mm
m
jsmip
TWINTIG JAAR NA VERDUN.
Twintig jaar geleden, op den
21sten Februari, 's morgens om 8
uur, openden bij Verdun de ka
nonnen hun stalen monden om
vuur en verderf uit te braken over
de bloedende menschheid
Twintig jaar geleden had de bloe
digste slag plaats van heel de we
reldhistorie. Twintig jaar geleden
vielen Europa's vaders en zonen
brulde het geschut en spoot
de aarde omhoog tot fonteinen
van zwarte modder en mensche-
lijke flarden.
Zeker we kunnen de oogen
sluiten en niet willen zien, doch
daarmede vernietigen wij niet die
laatste bewijzen van het vreese-
lijke, dat nauwelijks achttien jaai
geleden een eind vond en steeds
opnieuw weer dreigt., dat zich
thans in Oost-Afrika opnieuw
weer afspeelt, dat China in zijn
klauwen heeft gevangen.
Een kort persberichtje slechts
Reuter^ meldt uit Weenen: „Een
van de afgrijselijkste nalaten-
Londen, Washington niet zulke
oorden der verschrikking, waar
de bVïOEi van het vaderland, jon
gens nog zelfs, liggenmon
sters. zonder onder- of boven
kaak misschien. Zijn zij nog wel
„menschen"? Mogen wij een
schepsel zoo onbeschrijfelijk la
ten lijden?
Ziet gedat is het vreese-
lijke van.o o r 1 o g 1
20 Jaar geleden was het, dat de
wereld werd gedompeld in een
poel van bloed: Verdun.
En alsof het zoo moet zijn
wéér vinden we een berichtje van
dien oorlog.... een berichtje uit
Engeland: „In 't tehuis vanblind-
geworden soldaten, St. Dunstan te
Londen, is tijdens het weekend
een man opgenomen, die tijdens
den veldslag van Atrecht in 1917
gegast was en die eerst nu daar
door blind is geworden. Dit is het
vijftiende geval in de laatste twee
jaar, dat iemand in het blinden
tehuis is opgenomen, die het ge
zichtsvermogen heeft verloren
tengevolge van „vertraagde uit-
toen met twee stralen, ieder met
een capaciteit van 800 liter pei
minuut, ruim 2 uur lang water ver
spild werd 1 Even werd de mist
wat minder dik, maar tien minu
ten later was het weer even erg
Een half uur na de proefneming,
toen de teleurgestelde verslag
gevers op hun bureaux de resul
taten van des heeren Veraarts
proeven uitwerkten, trok de mist
inderdaad op. Maar of de heer
Veraart daartoe aanleiding had
gegeven....? Mist heeft n.1. wel
weer de leuke eigenschap na ver
loop van eenige tijd te verdwijnen.
Te 's-Gravenhaqe is ter aarde
besteld het stoffelijk overschot
van den bekenden letterkundige
E. Thorn Prikker, een broer van
den grooten schilder Thorn Prik
ker. De belangstelling op 't kerk
hof was zeer groot. Thorn Prikker,
e.en der anarchistische voorvech
ters, heeft tal van romans het licht
doen zien, terwijl ook dichtwer
ken van zijn hand verschenen.
Aan de groeve spraken enkele
Ook van den inboedel kon niets
gered worden. Alles was verze
kerdHet doet pijn, als we
denken aan de arme, onschuldige
dieren, die hier levend een prooi
der vlammen werden 1
Een nieuwe aanslag op onze In
dische rubber wordt gepleegd
vanuit Duitschland, waar de rijks
kanselier ter gelegenheid van de
opening van de automobielten
toonstelling te Berlijn verklaarde,
dat Duitschland thans in staat is
om voldoende hoeveelheden syn
thetische benzine en rubber te
vervaardigen, waarvan de duur
zaamheid nog 35 pet. grooter is,
dan van natuurlijke rubber. We
moeten afwachten...
