6 October 1947 95.
dacht aan te besteden. Het College verklaart de toe
komst met gerustheid af te wachten, maar de reserve
ringen van het kapitaal der exploitatietekorten zijn in
sprekers oog zeer onrustbarend.
In verband met de door hem gestelde vragen doet spre
ker voorlezing van het volgende citaat uit een artikel
over arbeiderswoningbouw door bouwverenigingen van de
heer JkDommer, betrekking hebbende op het tijdperk na 1918;
"Een brandend vraagstuk vormen in tal van gemeenten
de moeilijkheden, welke ondervonden worden bij de exploi
tatie van versanigings- en gemeente woningen, welke tij
dens de oorlogscrisis zijn gebouwd. Vandaar, dat wij
hieraan een bijzondere beschouwing wijden,
"Tijdens de oorlogscrisis stegen de stichtingskosten
van woningen zeer snel» Op een gegeven oogenblik be
reikten zij zelfs het drie- a viervoudiga van die van
vóór den oorlog, Tegelijkertijd liepen ook de grondkos-
ten op, terwijl bu.-„dien de voorschotrente belangrijk
verhoogd moest worden. Het werd onmogelijk woningen te
bouwen, waarvan de exploitatie zelf-dekkend kon zijn.
"Hst gevolg hiervan was, dat de overheid, door den
feilen woningnood gedwongen, buitengewone jaarlijksche
bijdragen in do exploitatiekosten van Woningwetwoningen
ging geven, teneinde den woningbouw voortgang te doen
vinden, Dezo bijdragonverleening bracht nieuwe moeilijk
heden met zich. In het algemeen behoorden deze bijdra
gen gelijk te zijn aan het zuivere crisisbestand dool der
exploitatiekosten, doch niemand wist hoe groot dit
doel was. Niemand wist wat de normale exploitatiekos
ten waren en wat als normale huur kon worden beschouwd.
De overheid nam voor de vaststelling der verschuldigde
huren haar toevlucht tot het stelsel van individueels
huurbepaling, waarbij de huur mede afhankelijk werd ge
steld van het gezinsinkomen der betrokken bewoners.
Nieuwe moeilijkheden waren hiervan het gevolg, o.a.
doordat aldus tusschen de woningen verschillen in
huurprijs ontstonden, die geen verband hielden met de
huurwaarde
"De snel wisselende economische omstandigheden ver
oorzaakten nog andere moeilijkheden, b.v. deze, dat ex
ploitatietekorten achteraf belangrijk hooger bleken te
zijn dan waarop men bij de vaststelling der bijdrage ge
rekend 'hadHierdoor ontstonden extra-exploitatiete
korten.
"Al deze moeilijkheden ontstonden tijdens de oorlogs
crisis en zij ontstonden in grooten getale, doordat
juist in die periode de particuliere woningproductie
vrijwel stil k«am te liggen en gemeenten en bouwvereeni-
gingen daardoor als het ware gedwongen werden op groo-
te schaal te bouwen.
'Sedert een aantal jaren hebben do omstandigheden met
betrekking tot de woningvoorzioning een meer normaal
karakter aangenomen. De bouwkosten zijn sedert 1924 te
recht gekomen op een niveau, hetwelk zich beweegt om
de 160 pCt. van 1914, de rente daalde belangrijk, cri
sisbijdragen voor nieuwe woningen worden sedert 1925
niet meer toegekend.
