r/>y De Internationale toestand IWiAl Het Portret Deze week De Wereld IN DE AFGELOOPEN WEEK 'ir VAN DE WEEK IN NEDERLAND IN KAART Na eenige dagen militaire operaties is de Bituatie in Griekenland duidelijker gewor den dan zij aanvankelijk was. De Grieksche regeering heeft besloten aan den opmarsch der Italiaansche troepen weerstand te bieden. De diplomatieke betrekkingen tusschen Rome en Athene zijn afgebroken, het be- rqep om hulpverleening tot Engeland ge richt, is door Londen aanvaard en bijstand Is den Grieken niet alleen in uitzicht ge steld, doch inderdaad verleend. Er zijn redenen om aan te nemen, dat men in het begin der vorige week te Rome, en ook te Berlijn, een zekere verwachting koesterde, dat de Grieksche regeering op haar besluit om den strijd tegen Italië aan te binden, zou terugkomen. Deze mogelijkheid schijnt, althans voor het oogenblik, niet meer te bestaan. Men rekent dan ook op een Grieksch-Italiaanschen oorlog, welke, niet tegenstaande de overmacht van het Itali aansche leger, de vloot en de luchtmacht afgezien van hetgeen de Engelschen wel licht ondernemen vermoedelijk eenige weken zal duren. Het, terrein is uitermate moeilijk en ongeschikt voor gemotoriseerde troepen, terwijl de Grieksche soldaten als taai bekend staan. Van groot belang is het derhalve, of zich nog complicaties zullen^ voordoen, welke tot een uitbreiding van den strijd over andere landen zouden kunnen leiden. In de eerste plaats denkt men daarbij aan Turkije. Was de houding van de Turksche regeering aanvankelijk uitermate weife lend, na de rede, welke president Inönü heeft gehouden, schijnt een verstijving in de politiek van Ankara te zijn ingetreden. Inönü verklaarde immers zich strikt te zul len houden aan het bondgenootschap met Engeland en dat met Griekenland. Wat het laatste betreft, dit zou pas van kracht wor den indien Turkije door een Balkanstaat mocht worden aangevallen, in welk evr- band slechts op Bulgarije gedoeld kan zijn. Voorts onderstreepte Inönü de goede ver houdingen welke Ankara met Moskou onderhoudt, hetgeen des te meer de aan dacht trekt, omdat dit de eex-ste positieve verklaring is, welke sedert de Turksch- Russische wrijvingen der laatste maanden werd afgelegd. Moskou heeft tot nog toe niet het minste commentaar op den Ita- liaanschen aanval op Griekenland geleverd, ofschoon de Sovjet-Unie ten sterkste ge ïnteresseerd is bij al wat zich op den Bal kan afspeelt. Het zijn vooral de Dardanel- len, die hierbij den doorslag geven. Naar verluidt, hebben de Italiaansche troepen overal de Grieksch-Albaneesche grens verscheiden kilometers achter zich gelaten en de gestelde doelen aan de andere zijde van de Kalamas beeikt. In het gebied van Janina bieden de Grieken zeer sterken tegenstand. Men kon constateeren, dat de Grieksche divisies zeer goed zijn uitge rust, een groot aantal stuks goede artillerie en mitrailleurs bezitten en gesteund worden door vliegtuigen van verschillende typen. Er doen zich verschülende moeilijkheden voor op het operatieterrein, dat vrijwel zonder wegen is en als gevolg van de slechte weersomstandigheden voor de Ita liaansche troepen vrijwel onbegaanbaar is. Uit Amerika komen eigenaardige geruch ten. Verschillende berichten spreken van Amerikaansche torpedojagers, die op Mar- tinique zouden zijn aangekomen. 