Amersfoort en Omstreken
1878.
No. 328.
VOOR
Zaterdag' 6 April.
Uitgever: A. Hf. Slothouwer,
Uren van vertrek der algemeene Communicatie-middelen voor Amersfoort.
Winterdienst, geopend 15 October 1877.
Nederlandsche Ce ntraal-Spoorweg,
Ooster-spoorweg.
Hoe de Ministers van Binnen-
landsche Zaken en van Oorlog over
de opleiding der aanstaande kadet-
ten denken.
Het geheim van de oude kamer.
WEEKBLAD
Dit Llad verschijnt des Vrijdags namiddags.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 0,75.
Fianco door het gcheele Rijk0,85.
Afzonderlijke nummers10 Cent.
Boekhandelaren en Postdirecteuren nemen bestellingen aan
TE AMKRSÏOOIIT.
Avdcfftentiën van 15 regelsf 0,50.
Iedere regel meer0,07.
Grootc letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen door den belanghebbende in persoon
bezorgd0,25.
Zwolle
10,56
11,10
4,10
7,45
10,55
Aankomst te
Leeuwarden Groningen
Naar Utrecht: Aankomst te
Vcrtr. Amersfoort Utrecht Rotterd. 'sHage Arnneni
7,10 (alleen Zat.) 8,— 9,40 9,45 9,55
9,18 10,— 11,25 11,40 12,25
11,6 (le. en 2c. kl.) 11,35 12,45 1,— 2,10
2,23 3,15 4,45 5,— 5,23
5,47 6,23 7,20 7.32 9,45
8,23 9,— 10,17 10,25
Postwagendienst (Onderneming A. Schimmel) tusschen Amersfoort en Haarsbergen.
Van Amersfoort 's morgens te 7 en 's namiddags te 2,30 uur.
Van Haarsbergen 's morgens te 9,43 en 's avonds na aankomst van den laatsten trein.
Aaar Zwolle:
Vertr. Amersfoort
6,1
9,45
1,36
6,13 (le en 2c kl.)
8,59
2,—
2,—
8,25
10,14
2,6
2,6
8,5
10,5
Naar Hilversum: Aankomst te
Vertr. Amersfoort Banrn Hilversum Utrecht Amstcrd.
8,35
9,20
11,15
1,30
2,40
5,45
8,30
S,48
9,35
11,31
14,6
2,56
6,1
8,46
8,57
9,46
11,41
1,56
3,6
6,1L
8,56
9,33
11,39
1,20
3,42
3,42
8,2
9,22
9,32
10,33
12,17
2,44
3,42
7,—
9,41
Naar Zutpheu
(V. Banrn) V.
8.21
Aankomst te
Zntphcn
Amersf. Barneveld
Apeldoorn
8,39
8,59
9,31
9,54
9.30
9,47
10,5
10,37
10,56
1.11
1,27
1,47
2,20
2,42
3,42
3,54
5,56
6,12
6,30
7,1
7,20
8,42
9,3
9,24
9,59
10,23
10,58
11,10
Toen de wet van 30 Mei 1877, waarbij
de opleiding van aanstaande officieren
aan de Militaire Akademic werd geregeld,
bekend was geworden, maakte men zich
van vele zijden, en niet ten onrechte, on
gerust, of niet ter wille van den grooteren
toevloed van aspiranten, dien de wijziging
der eischen voor de toelating zou ten ge
volge hebben, de degelijkheid van hunne
voorbereidende studie in de waagschaal
werd gesteld. Men vreesde, dat de oude,
beruchten atrichtings-instituten weder als
paddestoelen uit den grond zouden ver
rijzen. Sommigen beweerden zelfs, dat
de slecht ontwikkelde, maar uitnemend
gedresseerde produkten van de bedoelde
inrichtingen juist de individu's zijn wvier
gemoed nog toegankelijk is voor zuiver
militaire begrippen." (Memorie van
Toelichting.)
Er is indien zelfden tijd meermalen
sprake van geweest, dat de hoogere bur
gerscholen hun programma moesten wij
zigen naar dat van het Breda'sche toela
tingsexamen. De drie eerste jaren zouden
dan dienen voor opleiding van aanstaan
de kadetten, de volledige cursus voor die
van aanstaande leerlingen der Polytech
nische school. Men vergat daarbij, dat
slechts een zeer klein deel van de leerlin
gen, die middelbaar oneer wijs ontvangen,
voor officier of ingenieur bestemd is, en
FE U FLLETON.
i.
