NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 18.
Zaterdag 26 April 1919.
48e jaargang.
SOCIAAL WERK.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzondert ij ke Nnmmers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Vrijdag.
VERSCHIJNT WORNSIIAG RIN ZATERDAG.
Tijdelijk slechts Zaterdags.
Uitgever O. J. SLOTHOUWER
BureauLangestraat 77. Telephoonn. 69.
AD V ERTENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Grroote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Velen wijden zich aan sociaal
werk. Daar zijn er, die uit de
schatkamer hunner kennis „mcde-
deelen aan wie daarvan weinig
bezitten die zich het lot aan
trekken van een verwaarloosd kind,
voedsel en kleeding verschaffen
aan het kind dat naar school gaat,
steun verleenen aan gevallenen,
om hen weer een eervolle plaats
te doen innemen in het maat
schappelijk veiband. De slaven
van de alcohol worden opgewekt
tot pogingen om hun boeien te
verbreken, de gezonkenen in on
reinheid aangespoord om zich een
waardiger omgeving te scheppen,
zwervers tot een rustig bestaan
gebracht. Dat alles en nog veel
meer voegt zich bij de economische
ontwikkeling, die niet zonder strijd
tot stand komt en die weer op
een ander terrein moet dienen om
het peil van het algemeen welzijn
te verhoogen.
Zonder twijfel kunnen verreweg
de meesten onzer aan dat sociaal
werk iets doen, al zij het ook maar
door het verleenen van geldelijken
steun, waarbij ook het bekende
jpenninkske van de weduwe" niet
zonder uitwerking blijft.
Zelfs zij die van de zorgen der
werkers het voorwerp zijn, kun
nen het welslagen van hetgeen te
hunnen behoeve wordt gedaan, in
niet geringe mate bevorderen.
Want wat hier den vooruitgang
het meeste tegenhoudt, is de lijde
lijke tegenstand, die eerst over
wonnen moet worden Hoe is een
feest denkbaar bij voortdurende
afwijzing van de uitnoodigingen
des gastheers?
Dit ernstige beletsel uit den weg
te ruimen, is een zaak van tact.
Dezen verwerft men niet, zeker
niet op natuurlijke wijze, als de
bedoelingen niet heel zuiver zijn.
De drang mag geen andere zijn,
dan het welzijn te willen bewerken
voor wien dat noodig is. Doet gij
sociaal werk uit ijdelheid, om de
aandacht te trekken, om geprezen
te worden mogelijk wel om in
aanmerking te komen voor het
een of ander, dat gij gaarne zijn
zoudt in onzen democratischen
tijd zijn de wegen, die naar Rome
leiden, veelvuldiger en meer plat
getreden dan ooit zoo loopt gij
gevaar in beide opzichten uw doel
niet te bereiken. Mannen en vrou
wen, die het goede om redenen
van hoog idealisme betrachten,
vinden wel de sleutels tot de
stugste harten. Intusschen zou het
niet kwaad zijn, als hun dat wat
minder moeilijk werd gemaakt.
Maar die vele anderen nu, wier
tijd en wier krachten geheel in
beslag worden genomen door hun
gewone werk, door de zorg voor
hun gezin, door het beheer van
het weinige, dat zij het hunne
mogen noemen, doch waarmee zij
toch zonder hulp van anderen dooi
de wereld willen komen, kan van
hen toch gezegd worden, dat zij
niets doen tot verbetering van het
maatschappelijk leven.
Wij zeiden reeds dat ook het
geringste meetelt. Maar zelfs buiten
dat is er ook nog medewerking
mogelijk, al is het, dat zij zich
weinig naar buiten openbaart.
Wij hebben vele jaren geleden,
in het noordwesten van Noord-
Brabant, een man gekend, boeren
arbeider, weduwnaar met jonge
kinderen, die elk uurtje, dat hij
vrij had, uit preken ging. Zondaars
bekeeren was zijn lust. Maar zijn
jongens verwaarloosde hij, daar
zou de Voorzienigheid wel voor
zorgen. Van de arme stumpers is
niet veel terechtgekomen.
Zoo zijn er ook sociale werkers,
die liet naastbij liggende veron
achtzamen. Het komt ons voor,
dat voor ieder het meest interes
sante terrein van verbetering is de
eigen persoonlijkheid en de aller
naaste omgeving. Heeft men daar
gedaan, wat met billijkheid mag
worden verlangd, dan is aan een
minimum-eisch voldoening gege
ven. Deed ieder slechts dat, dan
waren we al een heel eind op den
goeden weg. Zulks niet het geval
zijnde, rust op allen de verplichting
van nog iets meer te doen, blijft
de noodzakelijkheid van sociaal
werk onbetwistbaar.
De Belgische grenxen.
