BINNENLAND. UIT HET BUITENLAND. art 194eveneens op eene publieke verga dering. Ds. Manssen ten laatste brengt zijn be denkingen in tegen enkele uitdrukkingen in het strooibiljet. De agitatie van den bond noemt hij in strijd met het beginsel uitge sproken pag. 1, regel 29 van boven; de vrij heid, die de vereeniging eischt is geen vrij heid, want zij tvil dogmatisch onderricht; art. 3 der statuten »invloed uitoefenen op de verkiezingen," vooral om de bijvoeging: »iu Juni D. V. wees aan de,orde," minder fair en irroyaal. Natuurlijk werd elk der sprekers met een repliek vereerd. Werden hun bedenkingen opgelost ook? In geenen deele, en ik geloof ook niet, dat een hunner het verwachtte. Immers hier stonden overtuigingen tegen over elkander en bovendien ontweek de heer B. telkens de kwestie. En nu het resultaat van die lange verga dering! Mijns inziens was het niet groot. Misschien zijn sommigen voor den bond ge wonnen, anderen in hun strijd er tegen ver sterkt. En toch ook wel weer ietsDit allereerst, dat den toehoorders gelegenheid is gegeven tot zelfonderzoek en de weg ontsloten tot nadenken; dan verder, dat sommigen heb ben kunnen leereu, hoe lijnrecht tegenover elkaar staande partijen niet inhumaan be hoeven te worden. In die wederzijdsche humaniteit lag het prettige der samenkomst en ik voor mij ge loof, dat, zoo de tegenstanders elkaar had den ontmoet, zij veilig elkaar de broederhand hadden kunnen toesteken in de overtuiging: wnj strijden allen met ernst voor een ons heiligen dierbare zaak Als de Heer B. weer spreekt, gelijk hij be loofde, kom ik ook, al is hij van nog zoo rechtzinnige huize op politiek en godsdien stig terrein. Humaniteit bovenal, en op waardeering van elkanders overtuiging komt het aan De Hoogleeraar sluit de vergadering met gebed. HULPBANK TE AMERSFOORT. Tot het geveu van gelden ter leen zal het Bestuur op Maandag, den 3 Februari aanstaande, 's namiddags van halltwee tot halidric, zitting houden in een der localen van het Raadhuis, alwaar de belanghebbenden zich kunnen aan melden; terwijl inlichtingen deswege te bekomen zijn bij de ondergeteekenden. en bij de verdere leden van het Bestuur de hoeren B. E. Herschel, W. A. Croockeuit, cn Jhr. Mr. H. J. L. \an Sasse van Ysselt. J. VAN DER LEEUW, Vicc-Prc^dcnt. M. VAN BEEKPenningmeester. J. C. LE1NWEBER, Secretaris. BURGERLIJKE STAND AMERSFOORT. Bevallen: 23 Jan. Willemina Fontijn, d. 24. Gijs- bcrla Wausiuk, z. 25. Evertje van Wijlaud, geb. van der Linden, z. Willemijntje van de Pijpenkauip, geb. Wagens- eld, d. 26. Grietje Hazeleger, geb. van de Lugt, z. '-7. Cornelia de Vos", geb. Jacobs, d. Jannetje Baumann, geb. Schreiber, twee dochters. 28. Geertruida Malcstein, b. Gijlcubeck, ccn zoon cn eene dochter,Antje de Jruïu, geb. Mannessen, z. Wilhelmina Eversen, geb. o. ui man, z. 29. Catharina Groenhart, geb. Vredeling, z. Gehuwd: 29 Jan. Evert van Surksum met Geertruida iliauna van Middendorp. Willem de Ruijter met Clara onora Adriana Abelmanu. Rijk Bakker met Wille- iua Kibbel. Overleden: 22 Jan. Maria Meijer, 73 jr. wed. Peter futselaar. 21. Anna Louisa van Minnen, 2 jr. 27. ilhelmina Veeuendaal, 2 md. 28. Hendrik Wouter van iuveren, 9 jr. Jannetje van Krommer, 4 md. MARKTBERICHT VAN AMERSFOORT. Tarwe 11,20 a 13,50. Rogge ƒ7,30 a ƒ7,90. Boekweit ƒ7,40 a f 8,Aard appelen 1,90 a 2,20. Boter 1,20 a 1,40 oer kilogr. Eijeren 4 cent per stuk. Naar men verneemt, zal de Tweede Ka mer der Staten-Generaal waarschijnlijk tegen uinsdag den 18den February aanstaande worden opgeroepen tot hervatting barer werkzaamheden. V olgens het Utr. Dgbl. doen de hoofd ingenieurs van den waterstaat in Utrecht en N.