Finland - land der Xle Olympiade
Zal het echter eens het slagveld van
Europa worden?
Gevaarlijke positie van een klein en dapper volk aan de grens van
het machtige Rijk der Sovjets
In verband met het ieit, dat de a.s. Olympische Spelen in Finland zullen worden gehouden, ligt het in onze bedoe
ling, een aantal artikelen te brengen over dit interessante land en zijn bevolking. Doch ditmaal moeten wij ons
bezig houden met een geheel ander aspect, dat Finland vertoont en dat geen verband houdt met sport. Wij heb
ben hier het oog op het feit, dat Finland den laatsten tijd de aandacht op zich heeft gevestigd door de omstandig
heid, dat de Sovjetunie, de machtige nabuur, in het Westen haar grenzen geducht heeft versterkt en dit houdt
een stilzwijgende bedreiging in tegen Finland. Een speciale medewerker, die dit gebied bezocht, om zich op de
hoogte te stellen van den toestand geeft in dit artikel een interessante samenvatting van zijn indrukken.
Het grensstation Rajajoki, ten deele Finsch, ten deele Russisch. De eenige spoorweg
van Scandinavië naar Rusland gaat hierlangs.
DE waardeering, die wij voor Finland
en de Finnen hebben, is helaas in
tal van opzichten zeer oppervlak
kig. Wat weten wij van Finsche ze
den, gewoonten, levenswijze? Op dit gebied
heerschen vaak verwarrende misverstan
den. Velen denken immers onwillekeurig
aan Rusland, aan Russische toestanden,
Russische steppen, Russische koude., mis
schien ook aan Russische methoden. Dit
misverstand nu is voor het Finsche" volk te
pijnlijker, omdat het in alle opzichten af
wijkt van zijn Russische buren, voor wie
het ook niet de minste sympathie koestert.
Tal van ook beschaafde menschen
zullen slechts een vaag antwoord weten te
geven op de eenvoudige vraag: Wat is Fin
land? Voor hen is Finland, in geografischen
en ethnografischen zin, ergens in het Noor
den tusschen Zweden en Rusland een klein
landje het is tusschen haakjes grooter
dan Groot-Brittannië, Nederland en België
te zamen'. een doolhof van meren en wa
terwegen, met veel sneeuw en ijs. Het hout
wordt er „zoomaar in de rivieren geworpen
en vindt dan zijn weg wel naar zee.'' Het
is een land van „lange nachten, koude da
gen en sombere menschen." De groote
„men" heeft een vaag idee van Eskimo
achtige, in bontjassen gehulde bewoners,
gezeten in arresleden, die met drie paarden
of liever nog rendieren (dat verleent er
meer „couleur locale" aan) achtervolgd
door huilende wolven, voortjagend door
een woestenij van sneeuw en door de on
metelijke wouden van hooge pijnboomen.
Doch de werkelijkheid is heel anders. Van
Helsinki kent de groote „men" weinig meer
dan den naam, evenals van Abo.. Finland
als land, als deel van ons oude Europa, is
voor de vreemdelingen dit moet helaas
worden erkend in het algemeen „terra
-.incognita".
En toch verdient dit land met zijn schit
terende meren en tallooze waterwegen,
dat in vele opzichten verwantschap ver
toont met ons eigen waterland, ten volle,
dat vooral wij, Nederlanders, ons er een
juist begrip van vormen. Op dit oogenblik
evenwel is het Finland, dat de ronde doet
door de pers, niet het sprookjesachtige Fin
land maar het militaire Finland.
De Karelische neus.
Wie had ooit gehoord van de „Karjalan
kannas"? Zoo noemen de Finnen de land
engte tusschen de Finsche golf en het La-
dogameer, ter breedte van zestig kilometer.
In letterlijken en figuurlijken zin zit men
hier onder den rook van Rusland, want op
een afstand van nauwelijks dertig kilome
ter ligt Leningrad, de hoofdstad van N.W.
Rusland. En in letterlijken zin zit men hier
ook in den rook, die over de grens komt
aanwaaien uit de Russische vlakte. „Het
woud brandt", zeggen de streekbewoners,
wijzend naar de rookzuilen aan de overzij
de van de grens. Uit militaire overwegin
gen, terwille van de veiligheid, brandt Rus
land een strook van de wouden af. Het
ruikt naar brandend hout, maar ook naar
brandende olie.
