NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht.
No. 47.
Zaterdag 8 November 1919.
48e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BETER.
BINNENLAND.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.:
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Vrijdag.
Tgdelijk slechts Zaterdags.
Uitgever O. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 71. Telephooon 09.
ADVER1ENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Wie medegevoelt met de men-
schen, in wier midden hij leeft,
en acht geeft op toestanden, die
hem omringen, is niet bij machte
een zeker gevoel van wrevel te
onderdrukken en de verzuchting
te smorenAch ware het maar
beter!
Gaarne zouden wij de wereld
rondom ons heen, de menschen
en toestanden in overeenstemming
zien met onze begeerten en onze
wenschen. Maar aan wie de schuld,
dat de kloof zoo breed is Voor
een deel aan onszelf. Wij verzetten
ons niet, wij getuigen niet luide en
niet lang genoeg tegen de fouten en
de gebreken, die wij waarnemen en
aanschouwen. En waarom doen wij
dit niet? Ach, wij dragen wel in
ons een ideaal, daar is wel in ons
een getuigenis van een betere
wereld, maar dit is niet levendig,
niet vast genoeg, wij zijn er ons
niet genoeg van bewust en daarom
spreekt het niet en openbaart het
zich niet naar buiten. Dezelfde
gebreken, die wij in anderen ont
dekken, kleven ook ons aan en
houden het betere, het hoogere
in ons onder. Wij hebben wel
edele gedachten, wij gevoelen wel
iets voor het schoone, het goede,
den ernst, de waarheid, de liefde,
maar hoe staan wij nog onder de
macht der zinnelijkheid, hoe heb
ben wij nog te strijden met onze
zelfzucht, wat kost het ons een
strijd om de geboden in ons »gij
zult" en »gij zult niet" te ge
hoorzamen
Indien onze wensch is dat de
wereld rondom ons heen anders
worde en beter, dan moeten wij
ons niet bepalen bij een klacht,
maar dan moeten wij de handen
aan het werk slaan, een onberis
pelijk voorbeeld geven, krachtig
getuigen. De geest van leugen en
zelfzucht kan niet bestaan, wanneer
men zich door een geest van
waarheid en liefde laat beheerschen
Daar zal ijver ontstaan om de
hartstochten te beteugelen en hun
gevolgen te keeren) indien wij,
die de noodzakelijkheid van dezen
arbeid betoogen, daarin krachtig
voorgaan. De ontwikkeling van
hart en gemoed zal bij het onder
wijs op den voorgrond treden,
indien ouders en voogden maar
nadrukkelijk toonen, dat zij van
den desbetreffenden eisch niets
laten afdingen. Er zal een ernstige
toon in de samenleving gaan
heerschen, indien wij er maar zorg
voor dragen, dat deze aanvankelijk
in onzen kring wordt aangeslagen.
Van het oogenblik af aan, dat wij
vast staan in den dienst van het
goede, dat de drang van het ge
weten ons beheerscht, is de zege
praal van het goede verzekerd.
Machtig is het kwaad wel' zteer
zeker, het grijpt vernietigend om
zich heen, maar, dat het in staat
zou zijn de deugd, het goede te
overheerschen, neen, dit nimmer
meer. De macht van het kwaad
is immers geen blijvende macht,
de invloed, dien zij uitoefent niet
onuitwischbaar, de kracht waar
over zij beschikt niet onverderfe
lijk. Is de heerschappij der ge
weldenaars niet na betrekkelijk
korten tijd ondergegaan en het
geen zij gewrocht hebben uiteen
gespat? Waar is het, dat spel en
woeker groote winsten aanbrengen,
maar waar is het ook, dat aldus
verkregen bezittingen spoedig weer
verdwijnen en den bezitters vaak
eerder tot schade dan tot voordeel
zijn. Ware het kwaad inderdaad
instaat het goede te overwinnen,
dan zou het goede, de deugd
noodzakelijk zwak moeten zijn,
moeten bezwijken bij de aanraking
met het kwaad. Maar neen, het
goede is niet zwak, het bezwijkt
niet, integendeel het zegeviert, het
is machtig, het is bestand tegen
den tand des tijds.
