m ML HERT
VERKOOPHUIS,
INBOEDEL,
VUURMAKERS,
van du Pruissische dorpen "s Hertogenrade en Meig-
steiu, welke met twee brandspuiten waren toege
sneld cn die het gelukte den brand 's morgens ten
4 ure meester te wordenvermits er by het ont
staan van dezen brand een zwaar on weder over
die lundstrock afdreef, vermeent men dit ongeval
daaraan te moeten toeschrijven.
De Heer B. M. Perkbierbrouwer te 's Gra-
venbage. heeft zich tot de Tweede Kamer der Staten-
Generaal gewend, met verzoek om de voorgestelde
verhooging van den aecyns voor ketels in de bier
brouweryen niet toe te staan, en te besluiten, dat
in de gevallen bij art. litt. a van het voorgestelde
wetsontwerpde brouwer tegen een regt van hoogs
tens 35 cents per vat inhoud van den ketel voor
hoofdsom zal worden aangeslagen.
BÜ Kon. besluit van Gden dezer is bepaald:
4°. dat de commissarissen van politic, in de
arrondissements-hoofdplaatsen in functie zijnde, bij
eene gewone zwarte kleeding, om den hals en
over het vest zullen dragen santoir een lint van
oranje-zyde, breed 6 Nod. duimen, aan weerszijde
ten breedte van ls duiminot zilver getoondaan
welk lint, midden*voor de borst, hangende is een
zilveren penning, aan de eene zijde voorzien van
het Rtjkswapen, aan de andere zijde met het op
schrift Commissaris van Politie der gemeente
2". dat gelijk onderscheidingsteeken, met liet
opschrift Commissaris van Rijks-jmlitio zal gedragen
worden door dfr Commissarissenspeciaal voor de
Ryks-politie aangesteld;
3°. dal de commissarissen van politie in die
gemeente, waar geene reglbauk gevestigd is, den
hierboven omschreven penning- op dezelfde wijze
zullen dragen, aan eer» koord van oranje-zijde.
Het Programma der inwijding van den Rijn
spoorweg van Keulen naar Amsterdam is als volgt:
De feesttreinwaarop zich de genoodigden bevin
den, zal den 27 Oct. van Deutz vertrekken en ten
9 ure te Ruchrort, van waar een stoomboot de
gelnviteerden naar Emmerik zal vervoeren.
Aldaar zullen zij door de Spoorweg-directie ont
vangen en gecomplimenteerd worden, en vertrek
ken allen om 1 ure naar Arnhem en Utrecht, om
ten 4 ure te Amsterdam aan te komenwaar hun
een luisterrijk feestmaal, onder het voorzitterschap
vau Z. Exc. den Heer Simons, Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, in het Koninklijk Paleis zal
aangeboden worden.
Ook te Rotterdam worden toebereidselen gemaakt,
voor eene luisterrijke ontvangst onzer Duitsche
naburen. Te Deutz zal bij terugkomst een prach
tig feest in het bötel Belle-Vue, door dc Kculscli-
Mindenscbe-spoorweg-directie, gegeven worden.
Den 13 Oct. was voor de gemeente Neder-
Hemert een vreugdedag, daar zij het voorregt ge
noot, dat baar beroepen leeraarde kandidaat
Salverda de Grave, iu de dienst werd bevestigd.
De wel Eerw. Heer Vorstman was daartoe van Gouda
overgekomen, en nadat deze in zijne voorafspraak
de blydschap bad te kennen gegeven, dat deze
dag voor hem was bewaard, om in eene gemeente
op te treden, waar hij bet eerste levenslicht aan
schouwde, legde hy verder Math. XII: 50 tot grond
slag zyner rede. De oplegging der handen geschied
de, behalve den bevestigerdoor dc H.H. predikanten
van Well, Aalst, Zuilichem en Bruchem.
De bevestigde aanvaarde des namiddags zijn
dienstwerk met eene rede over I Thcss. II: 4.
