Hel Nieuwsblad
ENGÊLSCHE RADI0-PR0PAG ANDA.
voor SOEST en BAARN
Bij het brengen van offers moeten wij
bedenken waar het om gaat!
De keerzijde van de medaille.
Voor den Winkelier ook niet
alles rozengeur en maneschijn!
LUCHTTERREUR VAN
FATAAL GEHALTE.
NUMMER 19
ABONNEMENTSPRIJS: voor Soest en
Baarn 0.90 per drie maanden, daar
buiten 1.05. Losse nummers 6 cent.
Advertentiën worden ingewacht tot
uiterlijk Dinsdag- en Vrijdags 12 uur.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Uitgave:
N.V. Eerste Soester Electr. Drukkerij,
Soestdijk.
TWEEDE JAARGANG
WOENSDAG 10 MAART 1943
OMROEPERS (bij vooruitbetaling)
1 tot 20 woorden 0.92. Elk woord
meer 4 cent.
Rubriek „Betrekkingen gevraagd" en
„Betrekkingen aangeboden"; 120
woorden 0.77
Elk woord meer 0.03
Overige advertenties prijs op aanvraag
Redactie en Adm.: Van Weedestraat 7,
Soestdijk. Telefoon 2962 - Giro 161165.
Met ingang van 1 M.vart j,l. is van
kracht geworden de eerste Verorde
ning van den Rijkscommissaris, wel
ke nadere richtlijnen geeft inzake de
inschakeling van Nederland in de al-
gemeene Europeesehe oorlogsinspan
ning, de z.g. Verordening inzake
Verandering van Dienstbetrekking.
Volgens deze Verordening mag de
werknemer zijn betrekking niet op
zeggen, terwijl de werknemer even
min ontslag mag verleenen, zonder
toestemming van hetgewestelijke ar
beidsbureau, Voorts zal de werknemer
volgens de waarheid en plichtsgetrouw
het Gewestelijk Arbeidsbureau er van
in kennis moeten stellen, wie er in
zijn bedrijf absoluut onmisbaar zijn,1
cn wie gemist kunnen worden.
Deze maatregel, die naar wij aanne
men nog slechts de eerste is van een
heefé reeks Verordeningen, welke het
leven van ons volk gedurende dezen
oorlog een geheel ander aanzien zul
len geven, gaat reeds vrij ver en zal
in de practijk van diep ingrijpenden
aard blijken te zijn. Menigeen zal de
tekst met onprettige voorgevoelens ge
lezen hebben. Toch en dat kan niet
dikwijls genoeg herhaald worden
moeten wij ons steeds weer realisee-
rgn, waar het om gaat. Namelijk om
ook ons volk te beschermen tegen het
bolsjewistische gevaar, dat onzen
godsdienst, onze beschaving en onze
haardsteden, bedreigt. Men kan er ze
ker van zijn, dat dit gevaar dezen win
ter, tijdens de Sovjetrussische offen
sieven in het Oosten, ook vele Neder
landers, die er voorheen op speculeer
den, dat de Duitschers de bolsjewisten
toch wel te allen tijde tegen zullen
houden, duidelijker is geworden. Zij
zijn gaan denken, en toen hun eenmaal
duidelijk was geworden, dat Amerika
Europa inderdaad aan Stalin over wil
laten, is er ook bij deze landgenooten
zooiets ontwaakt als Europeesch be
sef.
Dit is blijkbaar ook doorgedrongen
tot de Britsche oorlogspropaganda en
het gevolg was, dat deze via haar ra
dio-microfoons alles in het werk stel
de om de bezette gebieden er van te
overtuigen, dat zij toch voorai heusch
niets te duchten hebben van een even-
tueele bolsjewistische overwinning.
Wanneer men nu echter de argumen
tatie van de Engelsche propaganda on
der de loupe neemt, dan komt men tot
de ontdekking, dat de bewijzen voor
hun stelling toch allerminst overtui
gend werken. Zoo achtte Radio Oran
je dezer dagen „een Russische heer
schappij over Nederland in geen en
kel opzicht historisch waarschijnlijk..."
En niet te vergeten; „Het bondgenoot
schap tusschen Engeland en Rusland
van het vorige jaar bepaalt uitdrukke
lijk, dat geen der beide partijen naar
uitbreiding van gebied zal streven
Tenslotte vraagt Radio Oranje, als een
klap op de vuurpijl, onder volslagen
negatie van alle gevaren, welke ook
onze arbeidersbevolking na vier of
vijf jaren oorlogsellende zouden be
dreigen: „Waar vandaan zouden de
Nederlandsche communisten na den
oorlog plotseling een grooteren aan
hang kunnen h: 'en? Uit het katho
lieke kamp, uit protestantsche krin
gen, of uit de sociaal-democratische
gelederen?"
