De kleine diefstal. 15 Jaar geëist tegen kasteelheer Pas. IN DE HOEK. SOESTER COURANT Abonnementsprijs 11.50 p. kw. 23c Jaargang - No. 48 UITGAVE: DRUKKERIJ SMIT - SOESTDIJK BnreanVan Weedestraat 35 - Teleloon 2566 - Giro 126156 Verschijnt 2 maal per week. Dinsdag 17 Juni 1947. Er zijn vele spreekwoorden, die iro nisch worden toegepast- Een er vam is, dat vele kleintjes 1 grote maken. De oorspronkelijke bedoeling was, er mee uit te drukken, dat door spaarzaamheid, door „letten op de kleintjes", met elkaar een aardig sommetje bijeen was te garen. Dat men met elkaar tegenover een ster kere met meer kracht kan opfret- den, dan alleen en zonder verband met de anderen. Maar ook in het verkeerde maken vele kleinen één grote. Mama, die 'n pondje boter zwart koopt ze doet het heus niet uit weelde hefeifó niet het gevoel de gemeenschap fje benadelen. Maar de duizendetn, ma ma's, die hetzelfde doen, onttrek ken boter aan de huisgezinnen, die zich de zwarte prijs niet kunnen veroorloven. Ook hier maken vele kleinen één grote. Naar schatting verdwenen geduren de 1946 in de zwarte sector een 500.000 varkens en 64.000 koeien. Stellen we onze bevolking op tiefa millioen mensen maar daar blijft ze beneden dan is dat 100 maall 100.000 personen. Pier 20 personen werden dus het vlees en vet van een varken aan de consumptie van de kleine man onttrokken. Nemen we als gemiddelde grootte van een gezin 4 personen, dan had den vijf huismoeders een extraatje kunnen hebben van een kleine hal ve zij spek, ham en hef vet, waaraan de mannen, die direct of indirect voor onze export werken, zo veer be hoefte hebben. De vijfhonderd millioen liter melk zou, gerek.cnd tegen een vetgehalte van 3 procent dat is aan de lage kanf! 15 millioen kilogram botervet opbrengen,oftewel, omdat er in 1 kilo boter 85 procent vet zit, 171 2 millioen kilogram boter. Alweer het aantal inwoners gesteld op tien millioen 1 3/4 kilogram per hoofd. Dat heeft de een dus meer ten koste van de ander. Vam de eieren, van de textielpunten. van geknoei met glas, met houttoewij zingen, praten we mu maar niet. Maar nu is het niet zo, dat al die mama's, die zwart kopen, eigenlijk kunnen wordein vergeleken met straatrovertjes, die „stiekum" wat van de grote hoop, bestemd voor ons allen, afpikken. Was hef maar zo! Mama betrekt haar zwarte pond je boter van een tussewmainnetje. Heit tu^Senmannetje is de kleine Zwarte Piet, die zijn voorraad haalt van cfe grote zwarte Pieten. Het contact tussen mama en het kleine pietjej zal wel beperkt blijven tot een gesprek aan de voordeur. Maar mama moest na haar pondje boter in hét keu kenkastje te hebben gelegd, eens met haar pietje op stap gaan. 'n Avond je uit met „Zwarte Piet", in plaats van met haar man! We kunmén het haar als studieobject aanraden. De pietjes verdienen hun centje® gemakkelijk en overvloedig. Karig zijn ze er heus niet mee. Lev'elni e/n laten leven is hun parool. Pietje koopt dus van een collega, die zijn» jeugd, zijn fut, zijn fatsoen en zijn toekomst gelijk met de zwarte saffi- aantjes afzet langs de trottoirs vam de straat: een paar pakjes cigaret- ten, Pall Mali of Lucky Strike. Hij schuift dan met mamaatje zo'n mieuw ingerichte bar binnen, waar zwarte jolijt heerst- Er is veel hout, mooi, nieuw hout van goede kwaliteit in verwerkt op glas is niet gekeken. Misschien denkt mamaatje er nog even aan, dat ze zoiets ook wel zou den kunnen gebruiken in de nood- gebieden, maar reeds staat oen con sumptie voor haar. Een peperduur buitenlands drankje. Clandestien over de grens gebracht en met clan destien uitgevoerde deviezcin be taald. Mamaatje hoort trouwens veel buitenlandse uitdrukkingen rondom zich. En de stemming is uitstekend. De dames en heren schijnen zich wèl te amuseren. De dames„hier wordt de blik van mamaatje even scherper en om haar mond komt een trekje, dat eigenlijk niet thuis hoort in dit milieu. Mama zou deze jonge vrouwen namelijk niet graag als vriendin van haar grote dochters zien. En die meneer daar, is dat niet?