Beter moet het worden, rondom
ons en het zal beter worden,
wanneer het beter is in ons. Laat
ons dit ernstig bedenken en alzoo
krachtig helpen aan het stichten
van het gebouw, dat wij hopen
te zien verrijzen.
45 uur.
De Eerste Kamer heeft de Arbeids
wet aangenomen. Spoedig zal de
Koningin baar bekrachtigen. Daarna
op nader te bepalen tijdstip
treedt zij in werking
Dan zal Nederland inzake de be
perking van den arbeidsduur zelfs
verder zijn gegaan dan de internationale
arbeidswetgeving voorschrijft.
De Eerste Kamer beeft het ontwerp
met algemeeue stemmen aangenomen.
In de Tweede stemden alleen de
communisten er tegen.
Er was dus zeldzame eenstemmig
heid.
Niet, omdat allen zonder onderscheid
de wet goed vonden. Maar omdat
allen besofteo, dat bet niet anders
kon.
De loop der wereldgebeurtenissen
drijft met hevige stuwkracht in deze
lichting.
Zelfs een man als de heer Stork,
wiens heele rede een bestrijding was
van het ontwerp, eindigde met vóór
te stemmen.
Toen dachten we aan een parle
mentair moment van een jaar of tien
geleden. Regout bestreed bevig het
arbeids-contract, maar stemt er voor.
Zelfs op oogenblikken zegt de Tel.
dal de groot-werkgever voelt: bet
moet. drijft zijn instinct, zijn positie,
drijft zijn beele wezen er vaak toe
om de wet toch eerst te bestrijden.
Zoo krijgen dan vele arbeiders
spoedig, en vele anderen over eenigen
tijd, bun acbt-uren-dag, hun vrijen
Zaterdagmiddag.
Een stuk levensvreugd!
Maar
Zal juist bij de arbeiders nu het
besef levendig zijn, dat zij tegenover
de gemeenschap een zwaren plicbt te
vervullen hebben
Ten bate van hen is deze wet er
gekomen.
Van hen mag in ruil daarvoor ge-
eiscbt worden: intensieve arbeid.
Dit is thans meer dan ooit hun
plicht geworden.
De invoering van de nieuwe rege
ling zal stellig met moeilijkbeden
gepaard gaan.
Maar dit sta voorop: de productie
mag daarvan geen last ondervinden.
En het zijn allereerst de arbeiders,
die biervoor te zorgen bebben.
Tegenover de nieuwe vreugde, die
zij in den korteren arbeidsdag ont
vangen, staat een nieuwe plicbtde
plicbt van den méér dan ooit pro
ductieven. intensieven arbeid.
Als gevolg van den oorlog is echter
over de geheele weield bet verschijnsel
der arbeids-scbuwbeid te bespeuren.
Hier zwakker, ginds sterker. Het is
onze vaste overtuiging, dat dit tijdelijk
zal zijn.
Wanneer in een land krachtig wordt
gewerkt om bet levenspeil der arbei
ders te verheffen, om ben wat meer
dan tot dusver te doen loopen aan
den zon kant van bet leven, dan zullen
ook die arbeiders zelf den plicht van
den intensieven arbeid meer en meer
beseffen.
Zorgen de arbeiders dan, dat ook in
productief-economiscb opzicht ons een
plaats in de voorhoede verzekei d wordt.
De woningnood.
In verband met den woningnood
leest men m bet voorloopig verslag
der Tweede Kamer
Door sommige werd bet aantal be-
noodigde woningen op 300.000 ge
schat. Deze zouden zonder den grond
gemiddeld f 4000 per stuk kosteo.
Daar bovendien tal van woningen
onbewoonbaar verklaard moeten wor
den, zal in de eerstvolgende jaren-
voor woningen 1600 millioen gulden
noodig zijn I Hierbij komt voor den
grond 160 a 200 millioen.