1 I U In een parachutefabriek. De valschermen worden vervaardigd van een speciaal soort lichte, sttrke zijde, die in banen aan elkaar wordt gestikt. Aan de zoldering hangen reeds genaaide parachutes. (Foto Scherl) Cordell Huil, de Amerikaansche minister van Buitenlandsche Zaken, heeft inmiddels echter beslist tegengesproken, dat Ameri kaansche oorlogsschepen op weg naar Mar- tinique zouden' zijn. De vloot houdt vaak manoeuvres in de West-Indische wateren, zoo zeide hij, en de plannen voor deze manoeuvres worden gewoonlijk geheim ge houden. Huil voegde hieraan toe, dat hij er ongetwijfeld kennis van zou dragen, indien een actie tegen Martinique in het voor nemen lag. Uit andere bron vernemen wij, dat eenige eenheden het eiland Santa Lucia, een van de steunpunten, die van Groot-Brittannië zijn gepacht en in de nabijheid van Marti nique liggen, zullen aandoen. President Roosevelt heeft te Cleveland zijn laatste openbare verkiezingsrede ge houden. Hij zeide o.m., dat de storm, die thans over de wereld woedt, de eigenlijke aanleiding is voor zijn derde candidatuur. Hij deed een aanval op de tegenstanders van de New Deal, van communisten tot kapitalisten en verklaarde, dat dezen steeds de bedoeling hebben, de democratie te ver zwakken. Het eerste doel van zijn buitenlandsche politiek is, Amerika buiten den oorlog te houden. Het tweede doel van deze poütiek is er op gericht, den oorlog zoo ver mogelijk van de kusten van het Westelijk halfrond verwijderd te houden. Roosevelt verklaarde verder, dat de Vereenigde Staten over den Atlantischen en Stillen Oceaan alle moge lijke materieele hulp zullen blijven zenden, doch zij zullen geen enkele fatale vergis sing begaan om tot pacificatie te komen. Maarschalk Pétain heeft, naar in goed ingelichte kringen te Vichy wordt beves tigd, de persoonlijke boodschap, die presi dent Roosevelt ongeveer tien dagen geleden tot hem heeft gericht, met een persoonlijk schrijven beantwoord, dat langs diploma- tieken weg is overhandigd. Omtrent den inhoud van de boodschap van Pétain, waaromtrent te Vichy discretie wordt betracht, wordt slechts gezegd, dat maarschalk Pétain ten aanzien van de op vattingen van Roosevelt zich in hoofdzaak heeft bepaald tot een uiteenzetting van Frankrijks positie ten opzichte van het Europeesche problqem, zpoals deze reeds in redevoeringen en '"boodschappen van den maarschalk tot uiting is gekomen. ENGELANDS KANAALHAVENS. „Cinque Ports" heeten sinds de tijden van Willem den Veroveraar de vijf zee havens, die aan de Engelsche kust van Kent en Sussex tegenover Frankrijk liggen Hastings, Romney, Hythe, Dover en Sand wich. Zij vormen de bakermat van de Engelsche zeemacht. Later placht men ook nog Winchelcea en Rye bij de vijf voren staande te noemen, zoodat er in het geheel zeven „Vijf-havens" waren. In den laat- sten tijd heeft Dover zich opgewerkt tot de voornaamste van de vijf. Dover ontleent zijn groote beteekenis als versterkte zee haven niet in de laatste plaats aan zijn ligging het beheerscht het Kanaal op de plaats, waar dit het smalste is. Het ligt namelijk slechts 32 kilometer van de Fran- sche kust. Hiervan hebben de Engelschen geprofiteerd, om tegenover de Duitsche batterijen aan den Franschen oever even eens zwaar geschut op te stellen op den Engelschen oever, dat i-egelmatig in duel is met zijn tegenstander. ZULLEN WE HET VIEREN Het is nog vrij vroeg, om reeds over het Sint-Nicolaasfeest te schrijven. Maar toch is het goed, dat we ons nu reeds afvragen, of we „er dit jaar wel aan zullen doen", zooals de term luidt. O ogenschijnlijk roepen alle dingen om ons heen ons toe „Neen, dit jaar geen Sinterklaas. We hebben wel wat beters te doen, dan feest te vieren, ons geld uit te geven aan nuttelooze dingen. Moeten we niet liever sparen wat we hebben met het oog op de dagen die komen en die mogelijk nog moeilijker zullen zijn dan die, welke we tot nog toe hebben beleefd Deze redeneering schijnt volkomen lo gisch. En dat is ze mogelijk ook. En toch zijn we het er niet mee eens. Ze gaat uit van een zuiver egoïstisch standpunt. En