de Holonioic Uwestie
Oud e*i Hieuw,...,
Bifutenicutdecft Oueczicht
Bidt&datrCUch OvevziM
Na Hitler's rede van 30 Januari
en de vele besprekingen, ;die de
Duitsche ambassadeur te Londen
Von Ribbentrop, in den loop van
deze maand met den Engelschen
loid-zegelbewaarder, Lord Hali-
fax, heeft gehad, wordt het kolo
niale probleem meer en meer tot
de spil, waar de Europeesche po
litiek in de eerstvolgende maan
den om zal draaien. Aangezien
ook ons land een koloniale mo
gendheid is, is het derhalve van
belang eens na te gaan, wat er
nu eigenlijk aan deze kwestie
vastzit en hoe de zaken op het
oogenblik staan. Van eenig com
mentaar zullen wij ons daarbij
onthouden.
De koloniale kwestie, zooals wij
die bedoelen, bestaat reeds vele
maanden, lang voordat Hitier den
eisch tot teruggave van het oude
Duitsche koloniale gebied op 30
Januari 1937 min of meer offi
cieel stelde. Maar wel heeft dit
vraagstuk na den 30sten Januari
klaarblijkelijk een anderen kern
gekregen. Voordien bestreed men
elkaar met uitsluitend economi
sche argumenten, thans echter
komen militaire en strategische
factoren op den voorgrond te
8ta:an.
Men kent de economische con
troverse: „Waarom willen wij
onze koloniën terughebben?" zei-
de men in Berlijn: „Eerstens wijl
wij voor ons'bevolkingsoverschot
koloniën noodig hebben; twee-
fiens wijl wij voor onze industrie
grondstoffen noodig hebben; der-
flens wijl onze handel afzetgebied
noodig heeft." Waarop van En-
gelsche zijde geantwoord werd,
dat dit alles slechts een droom
sou zijn.
Nieuwe ruimte voor het bevol
kingsoverschot: Vlak voor den
oorlog woonden in het Duitsche
koloniale rijk, d.w.z. nadat het
reeds 30 jaren in Duitsch bezit
was, met inbegrip van ambtena
ren en troepen slechts 20.000 Duit
schers. Slechts 1 op de 600 Duit
sche emigranten ging voor den
oorlog naar de koloniën. Ditzelf
de kan men ook elders zien ge
beuren: in den enormen Belgi
schen Congo wonen op 't oogen
blik nauwelijks 10.000 Belgen en
In Italiaansch Erythrea hadden
Eich tot kort voor den Abessijn-'
gchen oorlog slechts 400 Italianen
gevestigd, ondanks een stevige
propaganda en het feit, dat het
land reeds 50 jaren in het bezit
van Italië was. En ook België en
[talië zijn overbevolkte landen.
De grondstoffen: In 1913 be
trok Duitschland slechts een half
procent van zijn grondstoffen uit
zijn koloniën. Iets meer zou men
er intusscheh thans wel vandaan
kunnen halen. Het is verkeerd te
gelooven, dat koloniën over het
algemeen zoo rijk aan grond
stoffen zouden zijn, 90 pet. hier
van wordt door de souvereine
staten en de dominions geprodu
ceerd. Speciaal in de koloniën, die
men Duitschland zou kunnen te
ruggeven, komen slechts weinige
grondstoffen voor. Om Duitsch
land economisch onafhankelijk te
maken, zou men het dus een ge
heel assortiment van koloniën
moeten geven.
Het afzetgebied: Voor den oor
log ging slechts 0.6 van den Duit-
Bchen export naar zijn koloniën.
Op hel, hoogtepunt van den con
junct uur van na den oorlog, dus
In 1929, importeerden de vroegere
Duitsche koloniën goederen ter
waarde van ongeveer 120 miiliojen
gulden. Zelfs indien Duitschland
al deze goederen geleverd hkd
kunnen hebben wat natuurlijk
onmogelijk isr— zpu dit den Duit-
schen export van dat jaar met
sléchts 2 pet. verbeterd hebben.
Ook-de-these van het afzetgebied
is dus niet juist.
De Engelsche meening komt
dus hier op neer, dat de vroegere
Duitsche koloniën weinig waarde
hebben en voor Berlijn dus van
geen belang zijn.
