-
de fod*die*isi\/,u\/6lfyUtg.e*i in de
Swiei-Unie- en de taalt vxu* West-Sucopa-.
dUtHe+tloHcUch Ovevzickt.
2e&dacuf.$tUe!
BuitehtaMUcU óvevzickt.
De bekende Pro-Deo-Com-
missie heeft dezer dagen in
haar rapport bijzonderheden
over den lijdensweg der
Evangelische geestelijken in
de Sovjet-Unie gepubliceerd.
In de nieuwe Russische grond
wet wordt het Russische volk de
vrijheid tot het houden van Gods
dienstige oefeningen uitdrukke
lijk gegarandeerd. In welk een
ongehoord krasse tegenstelling
deze grondwettelijke garantie
staat met het feit, dat men thans
de laatste resten der evangelische
en katholieke geestelijkheid uit
roeit, is te opvallend, dan dat er
nog eens met bijzonderen nadruk
op zou moeten worden gewezen.
Onder het schier eindelooze
aantal aanklachten, die het ge
cultiveerde Europa op dit gebied
in den laatsten tijd tegen de
Sovjet-Unie te richten had, valt
echter toch de vervolging van de
laatste geestelijken door de me
thodes, die daarbij worden toe
gepast, nog eens extra op. De
Pro Deo-Commissie weet over de
vervolging van evangelische gees
telijken vele gruwelijke bijzon
derheden te melden en de katho
lieke priesters zijn er zeker niet
beter aan toe. Indien men ver
neemt, dat voor de bediening van
Evangelisch Rusland, op 't oogen-
blik nog slechts vier geestelijken
werkzaam zijn, en indien men
weet, dat de Sovjet-Unie een zes
de deel van de aarde omvat, dan
eerst zal men de nog jonge Rus
sische grondwet naar waarde
kunnen schatten. Want men kan
de Europeesche wereld toch niet
wijs maken, dat al deze geeste
lijken hun post vrijwillig verla
ten zouden hebben, of dat zij al
len zulke infame misdadigers zijn
dat de Sovjet-Unie tegen wil en
dank wel tegen hen op moest
treden.
De monnik Archimandrid Jew-
genij heeft zich korten tijd ge
leden tot het bisschoppelijk con
cilie der Russische orthodoxe kerk
in het buitenland gewend met
bijzonderheden over de verschrik
kelijke kerkvervolgingen. Deze
monnik, die zelf uit de Sovjet-
Unie ontsnapt is, schildert het
ontzettende lot, dat in de laatste
tien jaren honderden priesters
hebben ondergaan. Het is over
bodig, hier nader op al deze me-
dedeelingen in te gaan zij zijn
over het algemeen bekend en het
eene geval lijkt precies op het
andere. Maar er mag in dit ver
band nog wel eens op gewezen
worden, dat men in West-Europa
zoo weinig doet om het lot van
deze ongelukkigen te verbeteren.
En dat, terwijl het op het oogen-
blik gemakkelijker moet zijneeni
gen druk op Moskou uit te oefe
nen, dan zulks nog eenige jaren
geleden het geval was, toen Rus
land zich, behoudens met de ver
schillende communistische par
tijen in Europa, met ons wereld
deel zoo goed als niet bemoeide
en er zich ook weinig van aan
trok, wat men daar wenschte.
Dat is tegenwoordig anders. Rus
land spreekt in bijna alle Euro
peesche aangelegenheden een
woordje mede, het is lid van den
Volkenbond en men krijgt den
indruk, dat Moskou de in Europa
verkregen positie niet gaarne zal
willen prijsgeven. In deze om
standigheid ligt de mogelijkheid
voor Christelijk Europa opgeslo
ten, Moskou wellicht tot een an
dere handelwijze te dwingen. Er
is reeds meer dan eens op ge
wezen, dat indien men de Russen
te verstaan zou geven, dat er
voor Godsdienstvervolgers geen
plaats in Genève is, zulks waar
schijnlijk tengevolge zou hebben,
dat er tenminste eenige verbete
ring in het lot van de bijna aan
de vernietiging prijsgegeven Rus
sische kerk zou worden gebracht.