In Wouw stapte een automobi
list een winkel binnen om een
flesch Eau-de-Cologne te koopen.
Daar de winkelier het gewenschte
merk niet had, vroeg de automo
bilist verlof met enkele flesschen
even naar zijn auto te loopen, om
„zijn vrouw te laten uitzoeken".
DE INTERNATIONALE AUTOMOBIEL- EN MOTORRIJWIELTENTOONSTELLING BERLIJN 1936.
Op de groote internationale automobiel- en motorrijwieltentoonstelling, welke te Berlijn wordt gehouden, zijn verschillende interessante nieuwigheden te
zien. Op onze foto's ziet men twee van de merkwaardigste snufjes: links een Stoewerwagen, waarvan de motorkap met een enkele handgreep kan worden
opgeslagen, zoodat de motor geheel vrij komt te liggen; rechts: het chassis van een vrachtauto, die met geperst gas wordt gedreven.
schappen van den wereldoorlog
is, na 18 jaren, aan het licht ge
komen. Op een afgelegen deel
der terreinen van het groote
Weensehe Franz Joseph zieken
huis staat een klein gebouw,
vreemdelingen mogen het niet
naderen, oud-verpleegden van het
ziekenhuis, die het geheim weten,
blijven vrijwillig uit de buurt. De
eonigen, wien de toegang niet
geweigerd wordt, zijn een zestal
doctoren en ongeveer 25 ver-
r'cecrsters. In dit gebouw leven
n „Hoode mannen", slachtoffers
v?n den wereldoorlog.
De wereld gelooft ,dat zij dood
z'iu, zelfs hun familieleden ls offi
cieel medegedeeld, dat zij geval-
1-m zijn. Op de officieel© dooden-
l^sten komen zij voor onder de
r.'men van hen, „die gevallen zijn
oo het veld van eer". Maar zij
le"«=n nog steeds 1
De reden voor hun geheime
e'"ordering is hun afgrijselijk
uiterlijk, en hun verminkingen,
veroorzaakt door bommen en gif
gassen. Ieder van deze 80 wrak
ken, die eens mannen waren, is
nu geheel verlamd, blind, dooi
.en stom. Het eenige wat zij vol
gens hun verzorgers kunnen doen
is ademhalen en eten. Niemand
weet, en niemand zal ooit weten,
wat zij denken, indien zij althans
nog in staat zijn te denken en
welke folteringen zij doorstaan.
Want geen klank ontsnapt ooit
aan hun lippen.
Zij liggen in bedden, die den
vorm hebben van waschmanden,
waarin zij gemakkelijker kunnen
verpleegd worden dan in gewone
bedden. Sommigen waren bijna
nog jongens, toen de oorlog uit
brak, die hen misvormde tot we
zens, bulpeloozer dan een dier.
Al deze 18 jaren hebben zij
gelegen in hun „waschmanden"
als stomme getuigen van den
wereldoorlog. Een staf speciaal
opgejeide doctoren waakt over
hen, alles in het werk stellende
om hun folteringen te verzachten.
Deze blinde, doove, lamme crea
turen, die daar liggen, „ademha
len en eten", maar waarvan nie
mand vreet, wat zij lijden en óf zij
lijden, levende dooden.... afge
schreven van de lijst der leven
den, nodoemd tot een lang leven
misschien in 't kleine gebouwtje
van het Franz Josephhuis.... Van
het Franz Josephhuis?Is het
dan alleen In Weenen, dat die on-
qelukkigen nog leven? Heeft ook
Berlijn misschien niet zoo'n „huis
der levende dooden"? Heeft ook
Parijs niet zoo'n ademend kerk
hof? Hebben ook Brussel, Rome,
werking van mosterdgas".
