Marconi doet een nieuwe vinding op televisiegebied.
van 25 op
26 Augustus 1894r
De Bloednacht
Het Verraad van Lombok.
Een studie omtrent
het vogeiei.
v
WANNEER KRIJGEN WIJ EEN TELEVISIE-TOESTEL
IN ONZE HUISKAMER?
Ver!)'- Tende trucs van een Holiandsclien magiër.
"7? t'ï'pji,, ■ém
grooten arstana. wa zeer veéï proeve'ri bleek
op opg. 100 mijlen, boven h$taardopper
vlak en lectronenlaag te zijn, de z.g. geavi-
sidelaag", welke verschillende golven te
rugkaatste, zoodat deze golflengte geheel
ongeschikt was voor de televisie. Eindelijk
werd de meest doelmatige golflengte ont
dekt, n.1. die van 140 meter. Voor groote
afstamden gebruikt men nog kortere gol
ven. Sinds eenigen tijd neemt de B.B.C.
viermaal per week proeven op den golf
lengte van Londen National, 261.5 M., wel
ke zich in een levendige belangstelling,
zoowel in Engeland zelf als in het buiten
land mogen verheugen. In den loop der
jaren zijn natuurlijk reeds verschillende
veranderingen en groote verbeteringen aan
de televisietoestellen aangebracht. Een der
grootste verbeteringen werd aangebracht
door dr. Mac Farland Moore door zijn uit
vinding van den Neonlamp. (Jok dr. Karo-
lus te Leipzig bracht veranderingen aan
door zijn experimenten op gebied van licht
gevoelige cellen. De hoofdingenieur der
General Electric Cy. te Schenectady, die
reeds in de jaren 19151916 met de radio-
telefonische verbinding tusschen Schenec
tady en New York begon, zit niet stil en
werkt gestadig door aan de verwezenlij
king van zijn ideaal: het televisie-toestel
een plaats te geven in ieders huiskamer
naast het radio-toestel. Dat dit ideaal nog
niet zoo gauw zal worden verwezenlijkt,
toonen de vele moeilijkheden, welke nog
staanden. Met veel instemming werd de
oprichting van een comité, ten voordeele
der nagelaten betrekkingen der gesneuvel
den, begroet. H.H. M.M. de Koninginneh
gaven aan het fonds een vorstelijke som.
Uit alle plaatsen stroomden de giften toe;
geheel Nederland betreurde het drama in
Lombok.
Een gedenkboek „NederlandLombok"
werd uitgegeven, waarin de Koningin-Re
gentes, wijlen H.M. Koningin Emma, de
volgende woorden schreef: „Eene dank
bare hulde aan de gevallenen in den strijd
voor het Vaderland". Luitenant-kolonel 1
W. L. te Petit schreef o.m. in hetzelfde
boek: „Al kunnen wij helaas geen laatste
hulde aan uw groeve brengen, toch zweeft
in deze ure het beeld van uw heldendood
het gansche Nederlandsche volk voor den
geest, en staart het met diepen weemoed
in het hart, dat Verre Oosten, dat ons reeds
zooveel dierbaar bloed afdwong. Uw dood
heeft iederen Nederlander, oud of jong, tot
in het diepst der ziel getroffen. Het va-
derland is met dien slag ontwaakt uit de
sluimer van de onverschilligheid, die het
tegenóver zijn trouw Indisch leger te lang
aan den dag legd. Het kleinhartig, zelf-
meetéh worden overwonnen, wel aan. De
„Radio" heeft echter ook onverwacht snel
de wereld veroverd. Een der nieuwste en
meest belangrijke uitvindingen op het te
levisiegebied in den laatsten tijd is de
Braunsche Buis. Deze kathodestraalbuis
wordt zoowel aan de ontvang- als aan aa
zendzijde opgesteld, daar deze een fluores-
ceeren scherm kan doen oplichten (aan de
ontvangzyde) en tevens als een folo-elec-
trisch reageerende laag kan aftasten (aan
de zendzijde). Ook de Neon-lamp, welke Ie
traditioneele lichtbron van het ontvang
apparaat was, is verbeterd. Zooals deze oor
spronkelijk was, bestond het bezwaar, dat
de oppervlakte-helderheid zeer gering was
en dat het licht rose was gekleurd. De ont
lading is thans geconcentreerd in een la-
vacyhndertje met een kleine opening,
waardoor het licht naar buiten kan treden.
