BINNENLAND.
mag vermeld worden, dat een leerling der
bijz. school te Zeist, spelende met zijn mak
ker, dezen met een stalen pen in zijn oog
appel stak, waardoor de ongelukkige een
jongen van 10 jaar, voor altijd het gebruik
van zijn oog heeft verloren.
De burgemeester van Leusden, bij wien
deswege inlichtingen te bekomen zijn, heeft
nogmaals bekend gemaakt, dat op den open
baren weg in die gemeente is gevonden eene
aanmerkelijke som in bankpapier.
HULPBANK TE AMERSFOORT.
Tot het geven van gelden ter leen zal het Bestuur op
Maandagden 31. Maart aanstaande's namiddags van
halftwee tot halfdrie, zitting houden in een der localen van
het Raadhuis, alwaar de belanghebbenden zich kunnen aan
melden; terwijl inlichtingen deswege te bekomen zijn bij de
ondcrgctcekenden, en bij de verdere leden V3n het Bestuur
de hoeren B. E. Herschel, \Y. A. Croockenit, en Jhr. Mr.
II. J. L. van Sasse van Ysselt.
J. VAN DER LEEUW, Vice-President.
M. VAN BEEK, Penningmeester.
J. C. LE1NWEBER, Secretaris.
BURGERLIJKE STAND AMERSFOORT.
Bevallen 20 Maart. Elisabeth van der Linden, geb.
Vedder, z. Aartje Arlar, geb. van der Geld, z. 21.
Anna de Froc, geb. Pauwe, z. Hendrika Vial, geb. Kraai-
kamp. d. 22. Hendrika Materman, geb. Lablans, z.
23. Maria Hagendoorn, geb. Geurtse. z. Johanna van 't
Walderveen. geb. van Nimwegen, d. 24. Jonkvr. Aig-
line Gabrielle Doulce Elisabeth Godin de Pesters, geb. de
Girard de Mieiet van Coehoorn, z. Maria Rcgtien, z.
25. Johanna Jacoba Helena Huijgen, geb. Siddré, d. 26.
Johanna Antonia Meijer, geb. van Dashorst, z.
Geiiuwo: 26 Maart. Martinus van de Vuurst cn Mar
tha Hendrika van den Berg.
Ovekleden: 19 Maart. Hendrik van Hoevelaken, 63
jr., ongehuwd. Aaltje van de Vuurst, 64 jr., wed. Jan
van Ommen. 20. Hendrikus Johannes van Druijnen, 70
jr., wedr. van Cornelia van der Burg. Jantje de Groot,
39 jr., geh. met Christophorus Modderman. 21. Jan van
de Haar, 71 jr., geh. met Bartje Hoefsloot. 23. Teunis
Braudscn, 6 md. Evert Knip, 78 jr., wedr. van Alberta
Koolbocr. 24. Catrina van Leijenhorst, 3 md. 25.
Barta Engelina Spruit, 78 jr., wed. Gerardus van Voort
huizen.
MARKTBERICHT VAN AMERSFOORT.
Tarwe 11.80 a 13,75. Rogge/7,20 a
ƒ7,90. Boekweit 7,50 a f 8,10. Aard
appelen 2,00 a 2,20. Boter 1,20 a 1,35
per kilogr. Eijeren 7 a 20 cent.
Zitting van den gemeenteraad van
Amersfoort van 24 Maart.
Voorzitter Mr. A. G. Wyers.
Tegenwoordig 14 leden (1 vakatnre).
De notulen der voorgaande vergadering worden na lezing
Mgekeurd.
Ingekomen is een brief van den heer J. J. Claasen, waarbij
deze het overlijden bericht van zijn schoonvader, den heer
D. Schcerenberg, in leven notaris en wethouder, met te
kcnncugeviug dat de overledene in diens laatste levensdagen
uitdrukkelijk heeft verzocht, allen leden van het gemeente
bestuur zijne erkentelijkheid te betuigen voor de vele bewij
zen vau vertrouwen en welwillendheid hem gegeven. De
voo-zitter zegt dat kort na ontvangst van dit bericht door
burg. en weth. 's raads deelneming is betuigd aan de nage
laten betrekkingen, vertrouwende hiermede in den geest
drw- vergadering te hebben gehandeld. - Voor informatie.