Woensdagmorgen is de Raad van
Vier bij elkander gekomen om de
kwestie van de grenzen lusschen België
en Duitschiand te regelen. Hijmans, de
Belgische minister van buitenlandsche
zaken, zette de Belgische eischen uit
een. Tegelijkertijd heeft, zoo meldt een
draadloos telegram uit Parijs, de Raad
van Vier de herziening van het verdrag
van 1839 in behandeling genomen. Ook
is gesproken over eventueele vergoe
ding aan Nederland in den vorm van
Duitsch gebied in ruil voor enkele
gedeelten Nederlandscb grondgebied,
welke aan België zouden moeten komen.
De verautwoordelgkheid voor den
oorlog.
Het rapport van de commissie voor
de verantwoordelijkheid is Dinsdag
aan de verschillende delegaties uit
gereikt. Het rapport bevat 4 hoofd
stukken en komt tot de conclusie dat
de geheele verantwoordelijkheid voor
den oorlog op Duitschiand, Oostenrijk
en Hongarije valt. Er zijn 32 be
schuldigingen ingebracht wegens
schending van oorlogsrecht. De com
missie eischt dan ook een openbaar
onderzoek, waarbij alle misdaden zul
len worden vastgesteld. De schuld
moet worden gezocht bij de officieren,
zelfs bij die van den staf van de vijan
delijke mogendheden. De keizer wordt
tweemaal genoemd als medeplichtig
aan deze misdaden en derhalve zou
ook tegen hem een vervolging kunnen
worden ingesteld. Weliswaar is het
moeilijk, zegt het rapport, om den
keizer te vervolgen voor een politiek
misdrijf, maar daarentegen kan hij
wel worden vervolgd wegens het
*chenden van het gewooe recht. De
commissie dnngt aan op de instelling
van een Hoog Internationaal Gerechts
hof voor dit speciale geval. Japan,
zoowel als Amerika hebben hiertegen
echter bezwaren. Japan is van meening,
dat staatshoofden in bet algemeen
niet in rechten verantwoordelijk zijn
en de Amerikanen zeggen, dat een
demissionair staatshoold van alle ver
antwoordelijkheid ontheven is. Toch
komt de commissie tot de slotsom,
dat het noodzakelijk en mogelijk is
om allen, die misdrijven hebben be
gaan, met inbegrip van den keizer,
als medeplichtige te straffen.
De electriciteitsvoorzieniiig.
De Minister van Waterstaat heeft
een commissie ingesteld, aan welke
wordt opgedragen om, uitgaande van
het standpunt, dat de algemeene
electriciteitsvoorzieriing van het land
althans voor zooveel betreft de op
wekking van stroom en de voortge-
leiding daarvan onder hooge spanning,
in een hand en wel bij het Rijk zal
behooren te worden gebracht, a. een
plan voor die electriciteitsvoorziening
voor te stellen met globale begrooting
van kosten, b. in verband daarmede
aan te geven in welke gedeelten van
het land de uitvoering van dat plan
het eerst dient te worden aangevat
welke bedragen voor de uitvoering
van het plan m die landsgedeelten
direct noodig zullen zijnop welke
wijze de nieuwe tak van dienst dient
te worden ingericht en beheeid en al
wat verder gedaan zou kunnen worden
om deze aangelegenheid tot een spoe
dige oplossing te brengen.
Benoemd is tot lid en voorzitter
dr. C. Lely, oud-Minister van Water
staat, lid der Tweede Kamer.
Kolen uit België!
Wij vernemen uit Brussel, dat het
kwantum van 100.000 ton kolen voor
uitvoer naar Nederland zonder tegen
prestatie voorloopig is verhoogd tot
250 000 toD. De mogelijkheid is zeer
groot, dat deze hoeveelheid ook nog
maals belangrijk zal worden verhoogd
De kolen moeten door de Neder
landers zelf worden afgehaald.
De verscheping is thans in vollen
gang. De organisatie hiervan ver-
eischte nogal eenigen arbeid, doch
heeft bij de Belgische mijndirecties
een zeer gunstigen indruk gemaakt.
Op 't oogenblik liggen in de ver
schillende bekkens 100 schepen te
laden, terwijl reeds een 50-tal de Ned.
grens passeerde.
Het geheele kwantum moet vóór
einde Juni zijn afgenomen, betgeen
zeer zeker zal geschieden. Tel
Neutrale Vakvereenigingen
In een te Utrecht gehouden ver
gadering van neutrale vakieieenigin-
gen werd een motie aangenomen,
waarin woidt aangedrongen met kracht
te ijveren voor:
a. onmiddellijke invoering van den
achturigen werkdag voor alle werk
nemers en garantie van een grondloon
in overeenstemming met de behoelten
des tijds
b. herziening van Ongevallen- en
Arbeiderswet, wettelijke regeling van
werkloosheids-, invaliditeits-, ziekte
en ouderdomsvoorziening met erken
ning en hulp der vakorganisatie;
c. onmiddellijke voorziening in den
woningnood.
Bij de rondvraag werd aangedron
gen om te zorgen op 1 Mei niet be
trokken te worden in de politieke
werkstaking.
Een belasting minder I
Een wetsontwerp is bij de Tweede
Kamer ingediend tot wijziging der
Wet op de Oorlogswinstbelasting (be
ëindiging dier belasting).
