TE KOOP:
DANSCURSUS
PIANINO.
Een ieders aandacht
EAU D'ANVERS
INGEZONDEN.
Kerk- en Sclioolnieuws.
AD VERTENTIËN.
J. A. SCHOTERMAN.
VERHUURKANTOOR
Mannen- Vrouwelijke Dienstboden
Hoofdbestuur eu afgevaardigden. 9. Een
andere samenstelling van het Hoofdbestuur,
zoodat ook leden buiten Amsterdam daarin
zitting kunnen nemen. 10. Uitbesteding
van het drukwerk.
Zooals bekend is, heeft men, een paar
jaar geleden, bij de verbouwing der kerk te
Bathmen, een oude muurschildering gevon
den, die door tal van oudheidkenners en
kunstliefhebbers bewonderd is en die bijna
eenig in hare soort moet zijn. Algemeen
gaf men voortdurend den wensch te kennen,
dat het stuk gerestaureerd zou worden, en
heeren kerkvoogden beloofden zulks te doen
wanneer men aan de kerk een paar duizend
gulden wilde schenken, ten einde een nieuw
orgel te kunnen aanschaffen. Daar echter
geen genootschap of archeoloog tot nog toe
bovengenoemde geldelijke vergoeding heeft
toegezegd, hebben de kerkvoogden besloten
de schildering op nieuw met kalk te bedek
ken!
Aan de Redactie van liet Weekblad voor
Amersfoort en Omstreken.
In uw nommcr 92 komt als hoofdartikel voor „het Ge
meentebestuur en de Cholera-Commissie tegenover de
wet op de besmettelijke ziekten." Hiertegen eenige be
denkingen hebbende, verzoek ik u deze in uw Weekblad op
te nemen.
Primo zegt de schrijver, dat de weuschclijkheid der op
richting eener cholera-commissic boven alle bedenking ver
heven geacht moet worden, maar toch de vraag wil gesteld
zien, of deze zaak in handen van het Gemeentebestuur of
der ingezetenen moet gegeven worden Door ons voorstel
lers is het oprichten eener zelfstandige cholera-commissie
voorgesteld, geheel onafhankelijk van het Gemeentebestuur,
opgericht door de ingezetenen dezer Gemeente en geheel
zelfstandig handelende, gedachtig aan de zinspreuk onzer
vaderen: „Die zich zei ven helpt, helpt God."
Dat ons plan niet was te gaan handelen in zaken die aan het
Gemeentebestuur zijn opgedragen, behoef ik niet te bctoo-
geu, dit is op de vergadering duidelijk verklaard. De schrij
ver van dat geuoemde artikel tracht uit de wet op de be
smettelijke ziekten te bewijzen, dat het Gemeentebestuur
nu genoegzame macht heeft verkregeu om met de wet in de
hand tegen zorgeloosheidonverschilligheid en zelfzucht
krachtig te kunnen optreden. Dit tegen de cholera. liet
Gemeentebestuur gaat handelen wanneer de ziekte daar is.
Wij voorstellers van het oprichten eener cholera-commissic
willen geheel iets anders. Wij willen door persoonlijken in
vloed handelen; de burgers en vooral den lageren staud over
tuigen, dat er veel te doen is om het uitbreken der cholera
tegen te gaan, en bij het uitbreken der ziekte deze door ge
paste middelen te matigen, door doelmatige ondersteuning
etc. Door dit te doen zal het zeker niemand in de gedachte
komen, dat men hier in de bevoegdheid van-het Gemeente
bestuur treedt of daardoor hare voorschriften belemmert.
Integendeel, zij zal dan juist krachtig optreden, waar dc
wil der commissie niets vermag. Zal daarentegen dit niet
door cenc commissie, door het Gemeentebestuur benoemd,
eveneens en nog beter verricht wordenWij betwijfelen
dit zeer. Men behoeft slechts nategaan wat dc stedelijke
Gezondheids-commissien hebben verricht. Gewoonlijk
niets. Het gevolg is geweest, dat in de meeste plaatsen deze
stedelijke lichamen zijn verdwenen, en daarvoor inde
plaats zijn getreden zelfstandige commissiën voor Volksge
zondheid etc. Deze lichamen werken met vrucht, zie de
resultaten in Leeuwarden, Utrecht, Dordrecht cuz. Is dit
zelfde niet van het door ons voorgestelde te verwachten?