-Holland opnemingen voor een geheel nieuw op te maken ontwerp van een groote vaart tusschen Vreeswijk, Woerden en Am sterdam. Men schrijft uit den Haag aan de Arnh. Ct. Uit de dagbladen zult gij gezien hebben, dat de spoorweg van Batavia naar Buiten zorg, na eerst ongeschikt te zijn bevonden voor bet vervoer van reizigers, thans is goed gekeurd en met 1 Februari voor het publiek wordt geopend. Deze spoorweg is eerst onderzocht door den heer Schram, hoofdingenieur van den waterstaat en den heer van Oordt, ingenieur van het stoomwezen. Gedurende 19 dagen hebben deze heeren onderzocht, en toen den spoorweg afgekeurd. Het comité van de Spoorwegmaatschappij heeft aan den Gou verneur-Generaal om een'andere commissie van onderzoek gevraagd, en daarop zijn be noemd de heeren Ermeling, officier der ge nie, Teding van Berkhout, hoofdingenieur van den waterstaat, en Hoogenstraatcn, inspecteur van de spoorwegen. Na een zeer kort onderzoek door deze heeren, is de spoor weg goedgekeurd. In de Oost is alles mogelijk. Men is te Padang van plan een gedenk- teeken opterichten ter nagedachtenis van wijlen den mijn-ingenieur W. H. de Greve. De gezamenlijke gevangenen in het detentiehuis te Leiden hebben korten tijd na de vreeselijke daad van hun lotgenoot, aan de bevoegde autoriteiten een verzoek ingediend om eenige gelden te mogen afstaan voor de nagelaten betrekkingen van den ver moorden bewaarder, welke eene som konden beloopen van ruim f 400. Hoewel dit verzoek niet kon worden inge willigd, is bet toch een verblijdend verschijn sel voor den mensehenvriend. LDgbl.) Onder Tilburg werden de vorige week eenige aanrandingen op den openbaren weg gepleegd door een onbekend manspersoon. Dat hij volkomen onbekend was, werd later opgehelderd toen de politie ontdekte, dat eene vrouw zich aan deze aanrandingen schuldig maakte, na zich in manskleederen te hebben vermomd. Zij heet Francijn van Breda en is eene krachtige schoone van 29 jaar. De kleederen werden onder de wieg van haar eenig eenjarig kirid gevonden. Dat de man in het geheim zou zijn betrokken, is niet gebleken. De uitgave door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen van het «Godsdienstig leesboek voor school en huis" van Ds. P. H. Hugenholtz Jr., heeft aan twee leden van het departement Leeuwarden, de Heeren J. Roineny en E. II. Lasonder, predikanten aldaar, aanleiding gegeven om het voorstel te doen, dat in de aanstaande algemeene vergadering, deze afdeeling als haar gevoelen te kennen geve, dat de uitgave van dit werk, waarin voor eene der richtingen op gods dienstig gebied wordt partij gekozen, niet is overeenkomstig art. 3 van de algemeene wet der Maatschappij, en voorts besluite, om aan deze eerste reeks van tafereelen geen tweede toe te voegen, waarop in liet voorbericht het uitzicht wordt geopend, indien nl. de poging der Maatschappij gevvenschten weerklank vindt en de algemeene vergadering alsdan tot de voortzetting mocht besluiten. Dinsdagavond is Behagel, een der ver moedelijke medeplichtigen aan den moord te 's llage, daar gevankelijk binnengebracht. De commissaris van politie Beukman, bene vens de inspecteurs Hardeuberg en Mentz hadden den man te Rozeudaal afgehaald. Men schrijft uit Sneek, d.d. 28 Jan.: Onze anders zoo rustige stad was gisteren het tooneel van groote opschudding. De oorzaak daarvan was gelegen in den verkoop van het vleesch van de 48 koeien, afkomstig van een van longziekte verdachten stal. Die verkoop werd, behalve door kooplie den, ook door een massa volk bijgewoond, dat door roepen, schreeuwen of zingen 't on mogelijk maakte met den verkoop voort te gaan. Men zegt, dat de reden van ontevre denheid hierin gelegen is, dat op last van den veearts de hartslag, pens, enz., begraven zijn, in plaats van die, zooals in Nijland en Heeg is geschied, weg te schenken aan de armen. De Burgemeester van Wymbritsera- deel en Sneek waren met de noodige politie tegenwoordig, maar het was niet mogelijk de woelende menigte tot bedaren te brengen, waarom de verdere verkoop geschorst moest worden, De heerschende spanning maakte het zelfs noodzakelijk militaire macht van Leeuwarden te ontbieden, die