„Vertraagde uitwerking".van
mosterdgas. Vertraagd... negen-
dien jaar^yertraagdl langzaam, -dim
heel langzaam kruipt de blindheid
over het netvlies.mannen met
adelaarsoogen.thans tastende
blindentengevolge van de
„vertraagde uitwerking" van mos
terdgas! In twee jaar reeds het
vijftiende gevalEn hoevelen
zullen nog volgen?.
Oorlog o, hoe moesten
we die klank eigenlijk hétenl Hoe
moesten we bidden, bidden om
voor dat leed gespaard te blijvenl
Ho© moesten we alom liefde
kweeken, om leder vleugje oor
logsgevaar den grond onder de
voeten weg te nemen..1
BINNENLANDSCH OVERZICHT.
De mist en onze nationale
„medicijnman". Bekend li
terator overleden. Zet uw
vliegtuig op slot I Arme
dieren 1 Weer een aanval
op onze rubber Een Eau-
de-Cologne-enthousiast 1
De mist, die enkele dagen bo-
ven ons land gehangen heeft, is
weer schuldig aan tal van onge
vallen. In den Haarlemmermeer
polder reed een bus van den weg
af en kantelde in een sloot. Ge
lukkig konden de circa 20 reizi
gers gered worden; slechts één
ervan is min of meer gewond. Bij
Zwolle reed een gewone auto met
5 menschen te water. Zij wisten
alle weer aan land te komen, doch
kwamen er minder goed af
een had een hersenschudding, de
anderen waren bloedend gewond
en allen hadden zij veel water
binnengekregen. Vliegvelden
hadden rustdag, in de havens vie
len geen schepen binnen., boo-
men werden geramd, wielrijders
peddelden een kanaal inen
zelfs onze wakkere medicijnman
Veraart was op het oorlogspad 1
Van „regen wekker" was hij thans
..mia'verdrijve." geworden en de
Frans Halskade in het Zuid-Hol-
landsche Rijswijk heeft van zijn
proefnemingen kunnen profitee-
roH." Desheer Veraart theoretiseer
de, dat door" het met kracht om
hoog spuiten van waterstralen in
de omgeving daarvan, sterke af
koeling plaats moet hebben; deze
koudere lucht nu dringt onder de
warmere. Door deze atmosferische
stroöming komt -er beweging fn
de mistmassa en krijgt de zon ge
legenheid om door te breken.
Het was alleen Jammer, dat er
zelfs boven de mist .geen zon was
vrienden, o.a. de letterkundige dr.
J. de Kruijf en prezen zijn karak
ter: „Ons staat nu nog slechts één
g-te dGen jouw werk vöort
te zetten en uit te geven, wat nog
niet het licht zag van je geschrif
ten, die zoovelen tot troost wa
ren," zei een andere spreker, de
heer Nabrink. Thorn Prikkers
schoonzoon dankte.
Dat er auto's gestolen worden
.dat was ons bekend'. En eigen
lijk: dét vonden we al brutaal.
Maar dat men kalmweg vlieg
tuigen verduistertdat is iets,
wat ons met stomheid slaat 1
En toch is het 't geval. Ergens
in Europa leeft een meesterspion,
die zijn specialiteit maakt van de
ze soort misdaad; hij steelt vlieg
tuigen, het modernste van het mo-
dernstel Sommige van die toe
stellen waren nieuwe, geheime
militaire modellen, andere parti
culiere luxe toestellen. In de af-
creloopen maanden verdwenen er
vliegtuigen van de vliegvelden in
Frankrijk, Hongariie, Polen, Tsje-
cho-Slowakije en Nederland. Mie-
mand zag ze gaan; niemand hoor
de ze gaan. Ze stonden er.en
waren op een gegeven oogenblik
verdwenen. Uit Boedapest, A m-
sterdam, Marseille en War
schau zijn vliegtuigen spoorloos
verdwenen.Ergens in Europa
moet zich een geheim vliegveld
bevinden.... op een verborgen
plateau, in bergreeksen of mis
schien in een van de vele dichte
wouden van Duitschland, Frank
rijk, of Oostenrijk. Een nieuw, ge
heim type, dat dag en nacht in het
oog gehouden werd door een be
waker, verdween des nachts; de
bewaker moet omgekocht zijn en
wel voor een zeer hoog bedrag,
dat opwoog tegen de schande en
de mogelijke gevangenschap, die
den man wacht, en na de uit
spraak van den krijgsraad.