Een bestuur, dat wèl handelt, zal naar vermogen zulk c ne
commissie in alles ondersteunen. Een bestuur, dat onwil
lig is, doch gedw ongen wordt ecue cholera-commissic te
benoemen, zal dit dan tevens niet zorgen, dat die commissie
niet door te ijverige mannen gevuld wordt, en w at zal dan
het resultaat zijn
Nog een enkel woord over een gezegde van genoemd ar
tikel, dat het den Gemeentebesturen moeiclijker zou gewor
den zijn de belangen der openbare gezondheid te behartigen
na dc invoering der wet dan vóór dezelve. Ik verklaar dat
dit daar niet is gezegd. Eveneens het volgendewat kan
cenc commissie van particulieren in tijden van epidemie
uitrichten? Ik geloof dat juist door de ondervinding ge
leerd is, dat dan nog zulk cene commissie met vrucht werk
zaam kan zijn, ook al bestaat deze uit een aantal leden, zoo
er slechts gezorgd is, dat cr een hoofdbestuur bestaat, dat
het voornaamste regelt. Ook hier ter stede is door cene
commissie der Israëlieten bij het hcerschen der cholera zoo
gehandeld en heeft uitnemende resultaten opgeleverdjam
mer dat dit voorbeeld niet door Christenen is gevolgd.
En nu ten slotte: door den schrijver van het genoemd
artikel is betoogd, dat onze voorstelling cene belemmering
van de handelingen van het Gemeentebestuur zal te weeg
brengen. Wij daarentegen betoogen, dat eenc zelfstandige
commissie het meeste nut zal en kan aanbrengen, en mee-
nen hierin niet alleen te staan, daar de Geneeskundige In
specteurs niets zijn ingenomen met Gemeentc-commissiën,
maar zeer de oprichting van zelfstandige lichamen uit de
ingezetenen samengesteld ondersteunen en zoo noodig door
eigen ondervinding inlichten.
Uw dienstw. Dr.
Dr. v. D RIE L.
ELK MOET ZIJN PAKJE DRAGEN.
Mijnheer de Redacteur!
Mag ik een plaatsje in uw blad verzoeken voor een ern
stig en welgemeend woord aan het jongere geslacht van
mijn geboorteplaats; ik heb betoog op jongelieden van
tusschcn de vijfentwintig en dertig jaar, die regt van lijf cn
leden zijn en dus prijken met den eernaam van schutter.
Vóór eenige dagen heeft de laatste oefening der schutter
voor dit jaar plaats gehadnaar aanleiding daarvau heb ik
nabetrachtingen on opmerkingen gehoord die mij oudge
diende hinderden, en waarover ik mijn gemoed eens moet
luchten.
Ik hoorde dan, dat vele schutters zich beklaagden, en
wel in vrij hevige bewoordingen, dat de exercitiën dit jaar
altijd veel langer geduurd hebben dan in de bedoeling der
wet ligt; en dat ergert mij. Want, daargelaten nog dat het
kleingeestig is op een paar uur langer of korter te zien,
waar het de dienst van het vaderland geldt, past het een
militair in het allerminst niet zijn superieuren op de vin
gers te zien en hen angstvallig na tc rekenen, zelfs waar zij
mogen schijnen in ijver voor 's lands belang té ver te gaan.
Maar het is niet waar, dat de wet slechts twee uren
achtereen voor de schutterlijke dienst bestemt. Wanneer
de ontevredenen zich eens de moeite wilden geven om met
gepasten eerbied aan hun majoor inlichtingen dienaangaan
de te vragen, zouden zij vrij wat beter doen dan op hun
handje dc wet uit tc leggen, want wie zou zich vermeten de
w et meer door en door te willen kennen dan hij Zij zouden
dan niet onwaarschijnlijk het volgende hooren, wat ik hun
bij deze voorhoud:
Dc wet wil slechts twee uren exercitie, dat is waar,
maar het is er den wetgever in het geheel niet om te doen
geweest om een schutter slechts een matigen tijd aan zijn
huis en zijne zaken te onttrekkenhij wilde alleen, dat er
slechts twee uren geoefend zou worden; want, weet ge,
exercitie beteekent oefening; dat is zoo klaar als een
klontje.
Als nu een schutter een uur marscheert naar het drilveld,
en een uur terug, dan oefent hij zich niet. Als hij onderweg
gedwongen wordt zijn bajonet op te zetttn, in dc pas te loo-
pen, eenige kleine evolutiëu uit te voeren (zooals het zwie
rig uitwijken voor een hondenkar), dan is dat alles tijdver
drijf onder weg. Als sommige officieren hen nu en dan eens
afsuaauwen en vloeken alsof het mceneus was, dan doen zij
dat alleen om zich dc keel te prepareren voor de dingen,
die komen zullenmaar dat is geen oefening. Wanneer
diezelfde schutter onderweg wegens praten of om eenig an
der misdrijf beboet wordt, dan is dat natuurlijk geen oefe
ning: j uist het tegendeel.
