De Soetax
De Augustus'dagen van 1914»
WIERSEMA
Nooit meer oorlog?
Ga toeren met
DOLLFUSS
13e JAARGANG No. 31
VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1934
Algemeen Weekblad voor Soestdijk, Soest en Soesterberg.
Uitgave: DRUKKERIJ SMIT N.V., SOESTDIJK, Van Weedestraat 35, Telefoon 566.
Tusschen de Engelsche krijtrotsen en den Rijn ligt
Nederland het slagveld van den volgenden oorlog.
Reclame casfüums f37.50
VRAAGT STALEN
5-persoons gestroomlijnde
wagens f2.25 per uur.
Heuveiweg 14
Kerkpad Z.Z. 54
D. F. VOIGT
De sympathieke dictator.
Kerkberichten.
Het Lied van de Week.
Joh. v. Schalkwijk Jr.
Plaatselijk Nieuws.
DE SDE5IED CDUDAMT
ABONNEMENTSPRIJS 65 cent per 3 maanden.
ADVERTENTIEPRIJS: van 1^-5 regels 0.75. Elke regel meer 15 cent. Advertentie'» tusschen
de tekst dubbel tarief. Bij contract belangrijke korting.
Advertentie's in dit blad worden eveneens in de drie andere bladen opgenomen.
UITGAVE van:
„DE SOESTER COURANT", Alg. Weekblad, „SOESTER NIEUWSBLAD". Algemeen Christelijk
Weekblad, „DE SOESTER POST", R.K. Weekblad en „SOESTER ADVERTENTIEBLAD", gratis
Weekblad voor Soestdijk, Soest en Soesterberg.
Wanneer ge denkt aan de verdediging van Enge
land, dan denkt ge niet meer aan de witte krijtrot
sen van Dover; ge denkt aan den Rijn. Daar is
het, waar thans onze grenzen liggen.
Aldus riep de Engelsche minister Baldwin deze week in het La
gerhuis uit.
Voor het jongste menschengeslacht, het-
welk te oordeelen naar zekere uitingen j
en gewekte agitaties, een oorlog zoo heel
erg niet vindt, liggen de Augustusdagen
van 1914 in een grijs verleden, maar voor
millioenen anderen £.ijn ze, ondanks 't ver
schiet van twintig jaren, „als de dag van
gisteren". De angst van toen is nog nau
welijks verstorven
De angst! Inderdaad, angst hebben
we gekend, geen lafheid. Ons volk is
over het algemeen flinker dan het zich
voordoet. In vredesdagen kankert en la
menteert het; spot het op onze weer
macht; toonen we ons maar al te zeer
doordrongen van onze onbeteekendheid.
Zóó waren we óók reeds vóór 1914,
maar tóch toen de klokken beierden,
de mobilisatiebevelen werden aangeplakt
en het er werkelijk op leek, dat we bin
nen enkele dagen, enkele uren misschien,
tegenover een „vijand" zouden staan,
waarmee we, dan verwikkeld zouden zijn
geraakt in alle verschrikkingen van een
bloedigen strijd, toen kende de massa,
welke moest „op"-komen, voor zich zelf
toch geen angst of vrees. Iedereen voel
de plots aan, wat „plicht" was en de
massa aanvaardde dien met een bijna
blijde berusting.
Zoo er angst was, onderdrukt en ver
borgen gehouden in de mannenborsten,
die met een vroolijk gezicht afscheid na
men van de achterblijvenden, dan was
dat omwille van deze laatsten. Nu de
mannen wegtrokken naar een ongewisse
toekomst, wat zou thans het lot wor
den van hen, die ze moesten achter
laten? Hoe zou dezer onderhoud verzekerd
worden? Zouden ze straks misschien
worden geterroriseerd door een vijande
lijke legerschare? Zou erzou er na
dit vertrek nog een weerzien zijn?
Er is geleden door ons volk in de
mobilisatiejaren, welke God dank
voor ons geen oorlogsjaren zijn gewor
den. Er is geleden, doordat zoovele huis
gezinnen uiteen bleven gehaald. Er'is ge
leden door zekere tekorten aan-levens
middelen. Er is materieel en moreel ge
leden. Inderdaad!