Dat daarmede op zichzelf aan 't
anti-godsdienstige element van
het communisme nog niets zou
zijn veranderd, behoeft wel geen
betoog, maar zulks is op 't oogen-
blik van secundairen aard. In de
allereerste plaats moet het er
thans om gaan, vele ongelukki
gen van dood en verbanning naar
Siberië te redden.
Helaas wordt er in deze rich
ting echter zoo goed als niets on
dernomen. Integendeel: toen Di-
mitroff eenige weken geleden
herhaalde, wat reeds eenmaal
door Lenin en Krassin uitgespro
ken was: „Wij zullen alle pries
ters wegvagen en de kerken met
den aardbodem gelijkmaken",
heeft men nauwelijks een protest
laten hooren.
Een krachtige actie is derhalve
noodig, om West-Europa wakker
te schudden en haar er Rusland
op te doen wijzen, dat, wil het
mee blijven spelen, in het Euro
peesche concert, het strikt nood
zakelijk is, de godsdienstvervol
ging, die ieder mensch, of hij
zich nu al dan niet voor kerke
lijke zaken interesseert, tegen de
borst stuit, te staken.
Het huwelijk van onze Prin
ses. De Rijksbegrooting 1937.
Zwemsport in Amsterdam.
Opleving in diamantindustrie
De datum van 't huwelijk van
onze prinses is nu definitief vast
gesteld: Op 7 Januari 1937 zal de
burgemeester van Den Haag Mr.
S. J. R. de Monchy, het huwelijk
voltrekken tusschen Prinses Ju-
liana en Prins Bernhard von
Lippe-Biesterfeld, waarna het
kerkelijke huwelijk door den hof
prediker in de Groote of St. Ja-
cobskerk zal worden bevestigd.
Velen uit Den Haag en daar
buiten zullen wel teleurgesteld
zijn geweest, toen zij vernamen,
dat de route, die de bruidsstoet
zal nemen, slechts zoo kort is,
terwijl bovendien deze route voor
het grootste deel door de nauwe
straten van de binnenstad loopt,
waar geen plaats is voor de groo
te menschenmassa's, die onge
twijfeld den stoet zullen willen
zien. Maar door de verordeningen
van de Overheid, die besloten
heeft, geen plaatsen langs den
weg te zullen reserveeren voor
vereenigingen en dergelijke, en
mede door de zonder twijfel we
derom voortreffelijke maatrege
len van de kranige Haagsche po
litie, zullen toch waarschijnlijk
vele duizenden menschen in staat
zijn, onze Prinses als bruid te
zien.
In heel Nederland is men druk
bezig met de voorbereidselen voor
'n waardige viering van de feest
dagen. In vele plaatsen heeft men
inzamelingen en zelfs straatcol
lectes gehouden, om geld te ver
zamelen voor een huwelijksge
schenk. Het feit, dat men voor
het Nationale Huwelijksgeschenk
de keus heeft laten vallen op een
jacht met toebehoor en, kunnen
wij ten zeerste toejuichen, im
mers, vele handen zullen werk
krijgen door dit geschenk. In
Naaiden en Rotterdam hebben
de vrouwen het aardige idee ge
had, de Prinses een Smyrnatapijt
aan te bieden, waaraan iedere
vrouw uit die gemeentes een paar
knoopen heeft mogen leggen,
waarlijk een geschenk dus, waar
aan door een heele groep van
menschen is gewerkt. Het Naar-
densche tapijt is reeds klaar, en
het Rotterdamsche kleed zal ook
wel niet ver van de voltooiing af
zijn. Zonder twijfel zullen deze
mooie tapijten een eereplaats mo
gen innemen in het paleis, dat
voor het Prinselijke paar zal wor
den ingericht.
In de afgeloopen week is de
memorie van antwoord op de Al-
gemeene Beschouwingen van de
Tweede Kamer over de Rijksbe
grooting van 1937 verschenen.
Hierin wordt nog geen gewag ge
maakt van stabiliseering van den
Gulden, evenmin als van herzie
ning der pensioenen; er zullen in
verband met de monetaire maat
regelen verscheidene wijzigingen
in de begrooting moeten worden
aangebracht.