Nu zijn crwel, die beweren, dat de exercitiën even goed
op het Kalfsveld konden plaats hebben; maar dat is juist
de vaderlijke zorg der militaire overheidhet Kalfsveld is
n.l. nog al mul; en het is plcizicriger volle vier uur in tenue
te zijn, dan twee uren op een mul veld te exerceren. Daar
enboven moet er geschoten worden. Het is waar, dat daar
toe gew oonlijk slechts vijftien man uitgekozen worden, (zie
hierover dc wet) cn dat het dus in zooverre niet volstrekt
noodzakelijk zou zijn dat een paar honderd naar de hei trok
ken; maar is het niet van belang, dat alle schutters ten
minste aan den kruiddamp wennen, al hebben ook niet allen
gelegenheid tot schieten?
Schandelijk is dc bewering van sommigen, dat het Kalfs
veld minder verkiczelijk zou zijn voor den kommaudant
w egens dc kritiek der daar op wacht staando artilleristen,
die soms van een andere strategische school zijn dan hij, en
de militaire wetenschap wat al tc orthodox opvatten.
De kommandant zou om zulk een insinuatie, als hij ze
hoorde, eenvoudig lachen.
Rust. nu dezen winter uit, schutters, cn denkt eens over
mijne woorden na, zeker zult gij tot inkeer komen, vooral,
wanneer gij nog eens naleest het tweede hoofdstuk van de
wet op dc schutterijen.
Ned. Herv. Kerk.
Buroepk.n- te Schoonhoven G. J. van Lindonk, te
Nicuw-Loosdrecht.
Bedankt: voor Vollenhovcn J. Koster, te Huizen; voor
Harderwijk II. M. M. Rappard, tc Bennckom.
Volgens het nu verschenen vijf-cn-twintigste jaarlijksch
verslag van den staat der Weduwenbeurs voor Hervormde
predikanten, loopende over't boekjaar Juli 1872/3, is cr
ontvangen f73,219,41, w. o. het provenu der Kerkelijke
Courant f 1,532,25, aan giften f 10,507,10, en uitgegeven
f73,131,945, waarvan f49,256,32 aan 438 deelgcrechtig-
den, f617,50 voor onkosten, terwijl de overschietende
f23,258,125 zijn belegd geworden.
Ilct nominaal ingeschreven bedrag van gelden op het
Grootboek is f 932,300.
Het fonds voor noodlijdende kerken en personen ontving
f63,820,8S en gaf uit f63,701,125. Onder de ontvangsten
komt voor eene som van f 26,408,945 aan collecten,
f 13,771 aan legaten; onder dc uitgaven f100 voorde Wal-
denscD, f 23,600 voor geldbelegging.
Het fonds ter voorziening in de geestelijke behoeften
der gemeente, waar eigene middelen ontbreken, ontving
f12,223,155 cn gaf uit fl2,189,595i waaronder f3200
voor aankoop van inschrijving Gr. B. 25 pCt.
Het fonds ter verbetering der schraalste prcdikantstrac-
tementen heeft aan 83 toelagen gegeven. In 1872 is door
eenige ingezetenen van Amsterdam daaraan fSOOO ge
schonken.
De Algemecne Synodale Weduwenbeurs en 't Fonds voor
noodlijdende kerken en personen ontvingen ecu gelijk
bedrag.
Ev. Lutk. Kerk.
Beroepen naar Stadskanaal G. F. Stellwag, te Doetin-
chcinnaar Zierikzce K. A. Gorlag, te Harliugeu.
Doopsgez. Gem.
Bedankt voor IJlst G. J. Bakker, tc Gorrcdijk.
Beroepen te Pnrmercnd Ds. L. F. Goteling Vinnes,
van Zijldijkte IJlst P. Feeustra, tc Witmarsum.
Chr. Afgesch. Kerk.
Het grootste gedeelte der afgescheidenen, die zich, onder
leiding van den zendingsleeraar A. O. Schaafsma, hebben
afgescheiden van de Christ. Gcrcf. gemeente te Zeist en al
daar voor hunne godsdienstoefeningen cene nieuwe kerk
zullen stichten, hebben den naam aangenomen van „Vrije
Gereformeerden."
