Peiping, het middelpunt der aarde De stad achter muren Middeleeuwen met auto's en straatwegen De Chineesche muur nu een nuttelooze vesting Het nieuwste verkeersvliegtuig Hoe oud wordt een mensch Het onmetelijke Chineesche Rijk, dat on geveer zoo groot is als alle Europeesche staten tezamen en welks grenzen langer zijn dan de omtrek der aarde, vormt in meer dan één opzicht een nauwelijks overzienbaar en nauwelijks te ontwarren complex van politieke, staatkundige, cultureele en sociale problemen. Alles, wat wij van de geschiedenis, de zeden en gewoonten van dit rijk en zijn bevolking weten, heeft deze onmetelijke uilgestrektheid, heeft deze in het grenzen- looze zich verliezende wijdte. Nu eens waren het godsdienstoorlogen, die in enkele jaren 45000 Boeddhistische kloosters en tempels verwoestten, dan weer maakten overstroomingen, hongersnood en aardbevingen millioenen slachtoffers in dezen dichtst bevolkten staat van de wereld, maar altijd kreeg men den indruk, dat al deze catastrophen de ware volksziel van China niet beroerden, dat het onmogelijk was, het hart van dit volk uit zijn moede gelatenheid wakker te schudden. Symbolisch beschermt het geweldigste bouwwerk der menschheid, de Groote Muur, die eens, 20 eeuwen geleden opgericht werd, het onmetelijke rijk ten Noorden en ten Oosten tegen alle invloeden en indringers. Het lijkt alsof de Chineesche cultuur, be schermd door deze 2500 K.M. lange grens- afscheiding in Middeleeuwsch conservatisme verstard en tot schijndoode onbewegelijk heid bevroren is. Slechts in de Zuidelijke provincies van het Rijk, in de kustlanden en internationale havensteden drijft de polsslag van een nieuwen tijd het leven der Chineezen tot nationaal bewuste aaneen sluiting Misschien is niets van zoo groote betee- kenis voor het lot en het karakter van dit volk geworden als dat ontzaglijke, monotone bouwwerk, dat het in oneindige uitgestrekt heid zich verliezende rijk tot een eenheid tezamen bond en begrensde, maar ook her metisch afsloot. En even noodlottig waren voor de hoofd stad van hét Noorden, voor Peking of zooals het thans heetPehp'ing of Peiping zijn reusachtige, roode muren, die hun stempel drukten op het stadsbeeld, en zijn Aziatische uitgestrektheid volgens de eigen aardige astronomische inzichten der eerste Chineesche stedebouwers bijeenhielden en organisch indeelden. Peiping is niet de oudste hoofdstad van het Rijk, dat in zijn hemel tempel het cen trum der wereld verborg. Want dit land, dat in zijn 4000 jaar oude geschiedenis 25 keizerdynastieën beleefde, had reeds een maal een hoofdstad bezeten, welke volgens de overleveringen van veel, grooteren om vang was dan het tegenwoordige Peiping. Deze stad was de Keizerstad Hsien-yang (ten Noorden van het tegenwoordige Hsin- Auffoe), welke als het grootste wereld wonder werd beschreven. Of échter Peiping nog eenmaal in de ge schiedenis van dit volk een rol zal spelen, nadat de Centrale Regeering naar Nanking is verplaatst, kan niemand vooruit zeggen. Steeds echter zal Peiping, ondanks alle ver dwenen pracht en heerlijkheid uit den Keizerlijken tijd, de sleutel blijven tot het begrijpen der Chineesche cultuur en kunst. Het is heel moeilijk zich een juiste voor stelling te maken van deze eigenaardige stad, want Peiping bezit geen spoor van een groote, monumentale silhouette, als waar door zich de meeste metropolen van oude cultuurcentra kenmerken. De Chineesche bouwkunst kent niet den ten hemel rijzenden, monumcntalen bouw der oude wereld. Slechts de paleizen van de Tsau-dynastie 1000 v. Chr.) moeten zich, volgens oude overleveringen „tot aan de wolken des hemels" verheven hebben. In de langgerekte, lage bouwtrant van deze reusachtige stad leggen dan ook de ge- Hoe het nu eigenlijk met de politieke machtsverhoudingen in het Verre Oosten gesteld is, zal nog lang een strijdvraag kunnen blijven. Evenmin als zelis een uitstekend kenner van China in het Jaar 1911 bij