Wel heeft men sporen, maar de
ze leiden nog niet tot een bewijs;
men is er thans echter op gespitst,
den dief op heeterdaad te betrap
pen. Ook voor viegtuigen moet
men dus al een hangslot of een
contact-sleuteltje gaan bedenken.
Het is wel heel erg modern 1
Te Oldeberkoop heeft een reus
achtige brand gewoed. De groote
boerderij van de familie Willinger
Prins uit de residentie, bewoond
door de familie W. Bouma, brand
de tot den grond afA ondanks het
feit, dat de raotorspuit van Olde
berkoop spoedig aanwezig was.
Binnen een uur ',vas alles platge
brand. Vijftig koeien en vier paar
den kwamen in de vlammen om.
De winkelier stemde toe, de auto
mobilist liep de winkel uit, stapte
in zijn vehikel en.tufte weg.
Maar de winkelier noteerde zijn
nummer en waarschuwde de poli
tie, die onmiddellijk het bericht
doorgaf door heel West-Brabant.
In Breda werd de Eau-de-Cologne
liefhebber gegrepen. Hij verklaar
de, dat hij zijn vrouw die nota
béne in Amsterdam woonde
wilde laten uitzoeken om dan bij
een volgend bezoek aan Wouw
met den winkelier af te rekenen.
Hetgeen de politie weiaerde te
gelooven. Hoe bestaat 'tl?
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Het Fransche Volksfront, on
rustige studenten en een on
handige regeering. Links
behaalt in Spanje de stem
busmeerderheid Ook mi
nister Beek wil zijn reisje niet
missen. Italiaansche over
winning in Abessinië.
Te Parijs hield begin dezer
week het Volksfront een massa-
betooging als protest tegen den
aanslag door leden van de intus-
schen ontbonden „Action Fran-
caise" op den leider der socialis
ten Léon Blum. Bij deze demon
stratie hebben zich eenige eigen
aardige dingen voorgedaan. In de
eerste plaats moet voor een der
gelijke betooging in Frankrijk drie
dagen tevoren bij de desbetref
fende instanties de goedkeuring
worden aangevraagd. Het Volks
front zag kans deze toestemming
te verkrijgen, hoewel de aanvrage
nauwelijks 48 uur voor den dag
der demonstratie gedaan werd.
Dat de regeering naar aanleiding
hiervan in de kamer door de rech
terzijde om inlichtingen zal wor
den gevraagd, kan men zonder
meer aannemen. Maar evenzeer
kan men aannemen, dat de regee
ring bij de huidige samenstelling
van de kamer de meerderheid der
afgevaardigden aan haar zijde zal
vinden. Desondanks heeft men
hier een gevaarlijk precedent ge
schapen. Een tweede blunder van
de regeering was, dat zij aan het
Quartier Latin als plaats van de
demonstratie haar goedkeuring
hechtte. Het ls begrijpelijk, dat 't
Volksfront na den laffen overval
op Blum, door eenige heetgeba
kerde jongelieden juist ln het
Quartier Latin, waar van oudsher
de Parijsche studenten wonen,
zijn protest wilde doen hooren.
Maar onbegrijpelijk ls, dat de re
geering daarvoor haar toestem
ming gaf, daar dit relletje® toch
In de hand moest werken. De
Fransche Intellectueel© jeugd is
onrustig en radicaal. Dat ls ook
in andere landen geen uitzonde
ring. De staat kan hun toekomst,
niet meer garandeeren. Op grond
van het sociale millieu, waaruit
deze Jonge lieden stammen, zoe
ken zij hun heil niet in communis
tische, doch in fascistische stroo
mingen. Hierin ligt ook de verkla
ring van de relletjes tegen prof.