Hierdoor werden betere contrasten en
grootere beelden bereikt. In deze richting
zijn ook proeven genomen met de Kerr-
cel, welke kan worden beschouwd als een
ideale, door electrische spanningen gere
gelde liohtklep. Als lichtbron gebruikt men
dan een booglamp. Gezien de vele groote
vorderingen, welke de televisie de laatste
jaren heeft gemaakt, mag men wel ver
wachten, dat het niet lang meer zal du
ren, of ook van de televisie zal een alge
meen gebruik worden gemaakt. Perspectief
zit er genoeg in: bijna onbegrensd zullen
de mogelijkheden zijn! H. P. B.
comm. Kon. Ind. leger; leden: van het
Ned. Ind. leger: gep. gen. maj. Ch. Meule-
mans, gep. lt. kol. E. yan T^hiel, gep. kapt,
G. H. Vrij dbg, gep. kapt. H. J. Schenck de
Jong en gep. sergeant H. Jongeman; van
de Kon. Ned. Marine: gep. kol. der mari
niers P. S. Groen, gep. lt. t. z. Ie kl. jhr.
E. B. Elias, gep. sergeant-hofm. P. L. We-
gepoel; van het Kon. Ned. leger: gep. It
gen tit. H. C. ter Beek en gep. kol. P. Mj,
Vis. De herdenking zal geschieden op 29
September a.s. te Den Haag 29 Septem
ber 1894 werd Mataram veroverd. Het
voornemen bestaat, dien dag, zoo mogelijk
o.m. gemeenschappelijke eenvoudige kof
fie- en middagmaaltijden te houden. Daaf
zeer velen van de oud-strijders in moei-»
lijke omstandigheden verkeeren, doet het
comité 'n beroep op daartoe in aanmerking
Romende personen en instellingen, tenein
de het mogelijk te maken, dat aan de ve
teranen, die in hun jeugd hebben getoond
leven en bloed veil te hebben voor Ko
ningin en Vaderland en voor de eer der
vlag, een gedenkwaardigen dag kan wor
den bereid, die als een zonnestraal hun
verder levenspad zal verlichten.
H. P. B.
Het vertrek uit Rotterdam van een schip
zuchtig najagen van stoffelijke welvaart
en genot, het werd voor 't oogenblik ver
geten, toen daarbinnen in onze ziel, zich
eensklaps stemmen deden hooren, waar
aan wij ontwend waren geworden; stem
men, die van 'slands eer en van het ver
leden spraken, en die het rumoer van het
krakeel der partijen voor een wijle deden
verstommen. En opeens gevoelde het jon
ge Holland, dat het toch nog niet verleerd
had den vuist te ballen; dat de hand, die
slechts gewoon scheen geld te rapen, toch
soms ook nog naar 't zwaard grijpen wil.
Weldadig ontwaken voorzeker! Maar
moge het niet voor korten duur zijn
want ze zijn zoo onvruchtbaar anders, die
voorbijgaande opbruischingen, van zelfs
de warmste vaderlandsliefde. Die liefde
moet waakzaam blijven; zij moet geen
verpletterende nationale rampen afwach
ten om zich te openbaren. Zij moet dage
lijks blijken uit kalme consequente toe
wijding, aan het hoogste landsbelang, zijn
weerbaarheid; blijken uit zoodanig instel
lingen en wetten, die ten allen tijde mo
gelijk maken den hoon ons aangedaan te
wreken. Want eerst dan kan de veront
waardiging der natie baten, als gevaren
van nog grooter omvang zouden naken.