-Aan de orde is het kohier van de hondenbelasting over
j 3, dat met algemeene stemmen wordt vastgesteld tot
een bedrag van f 638.
Verzoek van W. Kreikamp c. s. om een afgepaalde strook
gronds aan den Leusderweg in gebruik te mogen behouden.
Burg. cn weth. rapporteeren, dat uit eene opmeting is ge
bleken, dat door adress. of hunne voorgangers een gedeelte
van den berm ingenomen en aan hun eigendom getrokken
isdat de weg thans eene voldoende breedte heeft en de
grensscheiding onder eene meer geregelde lijn wordt ge
bracht. Zij vragen machtiging den hierbedoelden grond aan
adress. tot weèropzegging in gebruik aftestaan, en wel aan
W. Kreikamp voor f 4, J. H. de Vries, G. van den Brink en
H. C. Franken van den Heuvel ieder f 1 per jaar. Op de
vraag van den heer v. Walchren, of het in de bedoeling ligt
vergunning te geven uitsluitend aan de rekw. of ook aan
hunne rechtverkrijgenden, antwoordt de voorzitter, dat zij
tot weeropzeggens wordt verleend en alzoo van personeelen
aard is. liet daartoe betrekkelijk ontwerp-besluit wordt
met algemeene stemmen aangenomen. Naar aanleiding van
het gevallen besluit vraagt de heer Schluiter, met het oog
op een wellicht door hem te doen voorstel tot verbetering
van den Leusderweg, of de gemeente tot beheer voert over
dien geheclen weg of voorzoover hij onder Amersfoort ligt.
De voorzitter antwoordt hieromtrent in laatstgemelden zin.
Twee voordrachten tot het verrichten van overschrijvin
gen op de gemeente-hegrooting van 1872, te vinden door
afschrijving van den post „onvoorziene uitgaven," worden
achtereenvolgens goedgekeurd tot een bedrag van f 5,21 en
f 973,77. De laatste voordracht tot verhooging o.a. van den
post „onderhond van straten en wegen" met f2 a 300, gaf
den heer Croockewit aanleiding tot de vraag of reeds, zooals
de kommissie van fabrikage heeft aangegeven, een vast loon
per vierk. meter aan de straatmakers is toegekend. Do
voorz. deelde dienaangaande mede, dat de verhooging hoofd
zakelijk een gevolg is van herstelling der straten na het
Aprilfeest en dat de vaststelling van een tarief een punt van
korrespondcntic met andere plaatsen heeft uitgemaakt, zon
der dat die vooralsnog tot een bepaald resultaat geleid heeft;
hij Burg. cn weth. blijft evenwel de zaak in ernstige over
weging. Den heer Croockewit gaf de voorz. nog te kennen,
dat de aangekochte biksteen gedeeltelijk ook dit jaar voor
den toren zal kunnen gebezigd worden.
Verzoek van den heer F. Th. Weitzel, benoemd leeraar
aan 's rijks veeartsenijschool, om eervol ontslag als gemeente-
veearts, tegen den le April a.s. - Op voorstel van den
voorz. wordt z. h. o. het gevraagde ontslag verleend.
Verzoek van den heer A. Jansen, benoemd hoofdonder
wijzer te Hierden (gem. Harderwijk), om eervol ontslag als
hulp-onderwijzer aan de openbare tusschenschool. De
voorz. brengt in 't midden, dat de burg. van Harderwijk
gaarne zou zien dat de benoemde op 1 April in funktie kon
treden, maar dat hij (voorz.), in overleg met den hoofd
onderwijzer der tusschenschool, voorstelt het gevraagde
ontslag te verleenen met ingang van den le Mei a.s. Daar
toe wordt z. h. o. besloten.
De heer H. H. E. Morren, eerlang aan de beurt van aftre
ding als gemeente heel- en vroedmeester, tevens geneeskun
dige voor de huizen van ontucht, wordt als zoodanig met
algemeene stemmen herbenoemd voor den tijd van vijf jaren.