is het niet juist de aantrekkelijkheid van een feest als Sinterklaas, dat het voor anderen bestemd is, dat de zaligheid ervan niet ligt in het ontvangen, maar in het geven, dus: in het bezorgen van een klein genoegen aan anderen Er zijn, gelooven wij, twee groepen van menschen, om wie we juist dit jaar wel Sint-Nicolaas moeten vierende midden standers en allen, wie we een gelukkig moment kunnen bezorgen. We zullen er nu maar niet aan herinne ren, dat er een groote categorie winkeliers is, voor wie vroeger de feestdagen van de Decembermaand eigenlijk het geheele jaar moesten goed maken. Die tijd is voorbij en dat is een onmogelijk te verwezenlijken wensch. Maar dat beteekent niet, dat we nu maar heelemaal moeten vergeten, dat zij er nog zijn en dat zij het niet gemak kelijk hebben. Wanneer we allemaal be sluiten, niets hoegenaamd aan deze feesten te doen, beteekent dat een nieuwe strop voor deze nijveren, die heusch beter ver diend hebben, dan langzaam maar zeker elke mogelijkheid, om eens iets extra's te verdienen, zich te zien ontgaan. En nu de anderen, onze naasten. Het zou misschien goed zijn, wanneer wij dit jaar eens een ander deel vaq onze ken nissen bedachten dan wij gewoon zijn op 5 December iets te geven. Bleef het niét meestal bij onzen naasten kennissenkring, die we wel verrasten met een aardigheid, maar die het toch eigenlijk niet zoo erg noodig hadden Zouden we het nu niet eens zoo kunnen doen, dat we eens nagaan, welke menschen dezen dag heelemaal niet vieren, omdat ze het eenvoudig niet kun nen Er zijn er nu meer dan ooit te voren, waar de zorg iederen dag nieuw is. Hoe kunnen we soms in dergelijke gezinnen met een kleinigheid veel goed doen. In veler hart is den laatsten tijd het geloof in de liefde onder de menschen uitgeroeid en dat is een ontzettend verlies. Dat geloof is hun niet terug te geven met mooie praat jes, maar wel met een daad. Dat behoeft volstrekt geen groote daad te^zijn. Ook een eenvoudig bewijs, dat zij niet alleen staan met hun zorgen en moei lijkheden, dat er nog menschen zijn, die aan hen denken, kan hun het geloof in hun medemenschen terug geven. Het ligt er maar aan, hoe er gegeven wordt en niet wat. Ei- moet uit ons geschenk liefde spre ken en het behoeft niet kostbaar of groot te zijn. Als we geen geld beschikbaar hebben, kunnen we wellicht zelf iets maken. Juist KONING GEORGE U VAN GRIEKENLAND heeft, evenals Koning Carol van Roemenië ondervonden, hoe onbe rekenbaar de gunst van het volk is. Hij heeft 13 jaren in ballingschap doorgebracht, terwijl Griekenland een republiek was. De volksstemming bracht hem in November 1935 weer op den troon van zijn vader, die eveneens geruimen tijd in den vreemde had doorgebracht. George n is de eerste echt-Griek- sche koning geweest, omdat hij in Griekenland werd geboren. In de 13 jaren van zijn ballingschap heeft hij filosofie en geschiedenis gestudeerd. Nu heeft de oorlog ook zijn land bereikt. Het leven van koningen is niet altijd benijdenswaardig. wanneer er uit een cadeautje blijkt, dat er aan gewerkt is met zorg en liefde, wordt het van onschatbare waarde voor dengene. die het ontvangt. Wij moeten het kleine beetje menschen- liefde, dat in ons en in anderen hart is blijven leven, koesteren en verzorgen, op dat het niet geheel verkommert. Sinter klaas is van ouds een echt Nederlandseh feest geweest, een dag van warmte en ge zelligheid. En daarom ook zeggen we vol mondig jaop de vraag, of we er dit jaar wel aan zullen doen. En we zeggen het bijtijds, wat ge doen zult om hier of daar een beetje warmte te brengen op 3 December. Wij hebben niet het recht, „er niet aap te doen". Bakkerijproducten op de bon. De bodem van den