Hier grenzen niet slechts twee verschil
lende volkeren aan elkaar, maar twee ge
heel verschillende levensbeschouwingen,
die als water en vuur onverzoenlijk tegen
over elkaar staan. Twee werelddeelen ge
scheiden door een diepe kloof. Hier staat
men aan het einde van Europa, en aan de
andere zijde van de rivier begint het duis
tere Azië.
Wipuri het oude Viborg uit den tijd,
dat de Zweden hier heerschten en de Han
ze bloeide vertoont reeds geheel het ka
rakter van een grensstad. Het machtige
waterslot, dat door alle eeuwen heen een
uitmuntende grensvesting is geweest, her
bergt thans den staf van de versterkte eer
ste divisie der Finsche weermacht. Hoe
meer men de Sovjetrussische grens na
dert, hoe meer men de grenssfeer aanvoelt.
Meer dan elders in het land, vallen hier de
militairen op. Zij behooren tot het gewone
leger en tot de voortreffelijke grensbatal-
jons. Men zal u hier, wat in Suomi de
eigenlijke naam van Finland zeer onge
bruikelijk is, vragen naar legitimatiepapie
ren en een grenspas. Men herinnert zich,
als men hier vertoeft, de namen van plaat
sen, waar de Karelische afdeelingen van
het Witte leger gestreden hebben tegen de
Rooden, zooals Moestamaiki, Raivolo, Ty-
rijoki, Tyriseva en Rautu.
Halte Terijoki. Vroeger was 't een Rus
sische badplaats; tegenwoordig is Terijoki
de zetel van nuchtere grensbeambten. Hier
krijgt men meer den indruk van een wa
penstilstand dan van een werkelijken vre
de.
Hier is men slechts honderd meter ver
wijderd van de brug over de Systerback,
het water, dat tevens de grens vormt. Alle
andere bruggen heeft men, op één na, in
de lucht laten vliegen. En deze brug zou
slechts éénmaal gebruikt zijn, namelijk
toen de inmiddels ook reeds „geliquideer
de" Kamenjew tegen de zich in Russische
krijgsgevangenschap bevindende Finnen
werd uitgeleverd. Toen stonden Lenin,
Trotzki en Sinowjew aan den anderen kant
om hun landgenooten te ontvangen. Deze
brug is half wit, half rood geverfd; zou de
aanwezigheid van een grens wel nadrukke
lijker aangegeven kunnen worden? Aan de
andere zijde staat een geweldige triomf
boog, met ster, sikkel en hamer, het op
schrift luidt: „Proletariërs aller landen, ver-
eenigt u!" Dit maakt op den toeschouwer
Finsche jachtvliegtuigen boven het Oost
zeegebied. Het nationaliteitsteeken is het
hakenkruis in blauw op een wit veld,
waaruit blijkt dat Duitschland niet alleen
staat in de keuze van zijn symbool.
ongeveer den indruk van een lichtreclame
in een woestijn, want de streek is zeer uit
gestrekt, doch ternauwernood bewoond.
De Finnen hebben zich van lieverlede al
len naar het Westen teruggetrokken. Tot
voor kort echter werd in de streek, gele
gen tusschen deze landengte en Leningrad,
dat men van. hieruit in een half uur per
auto kan bereiken, „Ingermanlands'' ge
sproken, een Finsch dialect. De blokhuizen
liggen er nog, doch verlaten door de men
schen. Het onkruid tiert er welig. Langs de
grens merkt men prikkeldraadversperrin
gen op, In het geëvacueerde gebied staan
speciale troepen van de G.P.Oe soldaten,
die op de modernste wijze gewapend zijn.
Men vraagt zich af, of ooit nog een Rus
sisch sterveling er in zou kunnen slagen,
naar Finland uit te wijken. Een enkeling
gelukt het wel eens, maar dat is een hoo
ge uitzondering, de grens is nagenoeg her
metisch gesloten. In de grensrivier zijn
reeds heel wat opgejaagde vluchtelingen bij
het overzwemmen verdronken, of doodge
schoten.