Dergelijke argumenten zullen on
mogelijk in staat blijken om een ern
stig mensch te overtuigen. Wij ken
nen de bolsjewistische leerstellingen
en vooral de practijk! voldoende
om te weten, dat het streven van het
Kremlin, vóór en na, *de wereldrevo
lutie blijft. Het feit, dat het commu
nisme vóór den oorlog nooit ineer dan
enkele procenten van ons volk heeft
kunnen infecteeren, bewijst niets met
het oog op den toestand na een oor
log, die alle waarden verandert. I^het
woord „bolsjewiki" zelf niet reeds af
geleid van „minderheid?"
Het is vooralsnog voor de toekomst
van onze kinderen en kindskinderen
beter, indien wij ons voorloopig de
offers getroosten, welke noodig zijn
om het bolsjewisme buiten Europa te
houden. Want dat zulks zou gelukken
door middel van Britsche-Sovjet-Rus-
sische verdragen, gelooft wel nie
mand
Houdt Uw gasverbruik in toorn,
en spaart eiken dag wat stroom
H8
Scholieren van hoogere leerinstel-
lingen worden helpers bij het lucht-
wapen. Onderricht in het waarnemen
van vliegtuigen door den Flak verre
kijker Haine-PBZ-Recla-Pa* ro
(Van een onzer redacteuren).
In drie artikelen over het prijsbe-
heerschingsvraagstuk, hebben wij de
voorzijde van dé' medaille laten zien,
m.a.w.. deze kwestie bezien uit het
oogpunt van het publiek. Verschillen
de, practische gevallen gaven wij weer
en om niet den indruk te vestigen,
dat „alle winkeliers woekeraars en
Uitbuiters" zijn, zooals een ietwat ge
krenkte winkelier schreef, willen wij
nu ook eens de keerzijde van deze
medaille bezien endan kan het
niet anders, of het evenwicht wordt
eenigszins hersteld. Eenigszins, ja ge
achte winkelier, want het is een feit,
velen Uwer collega's nemen het met
de voorschiften niet al te nauw, niet
om verlies te compenseeren, maar om
zooveel en zoo spoedig m geljjk te ver
dienen. Want wat bijvoorbeeld te den
ken van dien winkelier in Bergum
(Fr.), die, dank zij de woekerprijzen
in staat was om onlangs enkele huizen
te koopen?
Daar staat te-
genover, dat de
zen tijd voor den
winkelier, die
het wèl meent
met de prijs-
voorschriften,
ook zeer moei
lijk is. Want
wanneer hij niet oppast, komt hij tus
schen de hamer van de Prijsbeheer-
sching en het aambeeld van het pu
bliek en wordt* onmeedoogenloos te
pletter geslagen. We zouden voor
beelden te over kunnen geven. Laten
wij ons mogen bepalen tot enkele.
Het theesurrogaat was tot 1 Febru
ari j.1. geprijsd voor 25 cent per pak
je. Een prijs, die veel te hoog was.
Waarvan echter niet de winkelier
profiteerde, maar de fabrikant. De
Prijsbeheersching heeft er een stokje
voor gestoken en de prijs gebracht
op de helft, namelijk 12% cent. Daar
mee is het publiek gebaat. Prachtig.
Maar wat moet de winkelier, die op 1
Februari nog zat met een paar hon
derd pakjes theesurrogaat van 25 ct?
Zijn grossier neemt ze niet terug, de
fabrikant nog minder. Voor een
kwartjp mag de winkelier ze niet
meer verkoopen, want dan maakt hij
zich schuldig aan prijsopdrijving, hoe
wel de goeie man er zelf misschien
21 of 22 cent voor heeft betaald. Hij
Met de Prijs
beheersching
op stap. 4.
moét ze verkoopen voor 12% cent per
stuk. Dus.hij werkt met verlies.
Is het te verwonderen, dat de eene
winkelier zegt: Geen theesurrogaat
meer in mijn zaak! En de ander: Op
een andere manier haai ik dit verlies
er wel weer uit!
Hier is een onbillijkheid ontstaan,
want niet de fabrikant, evenmin de
grossier, maar de winkelier wordt de
dupe van deze prijsverlaging.
Een ander voorbeeld, eveneens uit
de practijk. Een pakje soepgroenten
werd vóór den oorlog verkocht voor
19 cent. Nu was deze prijs na den
oorlog opgeloopen tot 15 cent. Dat is
te duur, zei Prijsbeheersching; de
prijs moet varieeren tusschen 4% en
6% ct. Na deze prijsvaststelling zijn
er hoegenaamd geen soepgroenten
voor den winkelier meer te koop ge
weest. Vrijwel alle fabrikanten heb
ben de fabricage van dit artikel stop
gezet, omdat ze niet meer loonend is.
Wie is dus in dit geval de dupe? Het
publiek.
Nu komt er bij den winkelier op
zeker oogenblik een vertegenwoordi
ger, die soepgroenten z.g. zwart aan
biedt tegen den prijs van 12% ct.