Nederlandschen hoorn fles overvloeds begint zichtbaar te worden. Een nieuwe reeks van levensmiddelen, die tot dusverre nog vrij verkrijgbaar waren, werd deze week op de bon gebracht. Voor de snoeplustigen in den lande een hard gelag, want de nieuwe distributie omvat alle zgn. bakkerijproducten, d.w.z. koek en beschuit, taartjes, koekjes, biscuits, enz. Deze artikelen zijn voortaan slechts ver krijgbaar op bons van de broodkaart en ran een nieuw uit te geven bloemkaart. Want aangezien het bezwaarlijk zou zijn,J de met het gebruikelijke meelrantsoen overeenkomende hoeveelheid koekjes en dergelijke ineens te koopen, worden meel en bloem voortaan niet meer gedistribu eerd op bons van het algemeen distributie bonboekje, doch op een speciaal daarvoor uit te geven bloemkaart. Op deze bloem kaart kan desgewenscht ook brood worden gekocht. De invoering van deze nieuwe distributie heeft intusschen één groot voordeel, en wel, dat de hierdoor vrij komende hoe veelheid meel en bloem wordt besteed voor het verstrekken van een extra-brood rantsoen van 400 gram per week aan jon gens en meisjes tusschen de 14 en 21 jaar. Tegelijk met de bloemkaart wordt daartoe aan hen, die hiervoor in aanmerking komen, een extra-broodkaart uitgereikt. De bons yan deze extra-broodkaart zullen ook gel dig zijn voor het koopen van koekjes, enz. Ook eieren gerantsoeneerd. Een tweede, nieuwe distributie, waar mede wij deze week werden verrast, is die Fred Snite Jr., algemeen bekend als de man met de „ijzeren long", heeft een dochtertje gekregen. De vroedvrouw laat jonggeborene aan den vader zien. 'Foto Scherl) van eieren. Ook deze zijn van 4 November af uitsluitend op bons verkrijgbaar en wel één ei per persoon en per week. Onder deze distributie vaPlen kippen- en eenden eieren, in of uit de schaal, versch zoowel als geconserveerd. Personen, die op me dische gronden behoefte hebben aan eèn extra rantsoen eieren, kunnen hiertoe op gecontroleerd medisch attest van de distri butiediensten bons verkrijgen. Ook in hotels en restaurants moeten voortaan voor gekookte of gebakken eieren bonnen wor den afgegeven. Ziekenhuizen en sanatoria krijgen volgens een afzonderlijke regeling toewijzingen voor eieren, evenals de eier- verwerkende industrieën, waartoe Qok de banketbakkers worden gerekend. Ieder zijn persoonsbewijs. Bij besluit van den secretaris-generaal van het departement van Binnenlandsche Zaken is onder den naam van persoons bewijs een algemeen identiteitsbewijs inge voerd, dat tevens bewijs van opneming in het bevolkingsregister zal zijn. Het model en de wijze van uitgifte van deze persoonsbewijzen zullen nog nader worden vastgesteld. Er komen drie soorten per soonsbewijzen, n.1. voor Nederlanders, voor Nederlandsche onderdanen en voor vreem delingen. Ieder, die volgens de wet moet zijn opgenomen in een der bevolkingsregis ters en die 15 jaar of ouder is, moet een op naam gesteld persoonsbewijs in zijn be zit hebben. Men die ->t het altijd bij zich te dragen, om het overal en te allen tijde aan daartoe bevoegde personen te kunnen ver- toonen. Meer dan één persoonsbewijs mag men echter niet in zijn bezit hebben. De bewijzen zijn vijf jaar geldig, kosten een gulden en blijven het eigendom van het Rijk. Bommen en rarqpen. De Engelsche vliegers lieten ons ook deze week nog niet met rust. Eenige malen borti- bardeerden zij hier en daar plaatsen in ons land met het gevolg, dat een persoon werd gedood en twee gewond. Den Haag werd nog opgeschrikt door een in den avond uitgeworpen bom, die een woonhuis in puin legde. Hier waren de gevolgen ernstiger 1 doode en 6 gewonden. In Groningen ging door onbekende oor zaak een graanpakhuis in vlammen op, waarbij