Op den laatsten dag in Juni 1827 werd
de oude jufvrouw Martha Bowden, die
zeer rijk was, in haar slaapkamer op
Baith Hall dient bij Carlisle vermoord
gevonden. Ze was ongeveer zestig jaar
oud, maar op den dag van haar dood nog
even krachtig als een veertigjarige. Haar
aangenomen zoon en zijne vrouw woon
den met hunne twee kinderen bij haar in
en stonden bekend als hare vermoede
lijke erfgenamen. Zij had hun dikwijls
gezegd dat zij voornemens was hun hare
geheele bezittingen te vermaken met uit
sluiting van een neef, een zeer losbandig
individu, Thomas Ford genaamd. Deze
was door zijne Tante opgevoed en had
hare edelmoedigheid beloond door eene
belangrijke hoeveelheid juweelen van
dat hunne belangen dus geen storenden
invloed op den gang van het onderwijs
mogen uitoefenen.
Het in Juni 1877 vastgestelde progam
ma voor het admissie examen is thans
opnieuw gewijzigd. Die wijziging betreft
wel is waar slechts ondergeschikte pun
ten doch zij wordt hoogst belangrijk
door de missive, waarin zij door den Mi
nister van B. Z. ter kepnis van de direc
teuren der rijksscholenis gebracht, en
welke door de zorg der inspecteurs van
het M. O. ook aan de directeuren der ge
meentelijke h. b. scholen is toegezonden.
Als beginsel is aangenomen" zegt
de missive //dat niet de hoogere bur
gerscholen zich moeten regelen naar het
admissie examen tot de Akademie, maar
dat omgekeerd het examen in de vakken,
aangewezen in art. 7 der wet, zich moet
regelen naar de kennis van hen, die het
onderwijs in de laagste drie klassen
eener hoogere burgerschool met vijf
jarigen cursus met vrucht hebben bijge
woond."
Aan de verschillende hoogere burger
scholen wordt echter de door de wet ge-
voorgeschreven leerstof niet op dezelfde
wijze over vijfjaren verdeeld. Natuurlijk
want het verschil in het aantal der
leerarenen de omstandigheid dat op
sommige scholen parallel klassen wèl, op
anderen niet noodig zijn maken zulk
eene eenvormigheid onmogelijk, s Wel
verre van dit aftekeuren," zegt de Mini
ster, ben ik juist van meening, dat niets
meer aan de degelijkheid en zelfstandige
ontwikkeling van het onderwijs zou in
haar te stelen. Zij sprak nooit over hem
en in de laatste jaren had hij taal noch
teeken van zich laten hooren.
In den avond vóór den nacht van den
moord, melde zich een heer aan de poort
van Baith Hall en vroeg nachtverblijf
voor hem en voor zijn vriend die door
een val van het paard zijn schouder ont
wricht had. Jufvrouw Bowden van hun
ongeval verwittigd, willigde het verzoek
in. De vreemdeling vertelde haar dat hij
met zijn vriend op een vïschtochtje uit
was en dat hij als geneeskundige volko
men in staat was zijn vriend de noodige
hulp te verleenen en zij derhalve niet an
ders dan nachtverblijf noodig hadden.
Hiertegen had Jufvrouw Bowden geen
bezwaar en zoo werd er dan een rijtuig
gezonden om den geblesseerde te halen.
Hij werd vriendelijk ontvangen en eene
kamer aan de beide vrienden ingeruimd
en volgens hare gewoonte begaf Jufvrouw
Bowden zich te tien ure naar hare kamer.
den weg staan, dan de slaafsche navol
gingvan een van Regeeringswege voor te
schrijven model."
Nu dit verschil echter bestaat, is in het
programma datgene opgenomen wat
aan de groote meerderheid der bedoelde
scholen in de laagste drie klassen onder
wezen wordt.s Vooral ook heeft men
getracht, daarbij de onderwerpen op den
voorgrond te plaatsen, die meer dan an
dere tot maatstaf kunnen strekken voor
de verstandelijke ontwikkeling der leer
lingen."