Inleveren van wapenen.
De Minister van Oorlog heeft be
paald, dat de wapens van verlofgan
gers, die door afwezigheid niet per
soonlijk aan het bevel tot inlevering
hebben kunnen voldoen, door 'n
familielid bebooren te worden inge
leverd. Ten aanzien van hen, die aan
de oproeping geen gevolg geven, zal
aan deri Minister van Oorlog een
voorstel worden ingediend, waarna
door die autoriteit zal worden bericht,
hoe moet worden gehandeld.
Ontginning woeste gronden I
De Munster van Landbouw beeft
ingesteld een commissie, aan welke
wordt opgediagen de Regeering voor
te lichten omtrent de vraag, welke
maatregelen door haar zouden kunnen
worden genomen, ten einde de ont
ginning van vyoeste gronden te be
vorderen. Benoemd is tot voorzitter
dier commissie dr. H. J. Lovink,
commissaris-generaal voor de Land
bouwproductie.
Op Dinsdag 6 Mei a s. zal in de
Herv. Gemeente alhier de verkiezing
plaats hebben van leden van 't kies
college. Acht leden zijn aan de beurt
van aftreding, er zijn 5 vacatures,
terwijl door vestiging der 4e predi
kantsplaats nog 2 leden aan 't college
moeten worden toegevoegd. Alzoo zal
er dus een stemming gehouden worden
voor 15 leden. Voor de velerlei stroo-
mingen in de gemeente een mooie
kans om hun partij de overheerscbing
in handen te spelen.
Door bemiddeling van 't bestuur
van den R. K. Vrouwenbond zal zicli
hier ter siede, zeer waarschijnlijk eunie
Juli of begin Augustus, een R K.
vroedvrouw vestigen. Zij die hare huip
verlangen, kunnen zich nu reeds op
geven, zegt »de Eembodea, bij de
volgende dames-bestuursleden, die ook
verdere inlichtingen verschaffen Mevr.
Fortmann Tolboom; Mevr. Kioes
Reijnen: Mej G. A. Frans; Mevr.
KuiperHa&selbach Mevr. Bianchi
Ttiies.
Het bestuur der alhier gevestigde
Oranje-Vereeniging heeft besloten ter
'gelegenheid van den verjaardag van
Piinses Juliana op Woensdag 30 April
as. een kinderfeest te orgamseeren in
de zaal van de Bioscoop in de Lange
straat, welk feest als voor heen alleen
toegankelijk zal zijn voor de kinderen
van de leden dezer vereeniging.
In den Zondagsdienst der genees
kundige praktijk is een kleine wijziging
gebracht, doordat de heer G. A. Pr ms
niet meer in de tot dusverre geldende
regeling slaat opgenomen. De 8 over
blijvende geneesbeerenBatenburg,
Van Enst, Groneman, Jorissen, Kamer
ling, Morren, Scbreuder en Van der
Sluys zullen in den vervolge, behou
dens een enkele uitzondering, in alfa
betische volgorde, bij 3 tegelijk den
Zondagsdienst blijven waarnemer.
In den ouderdom van 90 jaar
en 2 maanden ts alhier overleden
ds. J. J. de Visser, emeritus-predikant
der Geref. kei ken.
De overledene, een der eerste stu
denten der KamperTheologisch'oschool,
was van 1878—1897 dienaar des woords
van de Geretormeec de kerk te Amers
foort. Voor dien tijd was hij als zoo
danig werkzaam bijdeGeref. gemeenten
le 's Gravendeel, Bodegraven Amster
dam, Haarlem en den Helder.
Het alhier gevormde Comité ter
herdenking van den 300-den sterfdag
van Johan van Oldenbarneveldt, wiens
graf onbekend is, stelt in de groote
pers voor, dien dag te herdenken in
Amersfoort zijn geboorteplaats.
Het comné voornoemd heeft daarom
alle vereentgingen en personen, die de
beteekems van van Oldenbarneveldt in
de geschiedenis van ons ei kennen, uit-
genoodigd van hunne hulde aan dien
staatsman blijk te ge'en door 'l zenden
van een krans ot bloemstuk.
In het eerste kwartaal dezes jaats
werd de Openbare leeszaal bezocht
door 6632 personen in de leeszaal en
door 1808 in de studiezaal.
Uitgeleend weiden 15371 boekdeelen.
Sedert 1 Jan. 1919 gaven zich 238
nieuwe leden op.
De Alg. Neder I. Vegetariërsbond
zal op 18 Mei a.s. alhier in Amicina
zijne jaarvergadering houden.
In de week van 613 April
deden zich in onze gemeente 2 ge
vallen van roodvonk voor.
De gemeente werkman G. van
de Kraats, die voor eenige weken in
't plantsoen zoo deerlijk terechtkwam
is thans in zooverie hersteld, dat bij
zich op straat mag bewegen. Zijn
gewone werk zal bij nog in weken
niet mogen hervatten.
De beer S. Krol alhier is ge
kozen tot bestuurslid van den Nederl.
j Christ. Ambtenaarsbond.