Stok hulzen en A. VrUda, mcd. doctoren daar ter
stede, benoemd als deskundigen, oin te onderroe-
ken eu gade te slaan de dienstmeid A. R. H., die
van liet dorp Reitzum gevankelijk herwaarts is
evergebragt, als vermoedelijk schuldig aan moed
willige brandstichting ten huize van haren mees
ter, en voorts, om daarna in geschrifte verslag uit
te brengen over haren toestand en daarbij bepaal
delijk te beantwoorden de drie navolgende vragan,
als: t°. of rü lijdt aan eene zielsziekte, die haar
de vrijheid in handelen geheel of gedeeltelijk be
neemt; 2°. zoo ja, van welken aard die ziekte is
en in het bijzonder, of by haar bestaat de zooge
naamde brandstichtingzucht (pyromanie); 3°. zoo
ja, welke de gevolgen daarvan moeten zijn op de
toerekenbaarheid aan haar van gepleegde misdrij
ven, bepaaldelijk van de door haar gepleegde brand
stichting. Door de beschuldigde was namelijk voor
gegeven, tot deze brandstichting eene onweerstaan
bare aandrift gevoeld, daarover vroeger gedroomd
te hebben, ent.
Een treurig voorval liad dezer dagen in Weesp
plaats. Een werkman heeft door middel van op
hanging een einde aan zijn leven gemaakt. Men
verliest zich in gissingen naar de reden van dit
•wanhopig besluit. De man was in de kracht van
het leven, en gehuwd; van huiselijke onaangenaam
heden werd niets vernomen; hy was van een op
geruimd gestelhad meestal werkterwijl zijne
vrouw met wasschen enz. het inkomen nog ver
meerderde; gebrek aan levensmiddelen of brand
stoffen was er niet. Voor dat de man zijn verschrik
kelijk besluit ten uitvoer bragt, had zijne vrouw
even de woning verlaten om eenige boodschappen
te doen, en toen zij terugkwam vond zij haren
man, en wel geheel naakt, op den zolder hangen.
Ofschoon dadelijk afgesneden, en geneeskundige
hulp ingeroepen zijnde, was echter niets in staat
het eenmaal vervlogen leven terug te roepen.
Uit Frcderiksoord meldt men het volgende:
«Naar men verneemt, is de vrees, dat de Maat
schappij van Weldadigheid in staat van kennelijk
onvermogen zou verklaard worden, grootendeels
gewekentengevolge van de hoopdie men koes
tert, dat die vaderlandsche instelling zal kunnen
behouden blijven, tengevolge van met een nieuw
te benoemen bestuur te maken schikkingen.
Bij arrest van het provinciaal geregtshof van
Drenthe, van den 23 Jan., is Alberdina Pekelder
oud 27 jaren, geboren te Rotterdam, laatst bede-
laars-koloniste, beschuldigd van schriftelijke be
dreiging van brandstichting ondervoorwaarde, en
mitsdien veroordeeld tot 15 jaren tuchthuisstraf en
de kosten. Voorts zyn nog behandeld de zaken
legen Johannes Severs en Franciscus Servaas Wes-
seis, beide kolonisten en beschuldigd van dezelfde
misdaad. De proc.-gen. beeft tegen hen dezelfde
straf, die van 15 jaren, gerequireerd. Het Hof zou
den volgenden dag uitspraak doen.
Door de Correspondenten der Vereeniging
voor Volksvlijt in de provincie Utrecht is, behalve
aan den Heer Commissaris des Konings in dat
gewest, ook aan den Gemeenteraad van Veenen-
daal een pracht-exemplaar der plaat, voorstellende
vyf geziglen in de Geertekerk te Utrecht, tijdens
het verblijf van een groot deel der inwoners van
Veenendaal aldaar, gedurende den watersnood in
Maart en April 1855, aangeboden, waarna Heeren
Burgemeester en Wethouders van die gemeente,
namens den Raadaan bovengenoemde Corerspnn-
denten hunne erkentelijkheid daarover hebhen be
tuigd, omdat de herinnering van die verschrik
kelijke ramp nog zoo versch in het geheugen ligt
en welke, door de liefderijke opname van vele,
door den watersnood van alles beroofde ingezete
nen, in genoemd kerkgebonw, voor een groot deel
gelenigd werd. Het voornemen van den gemeente
raad is, dit geschenk, ais een aandenken van dien
tijd cn ter herinnering aan de gevers, in hunne
vergaderzaal te plaatsen.