Wy achten ons verpligt, het volgende over te
nemen
Ann tie Redactie!
NAeioig dachl ik. dat een «tukje, op mijn verwek voor
ernige weken in de Rotterdamiehe Courant opgenomen
aanleiding xon geven tot zolk ten misvatting, kan ik dit
teggen neen! tot xulk een vergaand tnitbruikdat ik mij
verpligt acht er op tc wijzen, en er ten sterkte tegen tc
protesteren.
Het bedoelde stukje was overgenomen uit de Amers-
foorlsche Courant, cn wees met nadruk op de treurige
waarheid, dat bet getal der geen onderwijs ontvangende
kinderen in ons Vaderland steeds vermeerdert, en. de
daarmede gelijk te stellen klasse der zoogenaamd school-
gaanden niet medegcrekrnd reeds 38,000 bedroeg. Het
droeg volstrekt geene godsdienstige kleur, maar drong met
kracht aan op de. door alle weldcnkenden verlangde in
voering van de tchoolpligtigheid.
l)at~hct onderwijs eene levenszaak is voor de natie, nim
mer heeft zij genoegzaam getoond dit te begrijpen. Wij
vcroordcelcn liaar daarom niet. Nu echter van de regeling
hiervan ministeriële portefeuilles schijnen af te hangen;
nu elke partij het in baar vaandel schrijft, en daaronder
strijdt met een ijverals bing haar leven of dood van den
uitslag af. nu is het onderwijs het telkens wederkrerende
onderwerp, dat in gezelschappen, ja, in stoombooten
diligences en spoorwagens stof tot gesprekken geeft.
Geen wonder dat het ook voor enkele dagen behandeld
werd in eene stoombootdie de gemeenschap tuaechrn eene
onzer bloeijrndste handelsteden cn eenige aanzienlijke ge
meenten onderhoudt.
Een der sprekers was leeraar der Afgescheidenen. Wij
gunnen hem zijne eigenaardige, onpraktische, eenzijdige
alles behalve mcnschkundigc denkbeelden over opvoeding
en onderwijs; 'l zou ook vergeefsche moeite zijn, die dooi
wederlegging cn bestrijding te willen veranderen.
De toestand van onderwijs schelste hij als hoogst be
dervend; hij noeuide het onchristelijk, ja godsdienstloos.
Wij willen gclooven, dal bij veroordeelde, wat hij niet
kende, dat hij onwetend, onwaarheid sprak. Hierop door
een der aanwezigen opmerkzaam gemaakt en tegengespro
ken. ging hij voort: "Wel raiinhecr, hoe kunt gij zoo
sprekenHebt ge het stukje in de Rotterdamiehe Courant
geleien? 38,000 kinderen nemen geen deel aan het onder
was. en, na naauwkcurig onderzoek, is gebleken dat dit
hoofdzakelijk kinderen zijn van ouders, die er gewelens-
bezwair in vindenhunne kinderen langer naar de scholen
e zenden.»
Hat uwe woorden waarheid warenDie 38,000 zoudru
in dat geval toch nietzoo als in het bewuste stukje ge
zegd wordt, tot domme, ruwe, God noch gebod kennende
wezens opgrocijen. He zorg hunner vrome ouders, geholpen
door de ijverige herders der kuddendie huizen en dor
pen alloopen. zou dit immers voorkomen, cn wij konden
dc toekomst van ons dierbaar vaderland met inecr gerust
heid te gemoot zien.
Helaas! liet is geen waarheid. Wij behoeven, om tot
dit besluit te komen, slechts te zien, wie zich onder dc
schooluren op straten, lang wecen en ui velden bevinden.
Toenemende armoede der mindere; zich uitbreidend
matérialisme der hoogere standen zie daar Je ware oor
zaken van dit treurig verschijnsel.