Benoemd tot hoofdond. te Bunnik E. J. la Fèbre, hulp
onderwijzer te Utrecht.
Maandag jl. aanvaardde de hoogl. Wijnno zijn hoog-
lccraarsambt te Utrecht, met het honden van eene rede iu
dc Nederlandschc taal in de groote gehoorzaal van het Aka-
demiegebouw voor een talrijk opgekomen schaar toehoor
ders, curatoren, hooglcerarcn en tal van studenten. De
hoogl. had de mocielïjkheid van 't opsporen der historische
waarheid tot ontwerp gekozen.
Dinsdag namiddag ten 2 ure opende in het groot
auditorium als gewoonlijk prof. Opzoomcr zijne academische
lessen met cenc redevoering, over dc eenheid en orde in de
wereld, de eenheid tnsschen geest en natuur, die een waar
borg is der volmaaktheid.
Prof. Brill, te Utrecht, heeft zijn voornemen kenbaar
gemaakt om aldaar een cursus te openen over historische
onderwerpen, ten behoeve hoofdzakelijk van hulponderwij
zeressen en andere belangstellende dames.
Gepromoveerd: te Utrecht is, na verdediging van stol
lingen, tot doctor in de rechten, de Heer C. van Booven,
geboren te Gicsscn-Nieuwkcrk.
Ziekenkamers.
Daar de bedorvene lucht van gesloten ka
mers de herstelling van zieken hoe langer
hoe meer vertraagt, zoo is het bepaald nood
zakelijk, dat zij met Eau d' Anvers besproeid
wordendeze parfumerie geeft aan de kamer
een verfrisschende en aangename geur,
welke de ziekeverkwikt en zijn gezondheid
bevordert.
Het Kindje ons den 17e Junij ge
geven werd ons hedentot onze diepe
droefheid weder ontnomen.
Amersfoort, 30 September 1873.
D. N. R. VAN IIOIJTEMA,
G. A. VAN HOIJTEMA—
van HaRENCARSPEL.
Een goed bij den weg loopenden EZEL
met WAGEN en TUIG.
Adres met franco brieven onder letter
S bij den Boekhandelaar A. M. SLOT
HOUWER.
Wordt te KOOP aangeboden eene PIA-
NINOwelluidendgoed en rond van
toonmet ijzeren stangen en bouten voor
ƒ350.
Reflecteerenden vervoegen zich met franco
brieven ouder letter S bij den Boekhande
laar A. M. SLOTHOUWER alhier.
De ondergeteekende heeft
de eer te berichten, dat zijn
met 1 October is geopend.
Voor nieuwe leerlingen wordt men be
leefdelijk verzocht zich bij hem aantemelden.
blijve gevestigd op het
VAN
te Amersfoort Wijk F. No. 98
P.S. Een fl i n lc e Protestantsche We
duwe, bekwaam Keukenmeid, wenscht
eenige WERKHUIZEN voor vast of als
noodhulp. Adres als boven.
Men kan zich geen liefelijker, aangenamer, frisschcr
en gezonder reuk voor stellen dan het
van AUG. DE MARBAIXtc AntwerpenBelgië.
Er bestaat geen reukwater, dat meer genot geeft VOOR
DEN ZOMER dan het EAU D'ANVERS.
Bevochtig er goed uw zakdoek mee en wrijft er de sla
pen, bet voorhoofd, den hals mee cn gij zult eene won
derlijke Koelte en Frischheid gevoelen, die u geheel cn
al verkwikt, verfrischt cn herstelt, 's Morgens wat ge
goten in 't water, dat men gebruikt, verzacht de huid
en verspreidt eene frisschc geur. Op een doek gedaan
en sterk ingeademd verdrijft het spoedig de hoofdpijn,
het wordt ook veel gebruikt op buitenplaatsen, om de
lucht te ververschen cn bijzonder ook in ziekenkamers.
(Zie Prospectus.)
Het wordt verkocht per flacon a f 1.50, fl.25, f 1.00
en f 0,75. Per halve flacon, half geld. De koninklijke,
dubbele kwaliteit is zeer aantcprijzen.
Depóts voor Amersfoort en Omstreken bij den neer
C. MAAS cn Mcj. SMEULDERS.
De fijne parfumerie is aanbevelenswaardig als het
meest verfrisschend reukwater, dat er bestaat cn houdt
stand op reis cn in dc warmte.
Tegen rhnmatismc en andere kwalen helpt het uit
muntend.