Maar als we terugdenken aan het uit
breken van den oorlog, nu twintig jaar
'geleden, dan herinneren we ons niet in
de eerste plaats onze offers van tijd en
geld, dan denken we niet bóven alles aan
onze magere rantsoentjes, aan de brood-
bonnen en de eenheidsworst, doch dan
komt onze geest te dwalen langs de hon
derden kilometers loopgraven, waarin de
mannelijke bloem van Europa vier lange
jaren tegenover elkaar heeft gelegen, tot
de tanden bewapend, loerend om elkaar
te vernietigen, om moordend staal of
lood te drijven in het lichaam van .den
ander, teneinde zélf dat lot nog een wijle
te kunnen ontgaan.
We denken aan de geteisterde burger
bevolking van vele landen, uitgehongerd,
verdreven uit de woonsteden, gemassa
creerd, onteer d soms, gehoond.
Tien millioen soldaten sneuvejden; hon
derdduizenden werden voor hun leven ver
minkt.
De kosten hebben naar zekere bereke
ningen bedragen: f622.765-200.000Och,
het is niet in te denken, wat dit cijfer
beteekent. Genoeg zij het te weten, dat
de wereld zich thans 16 achtereenvolgende
jaren verscheurt als gevolg van de moei
lijke verrekeningskwestie.
De oorlog van 19141918 wordt nog
in onze dagen betaald met de werk
loosheidsellende van millioenen en de ont
wrichting van alle volksnijverheid.
En zal het nu uit zijn met den waan
zin
God gave het!
Maar terwijl wij, ouderen, nog huiveren
en niet bekomen zijn van onze ontzet-
ting, ja, terwijl we worstelen om ons,
te ontdoen van het crisisspook, hetwelk
we een. laatste, tergend-blijvende oorlogs-
bezoeking weten, is de jeugd vergeten.
En de jeugd, welke niet luisteren wil en
geen ervaring van de ouderen telt, vindt
juist in de crisis, welke we een oorlogs-
geesel weten, aanleiding om nationalis
tische hartstochten op te voeren, aldus
op gevaarlijke wijze drijvende naar een
nieuwen oorlog!
De oorlog van 1914 moet worden
overgedaan, verbeterd!
Nationalistische verdwaasden houden de
wereld in onrust, blazen in wat nog smeu
lende is gebleven van 1914—1918, om de
oorlogsvlam weer te doen uitslaan.
Als in Juli 1914, ging ook in Juli 1934
moordenaarshand rond en een dreiging,
bijna oven beangstigend als toen, waart
over de wereld.
Moge God toch verhoeden, dat het ver
loop gelijk zal zijn.
De oorlog, welke men verlangt over
te doen en te verbéteren, zal veeL vree-'
selijker zijn dan in 1914.
De legers, welke zich klein en zwak
gevoelen, zullen zich „sterk" maken met
gifgassen en bacteriën.
In den nieuwen -oorlog zal de duivel
zijn geweldenaren niet uitsturen, maar hij
zal zelf komen en de menschheid vernie
tigen met zijn giftigen adem.
In den volgenden oorlog zal Nederland
geen eiland van vrede wezen, maar slag
veld zijn van den vreeselijksten volkeren-
strijd.
De Engelsche minister Baldwin zei het
van de week in het Lagerhuis, toen hij
de regeeringsvoorstellen tot uitbreiding
van de Luchtmacht toelichtte:
„Wanneer ge denkt aan d^'verdedi-
„ging van Engeland, dan denkt ge
„niet meer aan de witte krijtrotsen
„van Dover; gij denkt aan den Rijn.
„Daar is het, waar thans onze gren-
,,zen liggen."
Dat wil zeggen: noch' Engeland, noch
Duitschland zullen afwachten tot de vij
andelijke vliegtuigen met haar moordtuig
boven het eigen gebied komen, maar men
zal ze tegemoet varen. EN DE STR1]D
ZAL IN NEDERLAND BOVEN ONZE
HOOFDEN WORDEN UITGESTRE
DEN.