Ons schoolonderwijs, het is noch onchristelijk, nocli
godsdienstloos. Wie wilovertuige zich cr van. Maar zij
die het valschclijk als zoodanig beschuldigennieenen
hiermede het onhoudbare der gemengde school, het nood
zakelijke van sektescholen aan tc tooncn; omdat zij daar
door alleen zich van het voortdurend bestaan, mogelijk
wel van den triumph hunner partij verzekerd houden. Hij
hen worden de middelen door hel doel geheiligd.
God gevedal zii nimmer hun doel bereikenMij schcnke
onzen beminden Koning standvastigheid, onze regering
wijsheid, om Nederland tc bewaren voor die kweekplaatsen
van haat. twist cn twecdragt tusschen zonen van hetzelfde
Vaderland.
Het stukje in de Amersfoortsche Courant eindigt niet.
Zij hebben veel op hun geweten, die hebben medegewerkt
tot demoralisatie van ons onderwijs.Wij eindigen zeg
gende Zij hebben meer te verantwoordendie door leugen
en laster ons onderwijs in minachting zoeken te brengen
hij de menigte, om daardoor bijzondere, lieilloozc bedoe
lingen te bereiken. God vergeve liet bun; maarzij
weten wat zij doen!
Wij hel)hen geoordeeld dat wij billijker wijze
het bovenstaande stuk uit de Fakkel moesten over
nemen, omdat dit stuk iu verhand staat met het
stuk over hetzelfde onderwerp in de Anursfoorlsche
Courant van 12 Aug. geplaatsttoen de vorige Uitge
ver-Redacteur nog Aan haar hoofd stonden hetwelk
later met een geleidenden brief in de Rolterdamsche
Courant (oude) voorkwam.
Wij koesteren volstrekt geene sympathie voor
de Fakkel, trouwens dit wordt ook niet verlangd,
cn nemen zelfs zeer ongaarne ingezonben stukken
uit andere dagbladen over, doch in dit geval ware
het lakenswaardig, indien wij zulks zouden hebben
nagelaten.
Een ieder beoordeele dus de strekking van het
bovenstaande artikel naar zijn individueel aanzigl
vau de zaakwij voor ons zullen er alleen dit hij-
voegen dat naar onze liescheidene ineening: «het
schoolgaan van alle kinderen armen of rijken en
onverschillig tot welk kerkgenootschap zij behooren
door den staat verpligtend moet gemaakt worden,
cn dat de beste wijze om brave en verdraagzame
burgers van minvermogende kinderen te vormen,
daarin bestaat, om ze in de Volksschool op te
voeden en zonder Nederlandse/ie kinderen in Ne-
derlandsch-gczindheidsaclitige kinderen tc willen her
scheppen. Godsdienstzin, dat is zedekunde, worde
op de volksschool onderwezen!» [lied.)
ADVERTENTIE N.
Voor do vele bewijzen van deelneming, ter
gelegenheid van de Bevalling zijner Echtgenoot,
betuigt de ondergetcckende ,bij deze zijnen welgc-
ineendeu dank.
Amersfoort, 1G October 185G,
(15%) sir. A. G. WIJERS.
Heden overleediu den ouderdom van 80
jaren, de WelEdcle Heer JACOB MICHAEL WEIJL
gedurende 57 jaren Mod. Doet. te Nijkerk.
Allen, die den waardige overledene in zijn nut
tig en werkzaam leven en zijne edele hoedanigheden
gekend hebben, zullen liet leedwezen zijner kinde
ren, familiebetrekkingen en vrienden bij dit tref
fend verlies kunnen liesctlëii. Zijn aandenken zal
Dog lang in zegening blijven.
Nijkerk II October 185G.
(1597) H. J. WEIJL.
Mede uit naam zijucr Broeders en Zusters.
den miiitien tegenstand geven zich de dierenwant
Crcltet en F» rod(«vangen.