Men zou tegenover deze opvat
ting het volgende kunnen stellen
„Nu goed, indien deze, gebieden
werkelijk geen waarde hebben,
waarom geeft men deze dan niet
aan Duitschland terug. Men zou
er zelf dan toch ook geen verlies
door lijden, het Derde Rijk ware
tevreden gesteld en in de buiten-
landsche politiek zou een aan
zienlijke ontspanning kunnen in
treden." Ook in Duitschland re
deneert men nu zoo: Hitier zeide
op 30 Januari woordelijk: „De
koloniën zouden geen werkelijke
waarde bezitten. Wanneer dit het
geval is, dan geldt deze waarde
loosheid ook voor andere staten
en is het moeilijk in te zien,
waarom deze ons desondanks ont
houden worden."
En van dit oogenblik af trad
er nu een verandering in. Open
lijk'wordt thans in-Engeland ge
zegd, wat de kern van de zaak
is. Eenige dagen geleden kwam
de parlementaire commissie van
de „Industrie-vereeniging van 't
Empire" tot de volgende slotsom:
„De parlementaire commissie
van de „Empire Industries Asso-
ciation", welke kennis genomen
heeft van de rede van den heer
Hitier bevestigd opnieuw de reeds
vroeger door haar uitgesproken
meening, dat een afstand van
gebieden, die onder de Britsche
vlag staan, onmogelijk is. Zij her
innert de verantwoordelijke mi-
nisters aan de plechtige verplich
tingen, die zij op zich genomen
hebben. Alle sindsdien nog be
kend geworden feiten hebben
haar er nog meer van overtuigd,
dat een dergelijke gebiedsafstand
zonder Duitschland in econo
misch opzicht verlichting te bren
gen, de strategische situatie van
het Britsche rijk aan groote ge
varen zou blootstellen en zijn
homogeniteit ongunstig zou be
ïnvloeden, vooral in Afrika."
Dit is intusschen niet slechts
de meening van deze parlemen
taire commissie, maar ook van
het overgroote deel der Engel
schen en in de Unie van Zuid-
Afrika, denkt een man als gene
raal Smuts er juist zoo over. Wat
men vreest, is dat Duitschland,
weer in het bezit van zijn oude
Afrikaansche koloniën, daar le
gers naar Europeesch voorbeeld
zou vormen. Het eenige, wat men
daar tegenover zou kunnen stel
len, ware een mi^tariseering van
Afrika, dus de verandering van
dit werelddeel in een vulkaan.
En dat is het, wat men in Enge
land onder alle omstandigheden
wenscht te voorkomen.
Kan Berlijn voldoende garan
ties geven, dat Duitschland nim
mer aanleiding tot een dergelij-
ken vrees zal geven, dan valt er
misschien met Engeland te pra
ten. Maar voor het zoover is, zal
er zeker nog wel een flinken tijd
verstrijken.
Een en twintig reserve-officieren werden beëedigd op het exercitie-terrein te Groningen. Voor het eerst was hlerbtf
ook het „Vrgwillie: militair muziekcorps van het 12e reg, inf," bestaande uit dienstplichtigen met groot verlof» aanwezig^
Na het ministerieele bezoek aan Oslo, ls
thans een Nederlandsche handelscom
missie vertrokken naar Zuid Amerika,
onder leiding van Jhr. van Karnebeek..
In vroeger eeuwen voeren reeds
De Indië-vaarders uit,
Beladen keerden ze weer steeds
Terug, met rijken buit.
't Ging nog wel langzaam, primitief,
En niet zonder gevaar,
Maar 't was, ondanks het ongerief,
Een groot succes, voorwaar!
De Compagnie werd hoog geroemd,
En Kk'dlard's fiere naam
Met - èlk genoemd,
Tot i .v
't V" j:a 't kleine land
Da. L-xigen deed,
Reeds toén gevoel had, voor den band
Dien er de handel smeedt!
Niet in den oorlog zochten wij
Ons landje groot te maken,
Hoewel we moedig, t'rotsch en vrij
Toch altijd bleven waken....
Doch voor een „wederzijdsch belang*'.
Zoo luidde het besluit,
Daarvoor ja, voeren toen voor lang
De trotsche vaarders uit.
De tijden zijn veranderd, en
De menschen evenzeer,
Het leven is een jacht, een rèn,
Niéts bleef er van den sfeer
Uit ouden, glorievollen tijd.