bijna 1 millioen kg graan verloren ging. Ook Katwijk werd door een ramp bezocht. De Katwijksche motorlogger K.W. 55 liep op een mijn, waarbij de bemanning, bestaande uit vier of vijf koppen, omkwam. Het ongeval is te wijten aan het feit, dat de schipper, hoewel hij wist in de buurt van een mijnenveld te zijn, toch ter plaatse ging visschen. Overwerk in de mijnen. Aan de Limburgsche mijnwerkers is in overleg met de vakorganisaties bekend ge maakt, dat het in het belang van de kolen- voorziening in ons land noodzakelijk is, ge durende de maand November de werktijden der ondergroncfsche arbeiders op de Zater dagen van zes uur te brengen op acht uur. De nieuwe, verlengde werktijden zijn Zaterdag 2 November ingegaan. Voor de oveniven wordt dubbel uurloon uitbetaald. Minder reizen. In verband met de eischen, die het eco nomische leven aan de spoorwegen stelt, heeft de directie van de Nederlandsche Spoorwegen moeten besluiten, een aantal nog niet zoo lang geleden ingevoerde faci liteiten ter stimuleering van het passa giersvervoer, weer in te trekken. Met in gang van 1 November zijn daarom de weekeindretours, de avondretours en de retours voor langer dan één dag afgeschaft. De gewone dagretours blijven bestaan. Distributie van peulvruchten. Na de bakkerijproducten en de eieren zijn thans ook de peulvruchten op de bon gegaan. Voorloopig is een verkoopverbod voor erwten en boonen uitgevaardigd van 4 tot 18 November. Den 19den gaat de distributie dan in. Het rantsoen is voor loopig vastgesteld op 1 pond per maand. Aanvankelijk zullen slechts groene erw ten en spliterwten en misschien ook capu- cijners beschikbaar worden gesteld. Later pas zullen de bruine boonen aan de beurt komen. In ieder geval beteekent deze nieuwe distributie, dat nu de peulvruchten van den nieuwen oogst aan de markt komen, waarnaar velen al reikhalzend hadden uitgezien. De verraderlijke duisternis. De verduistering gaat nog steeds voort slachtoffers te maken. Iederen avond en nacht, en thans ook des morgens vroeg, worden door het geheele land tal van per sonen door de duisternis misleid. Alleen te Amsterdam geraakten in den nacht van Zaterdag op Zondag niet minder dan acht tien personen ten gevolge van de duisternis te water. Brandweer, politie en genees kundige dienst waren in de meeste geval len snel ter plaatse, doch bij drie personen kon de geboden hulp niet meer baten. Ook te Rotterdam kwamen in denzelfden nacht twee personen als gevolg van de duisternis om het leven. Ontstellend hoog is de lijst der slachtoffers van het geheele land dit weekeinde. Vijftien dooden, meerendeels drenkelingen, eischten de verduisterings maatregelen in twee luttele avonden en nachten op. Vooral met de donkere luchten der laatste dagen wordt het verkeersvraag- stuk in de avonduren en des nachts wel zeer klemmend en het blijkt dan ook geen overbodige maatregel te zijn, vooral in de steden met hun vele grachten, dat voor een doelti-effende noodverlichting wordt ge zorgd, die de ergste gevaren voor het voet gangers- en rijdend verkeer wegneemt, zonder m conflict te komen met de verduis teringsvoorschriften. DE GROEI VAN TSJOENGKING. Toen Tsjang Kai Sjek den zetel van zijn regeering naar Tsjoenking verplaaste,telde de stad Ongeveer 1 millioen inwoners. In enkele maanden echter vestigden zich er zooveel menschen, dat het er overbevolkt werd, hetgeen iets wil zeggen voor China! Duizenden en tienduizenden vluchtelingen uit gebieden, die door de Japanners waren bezet of bezet dreigden te worden, stroom den dagelijks de stad aan de Jang sé bin nen. Het verkeer werd totaal ontwricht. Huizen en hutten vulden zich tot het laat ste hoekje. Volgens betrouwbare schattin gen