Voor subsidies voor woningbouw is
7 millioen uitgetrokken. Dit achtten
verscheidene leden veel te weinig.
Anderen berintierden, dat 50 millioen
voor voorschotten voor woningbouw
is aangevraagd.
De eerstbedoelde leden waren van
oordeel, dat ook dit verre van vol
doende is. Eenige leden bevalen aan
bouten woningen te bouwen, indien,
gelijk het geval schijnt te zijn, vol
doende waarborgen tegen brandgevaar
te verkrijgen zijn.
Door auderen werd opgemerkt, dat
de scbaarscbte aan bout iD de landen,
waarvan dit betrokken wordt, bet
bouwen ook van steenen woningen
op groote schaal zeer bemoeilijkt.
Een buitengewoon congres van
den Middenstandsbond zal in den loop
van dezen winter plaats bebben te
Amsterdam.
Op dit congres zal een voorstel
van het bestuur in behandeling komen,
strekkende de leden van den Midden-
standsraad, die namens den boud
daarin zitting hebben, elk jaar te
benoemen.
Tol vice-voorzitter van den bond
is gekozen de heer H. de Giaaf, te
Dordrecht.
Er is in ons land een plan in
uitvoering, om wegens het beëindigen
van den grooien oorlog te komen tot
de stichting van een Nationaal Vredes-
fonds, nationaal, omdat bel zal zijn
samengebracht uit alle rangen en
standen, uit alle gezindten zonder
onderscheid van ons volk. nationaal
ook, omdat bet zal strekken tot ver
heffing van de kracht van onze natie
op wetenschappelijk en maatschappelijk
gebied.
De gevoelens van dankbaarheid, die
ieder rechtgeaard Nederlander moeten
bezielen voor bet (eit, dat oos land,
van onmiddellijk oorlogsgeweld is veire
gebleven zullen hun uiting vinden in
de samenbrenping van een groot fonds,
dat wetenschap en maatschappij in
baar strijd voor vooruitgang zal dienen
De bewogenheid der tijden, waai in
een goed doel zoo licht door een beter
wordt achterhaald en de onzekerheid
omtrent den omvang van bet bijeen
te brengen fonds maken bet bezwaarlijk
reeds thans een bestemming voor de
saamgebrachte gelden vast te leggen.
Uitgaande echter van de algemeene
gedachte, dat in de komende tijden
veel zal moeten worden opgebouwd,
dat ons land zal moeten worden vooruil-
gebracht op geestelijk en stoffelijk
gebied door de bestudeering en toe
passing der wetenschap te bevorderen,
door de zwakken te helpen en de
sterkeren bij te staan zal t.z.t. de
beslissing omtrent de juiste bestem
ming van bet fonds worden gelegd in
banden van H. M. de Koningin als bet
Hoofd van Staat, met welke keuze
H. M. zich zal willen belasten.
De secretaris-generaal in alge-
meenen dienst mr. J. B. Kan, die,
zooals gemeld, een onderzoek heeft
ingesteld in het Interneeringskamp te
Harderwijk, beeft daar, bebalve met
de kamp autoriteiten, geruimen tijd
gesproken met bet comité uitdedaai
verblijvende vreemdelingen, waarin
verschillende nationaliteiten vertegen
woordigd zijn.
Verscheidene wenscben naar ver
betering weiden ter kennis van den
heer Kan gebracht eD waaraan zoo
veel mogelijk zal worden tegemoet
gekomen.
Onder anderen zal zooveel moge
lijk getracht worden den geïnterneer
den werk te verschaffen: want dit
was een wenscb, welke vooral op den
voorgrond trad, terwijl maatregelen
zullen worden beraamd om het ver
blijf in de barakken te veraangena
men.
De klachten van de met de be
waking belaste militairen worden van
militaire zijde onderzocht; terwijl be
vestigd kan worden, dal het geval,
betreflende het schieten op en vei-
wonden van den in het kamp *er-
blijvenden Russischen kleermaker,dooi
den auditeur-militair bij den betrokken
Krijgsraad wordt onderzocht.