het uitbreken der eigenlijk sinds den Bokser opstand latente revolutie den duur en den afloop van deze groote Oost-Aziatische omwenteling kon voorspellen, evenmin is het thans mogelijk te zeggen of en wanneer deze reusachtige worsteling om de heerschappij van het grootste wereldrijk ge ëindigd zal zijn. weldige muren met hun dertig meter hooge bouwwerken boven de naar alle windstreken opgerichte poorten de markante, alles over- heerschende architectonische accenten. Muren, muren en nog eens muren! Ze zijn het symbool van deze stad en hebben de menschen, die er wonen de wetten hunner ontwikkeling gedicteerd en het leven van zy'n inwoners beschermd, maar ook belem merd. Roode muren omgorden de eens „ver boden" of roode stad, die met haar ontvang- hallen en paleizen de eigenlijke kern van dezen bijna symetrischen aanleg afbakende en die slechts langs marmeren bruggen over een breede, met lotosbloemen begroeide gracht, betreden kan worden. De „verboden stad" zelf ligt binnen de eigenlijke Keizerstad, die behalve de wonin gen der grooten van het toenmalige Keizer lijke Hof, het beroemde winterpaleis met zijn drie kunstmatige meren, tallooze tem pels en de 50 meter hooge steenkoolheuvel omvat. En dit eigenaardige wonderwerk van Chineesche bouwkunst, met de vele gouden en opaalkleurige daken van zijn talrijke tempels, ontvangzalen en paleizen, is weer door een hoogen muur van de groote Tartaren- of Mandsjoestad afgesloten, m wier midden het ligt. Het groote vierkant van de Tartarenstad wordt echter zelf weer door een derden, buitensten en grooteren muur ingesloten. Dit is de historische, 11 M, breede muur, waarop boomen groeien, en waarop twee wagens elkaar gemakkelijk kunnen pas- seeren. Door 15 diep gewelfde poorten vloeit de bonte Aziatische volksstroom van deze mil- lioenenstad af en aan. De muren met hun holen en gaten, hun beschoten flanken en talrijke inscripties zijn een machtig getuigenis van de ge schiedenis van dit volk var^' 480 millioen zielen. Had niet Peiping zyn spoorwegen, de schuddende wagens der electrische trams, de masten der booglampen en de wild toete rende auto's, dan zou men zich in den tijd van Marco Polo kunnen wanen, die als eerste Europeaan op het einde der der tiende eeuw ons deze sprookjesstad schil derde. In de breede hoofdstraten, die mathema tisch zuiver van het Noorden naar het Zui den loopen, speelt zich het eigenlijke leven af. En langs de lage, door muren omsloten huizen met hun boomrijke tuinen, beweegt zich in chaotische wirwar de menigte voet gangers, roepen de koelies, knarsen de tweewielige karren zonder veeren, bewegen zich de kilometers lange begrafenisstoeten in langzamen pas, trekken onder fluitspel, trompetgeschal en paukenslag de bruids stoeten voorbij, banen de huisdieren zich met moeite hun weg. Voorbij de vele bedelmuzikanten en gaar keukens, langs de tafels, waar de straat handelaren met hun gongs en koperen schijven de aandacht vragen, trekt lang zaam in rustigen pas een eindelooze kara vaan van iastkameelen, jagen de auto's der vreemdelingen. Voor de Tartarenstad strekt zich naar het Zuiden in nog grooteren omvang de even eens ommuurde rechthoek der Chineezen- stad uit, B« de illustraties l De middelste ronde steen van de hemelatlas is vol gens de Chineezen het middelpunt der aarde. Voor den ingang van het zonnepaleis houdt een bronzen leeuw de wacht, een meesterstuk van Chi neesche plastiek. Veertien steenen poorten vormen de ruggegraat der „Verboden Stad" volgens de Chineezen de „As der wereld". De 2500 K.M. lange muur, de grenslijn om Centraal-China. 