omstreeks 9 ure verscheen en het terrein, waar de massa zich verzameld had, bezette. Tot ongeveer 12 uur waren er samenscholingen, die ech ter uit elkander werden gedreven. De nacht is rustig voorbijgegaan. Nadere berichten vermelden, dat men bij den Burgemeester, den Heer Hamerster Dijkstra, de glazen heeft ingeslagen en dien Heer zelf in het water heeft geworpenwaar hij echter, zonder ander letsel dan een onvrijwillig koud bad, weer is uitgehaald. Bij de algemeene beraadslaging over de drie kerkelijlc-staatkundige wetten door mi nister Falck bij den Pruisischen landdag ingediend, heeft vooral de afgevaardigde Jung diepen indruk gemaakt. Hij kwam op tegen het streven om de geestelijken, en daardoor de leeken, in onwetendheid te hou den, en wees daarbij o.a. op de omstandig heid, dat op de seminariën een boek wordt gebruikt, dat slechts eene compilatie is uit een werk, dat tijdens Lodewijk XIV door heulshanden is verbrand. Verder verzekerde hij, dat alle ontwikkelde Katholieken het eens zijn met de ingediende wetsontwerpen. Deze verzekering behoeft geene verwonde ring te baren. Er is een groot verschil tus schen kerkelijke theorie en praktijk. Niet door leerstellingen worden de daden der menschen bestuurd, maar door de denkbeel den en de gewoonten hunner tijdgenooten, door den geest der eeuw, en door de eigen aardigheden van den stand, die voor het oogenblik het invloedrijkst is. Het maat schappelijk leven is zoo ingewikkeld en om vat zulk eene oneindige verscheidenheid van belangen en drijfveeren, dat het onmogelijk is alles onder bepaalde voorschriften te bren gen. Er moet altijd veel overgelaten worden aan eigen inzicht. Daar echter de versteende dogma's, omdat zij volstrekt niet deelen in den algemeenen vooruitgang van 't mensch- dom, geene aanwijzing geven, hoe men zich in de meeste levensomstandigheden moet gedragen, gaan de minder ontwikkelden te rade met de personen, die zij als de dragers van het kerkelijk dogma beschouwen, de geestelijken van den ouden stempel. Deze echter hebben zich veelal zoo blind gestaard op het verledeue, dat in den regel het tegen woordige en nog meer de toekomst hun O O vreemd blijft. Daar dit den meer ontwik kelden terstond in 't oog springt, volgen zij de geestelijken niet buiten het hun eigen terrein. Zij zien in, dat het niet meer moge lijk is de bewoners van een land in één kerkgenootschap te vereenigen, dat geen kerk voor de persoonlijke veiligheid, voor den eigendom, voor den geregeldeu gang van alle zaken, het maatschappelijk leven betreffende, kan waken, dat dit het werk is van den staat. Niet in de kerkgenoot schappen, maar in den staat treffen de be langen der bewoners van een zelfde land samen; niet door de kerkgenootschappen, maar door den staat wordt het ieder mogelijk in zijn levensonderhoud te voorzien, en daar om willen de meer ontwikkelden, zij mogen dan Protestant, Katholiek, Jood of wat ook zijn, juiste grenzen hebben bepaald tussclien kerk en staat: de vrije kerk in den vrijen staat. Aan geen kerkgenootschap mogen dus rechten worden toegestaan, die strijden met de wetten van den staat, anders zou het ééne deel der bevolking bevoorrecht worden boven het andere. Daar godsdienst en we tenschap dit erkennen, leven zij met den modernen staat op den besten voet; menige kerk is echter tot dat inzicht nog niet ge komen en leeft daarom in voortdureuden strijd met den staat. Het is dus zeer natuur lijk, dat de ontwikkelde Protestanten, Kat holieken en Joden in 't staatkundigen maat schappelijk leven ééne lijn trekken. In The Anti-Vaccinator, een Engelsch tijdschrift, dat de koepokinenting bestrijdt, wordt medegedeeld, dat van 55 poklijders te Manchester omtrent 47 bekend was, of zij gevaccineerd waren of niet. Van deze 47 waren er 36 gevaccineerd, en van deze stierf

Historische kranten - Archief Eemland

Weekblad voor Amersfoort en Omstreken | 1873 | | pagina 3