De sport heeft in de afgeloo
pen week hoogtij gevierd: In Am
sterdam hebben Rie Mastenbroek
en Tiny Wagner een prachtige
overwinning behaald in de 100 m.
vrije slag op de Duitsche Gisela
Ahrendt, die naar Holland was
gekomen om revanche te nemen
Het motorschip „Marisa", voor rekening van de Kon. Shell-groep
op de werf van de Ned. Scheepsbouw M$., gebouwd,
is te Amsterdam te water gelaten.
voor haar nederlaag op de Olym
pische Spelen, dezen zomer in
Berlijn. Het is haar niet gelukt!
Het schijnt, dat onze Hollandsche
zwemsters op het oogenblik bijna
niet te overtreffen zijn. Men mag
tenminste trotsch zijn, als men
eraan denkt, dat op het oogen
blik van de 26 officieele wereld-
zwemrecords 13, dus precies de
helft, op naam van Hollandsche
zwemsters staan. Of Nederland
in staat zal zijn, deze lange re-
cordlijst te handhaven, is de
vraag. Volgens de Amerikaansche
zwemster Eleanor Holme, die zoo
als men weet op de Olympische
Spelen is geschorst, zijn de Ne-
derlandsche zwemsters niet veel
waard(!) en zij heeft gezegd, dat
zij al de Hollandsche meisjes op
de Spelen in 1940 te Tokio een
voor een zal verslaanWe zul
len zien.
Er schijnt een merkbare ople
ving te zijn in de Amsterdamsche
diamantindustrie. Terwijl er vo
rig jaar 1431 arbeiders werkten,
is dit aantal op het oogenblik ge
stegen tot bijna 2600, dus bijna
het dubbele. Een verheugend ver
schijnsel! Er zal binnenkort we
derom een tentoonstelling wor
den georganiseerd, waardoor de
toestand hopelijk wederom beter
zal worden.
Er zijn in Den Haag voorstel
len gedaan, om een proef te ne
men met het verstrekken van
melk aan schoolkinderen tijdens
de schooluren. Deze melkver-
strekking heeft 'n tweeledig doel:
ten eerste is voor vele kinderen
bijvoeding in dezen moeilijken
tijd onontbeerlijk, en ten tweede
heeft men dan een goede be
stemming voor overtollige melk.
Wel komen er hierdoor vrij groo
te onkosten voor rekening van de
gemeente.
Nederland heeft in de laatste
weken bezoek ontvangen van vele
beroemde buitenlandsche perso
nen: Dr. Maria Montessori, de be
roemde kinder-psychologe en on
derwij s-expert, vertoeft reeds ge-
ruimen tijd in ons land, geeft
lezingen en voordrachten, en
houdt persoonlijk toezicht op en
kele Montessorischolen in Am
sterdam en andere plaatsen. De
beroemde romanschrijfster Vicky
Baum was een dezer dagen in
Amsterdam evenals de wereldbe
kende filmacteur Emil Jannings
en de Fransche artiste Mistingu-
ett, die speciaal naar Holland
kwam om de première te zien van
de nieuwe Hollandsche film
„Klokslag Twaalf" in het Metro-
pole-Theater te Den Haag.
De hooge gasten, die uit Indië
zullen komen voor de huwelijks
plechtigheden van onze Prinses,
zullen binnenkort arriveeren. De
dochter van den Mangkoe Nego-
ro zal voor de Koningin eenige
serimpi-dansen uitvoeren, bege
leid doorradiomuziek uit So
lo! De gamelanmuziek, die de be
geleiding vormt voor deze mooie
dansen, wordt vanuit Solo uitge
zonden. Zooals men weet, bevindt
zich ook de bekende Javaansche
dichter Raden mas Noto Soeroto
zich onder de gasten.