- arod, eo
7.ij -i.urn than* u Mcw-York in da gevangenis
•Mvvrring aaw ha* Franache Gowv—
da act" ...i
'«rit in (malheid
Voor een JONGELING uit den deftigen
8k»<—stand te Amersfoort, onverschillig van
welke geloofsbelijdenis, hoven de 13 jaren oud,
eene goede schrijf hand hebbende en de Fransche
en Hollandsche talen rnagtig, bestaat gelegenheid,
om in kwaliteit van Volontair, met beschaafde
behandeling, hij den Uitgcver-Kedacteur der Amers
foortsche Courant geplaatst, tot het vak van Re
dacteur opgeleid te worden en des verkiezende het
Boekdrukkers-vak te loeren. Zjj, die met eenige
kennis der Engelsche cn Duitsche talen toegerust
zijnzullen de voorkeur erlangen.
Inclinerenden gelieven eigenhandige brieven tc
adresseren Bureau Amersfoortsche Courant. (1598)
DILIGENCE-DIENST CONCORDIA.
De Ondergetcckende berigt bij deze aan het
Reizende Publiekdataan te vangen met den
20steu September e. k. de Wagens van bovenge
zegde Dienst dagelijks des Morgens te 7 ure cn
des Namiddags te ure zullen rijden van HAR
DERWIJK naar UTRECHT, op den Tweeden en
Derden Spoortrein naar AMSTERDAM, ARNHEM
en ROTTERDAM, en van UTRECHT naar IIAR-
DERWIJK, na aankomst vau den Eersten Trein,
des Morgens te 8J ure cn na aankomst van den
Derden Trein, des Avonds te 61 ure.
De Kantoren zijn: tc Harderwijk by Ki.aasen;
te Amersfoort bij Schimmel, ia de Vergulde Zwaan,
en A. van Ni m weg en, in de Slijkstraat, en te
Utrecht bij van Beusekom, op de Neude, alwaar
men verzocht wordt de Goederen en Coinmissiëti
ter Incassering te bezorgen.
(1394) J. BUIT ENK.
op den Ilof, te Amersfoort.
De Ondergeteekende beert de Eer het Geërde
Publiek kennis te geven, dat hy, gedurende de
Kermis, voor zyu huis uitgepakt heeft een groot
assortiment Duitsche en Fransche
KINDER-SPEELGÖEDEREN
als: TROMMELS, FLUITEN. GEWEREN. SA
BELS, TROMPETTEN, POPPEN met Houten Kop
pen Koralen en Beweegbare OogcnKRUIWAGENS
POPPEMANDEN, WAGENS. DOOZEN met Tin en
Porcelein SPEELGOED, enz. Alsmede eene lïaaye
sortering HARMONICA'S, tot zeer latje wijzen
PORCELE1NEN en GEBRONSDE MODËRATEUR-
LAMPEN, SPAARLAMPEN, van /'1.50 enhooger,
VILTE PANTOFFELS cn Fijn gewerkte TURF
MANDEN.
Hij geeft de verzekering van eene bonnette cn
civiele behandeling, tol Vaste Prijzen.
Amersfoort,
12 October 1850. (1595) J. II. BONNIER,
Al degene, die iets te vorderen mog-
ten hebben van- of verschuldigd zijn
aan den Boedel van wylen Mevrouw OOSTRUM,
worden verzocht daarvan opgave of betaling te
doen bij den lieer J. van de Gumster, of ten
Kantore van den Notaris Mr. J. de Louter,
binnen den tijd van acht dagen.