Jèze, wiens houding als raadsman
van den negus door de studenten
gelaakt wordt. Het gaat niet tegen
den persoon Jèze, doch tegen het
regime. Toch teil de fascistische
strooming ln Frankrijk slechts een
betrekkelijk klein aantal aanhan
gers en voor de democratie in dit
land behoeft men dan ook zeker
niet bevreesd te zijn. Bovendien
verliezen vele van deze studenten
met de jaren ook hun radicalisme.
Dat had de regeering alles moe
ten overwegen, dan waren de on
verkwikkelijke zaken in Quaxtiex
Latin, waar aan de zangers van de
Internationale een vrijbrief was
verleend, terwijl hij, die de Mar-
seillaise dorst aan te heffen met
den gummiknuppel kreeg, achter
wege gebleven.
Ook in Spanje was het deze
week weer veire van rustig, doch
hier vond de onrust zijn oorzaak
ergens anders. Begin der week
zijn de Spanjaarden naar de stem
bus getogen en zie, wat eigenlijk
nlem?.nd verwacht had, gebeurde,
het Volksfront, waarin de linker-
partijen tijdelijk georganiseerd
zijn wist een flinke overwinning
te behalen. Na den val van de
monarchie heeft Spanje eigenlijk
steeds een min of meer links ge
oriënteerde regeering gehad en
haar maatregelen waren niet vsS
dien aard, dat deze de volle te
vredenheid van de bevolking kon-
"en wegslepen. Vooral de platte
landsbevolking was weinig tevre
den, daar de reeds herhae'del'ik
beloofde en hoogst noodzakelijke
agrarische hervorm'ug maar uit
bleven. Algemeen k- 1 men dan
ook gedacht, dat links hQt er heel
wat minder rroed zou afbrengen,
dan nu geschied is.-.
Hoe de nieuwe regeering er in-
tusscben uit zal zien, is op het
oogenblik, dat w" dit schrijven,
nog ni°t bekend. De nog aan het
bewind zijnde regeering heeft
voor 8 dagen de staat van beleg
afgekondigd om op alles voorbe
reid te zi'n, daar men niet ten on
rechte vreest, d*t de rechter par
tijen met neweld het stemhniPTe-
sultaat wel eens zouden kunnen
willen corrigeeren.
15"iter'ar>r><-cl'e reizen zün der»?
J,"°n b" de F"rooeesche sfaat*-
"«den weer Hizonder geliefd
Nog geen wp«k geleden waren
bonden en PprUq nog de u'tverVo-
reri r)Isat"©n. Thans komt het be
richt uit Warschau, dat de minis
ter v»n B"iteuland*che 7ak«n ko-
'on«l perk, een reis naar Brussel
en Lr»™den o*»t maken. Brussel is
onpolitiek. Polen en Be'aië heb
ben zoo juist een handelsverdrag
Tesloten. dat ondertoekend moet
worden. Wel van politieke betee-
Vonfs is het bezoek aan Londen
Men kan zich voorstellen, dat
Perk na de laat-te aebeurtenissen
?n Londen en Parüs gaarne eens
mef de Britsche staatslieden wil
spreken. Door het Fransrh-Bnssi-
sche r»art wordt Polen direct be
roerd. 7ou het pact eenmaal acuut
worden, dan ware Polen on-
marsch- en oorlogsterreln. De
SPEELGOED I
Guus Betlem Jr.
Ook de Italiaansche kinderef
dragen hun steentje bij, li
den strijd tegen.. Abessini*.
Zij stonden hun speelgoed af
aan den Staat, door wien haf
werd gebruikt tot vervaar
diging van oorlogsmate
riaal 1
Nu de Sancties ingetreden
En in werking zijn gegaan.
