andere bewoners van Soest, want dan moeten er bedra
gen ten laste van de algemene dienst worden gebracht,
hetgeen dan zou gebeuren ten koste van andere voor
zieningen in de gemeente - tenzij, wat spreker niet aan
nemelijk acht, het rijk zou zeggen: Omdat Soest zoveel
verlies neemt op de grondexploitatie, krijgt het een ex
tra bijdrage uit 's rijks pot. Wanneer men de hoge grond
prijzen niet accepteert, moet men tegelijkertijd aanwij
zen op welke plaatsen de gemeente uitgaven moet be
snoeien, in welke sector de gemeente kennelijk te ruim
in haar uitgaven zit.
Spreker neemt aan dat de PAK-fractie zeker niet van
plan is om de raad over te halen tegen het onderhavige
voorstel te stemmen. Hij neemt aan dat men thans meer
heeft te maken met een gebaar van deze fractie. Dit ge
baar blijft z.i., hoewel het zinvol kan zijn om te waar
schuwen tegen hoge huren, evenwel zinloos als men
daarbij uitgaat van verkeerde symptonen.
De heer JONKER wil vooropstellen, dat hij volkomen
gelooft in de oprechtheid van het betoog van de heer
Pieren.
Spreker meent, dat de problematiek al aardig uit de doe
ken is gedaan. Er is gesteld dat de hoge huren recht
streeks verband houden met de hoge bouwkosten en ten
aanzien van de hoge bouwkosten is de loonfactor aange
wezen als de grote boosdoener, in combinatie met de ge
ringe arbeidsproductiviteitsverhoging in de bouw. Hier
mede is de cirkel toch weer rond. Zolang men er niet in
slaagt, de inflatiespiraal te beteugelen en het steeds weer
komen tot hogere lonen in bedwang te houden, zal er
ter zake niets veranderen. Er zijn op het ogenblik groe
peringen die tot het inzicht gekomen zijn, dat men daar
mede langzamerhand naar de bliksem gaat. Anderen daar
entegen gaan nog rustig door met hun eisen en schroeven
de zaak verder op; als dat lukt, worden de huren automa
tisch weer hoger.
De heer LEVINGA merkt op, dat hij de winsten van de
bouwers nog niet heeft horen noemen als huurprijsver-
hogende factor. Hier denkt kennelijk niemand aan, maar
deze winsten zullen er toch ook beslist zijn; de bouwers
zullen echt niet uit liefhebberij bouwen. Als met betrek
king tot de hoge huren de loonkosten genoemd worden,
is het reëel om ook de winsten van de bouwers te noe
men.
Hetgeen de heer Van Ee heeft gezegd, heeft spreker wel
aangesproken. Met de heer Van Ee meent hij, dat er in
derdaad een mogelijkheid moet zijn om goedkoper te
bouwen.
Als er in Klaarwater woningen met huren vanaf f. 350,—
per maand worden gebouwd, is het voor spreker de
vraag voor wie daar wordt gebouwd. Als wij niet goedko
per kunnen bouwen, aldus spreker, hoeven wij voor mij
niet meer te bouwen; laat men er dan maar mee uitschei
den en laat Soest dan maar blijven zoals het nu is.
Wethouder mevrouw WALTER-VAN DER TOGT merkt
op, dat uit alles wat er zoeven naar voren is gebracht, wel
duidelijk is geworden dat het probleem van de woning
bouw voor de laagst bezoldigden niet een specifiek Soes-
ter probleem, maar eenlandelijk probleem is. Het zou na
tuurlijk prachtig zijn als er woningen voor de laagst be
zoldigden zouden kunnen worden gebouwd, maar het is
nu eenmaal een feit dat deze mogelijkheid er niet meer
is. Een op 20 van het inkomen afgestemde huurquote
(dit is al veel) wordt overschreden door de te vragen hu
ren. Maar wie zegt, dat deze mensen in nieuwe woningen
moeten wonen? Soest beschikt over goedkope woningen,
maar die worden - en dit ergert spreekster bijzonder -
goeddeels bewoond door mensen die eventueel wel de ho
gere huren zouden kunnen betalen...