Ja, tóchde fiere géést,
Die juist voor Holland, wijd en zijd,
De opkomst is geweest!
Want wéér, als vroeger „varen wij"
Voor 't zoeken van relaties,
Zij 't in jacket géén kant of zij
Naar verre, vreemde naties!
Wéér gaan we nu slechts wéken, Ja
Als vroeger, er opuit,
Naar Oslo, Zuid-Amerika,
Voor nieuwe handelsbuit,...
Welaan, de „Nieuwe Compagnie",
Geschoeid op ouden leest.
Maar met éénzelfde energie,
En met eenzèlfden geest,
Bezield met één gedachte, ook:
Voor Holland op den bres.
Wensch ik hier, in m'n lied dan ook
Eénzèlfde grootsucces!!
Een Prachthengst by de Centrale Premie Hengstenkeuring op do
veemarkt te Utrecht.
Ernstig ongeluk te Den Haag...
In de afgeloopen week heeft te
Den Haag een ernstig ongeluk
plaats gehad bij de werkzaamhe
den aan het nieuwe „Boschbad",
het zwembad aan de Amalia van
Soimsstraat. Een steiger, waarop
zich op dat moment 6 menschen
bevonden, stortte door tot dus
verre onbekende oorzaak naar
beneden, waarbij één arbeider ge
dood en de andere min of meer
ernstig werden gewond. De stei
ger stortte vanaf een hoogte van
7 meter op den betonnen, vloer
van het zwembassin. Bij nader
ondeizoek bleek, dat de steiger
niet ter keuring was ingediend bij
bouw- en woningtoezicht, zoodat;
hij ook niet goedgekeurd was....
De handelsmissie naar Z.Amerika
De Koninklijke Handelsmissie
naar Zuio-Amerika is dezer da
gen naar Cherbourg in Frankrijk
vertrokken, om zich daar in te
schepen naar Zuid-Amerika. On
der zee' groote belangstelling,
zoowel uic de diplomatieke- als
de handelswereld, vertrok de mis
sie onder leiding van jhr. mr. dr.
H. A van Kaïnebeek. Zooals men
weet is bet doel dezer missie, te
trachten, de handelsbetrekkingen
tusschen de Zuid-Amerikaansche
staten en ons land te vergrooten.
Het is te hopen, dat de reis met
succes bekroond moge worden.
De conferentie van 't plan-Colijn
Nog een andere poging wordt
er gedaan om handelsbetrekkin
gen te vergrooten: wij bedoelen
het plan-Colijn, met de daaraan
verbonden uitnoodigingen voor
een bespreking te Den Haag, ge
richt aan de regeering der Oslo-
landen, België en Luxemburg. De
regeeringen van al deze landen
hebben de uitnoodiging thans de
finitief en officieel aangenomen,
en zij zullen dus experts sturen
naar de bijeenkomst, welke bin
nenkort in onze Residentie zal
worden gehouden. De juiste da
tum is nog niet met zekerheid
bekend, doch het staat vast, dat
de besprekingen plaats zullen
hebben vóór April.
Nieuwe vliegtuigen voor de K.L.M.
en de K.N.I.L.M.
De K.L.M. en de K.NJ.L.M. heb
ben ieder drie vliegtuigen besteld
en wel Amerikaansche toestellen,
namelijk de Lockheed Super
Electra vliegmachines. De drie
toestellen van de K.L.M. zijn be
stemd voor de lijnen naar Indië
en de binnenlandsche diensten,
de drie machines van de K.N.I.L.
M. zullen in Indië op de binnen
landsche lijnen dienst doen.
Waarschijnlijk zullen de ma
chines tegen het najaar worden
afgeleverd. De Lockheed Super
Electra's zijn twee-motorige me
talen toestellen, met cabines, die
plaats bieden aan elf personen.
De vliegtuigen hebben een zeer
groote capaciteit, en zijn voorzien
van de nieuwste verbeteringen.
In verband met dit luchtvaart-
bericht is het wel interessant om
te vermelden, dat volgens de
nieuwste statistieken Amsterdam
de vierde luchthaven van Europa
is. Op de eerste plaats staat Ber
lijn, met een gemiddeld aantal
van 84 aankomende vliegtuigen
per dag; dan volgt Londen met
76, Parijs met 60 en dan Amster-
dam met 50 vliegtuigen per dag.