Dona nobis pacem! Met een gebed om
den vrede moeten we deu hemel geweld
aandoen.
En alles aangrijpen, wat oiizjs men-
schenhand te doen vindt, om den oorlog
af te wenden.
De herinnering aan de Augustus-maan-
den van 1914, sterke ons in het streven
naar de verwezenlijking van de leuze:
NOOIT MEER OORLOG!
tooging wilden gaan, met kopspijkertjes
hadden bestrooid én onbegaanbaar ge
maakt. Dat was gèméén, maar toch' zijn
duizenden menschen er dagelijks op uit
om door het spreiden van geestelijk on-
tuig, elkanders levenspad te verwoesten,
zonder dat men zulks bijzonder erg meer
vindt.
Wij persoonlijk, we minnen de vrijheid
en achten de democratie eèn kostelijk be
zit. We verfoeien de dwingelandij.
En tóch werd het ons dezer dagen,
toen het bericht van den moord op Doll-
fuss ons gewerd, zoo héél duidelijk, hoe
sympathiek ons de' figuur van dezen
dictator was gewonden. Niettegenstaande
we nog kort te voren zijn politiek open
lijk hadden betreurd.
Soesterbergschestraan 9 a
Onze OPRUIMING duurt voort
Vele koopjes in Mode-artikelen.
W ollen Badcostuums
„Porolastic" en „Jansen
Tilanus" -vanaf f 1.60
Badscboenen en mutsen halve prijs.
Gedurende de maand Augustus
verlaagde prijzen voor maat
kleding.
Tel. 677 Tel. 677
Tel. 677 Tel. 677
't Vertrouwdste adres
voor bet maken van Uw BRIL,
ook volgens recept van H. H.
Oogartsen is bij
Gediplomeerd Opticien - Drogist
Burgsm. Grothestraat 30 - Tel- 363
ONS WEEKPRAATJE.
De tijden drijven een mensch'. Tegen
wil en dank, en soms tot ver buiten de
banen, welke hij zich gekozen heeft. De
gekozen weg kan door velerlei omstan
digheden te -plecht worden en ook wordt
hij wel eens moedwillig door medemen-
schen vernield. We herinneren otis, hoe
enkele jaren geleden zekere politiekelingen
den weg, waarover anderen naar een be-
We kunnen ons afvragen, welk bestuur
theoretisch gewenscht is voor
een volk, maar wie met beide voeten op
den grond wil blijven, behoort bovenal
rekening te houden met de practische
overweging, welk goed bestuur in bepaal
de omstandigheden mogelijk is.
Toen Dollfuss in Oostenrijk het be
wind in handen nam, stonden daar twee,
zwaar bewapende, machtige extremistische
groepen tegenover elkaar: de socialisten,
die in Oostenrijk een sterk communistb
schen inslag vertoonen, en de nationaal-
socialisten.
Hadde Dollfuss, die zoo'u beetje op de
christelijk-socialen en de burgerlijke mid.
den-partijen steunde, de macht niet aan
zich getrokken, dan ware de strijd om
die macht tusschen de sócialisten en nati-
onaal-socialisten uitgevochten geworden.
Waar de meeste burgerlijke groepen zich
in den beslissenden strijd vermoedelijk bij
de nationaal-socialisten zouden hebben aan
gesloten en deze laatsten ook den inoree-
Len. en .materieelen steun' van Duitschland
zouden hebben gehad, kon de uitslag niet
twijfelachtig wofden geheeten.
Oostenrijk zou een DuitscK Nazi-fili
aal zijn geworden en daarmee zoude wel
licht de oorlogsvlam in Europa zijn uit
geslagen.
Dat heeft Dollfuss zijn land en de
wereld bespaard.
Ook wij hadden Dollfuss in zijn op
treden graag anders gezien; we zouden
hem nog hooger hebben geacht, wanneer
hij ware opgetreden als paladijn van de
volksvrijheden, als beschermer van de
democratie, maar wie niet blind is voor
practische bezwaren, moet toegeven,
dat zulk een Dollfuss zich nimmer zou
hebben kunnen handhaven en het land had
moeten overgeven aan degenen, van wie
hij het zoo juist had gered.