En moge ook Lombok voor onze regee-
ringsmannen een nieuwe waarschuwing
zijn geworden, om toch in de toekomst dat
fatale woord „oorlog" vooral niet licht
vaardig uit te spreken; dat woord, dat
zooveel edel bloed kan kosten, dat reeds
zoo menig huisgezin in rouw dompelde".
Dank aan de Veteranen.
Het comité ter herdenking der Lombok-
expeditie, waarvan Z. E. Min. van Staat
dr. H. Colijn, Min. van Koloniën, eero-
voorzitter is, is samengesteld als volgt:
voorzitter: gep. lt. gen. W. $oetja; oud
met aanvullingstroepen yoor Lombok
Wio zich Interesseert omtrent de spelinM
der natuur, kan merkwaardige kleinigf
heden waarnemen. Zoo zullen er wel niet
velen zijn, dia zich afgevraagd hebben,
wat voor reden de natuur had om het kip
penei ovaal-vormig te doen zijn, Men be
weert, dat het kippenei een ovalen vorm
heeft, omdat het dan minder gauw uit het
nest zal kunnen glijden, terwijl de eieren
der uilen absoluut rond zijn. De uilen ma
ken zich een zeer veilig nestje, waaruit de
eieren zelden kunnen vallen. De kleur der
eieren heeft eveneens een beteekenis. De
eierkleuren der wildvogels stemmen vol
komen met de omgeving overeen. Voor
den jager is het daarom vaak zeer moei
lijk deze eieren op te sporen. In het groen
gebladerte gelijken de eieren de kleur te
bezitten van de bladeren, terwijl een ei,
dat tusschen een hoop verdorde bladeren
ligt, ©en bruine kleur verkrijgt.
DE ENGELSCHE TOQVENAARS
ROUWEN OM HUN PRESIDENT,
In de kringen der Engelsche magiërs en
toovenaars, die, evenals in het buitenland,
cok daar over een groote club beschikken
en geregeld samenkomsten beleggen,
heerscht grooten rouw.
Arnold de Biere, Engeland's beroemd
ste magiër en president van de Magiers-
Club is onlangs overleden. De Biere. was
feitelijk geen Engelschman, maar een Ne
derlander, die jaren geleden over het Ka
naal naar Engeland zwom om aldaar zijn
geheimzinnige experimenten te vertoonen.
Men ontving de Biere hartelijk en nam
hem op in de club van Engelsche magiërs,
waarvan hij later voorzitter werd. De
Biere voerde vaak interessante proeven uit,
waarnaar zelfs vele buitenlanders kwamen
zien. Een zijner experimenten was o.a.: de
vogel in de kooi. Deze vogel, een kanarie
vogel, die in een vergulden kooi zat, liet
de magiër aan een ieder zien. Plotseen
revolverschot.on een oogenblik later
waren vogel en kooi verdwenen. Een ver
klaring omtrent deze proeve heeft nie
mand nog kunnen geven, zelfs zijn colle
ga's niet.
Daar de vogel steeds dezelfde was, werd
de Biere eenigen tijd vóór zij»n dood aan
geklaagd wegens „dierenmishandeling".
Men onderzocht, de kwestie, doch de Biere
verklaarde, dat de vogel niet het minste
letsel geschiedde, wanneer het dier plot
seling verdween. De rechtbank vroeg even
wel een nadere verklaring. De Biere ver
zocht toen een der rechters de proeve van
meer nabij te aanschouwen, doch strikte
geheimhouding moest worden verzekerd.
De rechter zag liet wonder en sprak de
Biere vrij, omdat de vogel inderdaad geen
letsel bekwam. Nóg een truc, waardoor
„Nationale droefheid wördt verbit
terd, nationalerouw verzwaard door
„verdeeldheid onder de zonen van het
zelfde vaderland. Iedere ramp, welke
„de eenheid bevestigt, kan het begin
„zijn van nationale blijdschap en ver-
„heffing";'
Op 25 Augustus zal het veertig jaar ge
leden zijn, dat op het eiland Lombok de
expeditié onder Generaal de Vetter in een
jammerlijke hinderlaag werd gelokt en
voor het grootst gedeelte werd vernietigd.