-Hij werd een poos gele den gearresteerd wegens knoeierij met toewijzingen?Ja mamaatje, dat is hem. Natuurlijk namen ze hem niet terug op het Rijksbureau enje moet toch leven! Vele kleinen maken ééin grote, ma maatje! U ziet hier opeengehoopt de gevolgén van uw ongeoorloofd verlangen naar iets dat u niet toe komt. De verlangens van u en vele andere mamaatjes. En u ziet wat 't teweegbrengt: 'n verzieken dié jeugd en.bajes-klanfen. Heus, in deze tijd is brood met dik boter beslist nfet lekker, mamaatje! Plaatselijk nieuws. CLANDESTIENE SLACHTING. P. P. aan de Birkfstraat werd door de politie op heterdaad betrapt toen hij bezig was met het slachten van een schaap. Nog twee andere scha pen werden aangetroffen, die blijk baar hetzelfde lot wachtten. Allés werd in beslag genomen, w.o. ook het gereedschap, terwijl P. werd ge arresteerd. Vrijdagmorgen zette het Bijzon dei- Gerechtshof te Amsterdam de zaak voort tegen F. H. F. Pas, de oude bewoner van het kasteeltje op de Eng, beschuldigd van het verlenen van hand langer sditfnsten aan de S.D. Zoals bekend, werd deze zaak reeds op 2 Mei behandeld, doch toen aan gehouden. Voor de oorlog was Pas respectie velijk inspecteur van Philips in de provincie Utrecht en propagandachef van de K.R.O. Reeds kort na de bezetting van ons land zag hij kans zeer grote bedra gen te verdienen- Een van de voordeligste transacties van de verdachte vormde de lading van de „Statendam", die in de Mei dagen te Rotterdam door de Duit sers in brand was geschoten. De la ding bestond uit tabak en daar de ze zware waterschade had opgelo pen, wilde de fa. Van Nelle, voor wie ze bestemd was, deze niet meer afnemen. P. heeft de tabak toen voor enkeje centen per kilo opge kocht, gedroogd en later voor vier gulden per kilo verkocht. Ook kocht hij alle aandelen van de Taconis tabaksbedrïjvcn te Heeren- veesn. Reeds in 1942 werd hij aangeslagen voor 'n vermogen valn 2 millioen. Pas leidde gedurende de oorlog 'n zo weelderig leven, dat later meer dere bezittingen ten gelde moestien worden gemaakt. Duitse officieren en leden van de S.D. waren cr vaste gasten op de uitgebreide diners, die Pas te hun ner ere gaf. Pas werd er van beschuldigd op 29 Juni 1943 in hotel Trier te Soest- dijk cpn bijeenkomst gearrangeerd té hebbeen, waardoor de illegale wer ker Broekman uit Blaricum door dc S.D. gearresteerd kon worden en later nabij het Paleis Soestdijk werd gefusilleerd. Een maand later werd door een dergelijke bijeenkomst in het Noordhollands Koffiehuis in Am sterdam de schrijver Walter Brand- ligt door de S.D. gearresteerd en eveneens gefusilleerd. Bovendien heeft verdachte in November '43 me de geholpen aan het opsporen naar de verblijfplaats van de illegale wer ker De Groot. Het was Pas bekend, dat de drie genoemde personen hadden deelge nomen aan een overval op zijn wo ning „De Witte Burcht", waarbij door hen een pas van de S.D. werd buit gemaakt, waarop vermeld stond, dat elke polifie-ïnstanfie, die P. zou willen arresteren, zich eerst met de S.D. in verbinding diende te stellen. Aan het begin van de zitting, ge presideerd door Prof. Dr. A. J. van Hamel, ontstond een fel dispuut met de eerste getuige, de S.D.-fer Günther Klein, die weigerde de eed af te leggen. Deze werd uit Duitsland gehaald, ten einde te ge tuigen, doch beklaagde zich er over, als een misdadiger behandeld te worden. Günfher stemde tenslotte toe en legde verklaringen af, doch wist zich, willens of onwillens, wei nig meer te herinneren. Rost, één zijner medewerkers zeïde, dat afgesproken was, dat men Pas zou treffen in het Noord-Hollands Koffiehuis. Ook deelde hij mede, dat Pas bij de S.D. niet vertrouwd werd. De S.D.