om dien toestand te verbeteren, en gelukkig kunnen wij zeggener wordt reeds veel ge daan. Op verschillende plaatsen zien wij inrichtingen toegankelijk gesteld voor »het volk", waar het zich elk oogenblik vertrouwd kan maken met zoovele zaken, die zijne ont wikkeling zullen bevorderen; let slechts op de volksleeskamers, de volksbibliotheken, de ^ambachtsscholen en wat dies meer zij. Goede hersens moeten echter deel uitmaken van een gezond lichaamook hiervoor wordt in den laatsten tijd jop velerlei wijzen gezorgd. De volksgaarkeukens, de kosthuizen voor ongehuwden, de arbeiderswoningen en dier gelijken zijn daar om zulks te staven. Een penninkske voor slechte tijden kan gemak kelijk worden overgehouden of verkregen bij Spaar- en Hulpbanken. Al die inrichtingen, waarvan onderscheidene ook reeds in Amers foort zijn aantewijzen, zijn uitsluitend voor »het volk" in het leven geroepen. Evenzoo de volksvoordrachten. Wij noe men deze in de laatste plaats, omdat zij ons nog versch in het geheugen liggen. Woens dag 11. toch werd daarvan de eerste in dit wintersaizoen gehouden; het verslag daarvan leest gij in ditzelfde nomraer. Geen middel is zóó geschikt om het nuttige met het aan gename te vereenigen, en daardoor zoowel het zedelijk als het verstandelijk peil van »het volk" te verhoogen. Wij behoeven dit niet te betoogen, de laatste voordracht heeft het weder genoegzaam aangetoond. Maar het is ook om die reden, dat wij zoo gaarne meerder belangstelling zagen betoond door trouwer en grooter opkomst. De geringe toegangsprijs kan daarvoor geen afschrik king zijn; »het volk" dat (wij zeiden het reeds in den beginne) prijs stelt op ontwik keling, kan licht één dubbeltje in een gehee- len winter afzonderen, hoe gering zijne ver diensten ook mogen wezen. Dat geld daar besteed voor het doorbrengen van den vrijen tijd, zal in den regel zeker minder bedragen dan het geld in denzelfden vrijen tijd elders doorgebracht. Doch bovendien is het onze ingenomenheid met deze volksvoordrachten, die ons den wensch doet koesteren, dat zij zich een volgend jaar niet tot maandelijk- sche bepalen, maar elke week (en dan liefst op Zaterdagavond, d. i. den avond waarop het loon wordt uitbetaald) zullen kunnen worden gehouden. Hoe het zij, dit is slechts een wenk voor de administratie, maar wij hopen door het voorgaande aan »bet volk" tevens een wenk te hebben gegeven. AMERSFOORT, 14 NOVEMBER 1873. Z. M. de Koning heeft aan den tegenwoor- digen ontvanger der Directe Belastingen te Amersfoort, den Heer I. P. Helmont, op ver zoek, eervol ontslag verleend als lid van de commissie van administratie over het veree- nigd huis van arrest en provoost te Haar lem en zulks met dankbetuiging voor de in die betrekking bewezen diensten, en be noemd tot lid van genoemde commissie mr. A. J. Duymaer van Twist, rechter in de Arrond.-Rechtb. te Haarlem. De ontvangsten der Nederlandsche Cen- traal-Spoorwegmaatschappij bedroegen in de maand October 1873: f 49,969,23 tegen f43,983,92 in die maand van 1872. Van 1 Jan. tot ultimo Oct. 1873 f534,727,39 of f 66,623,78 meer dan in gelijk tijdvak van 1872. Dinsdag 11. is het 550jarig bestaan van het hoogheeemraadschap van den Ledijk, bovendams, herdacht, met een feestmaaltijd in het dijkhuis te Schalkwijk. Het hoog heemraadschap werd ingesteld door Bisschop Jan van Diest, des Dinsdags vóór St. Maar- tensdag 1323, vernieuwd bij besluit van Keizer Karei V den 23n dag van Mei 1537. Op Woendag 12 November, had in de groote zaal der sociëteit »Amicitia" de eer ste der aangekondigde volksvoordrachten plaats. Een honderdtal hoorders ongeveer was opgekomen, en hieruit bleek, dat, zij het aanvankelijk betrekkelijk weinig, toch het - doel niet gansch en al werd gemist. Wel licht, dat deze eerste poging den aanwezigen