Tot gemeente-veearts wordt met algemeene stemmen be
noemd de heer M. J. Hengeveld, plaatsvervangend distriks-
veearts in de provincie Utrecht en gemeente-veearts te
Zeist c. s.
Tot leden van het stembureau voor de in 1873 te houden
verkiezingen worden benoemd: voor de Tweede Kamer der
St.-Generaal tot leden de heeren van Persijn en van Beek,
tot hunne plaatsvervangers, tevens leden van 't bureau voor
den gemeenteraad, de heeren Scheltus en Croockewit, einde
lijk tot plaatsvervangers voor den gemeenteraad de heeren
van Burgsteeden en Methorst. Al de raadsleden worden
voorts aangewezen om, ingeval van verhindering der leden
van het bureau, op te treden als plaatsvervangers.
De voorzitter deelt den raad mede dat burg. en weth.,
ontwarende dat de heer Mühring, hoofdonderwijzer aan de
openbare armenschool, den le Maart 11. gedachtenis zou
vieren van zijne 40jarige ainbtsbekleeding, meenden in den
geest der vergadering te handelen, dien dag niet onopge
merkt te laten voorbijgaan, door hem een eigenaardig ge
schenk, bestaande uit een stoel, aantebieden, waarvoor de
heer M., blijkens voorgelezen brief, hartelijkcn dank zegt,
met de betuiging dat hij, liever dan groote beloften te doen
voor de toekomst, zijn persoon en werk in dezelfde welwil
lendheid cn medewerking aanbeveelt, als waarin het ge
meentebestuur hem 40 jaar lang deed deelen. - Voor infor
matie aangenomen, met machtiging van B. en W. om de
daarop gevallen kosten, ten bedrage van f 62, te voldoen uit
den begrootingspost „onvoorziene uitgaven."
Ingekomen zijn: verslag der kommissiën, nopens den
toestand van het middelbaar en lager onderwijs over 1872.
- Ter sekretarie en tc voegen bij het jaarverslag der ge
meente.
Verzoek van de zes hulponderwijzers aan de openbare
armenschool, om hun traktement in overeenstemming te
brengen met de eischen des tijds, alsmede een verzoek van
de tw aalf nachtwakers, om traktementsverhooging of vrije
geneeskundige hulp voor hun gezin. - Op voorstel des voor
zitters wordt z. h. o. besloten, beide rekesten aantehouden
tot de behandeling der'gem.-hegrooting voor 1874. Goed
keuring van Gedep. Staten op het kohier van den hoofde-
lijken omslag over 1873. Voor informatie.
STATEN-GENERAAL.
Nadat de algemeene beraadslaging over het wetsontwerp
tot invoering eener nieuwe rechterlijke indeeling waren ge
sloten, nam de behandeling der artikelen Vrijdag 21 dezer
een aanvang. Het eerste art. van 't ontwerp bepaalt, dat de
rechtsmacht in burgerlijke en strafzaken wordt uitgeoefend
„door Kantongerechten, Arrondisscments-rechtbanken en
den Hoogen Raad"behoudens de gevallen, „waarin bij
bijzondere wetten een andere rechter is aangewezen." Van
Lijnden stelde hierop een amendement om in dit artikel
ook „de Gerechtshoven" intelasschcn. Godefroi had een
ander amendement nl. aan dit art. toctevoegen de woorden:
„Raden van Justitie", een naam die dan zou gegeven wor
den aan de Rechtbanken in de hoofdplaatsen, zoodat de zaak
zelve niet veranderd zou worden. De Kamer evenwel zag dit
verschil niet in, en in de volgende zitting werden beide
amendementen, benevens nog een paar anderen van minder
beteekenis door v. Eek en de commissie van Rapporteurs
voorgesteld, verworpen, en art. 1 met 46 tegen 28 stemmen
aangenomen. Van Hardenbroek stemde vóór, van Loon
tegen. In de zitting van Maandag 24 Maart wordt art. 2,
na eene wijziging van de Regecring, zonder discussie aldus
aangenomen„De rechtsmacht in burgerlijke zaken omvat
de kennisneming van alle twistgedingen over eigendom, of
daaruit voortspruitende rechten, over schuldvordering en
andere burgerlijke rechten en de vrijwillige rechtspraak."