Nu met wapens wordt gestreden
Als nooit eerder werd gedaan,
Nu de invoer stopgezet is
Van uit bijna elke staat,
En de eer aldus gered is.
Ook al wés het dan wat laat....
Nu de Vrede dan moést komen.
Wijl toch dit de opzet was,
Van 't besluit,voor lèng genomen.
Nu eerst nu bemerkt men pas,
Dat men één ding had vergeten.
Dat er één ding toch niet deugt,
In den goedgesloten keten.
Door.de Italiaansche jeugd 1
Ijzer, staal of rubber.prachtig,
Weerde men uit ginds gebied,
Volkenbond, al zijt ge machtig.
Aan de.. Jeugd toch, dacht ge
niet
Want de spoortrein, die 't kind
Voor zijn tienden jaardag kreeg,
Maakt men totgranaten, ginder,
Zij 't nog als omhulsel leeg 1
Eh de autoped van Jantje,
Die bedreigt den mensch niet
meel
Langs de straat op 't stoepen-
randje.
Maar.op 't slagveld, als geweeij
En het eene kind na 't ander,
Bracht z'n mooiste speelgoed aan,
En ze hebben mèt elkander
't Hunne voor het land gedaan 1
Tja., hoe oud ze zouden wezenl
Acht of negen., misschien tien?
'k Heb het eerlijk niet gelezen.
En wat geeft het bovendien?
Hoofdzaak is., 't bewijs is grondig
Dat men ginds als één man staa(
Ook al zijn ze vaak onmondig.
Voor het Vaderland paraat 1
Maar 't kind, weer thuisgekomen,
Van den eersten „roes" hersteld,
Ziet zich plotseling ontnomen
De zoo fiere rol vanhéld 1
En het zal z'n speelgoed missen,
Dat het voor den oorlog gaf.
En.of zou 'k me zóó vergissenl
Ook z'n.jeugd, die nam men af
verantwoordelijke leider van da
Poolsche buitenlandsche politiek
k»n hiervoor niet onverschillig
blüven e« daarom is het becrriioe-
1"k, dat hij mét de vertegenwoor*
diaers van bepaalde mogendhe
den een en ander eens onder d«
oo-ren wil zien.
De Italianen hebben aan hel
"oordelijk front een even groot®
als onverwachte overwinning be
haald. Ondank* het uiterst slecht®
weer. wisten zii het lecrer van ra®
Moeloerreta, de Abessvnsche ml-
"'ster van oorlog, bij Amba Ara-
^m te verslaan. De*© plaats ligt
35 kilometer ten^zuiden van Ma
kallé, en behoerscht d© toegangs
wegen tot deze stad volkomen.
De Abessvnen hebben nu voor-
'ooolg neen kans Makkellé terug
te verov~~en, zooals zii gehoopt
hadden. Intusschen behoeven zij
den moed nog geenszins op te
'■'even. Indien men bedenkt, dat
de Italiaansche troepen, 72.000
man sterk, niet minder dan zes
daaen noodig hadden, om de 35
TM. van Makallé naar Amba Ara-
dam op t© nikken. Snelle vooruit
gang valt er ln de veroverings
veldtocht van de Italianen niet op
te merken.
HOE PARIJS ZICH TEGEN LUCHTAANVALLEN BESCHERMT.
Vertegenwoordigers van de pers brachten deze week een bezoek aan de ver
schillende bomvrij* kelders van Parijs, waar hun getoond werd, hoe de Fransche
hoofdstad zich thans beschermt tegen evenfueele aanvallen uit de lucht. Men ziel
hier de persmeuschen bij een demonstratie van het vcntilatiesysecm in een dezer
kelders. De vcnilatte-lnrichtlng wordt electrisch gedreven, doch kan, ingeval d«
electriciteltstocvoer mocht worden afgesneden, ook door een «wet vu qjwsdk
oandrljvliifl aan den gang worden g«f