We lezen wel eens verwijten, dat Doll
fuss het parlement had uitgeschakeld en
dictatoriaal regeerde. Is er echter iemand,
die in-waarheid,, gelooft,dat de sociaal
democraten in Oostenrijk de parlemen
taire verhoudingen zouden hebben hersteld,
de vrijheid van politieke .propaganda had
den geduld ja, zouden hebben kun
nen herstellen of dulden als hun de
macht uit Dollfuss' handen ware toege
vallen?
Dollfuss moest dictator zijn, hoe gaarne
hij en wij het wellicht anders hadden
gewenscht.
We vinden het te prijzen in hem, dat
hij steeds getracht heeft om van de volks
vrijheden nog te laten, wat duldbaar en
mogelijk was, en zijn hand niet te zwaar
heeft willen laten drukken, al heeft hij
daarnevens maatregelen genomen, die we
niet wenschen te verschoonen, doch waar
van we ook niet kunnen beoordeelen, in
hoeverre hij er door de omstandighed'gen
of door invloed van zijn omgeving de
groepen, waarop hij steunde toe ge
dwongen is.
Ware hij een dictator geweest uit
drang van zijn innerlijk, zijn gemoed en
karakter, dan hadde hij minder gespaard
en daarmede zoude hij zich zelf hebben
gered.
Als we aan Dollfuss denken, dan den
ken we ook aan Colijn.
We behoonen niet tot zijn partij en
hebben geen bewondering voor de beper
king der volksrechten en -vrijheden, wel.
ke van hem uitgaat. Maar we vragen ons
af: kan het anders en beter?
Hebben we Colijn al niet noodig, dan
toch een man als Colijn. Waarom zou
den we ons dan druk maken?
Hadden we ter juister tijd niet een
Colijn gehad, dan zou ook ten onzent een
strijd tusschen politieke uitersten zijn ont
wikkeld en tenslotte uitgevochten zijn ge
worden. Het einde zou altijd slechter zijn
geweest, dan wat Colijn ons nu heeft ge
laten.
Dat wil óók al weer niet zeggen, 'dat
we al zijn maatregelen bewonderen.
Konden we b.v. er aan meewerken, dat
de jongste steunverlaging ongedaan werd
gemaakt, we zouden het niet laten!
Zou een ander het er beter en voor-
deeliger hebben afgebracht?
Misschien zou hij andere euvelen heb
ben gewekt.
Voorloopig willen we verder zien, dan
onze neus van directe politek lang is en
dan zijn we dankbaar voor het vele, waar
voor thans een zich krachtig uitend lands
bestuur ons behoedt.
Vrijheid en zoo groot mogelijke volks
invloed blijven ons dierbare panden en
we hopen ze eens in haar volle glorie en
waarde terug te ontvangen uit de han
den, waarin we ze ter bewaring hebben
neergelegd, tot tijd en wijle het bezit en
eigen beheer geen maatschappelijk gevaar
meer oplevert.
Zondag 5 Augustus.
SOEST.
NED. HERV. KERK-
Oudekerk.
Voorm- 10 uur Ds. E. Groeneveld.
Emmakerk.
Voorin. 10 uur- Ds. J. Ph'- Eggink van
Delfshaven
Nam. 6 uur Ds» E. Groeneveld.
HERV- (GEREF.) EVANG-
Christelijke U.L.O-.school, Spoorstraat.
Voorm. 10 uur Ds. G- van Montfrans
van Barneveld.
Nam. 6 uur Ds. B- Batelaan van Hui
zen,
GEREFORMEERDE KERK.
Julianakerk.
Voorm. 10 uur de heer M- de Wit,
candidaat te Amsterdam.
Nam. 5.30 uur Ds. B. Alkema» ,r.
Wilhelminakerk.
Voorm. 10 uur Ds. B. Alkema,
Nam. 5.30 uur de heet! M- de Wit,
candidaat te Amsterdam.
CHR. GEREFORMEERDE KERK.
julianastraat.