-cr Mollis deelde mede, dat de afspraak om Broekman in de val fe laten Jopen, enige weken te vo ren ten huize van Pas werd ge maakt. Lucie Visser, een medewerkster van Brandligt, zeide, dat dc uitnodiging tot praten van Pas is uitgegaan. Onze oud-burgemeester, Mr. A. L. Des Tombe, beschouwde Pas als een tweeslachtige figuur, die zeer royaal leefde. De bevolking vertrouwde hem niet. In de hongerwinter heeft hij zich echter zeer verdienstelijk gemaakt. Spr. had de stellige over tuiging, dat de overval in hef ka steeltje van verdachte van de ille galiteit uitging. In Soest was alge meen bekend, dat bij die gelegenheid een papier is gevonden, waaruit bleek, dat Pas voor de S.D. werkte. De Duitser Zernikow deelde mede, dat hij verdachte een „Bescheini- gung" heeft gegeven, hoewel hij daar toe niet gerechtigd was. Verdachte gaf vervolgens enige in lichtingen en ontkende zeer nadruk kelijk verraad te hebben gepleegd. Het waarschuwen van de S.D. ge schiedde in de mening, dat niet van illegale zijde was opgebeld, maar door een medewerker van de S.D. Ook verklaarde verdachte, dat het stöeds in zijn bedoeling had gelegen, de illegale werkers te waarschuwen, doch de procureur-fiscaal, Mr. L. W. M. M. Drabbe, toonde in een re quisitoir van meer dan een uur de leugenachtigheid van deze man aam. Hij achtte hef vast te staan, dat het verraad werd gepleegd, doch kon de motieven, die daartoe leid den niet doorgronden. De roerselen in verdachtes geest ten tijde van 'f verraad, aldus dc procureur-fiscaal, zijn niet te peilen e|n daardoor wordt de straf een slag in de lucht. Als deze ten ongunste van verdachte uit valt, heeft deze dit dan ook aan zichzelf te wijten. De eis was vijf tien jaar gevangenisstraf, door te brengen in een Rijkswerkinrichting en ontzetting uit alle rechten. Hef moest er dan dit jaar maar eens van komen. Tot nu toe had den we steeds volstaan met onze vacanfie door te brengen op plekjes, waarvoor stadsmensen uren ver ko men fietsen, doch die voor ons net naast de deur liggem. Raarnse Bos, Soestduinen, enfin, U kent onze omgeving ook. In de oorlogstijd konden we ndet naar zee door de moffen, maar toen namen we hef ons voor. Straks als we weer vrij zijn, gaan we voor een vacantie naar zee. De kinderen hadden, ondanks onze verhalen, geen notie van de zee en vroegen of deze nog groter was dan de vijver van Marien burg. 'k' Ben er van de week op uitge weest. k Had thuis beloofd, hoe dan ook, in ieder geval met een be hoorlijke gelegenheid thuis te ko men. Hoe dan ook, beweerde ik. Het was natuurlijk al veel te laat. Cp de boulevard had ik geen schijn van kans, waf al een tegenvaller was, want als ik aan zee logeer, •wil ik ook de zee zien. In een heel erg achterafstraatje, waar ik na uren zwerven was te recht gekomen, zouden ze het, met een beetje goede wil, nog wel kun nen schipperen. Ik huppelde opgetogen achter m'n a.s. gastheer de trappen op. Hele maal tot op de vliering. Ik kreeg daar m'n zoveelste domper op die dag, want riant was hef uitzicht niet. Vanuit het tuimelraampje zag ik alleen de verweerde dakpannen van een oud vissersdorpje. Kunst schilders vinden daar misschien iets aan, maar ik geen fluit. Om de man niet te erg tegen z'n zeebonken hoofd te stoten, heb ik toch naar de prijs geïnformeerd. Hij mompelde ïefs over vastgestelde prijzen en Horeca-voorschriften, wat ik niet best kon volgen en sloeg toen met toegespitste lippen aan 't rekenen. Veertien dagen zei meneer toch? Jawel, veertien dagen! Toen kreeg ik de klap van m'n le ven. Waar heeft de man me voor aangezien? Voor zijn „riante" vliering rekende hij me f40.— per dag. Het was eigenlijk f41.—. Met een: voor u en uw vrouw ieder f 10.en voor de kinderen resp. f8.f7. en f 6.per dag, was hij nog zo vriendelijk mij hef geval voor te re kenen. Het wordt dus tóch weer Baarnse Bos en Soestduinen. H. OEKMAN, GESLAAGD. Voor het te Utrecht gehouden exa men typeïi en stenografie van de Centrale Bond van Leraren en Le raressen slaagden de volgeftide fe Soest wonende dames en heren: Typen: Mej. D. M. v. d. Broek, Mej. N. van Dolderen, Mej. J. Poot, Mej. Schoemaker, Mej. A. E. Timmerman, Mej. M. Veen en de heer W. Bakker. Stenografie:^ Mej. C-. J. Schoemaker, Mej. A. E.'Timmerman, Mej. M. Veen en de heer A. Visser. PROCESVERBAAL. Wegens het rijden zonder licht en het rijden op de rijweg van de Soes- terbergsetraat werd verbaliseerd S. uif Zeist. P. uit Eemnes vervoerde een persoon op zijn rijwiel, die ou der dan tien jaar was en kreeg eveneens een bon. DIEFSTAL. H. en A. bei don uit Amsterdam, deden aangifte van diefstal van twee damesrijwielen uit de schuur van Van de Ban aan de Birkfstraat.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1947 | | pagina 1