk te bereiken,
alle vakgenooten op, bun plaats in de
vakorganisatie in te nemen, waardoor
het mogelijk zal worden met meer
kracht voor de belangen der bedienden
op te treden.
Na nog te hebben meegedeeld, dat
de Afd. zich met den heer Wijk in
contact beeft gesteldwekt bij de
leden op tocb de op 19 dezer te
houden vergadering, wanneer de ver
kiezing van een secretaris der Afd.
aan de orde is, te toonen belang te
stellen in 't werk van 't bestuur en
dit te steunen met alle macht.
Het Dinsdagavond in «de Arend*
gehouden liefdadigheidsconcert voor de
kindervacantiekulonies «Naar Buiten*
mag vrij geslaagd heeten.
Enkele krachten werden door ziekte
gemist, terwijl 't publiek ook elders
kon genieten, welke beide zaken na
tuurlijk afbreuk deden.
De violiste mejuffrouw H. Werker
gaf eeu verdienstelijk werk, terwijl
freule Von Schmidt Auf Altenstadt
als alt-solo ook zeer viel te prijzen.
De pianobegeleiding was bij den
beer P. J. Tiggers in goede handen,
zijn prachtig spel heeft zeker veel
gedaan om 't geheel te doen slagen.
Heeft Dr. Jorissen bericht, niet
meer in aanmerking te willen komen
bij de a.s. Statenverkiezingen, thans
heeft hij besloten zich bij de a.s. raads
verkiezingen niet meer beschikbaar te
stellen.
Dit zit zoo: de R. K. Kiesvereeniging
heeft onlangs een gemeonteprogram
opgesteld, waarin de bepaling voor
komt, dat de commissie toezicht houdt
of de raadsleden der R. K. fractie zich
wel aan dit program houden.
Wethouder Jorissen acht een derge
lijke bepaling in strijd met art. 45 der
Gemeentewet en wenscht slechts een
R. K. Gemeeoteprogram te onder
teekenen, als dit vanwege de R. K.
Staatspartij zelf wordt opgesteld.
Tot ouderlingen der Geref. ker
ken alhier zijn gekozen de beeren:
Joh. T. de Lange, Joh. Mulder en
J. K. Wendt en tot diakenen de
heeren: F. Boerwinkel, J. D. v.d.Hoorn
en W. Salomons. Doordat de heer
Mulder bezwaar maakte tegen zijn
roeping, is een nieuwe verkiezing
noodig.
Volgens «de Kerkbode* heeft
het classicaal bestuur van Amersfoort
in zijne vergadering van 4 December
jl. de nieuwe grensregeling tusschen
de kerkelijke gemeenten Amersfoort
en Leusden goedgekeurd, benevens
de voorstellen door de betrokken ker
keraden bereids geregeld.
Een en ander is ter nadere goed
keuring aan de Commissie van Toezicht
en 't Provinciaal Kerkbestuur door
gezonden.
De Geref. Bond, welke over 29
van de 49 stemmen in 't kiescollege
der Herv. kerk alhier beschikt, beeft
van de overmacht gebruik gemaakt
en 't volgende zestal doen opmaken
voor de vierde predikantsplaats: B.
Batelaan, de Bildt; G. Benes, Delft;
W. Biesbaar, UtrechtJ. G. Dekking,
Putten; I. Kievit, Benschop; G. A.
Pott, Oud-Beierland. Uit dit zestal is
als drietal gevormd: B. Batelaan, G.
Benes en I. Kievit.
Van 27 November tot 4 De
cember deden zich in onze gemeente
voor 3 gevallen van diphtheritis en
3 van roodvonk.
De bezoekers van 't Algemeen
Militair Tehuis in «Ons Huis* werden
op St. Nicolaas onthaald op speculaas,
terwijl allen een boekwerk ten ge
schenke ontvingen.
De cursus tot opleiding voor de
hoofdakte tot oprichting waarvan de
gemeenteraad in de vergadering van
3 Dec. jl. besloot, is 9 December
aangevangen in 't schoolgebouw aan
de Hellestraat.