Intusschen komen er dikwijls andere lie
den over de grens, die zich voordoen als
vluchtelingen, maar niet anders blijken te
zijn dan spionnen en propagandisten van
de Sovjets, die men in Finland liever ziet
gaan dan komen. Gemiddeld vangt men
iedere twee weken wel zoo'n „voortvluch-
tigen" Rus. Maar de ideeën van het com
munistische Rusland dringen langs ver
schillende zijden en op de geraffineerdste
wijzen in Finland en de andere omringen
de staten binnen. Het is moeilijk dezen on-
zichtbaren, voortwoekerenden vijand af te
weren.
De Rood-witte brug.
Op de brug komen de grenswachters tot
op een afstand van slechts enkele meters
van elkaar, dan draaien zij zich zwijgend
om. En wanneer een vreemde zich ver
toont, verdwijnen de Russische grenswach
ters. De grenscommando's zijn met elkaar
overeengekomen, dat men van weerszijden
geen aanleiding zal geven tot onaangenaam
heden door de nieuwsgierigheid van onbe
kenden te bevredigen. In de praktijk geldt
dat natuurlijk slechts voor de Finsche zij
de, waar een toerist zich nog wel eens
waagt, om uit de verte een blik te werpen
in het veel geprezen „arbeidsparadijs".
Hier aan de Systerback schijnt de atmos
feer tot het uiterste geladen. Aan de over
zijde ligt het militair steeds sterker wor
dende Leningrad met de grootste oorlogs
haven van Sovjet-Rusland: Kroonstad. In
het Zuid-Oosten van Finland bevindt zich
het industriecentrum, dat zijn energie voor
namelijk put uit den Buolkenstroom. Mo
derne eskaders bommenwerpers kunnen in
een half uur tijds naar dit gebied vliegen.
Want daar ligt een der zenuwen van het
dun bevolkte Finland bloot. Daar in het
Zuiden bevindt zich het voor de verdedi
ging belangrijkste centrum.
De vraag, die men zich hier algemeen
stelt, is: zal de storm, die vroeg of laat
losbreekt, uit Azië het eerst aankloppen
bij deze poort naar het Westen? Of is het
wellicht de bedoeling van de Russische
machthebbers het Finsche front en daar
mede geheel Noord-Europa van de Pool-
zee af, op te rollen? Want daar zijn de
wachtposten slechts dun gezaaid, en Noor
wegen, noch Zweden hebben hier voorbe
reidende, defensieve maatregelen genomen.
Ook bestaat de mogelijkheid, dat Sovjet-
Rusland op beide plaatsen tegelijk aanvalt,
zoodat men de actie zou kunnen vergelij
ken met den bek van een reusachtige
tang, die het jonge Suomi dood zou kun
nen knijpen. Men vraagt zich niet zonder
bezorgdheid af, wat het lot zal zijn van dit
vrijwel weerlooze land, wanneer de groote
mogendheden niet tusschenbeide komen.
Over écn ding zullen vrijwel alle Europe
anen het eens zijn, dat het ook hun belang
is of de Finnen in den strijd tegen het com
munisme alleen staan, als verdedigers van
ons in vele eeuwen verworven kultuurbe-
zit.
Links onder:
Finsche kanonniers hou
den de wacht op ver
sterkte eilanden in het
Ladogameer, dat ge
deeltelijk aan Finland,
voor het overige deel
aan Rusland toebehoort
Rechts onder:
In de onafzienbare wou
den houdt een reeks
posten de wacht.
Boerenjongen uit Finsch-Karelie.
welke plannen voor nieuw werk er nog be
staan en op welke punten de stad een ge
heel ander aspect zal krijgen.
En ofschoon nu de tijd weer is aangebro
ken van de donkere, lange nachten, zijn de
Finnen nog druk bezig met oefenen. Men
behoeft slechts een tocht te maken langs
de Zuidelijke plaatsen. Op de sportvelden
van kleine plaatsen als Turku, Tampere en
Kuopio houdt men dagelijks wedstrijden
en al zijn daarbij slechts weinig toeschou
wers aanwezig, er worden officieus heel
wat wereldrecords gebroken. Men vraagt
zich onwillekeurig af, wanneer men da
loopmachines langs de baan ziet schieten,
wanneer men de athleten onfeilbaar juist
de speer ziet werpen: wat is de oorzaak,
dat Finland zoozeer een bakermat is ge
worden van de athleten?