De winkelier weet, dat zijn klanten
graag 15 cent betalen, dus in de
meeste gevallen bestelt hij en.... is
dus in overtreding. De niet-ingewljde
berekent, dat de winkelier aan zoo'n
pakje dus 11 a 12 cent 'verdient;
toch heeft hij maar 'n normalen winst
van 20% en moet daarbij nog het ri
sico loopen met de Prijsbeheersching
in conflict te komen. Wiens belang
is er dus in dit geval gediend? Nie-
mands.
Zoo gebeurt het ook vaak, dat de
Prijsbeheersching den verkoopsprijs
van een nog prima kwaliteitsartikel
veel lager stelt als de prijs van het
zelfde artikel in Ersatz of althans
slechtere kwaliteiten. Dit werkt on
herroepelijk knoeierijen in de hand,
daar hierdoor alle zakelijkheid opzij
wordt gezet.
Nee, nee, voor den winkelier is het
in dezen tijd ook niet alles rozengeur
er, maneschijn. Het is, zooals een be
kend kruidenier ons naar aanleiding
van onze artikelen over deze kwes
tie schreef: „Men mloet in dezen tijd
wel een buitengewoon nauwgezet
geweten hebben als men in het za
ken doen niet af en toe boven de
(Vervolg pag. 3).
Onmeedoogenloos wordt thans de
terreur in de lucht gevoerd en niets
en niemand wordt daarbij ontzien.
Ook de schoolkinderen niet van lan
den, die men in woord beweert te zul
len steunen, doch met de daad volko
men zinloos en niets ontziend belaagt
op de meest gruwelijke, onzinnige en
schuldige wijze.
Dat in den oorlog wel eens enkele
onschuldigen mede het slachtoffer
worden door bijzondere omstandighe
den, schijnt niet te vermijden, doch
om half elf in den ochtend van een
helderen dag de dood en verderf bren
gende bommen lukraak te strooien op
een volkomen uit militair en oorlogs-
economisch oogpunt onbeteekenend
Nederlandsch kustplaats je, bij volko
men helder zicht de bommenlast los
te laten net precies boven enkele scho
len, van welke verwacht kon worden,
dat er toen onderwijs in gegeven zou
worden, ja, voor een dergelijk optre
den, voor een dergelijke mentaliteit
zijn eigenlijk geen woorden te vin
den. Waar aangenomen mag worden,
dat hier in de gegeven omstandighe
den niet van fouten of technische te
kortkomingen sprake kan zijn, moet
men welhaast tot de conclusie komen,
dat het de bedoeling is de Nederland
sche burgerbevolking bewust en op
zettelijk te bombardeeren en er een
terreur-actie op uit te oefenen van
een zeer verderfelijk gehalte-
Minstens 27 onschuldige Nederiand-
sche schoolkinderen zijn j.l. Donder
dagochtend wreed onttrokken aan hun
ouders, die handenwringend de gevol
gen van dit vreeselijk gebeuren, moes
ten ondergaan, rouwend om het lief
ste, wat hun was. De dood, die in het
plaatsje Brielle op deze wijze rond-
waarde, zal bij velen gerechtvaardigde
twijfel doen rijzen aan de eigenlijke
oorlogsdoeleinden der aanvallers, die
niets ontzien en alleen maar eigen
standje willen redden, onbekommerd
en met zoo min mogelijke verlie
zen. Of onschuldige non-combattanten
in landen, van welke men beweert ze
tc zullen steunen, daarbij het slacht
offer worden, schijnt volkomen bij
zaak te zijn, zelfs als h.et betreft jonge
kinderen, die nog een geheèl leven
voor zich hebben.
En dit systeem staat niet op zich
zelf. In Brielle thans enkele tientallen
schoolkinderen, in Eindhoven een
gioot aantal burgerlijke slachtoffers,
in een stad in het Oosten des lands
groote schade aan woonhuizen en ve
le slachtoffers onder de bewoners
daarvan, in een Rustplaatsje in het
Noorden van het land 34 Nederland
sche burgers gedood en zoo gaat het
maar door.
Het lot der kleine volkeren is dus
geenszins van belang bij hen, die voor
deze luchtbombardementen verant
woordelijk zijn en interesseert hun
blijkbaar niet.
Als wij, Nederlanders, onzen weg
naar een betere toekomst willen po
gen te vinden, dan mogen wij niet
wachten gp de een of andere „verlos
sing" van buiten-af, doch zullen wij
ons moeten realiseeren, waar onze
plaats is als Europeesch volk en zul
len wij daarnaar moeten handelen.
Dat is de les der terreur-bombar-
dementen, en speciaal van den zinloo-
zen aanval op de Brielsche scholen.
Van degenen, die „de kleine volkeren
zullen verlossen" heeft de burgerbe
volking van ons land niets goeds te
verwachten, dat is thans wel uide-
l\jk en overtuigend gebleken.