Leeraren van genoemden cursus
zijn F. P. de Jongh (directeur) leeraar
R. H. B. S., Nederlandsch en ge
schiedenis, W. A. W. Moll, paedago-
giek; H. J. Veldhoen, rekenen A. B.
van der Klein, teekenen; J. Jansma,
aardrijkskunde; P. van der Lijn,
hoofdonderw. R O. G., kennis der
natuur.
De heer Moll is onderwijzer te
Amsterdam, de overigen zijn allen
van hier.
Het 3e bataljon van 't derde
Regiment Infanterie is weer naar
Amersfoort terug gekomen.
De beer T. F. M. Schaepman,
kapitein der infanterie wordt naar
Assen verplaatst.
Bevorderd worden roet 4 Jan. a.s.
de heerenJ. G. van Dreumel tot
commies afd.-cbef Onderwijs en Volks
huisvesting, A. Boogerman tot com
mies en P. Bergsma tot adj.-commies
2e klasse.
De heer M. J. van Dugteren,
leeraar aan de Middelbare Handelsdag-
school alhier, staat No. 2 op de voor
dracht voor leeraar in schrijven en
teekenen aan de H. B. S. met3-jarigen
cursus te 's Gravenbage.
Het programma van 't concert
van gewijde muziek gaf naast ver
scbeidenheid toch veel eenheid. De
uitvoering was zeer goed.
Mevr. Lodowska bezit een mooi
geschoolde stem, zeer geschikt voor
de nieuwere muziek, vandaar dat, die
«Bibliscbe Lieder* van Doorik, zoo
uitstekend door haar werden ten ge-
boore gebracht.
De tenorstem van den beerP. Mie-
dema was goed, hoewel weden indruk
kregen, dat niet alles nog af was.
Muzikale warmte tintelt evenwel in
zijn zang, wat vooral uitkwam in de
ïGerstlicbe Liedera van Reimann.
De violist, de heer Carol van Berot
was vrij goed in zijn spel, hoewel hier
en daar wat onzeker, onrustig.
De harmoniumbegeleiding der ver
schillende solisten was bij den heer
F. Hartman in zeer goede handen.
Bij het op 18, 19 en 20 Novem
ber jl. o.a. te Amersfoort gehouden
examen der «Vereeniging van Leeraren
in de Handelswetenschappen* zijn voor
het practijkdiploma Boekhouden enz.
o m. geslaagd A. Benning, J. J. Hasse
laar, J. Hehenkamp, J. van Leyenhorst,
Z. van Nimwegen, H. J. Visser en
G. van Wessel, allen oud-leerlingen der
Middelbare Handelsdagschool alhier.
«Het Hollandsch Comité Huldi
ging Belgisch Koningspaar*, bedoe
lende: bet aanbieden aan Koningin
Elisabeth van verzamelde bijdragen
voor «Steun aan de Weduwen en
Weezen van gesneuvelde Belgen*,
verzoekt ons er aan te willen her
inneren, dat:
aan allen, die voor ons doel be
stemde inteekenlijsten ontvingen, drin
gend wordt verzocht om deze lijsten
met de bijdragen, zoomede (voor de
goede contróle), ook alle onverhoopt
blanco lijsten, na aftrek van porto's
enz., vóór 15 December a.s. te willen
terugzenden aan den beer W. de Geus,
Ligusterstraat 84, den Haag.
Het vertrek van de gezinnen
der Belgische geïnterneerden van hier
is thans officieel vastgesteld op Maan
dag 16 December a.s. Dat dat vertrek
heel wat drukte teweegbrengt, kan
men dagelijks zien bij 't bureau van
Van Gend Loos aan de Langestraat,
waar den gebeelen dag de kisten,
koflers en meubelen der Belgen met
handwagens worden aangevoerd. Nu
geen wonder; meer dan 1260 ge
zinnen wonen in de Belgische dorpen
en daarbij komen dan nog die ge
zinnen, welke in de stad zijn gehuis
vest.
Door 't vertrek der Belgen uit
onze stad komen 107 woningen vrij.
Hoewel velen van hen slechts een
gedeelte van een buis in onderbuur
hadden, toch nog een aardig getal.