telt de stad thans niet minder dan 4 millioen inwoners 1 MANCHESTER EN LIVERPOOL. In de berichten over de Duitsche aan vallen op Engeland wordt dikwijls de rijkste industrie-centrum van Engeland na Londen en de omgeving van de Theems. Manchester ligt aan de Irwell, een zij rivier van de Mersey, die het scheidt van Salford. Het heeft 800.000 inwoners en be staat uit een enorme agglomeratie van belangrijke industrieën, waarvan de katoen- fabricage de voornaamste is. Liverpool is de voornaamste handels stad van Engeland na Londen. Het aantal RNlcY LACKPOOl BMCKBURN fw» KJi/rHrBXT Vi.>»cr\*;yo. 'vchllt utor MANCHESTER CUTL£ StKEtCNS kVAXRINGTON LfVERPÜOL mond van de Mersey genoemd als doel der operaties. Ons kaartje laat zien, waarom. De Mersey geeft toegang tot het belang- inwoners is gelijk aan dat van Manchester, Er zijn uitgestrekte dokken en stapelplaat sen, ijzergieterijen en zeepfabrieken. EGYPTE ALS BOLWERK VAN HET IMPERIUM. De Engelschen hebben in Egypte met alleen afzonderlijke steunpunten aangelegd, doch het geheele land verdeeldrin een aan vallende en een verdedigende basis. Alexandrië is de grootste oorlogshaven der Engelschen aan de Middellandsche Zee. In Suez worden de uit alle deelen van het Empire afkomstige troepen ontscheept. Port Said is de verzorgingshaven voor de in Egypte staande Engelsche strijdkrachten, alsmede voor de vloot. In Cairo heeft het Britsche opperbevel zijn zetel opgeslagen. Het militaire verdrag betreffende de Suezkanaalzone van 1936 staat den Engel schen een expeditiecorps van 10.000 man toe aan het Suezkanaal. alsmede 400 piloten en technisch personeel. De landstrijdkrach ten staan bij Genefa ten Westen van het Groote Bittermeer en in El Moaskr bij Ismailia. De luchtstrijdkrachten zijn ge- stationneerd op een vijf mijl breede strook van de woestijn. Ten Oosten van eth Suez kanaal liggen de vliegvelden voor het uit voeren van proefvluchten en andere mili taire inrichtingen. Aan den van Suez naar Cairo leidenden weg werden geweldige militaire depots aangelegd. In de havep van Alexandrië moeten zich vier groote slagschepen van 31.000 ton be vinden, talrijke kleine kruisers en een groot aantal torpedobooten, duikbooten en kleinere schepen, alsmede mmstens één vliegtuigmoederschip f><* Fr>0",cfhe troe pen in Egypte zijn goed uitgerust. Zij be schikken vooral over speciaal voor de woestijn gebouwde pantserwagens, die zich met gemak over de zandduinen kunnen voortbewegen. Alles wijst er ©p, dat de Engelschen zich volkomen bewust zijn van de groote rol, die Egypte speelt in den strijd om het bestaan van het Empire. OLIE UIT DRUIVENPITTEN. De Duitsche chemie heeft een nieuw wonder tot stand gebrachtzij perst olie uit druivenpitten Reeds lang was hierop de aandacht gevallen voor het bereiden van olie, doch de groote moeilijkheid was tot dusverre, de pitten af te scheiden van de schillen en takjes. Dit probleem is thans opgelost door ontpittingsmachines, die de druivenpitten zonder bijmengsel afleveren. Dit jaar is een aanvang gemaakt met het verzamelen van deze materie in alle groote Duitsche wïjnbouwgebieden. Elke 20 kilo gram pitten levert 2 kilogram beste olie op, die niet alleen kan worden gebruikt als spijsolie, doch eveneens voor technische doeleinden kan worden aangewend. Alle wijnbouwers zijn thans verplicht de pitten af ie leveren, lu het afgeloopen jaar wer den alleen in het Rijnland 450.000 kilo gram pitten ingeleverd en daarbij moet men in het oog houden, dat deze hoeveelheid nog betrekkelijk gering was, daar vele kleine wijnbouwers ten gevolge van den oorlog met tal van moeilijkheden hadden te kampen.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1940 | | pagina 7