Dit drie en een half millioen menschen,
dat een uitgestrekt gebied bewoonde van
oudsher, moest altijd in beweging blijven,
wilde men het onderlinge contact bewaren.
Zij hebben in den loop der tijden taai, man
haftig en onverschrokken moeten strijden
met de natuur en met de vele vijanden.,
Het strijdende element is van ouds hef
volkskarakter eigen. De vreugde over een
prestatie gaat bij deze stille menschen die-
per dan men zou denken. Als boeren heb<
ben zij eeuwen lang over hun uitgestrekte
bezittingen moeten draven. Des winters be
nutten zij de ski's en men weet, dat zij ook
in dezen tak van sport onder de eersten
gerekend moeten worden.
Volharding en doorzettingsvermogen, het
zijn de typische eigenschappen van het
Finsche volk. Want niet zelden treft men
eenvoudige houthakkers aan, die na hun
zware arbeid, des avonds de boeken van
hun dichters ter hand nemen of door zelf'
studie trachten hooger op de maatschappe<
lijke ladder te komen.
Eens sprak ik met Hannes Kohlemainen,
die in Londen als eerste Fin heeft gewon
nen op de Olympische spelen. Hannes, die
op de 5000 meter in 1912 te Stockholm won
van den Franschman Jean Bouin en in den
marathonloop op de Olympische Spelen te
Antwerpen als eerste zegevierde, zeide, dat
hij zijn opleiding had ontvangen van eer
hardlooper uit Turku, Johannesson ge
naamd, die in 1900 bij eiken wedstrijd,
waaraan hij deelnam, op den eersten prijs
beslag legde.
Het loopen zit den Finnen in het bloed,
maar dat deze aanleg door training ontwik
keld moet worden, ook dat hebben zij be
ter dan eenige andere natie ingezien. Dat
zij in den eindstrijd onweerstaanbaar zijn,
daarop is hun natuurlijke aanleg, hun ze
nuwgestel en hun taai karakter ingesteld,
Finland kan bogen op een groot aantal
Olympische grootheden. Enkele namen:
Salminen, Isohollo, Lehtinen en Höckert,
maar achter hen staat weer een nieuw ge
slacht, belust op een Olympische zege.
Met een hevig verbonden arm oefende
Matti Jarvinnen in Tampere, zijn geboor
teplaats, met de speer. Sedert jaren had hij
het wereldrecord, en bracht het tot onge
looflijke prestaties. Na een aanvankelijke
inzinking wist hij zich dezen zomer nog
eens te herstellen.
FINLAND EEN SPORTLAND.
De Lappenjongen, die voor mij stond,
maakte bij al zijn slankheid een uiterst ge
spierden, krachtigen indruk, zijn gezicht
toonde vastberaden trekken. Trotsch gaf
zijn vader, de leider van een groep Lappen
mij te kennen, dat hij zijn jongen in het
Finsche stadion hoopte terug te zien. Een
golf van geestdrift over het groote feit, dat
Suomi binnen enkele jaren het Olympisch
sportfestijn mag organiseeren, is doorge
drongen tot de Noordelijkste gebieden.
Want hoezeer is dit volk de sport toege
daan, en hoe weinig beroemen zij zich op
de prestaties hunner athleten! De Lappen-
jongen, over wien wij hierboven spraken,
was brievenbesteller van het district en
moest per week ongeveer 450 k.m. te voet
afleggen. Maar zelfs na zijn vermoeiende
dagtaak nam hij geen rust. Hij is in trai
ning voor den Marathonloop en zijn presta
ties zijn ongetwijfeld de moeite waard.
Het Finsche volk, dat nu sedert twintig
jaren vrij is, heeft in zijn geest iets van
dien der jongelingsjaren. De architect van
het stadion in Helsinski toont dat bijv. in
de wijze, waarop hij den gasten uiteenzet