Die in strafzaken omvat de kennisneming van alle vervol
ging tot toepassing van straf. Dit laatste is de wijziging.
Het voorgestelde art. 3 luidendeBehalve de reehts-
machts in art. 2 genoemd en de beslissing bij andere wetten
aan rechterlijke macht opgedragen, behoort aan haar ook de
kennisneming van alle vorderingen, welke haar groDd niet
hebben in het burgerlijk recht, wanneer zij strekken om te
verkrijgen betaling eener geldsom, of eenig ander burgerlijk
recht, doch alleen voor zoover de beslissing niet volgens
wet of wettelijke verordening aan anderen toekomt," lokte
hevige debatten uit, als zijnde een der meest kwetsbare
punten van dit ontwerp. Het gold de vraag, in hoever aan
den gewonen rechter de berechting behoort van geschillen,
welke hunnen naasten grond en oorsprong niet vinden in
eene louter privaat-rechtelijke betrekking. - De commissie
van Rapporteurs had op het art. dit araendement voorge
steld De rechtsmacht in andere zaken (dan in art. 2) wordt
door de rechterlijke colleges in art. 1 genoemd uitgeoefend,
in de gevallen waarin zij bij de wet daartoe zijn aangewezen.
Min of meer overeenkomstig met dat amendement waren
die lo. van Tak, om te bepalen: dat de rechtsmacht in alle
andere zaken wordt uitgeoefend door den rechter, die daar-
i toe bij de Grondwet, bij de wet of bij wettelijke verordening
bepaaldelijk is aangewezen; en 2o. van Smidt, om te lezen
dat de rechtsmacht in andere zaken door de rechterlijke
macht alléén wordt uitgeoefend in die gevallen, waarin zij
haar bij de Grondwet of bij eene andere wet uitdrukkelijk
is opgedragen. Dit laatste verviel al spoedig. Het amende
ment Luybenom het slot van de eerste alinea van art. 3
der Reg. aldus te lezen„doch alleen voor zoover de beslis
sing niet volgens de wet aan anderen toekomt, en altijd met
inachtneming van de beschikkingen en beslissingen der be
voegde machten", werd ingetrokken door het voorstellen
van het amend, van Lijnden, die het artikel aldus wilde
lezen„Behalve de rechtsmacht in art. 2 genoemd, en de
beslissing bij andere wetten aan de rechterlijke macht opge
dragen, behoort aan haar ook de kennisneming van alle vor
deringen welke haar grond niet hebben in het burgerlijk
recht, doch alleen voor zoover de beslissing niet volgens de
wet aan anderen toekomt.
„Deze vorderingen worden als burgerlijke zaken be
handeld."
De geheele zittingen van Maandag en Dinsdag waren aan
de beraadslagingen over dit art. met de amendementen ge
wijd, en de uitslag was dat Woensdag het amendement der
commissie van Rapporteurs werd verworpen met 59 tegen
12, v. Lijnden met 39 tegen 33 stemmen, Tak ingetrokken,
een nienw amend. Gratama om uit het Regeeringsartikel
wederom te lichten hetgeen de Minister van Justitie daarin
gisteren had ingelascht (de alinea namelijk, dat hij de ken
nisneming van alle vorderingen, welke haren grond niet
hebben in het burgerlijk recht, de rechterlijke macht niet
in beoordecling treedt van hetgeen door eene andere macht
binnen de grenzen harer bevoegdheid is gedaan) werd aan
genomen met 41 tegen 31 stemmen, en daarna het onge
wijzigd Regeeringsartikel insgelijks aangenomen met 37
tegen 35 stemmen.