Voorm. 10 uur en nam- 6 uur Ds- Joli-
Jansen van Leiden. i
VER. VAN VRIJZ. GODSDIENSTIGEN-
Geb. „Religie en Kunst", Rembrandtlaan.
Voorm. 10.30 uur. Ds. M- Uiterdijk van
Soest. I
SOESTERBERG
NED. HERV. KERK
Geen opgave
AAN HET GRAF VAN DOLLFUSS.
Nu ligt hij in het donker graf,
Gesloten zijn de oogen,
Die straalden van 'n heilig vuur,
Fier blikkend in 't meest hach'lijk uur,
Wars van bedrog en logen.
Nu ligt hij in het stille graf
En zwijgen mond en lippen,
Die spraken waarheid, onverlet,
Vaak prevelden 'u stil gebed
Bij 't zien der valsche klippen.
Verstorven is de gulle lach',
Symbool van 't blije leven.
Wat hebt gij, moordenaar, verricht
Met 't Kaïns-merk op 't aangezicht/
Zoo'n leven te doen sneven!
HENRYW
Vertegenwoordiging van
Electrolux en Volta
STOFZUIGERS
Steenhofstr. 55 Tel, 906
Reparatie-inrichting aan alle merken.
HUIS TER HEIDE
NED. HERV. KERK,
Geen opgave.
DIEFSTAL.
Bij een te Soesterberg gevestigden ijs»
fabrikant, den heer P., werden sinds enkele
maanden verschillende voorwerpen vermist
van zeer uiteenloopenden aard, als porte-
monnais, achterwielen van fietsen, dyna
mo's enz. Verschillende vermoedens wer
den gekoesterd, die echter niet altijd stand
konden houden. Tenslotte viel de verden
king op een jeugdigen bediende, in dienst
van den heer P.
Bij een inmiddels gehouden huiszoeking
in diens ouderlijk huis te Amersfoort,
werden verschillende der ontvreemde voor
werpen opgespoord. De politie heeft de
zaak in nader onderzoek.
vrijgesproken.
De 24-jarige chauffeur uit onze ge
meente, die op een donkeren avond tus
schen Laren en Baarn op een stilstaande
vrachtauto was ingereden en den chauffeur
van den wagen, die juist zijn niet-brandend
achterlicht' wilde repareeren, heeft dood
gereden; werd door de Utr. Rechtbank
vrijgesproken van het hem ten laste ge-
tegde, m.1. het veroorzaken van zwaar li
chamelijk letsel door schuld, den dood
ten gevolge hebbende.
De officier had één maand hechtenis
geëischt.
SCHENNIS DER EERBAARHEID.
Terzake het plegen van openbare schen
nis der eerbaarheid, werd door de poli
tie proces-verbaal opgemaakt tegen zeke
ren G. J- H- uit Utrecht-
ZILVEREN VLIEGTUIG
i WEDSTRIJDEN.
De zilvereen motorwedstrijden, welke
door de V. en A. V- „Soesterberg" wer
den 'gehouden, zijn het vorige jaari als
't ware beëindigd, doordat „Sopla",
Amersfoort, definitief winnaar is gewor
den.
Gezien de buitengewoon groote belang
stelling, welke altijd voor deze wedstrij
den bestond, is het bestuur er thans in
geslaagd een zilveren vliegtuig voor deze
wedstrijden ter beschikking te kunnen
stellen, dat gezien de pracht van den zil
veren motor, dezen zelfs nog naar de kroon
steekt, zoo niet overtreft. Het bestuur
mocht dan ook voor dit jaar van de deel
nemende vereenigingen zeer veel mede
werking ondervinden en is er weer bij
zonder in geslaagd, voor dit jaar een
spannend programma te kunnen samen
stellen.
Deze wedstrijden zullen plaats vinden
op 't terrein aan den Kampweg te Soes
terberg, op 5, 12 en 19 Augustus.
BEDANKT.
Met ïngang van 1 Augustus heeft de
Keer J, Nooder bedankt als commandeur
en lid -van de Vrijwillige Brandweer te
Soesterberg.