Er zijn vorige week naar aan
leiding van de opmerkingen in
een voorloopig verslag over de
Onder wij sbegrooting hevige pro
teststemmen opgegaan over de
toestanden aan het Instituut voor
Tandheelkunde te Utrecht. Er
worden klachten geuit over slech
te organsatie van het Instituut,
onvoldoende leiding bij het prac-
tische werk van de studenten, en
ook over de moeilijke kwestie van
de „wettelijk slechts ten deele ge
vormde" krachten, de tandheel
kundigen of tandtechnici, wordt
het een en ander gezegd.
H.M. de Koningin heeft haar
deelneming betuigd aan de nabe
staanden van de slachtoffers van
de vele ongelukken van den laat
sten tijd, o.a. aan mevrouw Carli
te Bandoeng, die in een half jaar
tijd haar echtgenoot, haar klein
zoon Dr. Carli en nu bij den ramp
van de „Van der Wijck" haar
dochter en schoonzoon heeft ver
loren. De familieleden van de
slachtoffers van de Sch. 179, waar
van het wrak nog steeds voor de
haven van IJmuiden ligt, moch
ten een bezoek ontvangen van
minister Deckers, die zijn deel
neming betuigde. Scheveningen is
wel zwaar getroffen deze laatste
weken, en het is te hopen, dat de
hevige storm, die op het oogen
blik weer over Nederland woedt,
niet meer ongelukken zal veroor
zaken.
Zoo wentelen de wielen weer
Als razend in het rond.
Hun strijd om nationale eer.
Op Rotterdamschen grond.
We rijden door den aether mee,
In 't dagelijksch verslag,
Zij 't rustig, met een kopje thee,
Maar óók metdiep ontzag.
Omdat we éven denken aan
(Elk is zichzélf het naast)
Hoe wij daags naar kantoor toe gaan,
Met schier gelijke haast!
Wanneer de wekker achter blijkt,
Of onze thee te heet,
Je veel te lang de krant inkijkt.
Of iets te langzaam eet.
Wanneer de brug nèt opengaat,
Of overwegen dreigen
En j' op kantoor alwéér te laatl
Een uur zit na te hijgen.
Met kramp in borst, in dij en kuit,
Of „nog-weer-and're" pijn,
Dan voel je pas, wat het beduidt:
Zesdagenrenner zijn!
Weer wentelen de wielen dan
Daar om en om, en om
Vóórt gaan de kerels, man aan man.
De stoere ruggen krom
't Is als het leven zélf, deez' strijd.
De jacht om het bestaan,
't Is het symbool van dezen tijd,
Geen mensch wilachteraan!
Wie aan de kop ligt, gaat het goed,
Vooruit duszij aan zij,
Houdt vast het tempo, jahet moét,
Of't gaat aan je voorbij!
Slechts enk'le prijzen zijn er maar,
(In 't leven ook) voor allen
De rit is lang, de strijd is zwaar....
Je bent zóó.uitgevallen!
Redevoeringen van Mussolini
en Eden. Frankrijk gaat voort
met den bouw zijner verde
digingswerken. De strijd om
de Spaansche hoofdstad.
De rede van Mussolini, waar
van, zooals hij zeide, ieder woord
goed overwogen was, keerde zich
in de eerste plaats tegen den Vol
kenbond. De stelling van absolute
juridische gelijkheid van alle na-
tie's noemde hij eenvoudig be
lachelijk. Daar internationale ont
wapening niet mogelijk gebleven
is, is het eenigste nationale be
wapening. Hij verklaarde deze te
land, ter zee en in de lucht ver
der te zullen volmaken.
Met betrekking tot Engeland
noemde hij de Middellandsche zee
voor dit land een weg om zijn
overzeesche bezittingen te berei
ken, voor Italië is deze echter 'n
levenskwestie.
In Genève verwachtte men ern
stige moeilijkheden tengevolge
van deze redevoering. Engelsche
bladen echter zagen de toekomst
niet zoo donker in, zij meenden,
dat de Duce hoofdzakelijk voor
het Italiaansche volk gesproken
had.
Uit de overigens openhartige
rede van den Engelschen minis
ter van Buitenlandsche Zaken in
het Lagerhuis sprak den vasten
wil nader tot Italië te komen.
Vooral door de Fransche bla
den werd deze rede zeer gunstig
beoordeeld.