Op enkele pu;nten vestigt de Minister
bijzonder de armdacht»In de eerste
plaats moet op dien voorgrond staan, dat
zoo al door de wet van 30 Mei 1877 de
hoogere burgerschoel mede dienstbaar
wordt gemaakt aan de opleiding der'
aanstaande kadettén, deze slechts als een
onderdeel harer bestemming mog wor
den beschouwd. In het programma wor
den enkele vakken gemist, die aan alle
h. b, s. in de lagere klassen worden on
derwezen, zoo als natuurlijke historie en
handteekenen. Er mag geen sprake van
zijn het onderwijs dier vakken in die klas
sen in het minst in te krimpen of te be
lemmeren vooral niet omdat juist die
vakken meer bestemd zijn tot oefening
van het waarnemingsvermogen en scher
ping van het verstand der leerlingen
dan om hun positieve kennis mede te
deelen."
Waarom heeft de Minister die vakken
dan niet in het programma opgenomen?
Hij zegt dit niet, maar onzes inziens is dit
geschied, omdat men ook dioor een exa-
George Bowden en zijne vr ouw begaven
zich een half uur later ter ruste, de dienst
boden sloten zorgvuldig deuren en ven
ters, maakten den wachthond los en te
elf ure was alles in de rust.
Den volgenden morgen wilde de dienst
bode van Jufvrouw Bowden haar tezeven
ure wekken. Op haar kloppen volgde
geen antwoord. Na herhaaldelijk vruch
teloos te hebben geti kt, waarschuwde zij
den knecht en deze brak na insgelijks
vergeefs geklopt te- hebben de deur
ope.n, waarop de meiid naar binnen ging
en dadelijk met een g'il weer naar buiten
kwam.
Wat is er gaande.?" vroeg de knecht
terwijl hij de in bijna onmacht vallende
dienstbode opving.
>0 God!" antwoordde deze, mijne
arme meesteres is ver moord 1"
T oen zij een weinig; bekomen was, gin
gen beide naar buit en. Een vreesselijk
schouwspel zagen zij. Jufvrouw Bowden
men in andere vakken kan nagaan, of het
waarnemingsvermogen behoorlijk geoe
fend, het verstand genoegzaam gescherp t
is. Daarenboven mogen wij niet uit het
oog verliezen, dat zelfs de warmste voor
standers van ons tegenwoordig middel
baar onderwijs bij herhaling hunne stem
hebben verheven tegen de overmattge
opvoering van het aantel der examen
vakken.
Ik zou het betreuren" zegt de Mi
nister verder indien de aanstaande
katfëtten niet het volledig onderwijs volg
den, maar van de aan de de Rijksscholen
gegeven vergunning tot het bijwonen van
slechts enkele lessen gebruik maakten,
om in de lagere klassen het onderwijs
niet te volgen in die vakken, welke in het
programma niet genoemd worden. Zij
zouden wellicht zeiven later berouw daar
over gevoelenhet is namelijk de bedoe
ling van den Minister van Oorlog, dat bij
het examen meer op ontwikkeling van
het verstand, dan op de mate van africh
ting zal worden gelet; het zou dus kunnen
gebeuren, dat zij, die enkel voor het exa
men in die enkele vakken waren afge
richt, moesten achterstaan bij hen, die
door een goed geordend en meer omvat
tend onderwijs eene meer algemeene ont
wikkeling zijn deelachtig geworden.
Ik acht het dus wenschelijk, dat zoo
wel de leerlingen als hunne ouders door
U en de leeraren worden opmerkzaam
gemaakt op de wenschelijkheid om het
volledig onderwijs te volgen."
Het Departement van Oorlog heeft
ons in de laatste jaren niet verwend met
in haar bed met afgesneden hals.
Het bed en het tapijt waren vol bloed
tot op de blindeu waren bloedvlakken
zichtbaar. Het ligchaam was reeds koud
en misdaad moest dus reeds eenige uren
geleden bedreven zijn. De knecht ver
zocht de dienstbode voorloopig over het
geval te zwijgen en zond daarop onmid-
delijk een jongen naar den naastbijwo-
nenden magistraat, den Heer Lamers.
Deze kwam onmiddelijk met een paar
politie-agenten en maakte dadelijk pro
cesverbaal op van zijne bevindingen.
Daarbij bleek dat de sleutel van de deur,
benevens eene ijzeren trommel waarin
Jufvrouw Bowden hare papieren bewaar
de verdwenen waren.
Onmiddelijk na aankomst van den ma
gistraat maakte de knecht, een oude ge
trouwe, den Heer George Bowden met
het voorgevallene bekend, Hij had die
uitgesteld omdat Mevrouw George Bow
den ongesteld was en hij vreesde dat zij