Op de vijfde plaats komt Frank-
furt, de nieuwe Duitsche wereld-
verkeerhaven, waar'o.a. het be
gin is der diensten naar Zuid-
Amerika en der Zeppelin vluchten
Nederlanders bij President
Roosevelt.
Naar gemeld wordt uit Was
hington, hebben de kapitein van
de Nederlandsche onderzeeboot
de O. 16, commandant van Wa
ning, Professor Vening Meinesz,
die zooals men weet opmetingen
en waarnemingen verricht in den
oceaan, en de Nederlandsche ge
zant te Washington, jhr. Haers-
ma de Wit, een bezoek gebracht
aan President Roosevelt, ter ge
legenheid van het bezoek van de
O. 16 aan Amerika. Korten tijd
zal Prof. Vening Meinesz nog
waarnemingen verrichten, dar
zal de onderzeeër weer naar hel
vaderland vertrekken.
De niet-inmengingscommissie.
De buitenlandsche politiek ls
maar niet een wiskundig vraag
stuk, dat met berekeningen op te
lossen is, maar wel degelijk een
stuk wereldgebeuren, dat ons tel
kens voor onverwachte verras
singen plaatst.
Zoo ging het ook deze week.
Een ieder vrijwel dacht, dat de
niet-inmengingscommissie 't niet
verder zou brengen dan een paar
vergaderingen, waarover het stil
zwijgen werd bewaard. En nu
overvalt ons het bericht, dat de
vertegenwoordigers der mogend
heden het eens geworden zijn en
besloten hebben tot een controle
op de uitvoering van het niet-
zenden van vrijwilligers en oor
logsmateriaal aan een der beide
strijdende partijen in Spanje. In
de afzonderlijke landen, zooals
b.v. Frankrijk en Duitschland is
men nu al druk bezig met het
voorbereiden en nemen van maat
regelen, om de doortocht naar
Spanje aan vrijwilligers te belet
ten. Op welke wijze men verder
controle uit wil oefenen, dat ieder
land aan zijn verplichtingen vol
doet, is nog niet bekend. Het ls
maar te hopen, dat dit geen
moeilijkheden geven zal. Met het
oog op Portugal is men hier nog
niet heelemaal gerust op. De tijd,
dat dit land Engeland naar de
oogen zag, ligt al weer in het
verleden.
Dit is een gebied, waarop de
mogelijkheden nader tot elkan
der gekomen zijn. Op het terrein
der
bewapening
is dit helaas, nog niet zoo. Nadat
Engeland eerst een bijzondere
Uaenina: van 400 millioen pond
sterling voor de uitbreiding vac
zijn strijdkrachten had aange
vraagd, heeft minister Nevilto
Chamberlain een uiteenzetting
gegeven omtrent de verdere Brit
sche plannen nopens de bewape
ning. Het gaat hier om enorme
bedragen en het tempo van den
bouw van nieuw materiaal moet
aanzienlijk versneld worden.
De aanslag op Graziani.
Hoewel -het in Abessynië vrij
rustig is en de Italiaansche re
geering niet al te veel moeite
heeft, om hier haar gezag te
handhaven, kan het niettemin
toch wel voorkomen, dat er een
aanslag gepleegd wordt. Maar nu
dezen aanslag den Onderkoning
van Ethiopië gold, werd het Ita
liaansche volk wel wat opge
schrikt. Van een eigenlijk „com
plot" schijnt hier evenwel geen
sprake te zijn, dit sluit intus
schen niet uit, dat er niet minder
dan 2000 inboorlingen gearres
teerd zijn. Graziani is in Italië
zeer gezien en men beschouwde
het algemeen, dat hij „the right
man on the right place" was.
Gelukkig zijn zijn verwondingen
van dien aard, dat hij binnen
kort zijn werkzaamheden weer
hervatten kan. Generaal Liotta
kwam er minder goed af. Een
been móest geamputeerd worden,
terwijl hij tevens aan het oog
verwond schijnt te zijn.
Noorwegen.
Noorwegen viert feest; het ge
zin van het Kroonprinselijk Paar
is vermeerderd door de geboorte
van een zoon. Zooals men weet
hadden Prins Olav en Prinses
Martha tot nu toe twee dochter
tjes.