aanleiding geeft om anderen, die er niet wa ren, optewekken om in het vervolg te ver schijnen. De Heer Dr. Menalda van Schou wenburg trad eerst als spreker op, en han delde naar aanleiding van de spreuk: »wie niet eet, zal niet werken", over den bloeds omloop en de werking in het bloed in het menschelijk lichaam, over de organen voor den bloedsomloop noodig, en de middelen, die ter zuivering ons ten dienste staan, en zoo de gezondheid bij mensch en dier bewa ren en bevorderen. Een en ander werd door proeven gestaafd. Het publiek mag den spreker dankbaar zijn voor de onderhou dende wijze, waarop hij alles voordroeg en uiteenzette, als ook voor de moeite door hem ter verduidelijking genomen. Die zelfde dank komt toe aan Ds. Kalff, die het gedicht van Ter Haar, Huibert en Klaartje getiteld, met talent voordroeg en het gehoor zeer boeide, gelijk ook aan Dr. E. D. Pijzei, die wel willend met den bekenden smaak hem eigen, eenige populaire muziekstukken voordroeg. Het publiek verliet, naar men meende, dan ook zeer voldaan de zaal. We wenschen de andere sprekers en medewerkers een gelijk succes toe. Voor de vervulling der betrekking van Kantonrechter te Rhenen is door de recht bank alhier de volgende voordracht gemaakt, als: lo. Mr. Kruijff, substituut griffier bij de rechtbank, 2o. Mr. Hondius, griffier bij het Kantongerecht te Maarsen, en 3o. Mr. Uijt- ten bogaard, griffier bij het Kantongerecht te Zalt- Bommel. Ter correctionele terechtzitting der recht bank van 13 dezer werd behandeld de zaak tegen zekeren landbouwer II. van Soest aan wien was te laste gelegd, dat hij dertien koei en, die door den districts veearts van long ziekte verdacht waren verklaard, uit eene weide binnen het, met het oog op die ziekte, getrokken cordon, op zes verschillende tijd stippen, in Juli en Augustus jl. naar zijn, buiten dat cardon gelegen, stal had vervoerd of doen vervoeren. Uit het gehouden onderzoek bleek dat die koeien gewoon waren des zomers, wanneer het verblijf in die weide, door de vele insec ten, die zich bij de heerschende zonnehitte vertoonen, lastig werd, gedurende eenige uren van den dag naar den stal gebracht te worden, en dat zij nu met geweld de weide ontvluchtten door de drooge slooten en het rasterwerk heen, en dat somwijlen ook door verschillende personen het hek dan was opengemaakt, om hen naar den stal te laten gaan. De beklaagde H. ontkende ooit dat hek geopend te hebben of daartoe aan iemand last te hebben gegeven. De officier van Justitie vroeg de schuldig verklaring van den beklaagde, op grond dat zooal niet als bewezen mocht worden aange nomen, dat hij zelf het vee vervoerd of het hek geopend had of daartoe den last had ge geven, hij eehter zou hebben toegelaten, dat het vee uit de weide verwijderd werd, althans dat hij niet de noodige voorzorgen zou heb ben genomen, dat die verwijdering niet konde plaats vinden en eischte veroordeeling tot gevangenis van drie maanden en tot zes geldboeten elk van f25, De verdediger van den beklaagde, Mr. J. van der Leeuw, concludeerde tot vrijspraak, daar niet was bewezen dat de beklaagde het vee vervoerd had of daartoe last gegeven, in welke gevallen alleen de schuldigverklaring kon worden uitgesproken. Ter zelfde terechtzitting werd uitspraak gedaan in de vroeger door ons vermelde zaak tegen J. v. Z. en G. v. E. (vervoer van een zak met zout zonder geleibiljet), en daarbij de 2e bekl. G. v. E. vrijgesproken en de le, J. v. Z., veroordeeld tot betaling van den tiendubbelen accijns. De voor wijk H. benoemde voorzitter der wijkcommissie van de vereeniging tot be strijding van epidemische ziekten te Amers foort, de Heer I. J. Valewink, heeft voor de eer dier benoeming bedankt. Wij vestigen de aandacht op de hierachter staande advertentie omtrent het St. Nico- laasfeest