De NETTE, DEFTIGE en ZINDELIJKE
waaronder Juweelenonderscheidene Goud»
werken en eene groote partij Zilverwerk
Linnen Tafelgoed, is men voornemens den
28sten cn volgende dagen dezer maand te Ver-
koopen. (1593)
De S0CIETE1T- en KOFFIJHUISHOUDER
D. VERSCHUUR heeft de Eer zijne Geachte
Begunstigers te berigtcn, dat de beroemde Heer
CANTO» MET ZIJNE FAMILIE
gedurende de Kermis alle avonden ten zijnent
i ii het V a 1 k j e
zal werkzaam zijn, terwijl op dc twee Vrijdagen
der Kermis, cn voornamelijk op Maandag en
Woensdag der Tweede Weck, een
voor het Publiek zal gegeven worden, waartoe de
Commissie der Sociëteit ook haar Locaal wel
goedgunstig heeft willen afstaan.
VERVERSCHINGEN zullen puik puik en tegen
zeer billijke prijzen verkrijgbaar zijn.
Amersfoort, 15 October 1856.
De Sociëteit- en Koffijhuishouder
B. VERSCHUUR.
N.B. Dc Muziek neemt heden ten 7 ure een Aanvang.
DE GERIEFELIJKE
waarmede men in Haard en Kagchcl op slag een
flikkerend, snorrend Vuur heeft zyn in hel
VERKOOPHUIS en de bekende DépOts te
verkrijgen. Zij zijn gemakkelijkzindelijkbezui
nigend vermijden liet morsen met vuur en de
henaauwde slik lucht van rookende kolen.
Zij zijn uit spoedig brandende en veel hitte ge
vende zelfstandigheden vervaardigddoch volstrekt
gevaarloos, daar ze niet dan door eene. vlam ont
stoken kunnen worden. Zij zijn voor Kamers en
Keukens, Logementen, Fabrieken, Bonten en Sche
pen, overal aan tc bevelen, waar men vuur aan
tc maken liccl't. (1591)
V D<= PILLEN van HOLLO WAY zijn een overgelijke-
lijk geneesmiddel in gevallen van onget'eldheid der vrou
wen eigen. Dc Dochter van Mevrouw Zte Gro
ningen, bevond zich sedert geruiiticn tijd in een zeer slech
ten slaat van gezondheid; hare moeder deed haar onder
scheidene geneesmiddelen gebruikenzonder dat dc jonge
jufvrouw dc minste verbetering in haren toestand onder
vond. Eindelijk besloot zij de l'illen van UoUtncau aan te
wenden, waardoor dc ongesteldheid in de drie weken tijd»
aanmerkelijk verbeterde. Tien dagen later was de zieke
geheel hersteld cn bevind zich sedert dien tijd volmaakt
wel.
Door het vermeerderd debiet zijn tie prijzen als volgt
Doosjet l'illen h ƒ0,80, f\. 85, ƒ3.00, ƒ6.75, ƒ13.50, ƒ20.50.
Po jet Zul fa /0.80. ƒ1.85, ƒ3,00. /7.05. ƒ13.85, ƒ20,95
Zijn op franco aanvragen a contant Ie bekomen hii
L. J. GROOTKNDOU&Tte Utrecht; hij G. C. T.
v*s ob ROEMERtc Amersfoort, cn hij J.' STRAAT-
jy MAN. hoofd-! )r|><Hhoudcr te 't Bosch, alsmede tc
Londen. Strand 241. cn te New- York80 Maiden
- Line, HOLLO HA Y'S ËTABL ISSEVRJV TEN.
MIDDELEN VAN VERVOER.
postwagendienst i) f. S nb lil el ii.
Van A inertfoort naar Utrecht: 's morgens tc G1/.-
cn lü5/, ure; 's namiddags tc 6'/t ure.
Van Amertfoorl naar IHauribergenmorgen» te
en 12 ure; 's namiddags te fi'/, ure;
Van Utrecht naar Amertfoorl: morgens te 7'/, cn
s namiddags tc l«/„ 4, «'/4 en 8'/, ure;
Van Maanbergen naar Amertfoorl: s morgens tc8«/. ure.
cn m namiddags te I cn 7*/4 ure.
Gedrukt ter Boek- en Courant-Drukkery van
A. 11. van CLEEFF, te Amersfoort.