De Engelscben zijn uit de In-
fanterie-kazerne vertrokken en in hun
plaats zijn de Franschen er in getrok
ken. Met hun roode broeken en petten
en hun eigenaardige kleeding trekken
zij zeer de aandacht. Sommigen zien
er erbarmelijk uit met hun verfon-
faaide kleeding.
In 't kamp «De Vlasakkers*
alhier, vertoeven op 't oogenblik een
groot aantal Franscbe krijgsgevange
nen, wier vertrek niet zoo heel spoe
dig zal geschieden. Zij die wat lectuur
te missen hebben, hetzij kranten of
boeken, zullen voorzeker dien men-
schen een dienst bewijzen. Luitenant
Antink, in de Vlasakkers, zal gaarne
een en ander in ontvangst nemen.
Ook de vereeniging ter verbreiding
van kennis over Nederland in den
Vreemde (seer. Dr. M. de Hartogh,
PI. Kerklaan 23, Amsterdam) trekt
zich 't lot dezer krijgsgevangenen aan.
Verleden week was 't vervoer
van paarden voor de slacht in vollen
gang.
De beesten werden aan de Brouwerij
gewogen en genummerd, wat geschiedde
door het knippen van een romeinseb
cijfer in 't rughaar.
Het geheel liep over de 250.
De beesten kwamen van buiten en
uit de militaire stallen alhier. Het
le depot huzaren leverde er '103 en
het 2e 195 paarden, welke naar
Haarlem en Leiden verzonden werden.
Voor eigen distributie krijgt Amers
foort er 46.
Door onze gemeentelijke politie
werd aangehoudeneen Amsterdam-
scbe jongen, die zonder geldig plaats
bewijs naar hier was gereisd en werd
teruggebracht; een persoon gesigna
leerd in het Algem. Politieblad en
3 personen, die wisselstukken van de
H. IJ. S. M. hadden gestolen.
Bekeuringen werden opgemaakt
tegen een persoon wegens 't rijden met
rijwiel op een voetpad, en tegen een
ander wegens overtreding der Trek-
hondenwet.
Aangifte werd gedaan, van diefstal
door: een Amsterdammer van kousen
uit z'n kraam op de markt alhier,
waarvoor 3 boefjes werden aangehou
den, terwijl de kousen in beslag werden
genomen van diefstal van 3 rijwielen
en van f 32 uil de portemonnaie van
een sergeant; verder nog van oplich
ting van een party sigaren, waarvoor
3 personen als daders werden aan
gehouden.
Tegen een ingezetene werd proces
verbaal opgemaakt wegens boutdiefstal
uit Birkhoven.
Bij een inbraak alhier gepleegd
werden 2 damesrijwielen ontvreemd
en 4 autobanden.
Aangehouden werd: een spoorweg
beambte, die aardappelen had ont
vreemd, welke per spoor moesten ver
voerd wordenbenevens een militair,
die van zijn korps was weggeloopen.
Nog werd aangifte gedaan van dief
stal van eenige rijwielen en van zakken
zout. In de Scbimmelpenninckstraat
werden 21 ruiten ingegooid van een
school. Procesverbaal werd opgemaakt
wegens bet onbeheerd laten staan van
een trekdier, en tegen eenige bokking-
venters,omdat de vischnietgekeurdwas.
Ontvreemd werden: uit een barak
van Depót V aan den Leusderweg 30
paar nieuwe militaire schoenen, 6
konijnen, een gevlochten staaldraad-
mat, een aantal planken, 2 rijwielen
en 1 konijn, terwijl in beslag genomen
werden eenige rijwielen en onderdeelen.
Gistermiddag was de Raad in spoed-
eischende vergadering bijeen.
Tengevolge van 't groot aantal
krijgsgevangenen in onze stad, die
misschien nog lang blijven, vonden
B. en W. het noodig om de vele
gevallen van dronkenschap, den ver
koop van sterke dranken zooveel
mogelijk te beperken. Hiervoor is
noodig wijziging der verordening op
tapperijen enz., houdende bepaling ter
vooikoming van drankmisbruik, in
gevolge art. 7 lid 1 sub 4 der Drankwet.