De Woeker wet 1
De Middenstaiidsraail beeft gisteren
hei ontwerp Woekerwet behandeld
de Nij'verheidsraad zou bet hederr
doen. »Hbl."
Door den Minister van Ai beid
is aan de gemeentebesturen het vol
gende bericht:
In verband met de liquidatie der
weikzaamheden van het Kun. Nationaal
Steuncomité en de opm-fTi ig van
plaatselijke steuncomités zal de steun
aan werkloozen veileend na dien datum
voortgezet worden hetzij door de
organen der wei kloosbeldsverzekenng
hetzij door die van aimenzoig Een
bijzondere voorziening is daarbij noo
dig ten aanzien der werkloo'/.e le ien
van die vereeuigmgen, welke lol bus-
verre geen werkioozen kas hadden
docb wel reeds baar reglementen voor
zoodanige kas aan mij lei goedkeuring
bebben toegezonden, en wel zoolang
daarvan de goedkeuring om bijzon
dere reden nog niet kon geschieden.
Tot deze veieentgiiigeri behonien
onder meer de Nederi. Bond van
Mannelijke en Vrouwelijke Arbeiders
in de Kledingindustrie, de Ned Boud
van Cbr. Arbeiders in de Kleding
industrie, rle Ned. R.-K. N ra si- r— en
Kleermakersboini St. Gerardus Mujella,
de Ned. Neutrale Bond van Arbeiders
in de Kleeimgindusti ie, de Federatieve
Bond vao Arbeiders in de Kleding
industrie, de Ned Federatie van Trans
portarbeiders, de N«d. R K. Sieen-
fabiiekarbeideisbond St. Stepbanusen
de Ned Bond van Ai beiders in het
Landbouw-, Tuinbouw-, en Zuivel
bedrijf. De bijzondere voorziening is
noodig tot bet goedgekeur de reglement
in werking treedt.
Wat nu de leden van zoodanige
vereeriigingen aangaat, die de bereid
willigheid zicb ie verzekeren bebben
getoond, geeft de Minister in over
weging de steun verleening voor zoover
de leden in de gemeente wonèii na 3
November voort te zetten tot den
datum dal bet reglement werkloozen
in werking treedt De koeien zuilen
voor de belft door bet Rijk en de
andere belft door de gemeente worden
gedragen. Mocbt bet Kou Nat Steun
comité een grooter percentage in- de
uitkeenngen voor zijn rekening bebben
genomen, dan zal de Minister dit
eveneens doelt.
Coer'e Liederkwartet.
De Utrecbi-cbe S mienten Zang-er-
eeniging: Coers' Lied zal een uitvoering
van Liederen van Grooi-Nederiand
geven door Coers' Liederk wai let,
Kwartet van de Koninklijke Veieeni-
giog: Het Nederlandsche Lied, op
Maandag den I7den November 919
des avonds klokslag te acht uren in
het Gebouw voor Kunsten en Welen-
schappen te Utrecht. Alleeuzang zullen
zingen eveneens de leden van Coers'
Liederkwartet
Mej. Janna B'andsma. Amsterdam
Boven-stem: Meviouw Jacoha Dres
den—Dbont, Amsterdam. Lage vrou
wenstem: Louis van Tuldei's G< a ve
hage, Hooge slem eu Jac. Pb. Caio,
Utrecht, Grondstem.
De vleugelbespelirig geschiedt door
Sem Dresden. Amsterdam.
E"enals Coers L'edi-rkooiKnor der
Koninklijke Vereeniging: Her Neder
landsche Lied, dat uit goede krachten
bestaat en het eigen Lied ree.ts menig
triumf deed vieien, heeft Coers'- L'e-
dei kwartet bet voornemen door heel
ons Land uitvoeringen te doen plaats
hebben om de Idee van hel Neder-