Lombok, een gezegend en vruchtbaar
eiland, behoorénd tot de kleine Soenda-
eilanden, werd bewoond door een weer
barstige bevolking bestaande uit 60.000
Sasaks en 50.000 Balineezen. Nochtans
wist de minderheid der Baliërs de meer
derheid der Sasaks op zoodanige wijze te
onderdrukken, dat de laatsten de hulp van
het Nederlandsch gouvernement inriepen,
welke hulp op 2 Mei 1894 werd verleend
in den vorm van een ultimatum, gericht
tot Ratoe Agoeng Kiloet Karong Asan.
Er werd eèn uiterste termijn van drie da
gen gestéld; van den Vorst van Lombok
kwam gëen antwoord. Toen zond het gou
vernement troepen en oorlogsbodems naar
het weerspannig eiland. Ziende, dat 't het
gouvernemeiit^ernst was, capituleerden de
Baliërs uiterlijk en noodigde de Vorst van
Lombok den opperbevelhebber en de troe
pen uit naar de Residentie te komen.
Generaal-majoor van Ham bivakkeerde
in Mataram, terwijl de overige troepen
hun bivak opsloegen in de richting van
Tjakra Negara.
De troepen bleken in een hinderlaag te
zijn gelokt, want in den nacht van 25 op
26 Augustus, werden de bivakken door een
geweldige overmacht overvallen. Achter
de muren, waarin gecamoufleerde schiet
gaten waren aangebracht, vielen de op
standige inboorlingen aan. Verzet was niet
mogelijk. Het eenige, wat den getroffen
troepen te doen stond, was de terugtocht
aanvaarden. Een ware slachting volgde.
De uitstekend gewapende opstandelingen
achtervolgden de terugtrekkenden; de
wapens der troepen vielen in handen van
den vijand.
27 Augustus bereikte een kleine groep
overlevenden de havenplaats Ampenan.
Deze verpletterende nederlaag werd later
hersteld door de verwering van Mataram
en Tjakra-Negara.
de Biere beroemd werd: hij legde een
naald op de tong en stopte vervolgens een
draad in den mond. Even later kwamen
naald en draad terug. De draad zat in de
naold gestoken! De Biere heeft zijn proe
ven ook vertoond voor den Prins van
Wales, den ex-koning van Spanje en tal
rijke Engelsche autoriteiten, die hij allen
verstomd deed staan door zijn verbluffen
de staaltjes. De Biere patenteerde al zijn
succestrucs tegen een zeer hooge premie.
H. P. B.
De indruk in. het
Vaderland.
Een schok ging door het land op de ont
stellende berichten uit Lombok. Een he
vige beroering maakte zich van de bevol
king meester. Honderden huisgezinnen
werden in rouw gedompeld, hadden in het
verre Indië een hunner dierbaren op het
slagveld verloren. De pennen kwamen in
beweging, de kritiek der Nederlanders
kwam los.
Maar ook groote deernis met de nabe-
.Da onderdrukking van den var rader lij ken opstand naar een oud sohlldörij»
ken. De electrische stroom moet zelfs voor
zeer grove beelden een uiterst groote fre
quentie bezitten. Dit is de groote moeilijk
heid bij hét beëlden-ovèrbrengen over een
Een der vindingen uit de vorige
eeuw, welke thans nog het meest
de fantasie van het publiek ge
vangen houden, is wel de televi
sie met haar onbegrensde moge
lijkheden. Haar toepassing in de
actueele fota-reportage der dag
bladpers levert reeds vrij goede
resultaten op. Wanneer wij ech
ter in onze woonkamer evenals
van de radio van haar zullen kun
nen profiteeren, laat zich nog niet
voorspellen. In bijgaand artikel
willen wij de kansen berekenen
van haar ontwikkelingsgang.
Sedert enkele dagen spreekt men in de
©mgeving van Marconi over belangrijke
proeven, welke de groote uitvinder dezer
dagen zou hebben gedaan. Het zou betrek
king hebben op een zeer belangrijke toe
passing van microgolven op het gebied der
televisie, waardoor een perfecte weergave
van bewegende beelden mogelijk zou zijn.