De heer LEVINGA: Ja, bijv. gemeenteambtenaren, heel
veel
Wethouder mevrouw WALTER-VAN DER TOGT merkt
op, dat er al vaak is gesteld, dat er in Klaarwater in hoofd
zaak moet worden gezorgd voor doorstromingsprojecten.
Het is dus zaak om in Klaarwater zogoedkoop mogelijk te
bouwen. Dat gebeurt dan ook. Wanneer de heer Pieren
stelt, dat er geen grond moet worden verkocht aan dege
nen die daar gaan bouwen, weet spreekster niet wat hij
daarmede beoogt. Er worden in Klaarwater namelijk niet
alleen doorstromingsprojecten gebouwd, er worden hier
ook, met name door de Vereniging tot Voortzetting van
Patrimonium's Woningbouw en door Goed Wonen, wo
ningwetwoningen gebouwd en spreekster neemt niet aan,
dat de heer Pieren zou willen beweren dat de eisen die er
vanuit Den Haag worden gesteld ten aanzien van de wo
ningwetwoningen, niet juist zouden zijn. De bouwers heb
ben vaak de grootste moeite om te bouwen voor de cur-
veprijs. Spreekster dacht, dat, wat er in Klaarwater in de
woningwetsfeer wordt gebouwd, per se op dit moment
het goedkoopste is dat er in Soest gebouwd kan worden.
Dit is ook gebeurd aan de Dalweg, in het Smitsveen en in
Eng 1. De flats in Eng 1 zijn nu de goedkope flats. De
flats in het Smitsveen behoren ook al niet meer tot de
dure flats; als deze flats vrijkomen, zijn ze ook al een
soort van doorstromingsproject. Ieder project dat er nu
wordt gebouwd en waarvan wordt gezegd dat het op het
ogenblik duur is, zal over drie of vier jaar niet meer zo duur
zijn. Er treedt bij voortduringeen verschuiving op en wan
neer er een goede doorstroming zou kunnen plaatsvinden,
zouden er steeds meer woningen voor de laagst betaalden
vrij kunnen komen. De doorstroming moet dan ook wor
den bevorderd.
Ook de andere woningen voor de bouw waarvan er gron
den worden verkocht, bijv. de woningen die zullen wor
den gebouwd door de stichting Eigen Woningbezit, die
ook bepaald niet de duurste woningen bouwt, zullen de
doorstroming bevorderen. De woningen van de R.B.U.,
allemaal woningen in de premieverhuursector, zullen
naar het gevoel van het college ook goedkopere wonin
gen vrijmaken.
Degenen van wie het college weet dat zij interesse voor
een woning in Klaarwater hebben getoond, zullen be
paald woningen in de andere wijken vrijmaken.
Spreekster begrijpt niet, hoe de heer Pieren op de gedach
te is gekomen om zijn ongenoegen ten aanzien van het
grote probleem in kwestie kenbaar te maken op de wijze
waarop hij dat nu heeft gedaan. Als de hele raad deze ge
dachte zou hebben gehad, kon men wel inpakken en
kwam er van de hele doorstroming totaal niets terecht.
Dan zouden alle goedkope woningen die er nu in Soest
zijn, bewoond blijven door vele mensen die er beslist
niet in thuis horen gezien hun inkomen. Spreekster
neemt aan, dat dat toch helemaal niet de bedoeling van
de heer Pieren is.
De heer Pieren heeft wel degelijk grondkosten bedoeld
toen hij het erover had of er al dan niet tegen toekomsti
ge aankopen van gronden voor de woningbouw zou moe
ten worden gestemd. Maar de aankoopkosten van de
grond spelen slechts een zeer ondergeschikte rol in de to
tale totstandkoming van de grondprijs die de gemeente
doorberekent. De hoogte van de grondprijs die de gemeen
te doorberekent, wordt vooral bepaald door de kosten