Hoewel Eden natuurlijk voor
den Volkenbond was, waren zijn
woorden zoo gekozen, dat zij niet
de ontstemming van Italië op
wekken konden.
Over de betrekkingen met dit
land sprekende, legde hij er den
nadruk op, dat er niet van een
twist, hoogstens van een misver
stand tusschen beide landen ge
sproken kan worden. Maar ook
voor Engeland is de Middelland
sche Zee een vitaal belang. Even
als Mussolini wenscht hij hier
niets liever dan samenwerkingen
verzekert, dat Italië's belangen
daar niet bedreigd zijn.
Ten opzichte van Duitschland
verklaarde de minister, dat beide
landen oprecht een nauwere
vriendschap wenschen. Deze mag
«w
•*{7* Cr*
Da aerste foto van den aanval dar natlonaUataa op Madrid. ArtlllerUl bombardeert df stad vanuit een verdekte stelling nabfj Getafe,
echter niet exclusief zijn en ook
niet tegen andere landen gericht
worden.
Engeland zou het evenwel zeer
op prijs stellen, als Duitschland,
evenals een aantal andere landen
mee wilden werken tot herstel der
monetaire situatie.
Voorts was het bereid de lei
ding te nemen in een regeling
voor den Europeeschen vrede. In
de eerste plaats zou daartoe noo
dig zijn een accoord ten opzichte
van de bewapening.
Resumeerende zijn de drie pun
ten van het Britsche program:
Versterking van het gezag van
den Volkenbond, onderhandelin
gen over een Europeesche rege
ling en heruitrusting der Brit
sche strijdkrachten.
Ook in Frankrijk is een minis
ter aan het woord geweest. Da-
ladier heeft daar een uiteenzet
ting over den militairen toestand
gegeven. Volgens hem is er geen
reden tot ongerustheid.
Noord-Oost Frankrijk is al zoo
solide verdedigd, dat van die
zijde geen gevaar te duchten valt
altijd volgens Daladier dan; nu
zijn het Noorden en de Jurakant
aan de beurt. Dit laatste voor 't
geval, dat de Zwitsersche neu
traliteit geschonden mocht wor
den. Als het parlement hem een
crediet van 500 millioen francs
geven wilde, meende hij daar een
heel eind mee te komen.
De Poolsche minister Beek en
zijn echtgenoote zijn te Londen
aangekomen. Voor het vertrek
van den minister uit Warschau
was hem al verzocht, het emi
gratie-probleem met rust te la
ten, daar de Engelsche regeering
hier voorloopig niet op in zou
kunnen gaan. In Engeland is men
n.1, bang, met het oog op Duitsch
land, over het koloniale vraag
stuk te beginnen. Hoewel, naar
men meedeelt, Beek zich hieraan
houden zal, is het niettemin een
teleurstelling voor hem. Gelukki
ger is hij, wat betreft de kwestie
van Danzig. Duitschland zou er
niet meer op staan, dat de Vol
kenbondscommissaris uit deze
stad vertrekt. Daar dit het werk
van Beek is, stemt het allicht
Eden gunstiger voor hem. Men
verwacht algemeen, dat een on
geschreven accoord tusschen bei
de landen tot stand zal komen,
en wel op de volgende grondsla
gen: Verhindering van blokvor
ming in Europa, verwerping van
het denkbeeld van politieke kruis
tochten, erkenning van Polen's
belangrijke positie als hindernis
voor een Russisch-Duitschen oor
log. Zoowel Engeland als Polen
zouden hiermede gebaat zijn.
In Spanje woedt nog steeds den
burgeroorlog. Nu schijnt deze
echter toch wel in een critiek sta
dium gekomen te zijn. Nadat de
Nationalisten steeds meer Madrid
genaderd waren, verschillende
dorpen in de omgeving bezet, en
het belangrijke vliegveld Getafe
veroverd hadden, wordt op dit
oogenblik de strijd reeds in de
straten der hoofdstad voortgezet.
Het is zeer waarschijnlijk, dat
wanneer dit overzicht verschijnt,
de stad geheel in handen der Na
tionalisten is. Dit beteekent geens
zins het eindft van den burger
krijg.