Ondanks de groote vorderingen, welke
de televisie in den loop der j|^en heeft ge
maakt, moet zij nog worden beschouwd te
zijn in haar beginstadium. Wanneer men
televisie-uitvinding zou willen vergelijken
met de radio-uitvinding,
dan bevindt zich de tele
visie momenteel in het
radiojaar 1915. Toentertijd
beperkt de radio zich nog
tot een enkel radio-telefo
nisch gesprek. Weldra
bleek echter, dat velé
amateurs in de opkomende
radiowereld groote belang
stelling koesterden voor de
vorderingen en vernieu
wingen op radiogebied;
Hieraan is het bok stellig
te danken, althans voor
een groot deel, dat de ra
dio zoo'n snel verloop heeft
gehad en thans haar ver
volmaking nadert. Wat'be
treft de televisie, ook hier
voor bestaat een groot en
thousiasme bij duizende
amateurs. Hopenlijk zal dit
hetzelfde resultaat voort
brengen als destijds bij de
radio, zoodat over een 10-
tal jaren de televisie even
populair en in een even
vèrgevorderd stadium zal
verkeeren als de radio
thans.
De uitvinder der „tele
visie" is de Duitscher Nip-
kow, die ongeveer 50 jaar
geleden op het denkbeeld
kwam een beeldlijn over
te brengen door middel
van lichtpunten. Zijn po
gingen heeft hij echter
zonder belangrijke resul
taten moeten staken, aan
gezien toentertijd de ver
sterker zoowel als de on
ontbeerlijke Neonlamp nog
niet bekend waren. In het
kort is de werking der
televisie als vólgt: de over te brengen fi
guur, meestal een menschelijk gelaat,
wordt door een sterken lichtbundel van
kleine doorsnede verlicht, zoodanig, dat de
lichtstraal alle punten van het beeld regel
matig echter elkaar beschijnt, b.v. begin-
Manfred von Ardenne, de bekende televisie-specialist met
(boven) zijn nieuwste apparaat voor 18 x 24 c.M. beelden.
Op den achtergrond een ultra-kortegolf-ontvanger. Onder
Von Ardenne met zijn eerste toestel in 1930, dat slechts
beelden opleverde ter grootte van 6x9 c.M., terwijl deze
niet zoo scherp overkwamen.
bevindt zich ook in het oog, waardoor het
„zien" wordt bewerkstelligd, terwijl voor
de omgekeerde omzetting de glimlamp of
de Kerrcel dienst doet. Voor bestudeering
van den lichtbundel bezigt men de Nipkow-
sche schijf of het spiegelrad van Telefun-
De beroemde Italiaansche uitvinder
Guglielmo Marconi.
nend met den linker bovenhoek in ©en
rechte lijn naar den rechterbovenhoek, on
middellijk daarna in een evenwijdige lijn
iets daaronder, enz. en tenslotte van den
linkerbovenhoek naar den rechterboven
hoek, waarna onmiddellijk weer in den
linkerbovenhoek wordt begonnen. Het over
te brengen beel reflecteert daardoor licht
van snel wisselende sterkte, naarmate lich
te of donkere partijen door den straal wor
den beschenen. Dit wisselend licht wordt
omgezet in een overeenkomstig wisselende
stroom, welke naar het ontvangend toestel
wordt overgebracht, hetzij der draad, het
zij per radio. In het ontvangend toestel
wordt deze electrische stroom omgezet in
overeenkomstig wisselend licht. Het ont
vangende toestel is zoodanig ingericht, dat
de verschillende punten van een scherm
gelijktijdig en op gelijke wijze als in het
uitzendend toestel achtereenvolgens wor
den beschenen met he ontvangen licht.
Door de traagheid van het oog (ong. 15
beelden per seconde zijn hiervoor noodig)
verkrijgt men dan den indruk, dit bewegend
beeld te zien. Voor de omzetting van licht-
I wisselingen in stroomwisselingen wordt de
foto-electrische cel gebezigd (dezelfde cel