2500 wachttorens verster ken dit thans nuttelooze bolwerk. Een van de vele poorten, waaraan Peiping zoo rijk is. Aan den Zuidelijken uitgang liggen de hemeltempel en de landbouwtempel. In den ronden toren met zijn drie daken, die gedekt zijn met kobaltblauwe leien, rust de be roemde steen, die volgens de eigenaardige opvattingen der Chineezen het middelpunt van de aarde aanduidt. In het voorjaar van 1938 zal het nieuwste door de Junkerfabriek te Dessau gecon strueerde vliegtuig van groote afmeting in dienst gesteld worden. Deze viermotorige machine „Ju 90", die accommodatie biedt voor 40 passagiers, heeft den naam van „Der grosse Dessauer" gekregen, hetgeen een zin speling is op de plaats van herkomst. Wat het prestatievermogen, de veiligheid en economische exploitatie betreft, kan het nieuwe toestel op één lijn geplaatst worden met de „Jü 52", de grootste verkeers- machine, die tot dusver door fabriek afgeleverd werd. De cabine van deze nieuwe geheel uit metaal vervaardigde iaagdekker is verdeeld in 5 compartimenten, elk met 8 zitplaatsen. De cabine is 10.5 M. lang bij 3 M. breed. Zij biedt meer ruimte en grootere geriefelijkheid, dan de wagens der moderne D-treinen. Een voor de eerste maakt het mogelijk in het toestel een nor maal gesprek te voeren, zelfs als alle motoren aan den gang zijn. De ter rechte.r- keer toegepast systeem tot geluidsdemping en linkerzijde van den doorloop aan gebrachte tweepersoons banken zijn elk voorzien van een leeslamp. Het toestel is zoodanig ingericht, dat er naar verkiezing motoren in opgesteld kunnen worden, wier capaciteit varieert van 800 tot 1200 p.k. Uitge rust met de Junkersmotoren 211/ 1100 p.k., bereikt-het. vliegtuig een topsnelheid van 410 K.M. en een kruissnelheid van .330 K.M. per uur. In dit opzicht overtreft deze machine dus nog het driemotorige Ju-52-type voor 17 passagiers, dat tegenwoordig in verschillende landen dienst doet. Bij een totaal gewicht van 21 tot 23 ton bedraagt de actie-radius 'in het intercontinentale luchtverkeer 2000 K.M. en voor het' transcontinëntale verkeer kan de actie-radius opge voerd worden tot 3000 K.M. Sinds de menschen niet meer gemiddeld slechts 30 et 35 jaar oud worden, zooals de oude Romeinen, doch, dank zij de be kwaamheid van onze medici en de betere hygiënische toestanden, gewoonlijk het 60ste levensjaar bereiken, overdrijven zij de mogelijkheden van hun levensduur niet zel den. Herhaaldelijk leest men van grijsaards, die 150, 160, ja zelfs 190 jaar oud geworden zouden zijn. De statistieken wijzen echter uit, dat dit niet anders dan fantasie is. De werkelijke grens van het menschel ijk leven ligt om en bij de honderd jaar, welke leef tijd slechts in uiterst zeldzame gevallen be reikt wordt. Tegenover hetgeen eenige planten op dit gebied presteeren, is de mensch eigenlijk nog maar een stumper. Zoo worden cypres- sen tot 5000 jaar oud, klimop brengt het tot 3000, ceders en kastanjeboomen tot 2000 jaar. Ook onze inheemsche boomen, zooals eiken, beuken en linden mogen er nog zijn; zij kunnen een leeftijd van duizend jaar be reiken. Esschen en populieren brengen het alweer wat minder ver, zij worden slechts 200 jaar oud, rozen kunnen het tot 400 iaar brengen. Over het algemeen kunnen de loofboomen een hoogeren leeftijd bereikèn dan naaidboomen; dennen en sparren bren gen het „slechts" tot 400 jaar. Dan komt er een groote sprong naar be neden: de eerstvolgende in hoogen leeftijd is de wijnstok, die 130 jaar oud kan worden. Beneden den mensch, wat leeftijd betreft, staan de Alpen viooltjes, heide en blauwe boschbessen, die resp. 60, 40 en 25 jaar oud kunnen worden. Ook bij de dierenwereld zijn er indruk wekkende leeftijden te vermelden. De reuzenschildpad kan 300 jaar worden, dan volgen snoek en olifant met 250 en 200 jaar. Ook onze huisgenoot de papegaai kan eer eerbiedwaardigen leeftijd bereiken, hi wordt namelijk omstreeks 150 jaar oud. NIEUW WERELDRECORD ZWEEF VLIEGEN. De Duitsche instructeur in zweefvliegen Ziller uit Grunau in Sileziè heeft met het tweepersoons zweefvliegtuig „Kranich" een nieuw wereldrecord van 4900 meter geves tigd. Het wereldrecord, dat tot dusver op naam van den Duitscher Spilger stond, be droeg 2276 meter.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1938 | | pagina 16