door het Schoolverbond alhier te geven. Vrijdagmiddag zijn langs den Centraal- spoorweg ruim 1000 stuks vee uit het noor den des rijks te Utrecht aangebracht, waar van een groot gedeelte voor de markt aldaar bestemd was. De handel, die Vrijdagmiddag gedreven werd, was zeer lusteloos, met lage prijzen. Uit Nijkerk wordt bericht: Door een fa brikant en handelaar in sigaren te Amers foort is dezer dagen bij eenige planters tot f 24.de 100/2 kilo's voor het nieuwe Zand- en Aardgoed geboden, echter tot he den nog niets verkocht. De planters stellen zich de elders besteedde hooge prijzen voor, en zijn ook minder gene gen liet Zand- en Aardgoed afzonderlijk te verkoopen, liever verkoopen zij het Bestgoed en Uitschot er bij dooréén. Het was hier dit jaar vrij van hagelslag en tamelijk goed van qualiteit. Van oude tabak zijn uit de 1ste hand af gedaan, 15000/2 kilo's Zandgoed- en Pluksel, waarvan de prijs onbekend; nog 3000/2 ki lo's Pluksel wordt thans verzonden, zoodat van Zand- en Aardgoed bij de kooplieden al hier niets meer voorhanden is. In oud Bestgoed is weinig aftrek, en nog in ruime mate voorhanden. De hooge prijzen der tabak oefenen ook zeer veel invloed uit op de prijzen van het tabaksland. Onlangs werd in publieke vei ling de onverdeelde helft van een perseel Tabaksland met Schuur en annexe twee ka mers, voor het geheel te zamen ter grootte van 2 Hectaren 10 Aren en 60 Centiaren, verkocht voor f 4480.zoodat die helft met de daarbij komende onkosten a 13°/0, boven de f 5000,beloopt. In het laatst der vorige week ontstond te Bussum brand in een der keeten bewoond door werkvolk van de in aanbouw zijnde spoorbaan. In een oogenblik tijds stond ook de tweede in brand, met het ongelukkig ge volg dat buiten den inboedel, die zoo goed als geheel verbrand is, ook een kind, een meisje van ruim anderhalfjaar in de vlam men is omgekomen. De Onderofficiers-vereeniging Oefening kweekt kunst, die den ingezetenen van Naai den reeds zoo menigen genoegelijken avond verschafte, gaf Zaterdag jl. weder eene too- neelvoorstelling, en wel ten behoeve van een oud-krijgsmakker van 76 jaar, die in den slag van Waterloo en in den tiendaagschen veldtocht als trouw en moedig soldaat in de gelederen streed, maar die thans met zijn bejaarde vrouw, helaas! nog te strijden heeft tegen tijdelijke behoeften. Eene gift van bijna f27, als zuivere opbrengst, was dien bejaarden dan ook hartelijk welkom, en tra nen van aandoening de sprekende getuigen van hunne dankbaarheid. Te Barneveld is door den aldaar gestatio- neerden veearts Overbosch de lijkschouwing gedaan op een tweejarigen os van den land bouwer Wouter Westerveld op de boerderij Westerveld in Callenbroek, lijdende aan de besmettelijke longziekte. Sedert verscheidene maanden kwam in deze provincie geen geval voor, de invoer van jonge runderen uit de provincie Ut recht was hier de oorzaak. De besmettelijkheid dezer, onzeu veesta pel zoo zeer teisterende ziekte is algemeen bekend en raden daarom alle inwoners dezer veerijke gemeente ten dezen de grootste voorzichtigheid aan. BURGERLIJKE STAND AMERSFOORT. Bevallen 6 Nov. Anna Vetkamp, geb. Boshuizen, d. 7. Elisabeth de Wilde, geb. van Es, z. 8. Alijda Smink, geb. Schoonderbeck, d. Johanna van Kouwen- hoven, geb. Langras, z. 10. Bartavan der Velden, geb. Geitenbeek, d. Neeltje Scholten geb. ten Hoove, z. Catharina Peeman, geb. Vink, z. 12. Ottonia Wolfs winkel, geb. van der Linden, d. Ondertrouwd: 6 Nov. Jan van Voorst met Gerritje van Dijk. Nicolaas Heere met Annetje van den Bor. Gehuwd 12 Nov. Lambartus Ruitenberg met Hendrika Prins. Leonard Wilhelm Oudraad met Gesina Prins. Gerardus van Doornik met Johanna Catrina Smit. Pe-

Historische kranten - Archief Eemland

Weekblad voor Amersfoort en Omstreken | 1873 | | pagina 2