B. en W. stellen derhalve voor de
volgende wijziging aan te brengen: In
art. 7 tweede lid art. 1 le lid na de
woorden«op de dagen, waarop
demobilisatie plaats beeft,* in te voe
gen de woorden«en op de dagen,
waarop groote toeneming van 't aantal
personen binnen deze gemeente plaats
grijpt, zulks ter beoordeeling van den
Burgemeester.*
Deze verordening, volgens art. 171
der Gemeentewet nog heden, na vast
stelling, af te kondigen.
De Voorzitter, hoofd der politie, deelt
mede, dat hij niet de inrichtingen voor
noemd wil sluiten, maar den café
houders enz. een verklaring voor te
leggen, waarbij zij zich verbinden aan
krijgsgevangenen geenalcohol houdende
dranken te verkoopen.
De beer Van Nijnatten vindt deze
maatregel draconisch.
De heer Kroes acht het voorstel
van B. en W. uitstekend en wijst er
op dat sommige Krijgsgevangenen
cognac hebben. Verder vestigt hij de
aandacht op perceel Kampstraat 72,
waar aan militairen getapt wordt en
tevens de ontucht hoogtij viert. Een
burgemeester eener naburige plaats
schreef hem, dat zulks een smet zou
werpen op 't Amersfoortsch politie
corps. Spr. dringt op onderzoek aan
en zoo mogelijk sluiting van 't perceel.
De Voorzitter zegt zulks toe en zal
aan een en ander aandacht schenken.
Het voorstel van B. en W. in
stemming gebracht wordt aangenomen
met 16 tegen 1 stem. (Van Nijnatten).
Bij de rondvraag deelt de heer
Stadig mee, dat er klachten gaan
over de standplaats der z.g. woon
wagens. De omwonenden klagen over
diefstal en vernieling. Hij verzocht
derhalve andere standplaatsen aan
te wijzen en zoo mogelijk versterkt
politie-toezicht.
De Voorzitter antwoordt, dat de
politie zoo*eel mogelijk toezicht houdt,
maar die zwervers gaan nu eenmaal
op roof en diefstal uit.
De heer Stadig is niet tevreden
gesteld en acht dat evenals de be
woners van 't Bergkwartier ook de
omwonenden van genoemde stand
plaatsen dienen beschermd te worden.
Hij dient daarop een motie in,
waarbij hij B. en W. uitnoodigt
maatregelen te treffen als door hem
gevraagd.
Deze motie komt in 'n volgende
vergadering in behandeling.
De heer Oosterveen merkt op, dat
de winkelstand aan de Langestraat
nog al last heeft van de verhuizing
der Belgen. Door 't steeds aanbren
gen en vervoeren van kisten, koffers
en meubels is de straat geheel bezet,
wat 't verkeer belemmert en den
winkeliers schade in bun bedrijf ver
oorzaakt. Hij dringt aan op 't nemen
van maatregelen ter verbetering van
dezen toestand.
De vergadering wordt te half 5
gesloten.
Esperanto op (landelsterrein.
Op initiatief van vooraanstaande
industrieelen en handelslieden drong
men in Engeland ernstig aan op bet
gebruik van Esperanto als gemeen
schappelijke taal voor internationale
handelstransacties. Een te Londen ge
vestigde vereeniging, bestaande uit
de eerste handelskoningen en zich
noemende de «Common Commercial
Language Committee*, organiseerde in
het bekende Mansion House, onder
presidum van den Lord Mayor (burge
meester) een voordracht over het nut
en de noodzakelijke invoering der
internationale hulptaal. Deze voor
dracht, gehouden door een der direc
teuren van het bekende reisbureau
van Cook, had een zoo groot succes,
dat Lord Southwark dringend verzocht
de uiteenzetting te herhalen voor de
afdeeling Onderwijs van de Londensche
Kamer van Koophandel. Ook te Liver
pool en in andere steden zal eerst
genoemd «Committee* de voordracht
voor handelscentra doen houden. Het
laat geen twijfel of, in aanmerking
genomen het goed recht van het