27 Maart is de discussie over de rechterlijke organisatie
voortgezet; de behandeling der artikelen 4 tot 8 (over het
Openbaar Ministerie) is uitgesteld tot na artikel 66, en
zulks vanwege de amendementen-Kajipeijne, omtrent het
hooger beroep in strafzaken en 'le aanwijzing daartoe van
vier rechtbanken, waarbij hoofdofficieren van Justitie zou
den worden geplaatst, als's Hertogenbosch, Arnhem, Am
sterdam, Leeuwarden. Met 44 tegen 21 stemmen is ver
worpen het amendement van Eek, op artikel 10 om de
aanbevelingslijst van den Hoogen Raad aan de Tweede
Kamer af tc schaffen; twee amendementen, om onder een of
anderen vorm de aanbevelingslijst voor vacaturen in recht
banken te behouden, zijn verworpen met 39 tegen 27 st.
Vrijdag voortzetting.
Bij de Kamer 19 een wetsontwerp ingediend tot onteige
ning, ten behoeve van de bedijking en droogmaking van
den noorder-zuidcrpoldcr cn van den binnenkring der Ronde
Venen, in de gemeenten Mijdrecht, Wilnis, Vinkeveen
Waterveen en AbcoudeProostdij, en een betreffende den
aanleg van Staatsspoorwegen en wel van de lijn Arnhem
Nijmegen en Zwaluwc-Zevcnbergcn.
Ingevolge de bevelen des Konings zal bet
Hof den ronw aannemen wegens het over
lijden van H. M. de Keizerin Caroline Au-
guste, Weduwe van Z. M. Keizer Frans I van
Oostenrijkte wetentwee weken halven
rouw, ingaande 27 Maart; en voorZ. K. H.
Prins Nicolaas August van Zweden en Noor
wegen, Hertog van Delekarlie, drie dagen
lichten rouw, ingaande 11 April.
Z. M. de Koniug is wederom naar het
Loo vertrokken.
Het 6e Westfaalsche regiment infan
terie no. 55 heeft van Prins Frederik dei-
Nederlanden als eene gedachtenis aan zijne
overleden gemalin, die chef van liet genoem
de regiment was, eene som van 1500 thaler
ten behoeve van liet muziekkorps van het
regiment ontvangen.
Prins Alexander der Nederlanden heeft
het eere-voorzitterschap aanvaard der leid-
sche commissie ter oprichting vaneen stand
beeld voor Pieter Aclriaanszoon van der
Werf. Binnen kort zal door die commissie
eene oproeping in de dagbladen geplaatst
worden. Intussclien zijn naar men verneemt,
reeds eenige giften bij de commissie ingeko
men. LD.)
Met 1 Mei e.k. zal eene door den Min.
van Oorlog vastgestelde nieuwe regeling van
het wetenschappelijk onderwijs bij de artil
lerie-korpsen in werking treden en is, met
het oog op het gebrek aan officieren hij dat
wapen, aan bedoeld ouderwijs door den Min.
eenige uitbreiding gegeven, waarbij tevens
voor de leerlingen de gelegenheid is openge
steld zich gedurende eenigen tijd in liet
paardrijden te oefenen.
Uit Keulen vernemen wij met groote
belangstelling dat aan mevrouw Lina
Schneider door den Koning der Nederlanden
de grooteu gouden rijksmedaille voor ver
diensten is verleend, welke met een vleijend
schrijven van den Minister van Binnenl.
Zaken door haar is ontvangen. Spectator
De Koninklijke goedkeuring is ver
leend aan het reglement voor de »Neder-
landsclie Vereeniging tot beperking van
Openbare Dronkenschap," gevestigd te Rot
terdam. De middelen tot bereiking van dat
doel zijn: a. liet trachten te verkrijgen van
wettelijke bepalingen tegen openbare dron
kenschap b. op drankverkoopc. het in de
hand werken van de verkrijging van gezon
de, goedkoope en voldoende volksdranken.
Uit de handelingen van den Gemeen
teraad van Gorinchem blijkt, dat het besluit
tot opheffing der Stadsbank van Leening, in
1844 opgericht, rust op liet feit, dat terwijl
gedurende de drie eerste jaren van haar wer
king een winst werd verkregen van f 149,34,
f627,35 en f260,15, gedurende de drie
laatste jaren werd geleden een verlies van
f 1,244,93, f 1,184,97 en f 1,218,56. In 1864
werd afgeschaft het heieenen van panden
voor 50 en 75 cents, waardoor natuurlijk