Door de uieuwsbladen werd in het midden
van November 1.1. de tijding medegedeelddal
bel schip Engelina Jacoba, gevoerd door kapitein
K. A. de Groolh, van Pekcla, den 12den Novem
ber in een reddeloozen toestand in de Noordzee
door de stoomboot Hollander verlaten was, terwijl
zich op hetzelve nog drie personen bevonden, de
genoemde kapitein benevens de stuurman H. Kui
per, van Scheemda. en de matroos de Graaf. De
overige vier manschappen waren door de stoom
boot opgenomen, en zijn sedert behouden in het
vaderland teruggekeerd. Algemeen was de deelne
ming in het treurig lot der drie overigen, die men
reeds weken lang eene prooi der golven waande.
De geringe hoop die de naaslljestaanden en vrien
den der achtergeblevenen nog koesterden, dat zij
op eene andere wijze nog konden behouden zijn,
was reeds opgegeven en had reeds de vrouw van
genoemden kapitein in de Vcend. Cl. kennis gege
ven van bet aannemen van den rouw over haren
geliefden echtgenoot toen dezer dagen onver
wacht bet telegrafisch berigt werd ontvangen, dut
de schipbreukelingenna negen bange dagen op
bet wrak doorgebragt te hebben, door het Ameri-
itaansche schip Main opgenomen vhi behouden in
New-York aangeland zijn. De blijdschap der bloed
verwanten en bekenden over dit behoud, waarin
weder Gods hand zoo Ireflènd zigtbaar is, laat
zich niet beschrijven.
De 93 jongelieden (73 jongens en 20 meis
jes), welke den Aden September 1.1. van Hellevoet-
sluis met bet schip Zallbommeikapitein G. I. Juta
naar Zuid-Afrika vertrokken waren, zjjnden Ifiden
November 1.1. met gezegd schip allen behouden,
gezond en zeer tevreden in de Tafelbaai aange-
komen.
De moedige reizigster Mevr. Ida Pfeiffer, die
zich mede aan boord bevond, heeft de Zallbom
mei aan de Kaap de Goede Hoop verlatenom
over Mauritius naar Madagascar te reizen en laatst
genoemd groot en belangrijk eiland te bezoeken.
Tot de werkzaamste meststoffen, die vooral
in groote sleden verkrijgbaar zyn, behoort het
ammoniakhoudend water van gaz-fabriekenwaar
van men onlangs in Frankrijk zeer gunstige ge
volgen heeft waargenomen. In Provence beeft men
bjj tarwe, na bemesting met gaz-water, korrels
geoogst, waarvan 1 mudruim 82J Nederl. woog.
Zeer gunstig waren ook de resultaten by andere
veldvruchten, vooral bij tabak. Op weiland heeft
het gebruik van gaz-wter eene meerdere opbrengst
van ruim 333 (eigenlijk 333j) Nederl. ft' hooi per
bunder opgeleverd. De hiertoe vereischte hoeveel
heid gazwater bedroeg 3000 Ned. tf, welke met
het vijfvoudige bedrag gewoon water verdund wa
ren cn waarmee de weilanden werden besproeid.
Ook kan het gazwater met even goed gevolg als
de gier met voordeel ter bevochtiging van niest-
boopen gebruikt worden.
Welk eene wenschelyke zaak zou eene gaz-fa-
briek voor Amersfoort zyn, daar toch ookjgebrek
aan meststof beslaat.
Mijnheer de Redaetcur!
Ter voorkoming van verkeerde gevolgtrekkingenver
roek ik u bcleeidelijk van het navolgende melding te
maken
1°. Dnt ik in dc Raadsvergadering van 30 Dec. 1.1.
mijn ontslag licli veracht als lid der commissie voor het
op mijn verzoek te ontwerpen reglement cn tarief voor
bet beurtveer van Amersfoort op Amsterdamop grond,
dat het beginsel, om geen Commissaris voor dit veer
te benoemen, als zijnde bet een onnoodigo en drukkende
last voor de ingezetenen telkens voor elk klein pakje zes
cents aanteckcngeld te betalendoor den raad verworpen is.
2°. Dat ik in de Raadsvergadering van 20 Jnnuarij
gestemd heb tegen het verleencn van pensioen of gratifi
catie aan dc ontslagen klepperliedenop grondliet ge
bleken cn genoegzaam bekend is, dat bun ontslag cn
vervanging door anderen reeds sedert lang in liet belang
van den nachtdienst hoog6t noodzakelijk werd, terwijl ik
het betreurde, dat zij in de laatste jaren hun volle trac-
temciit uit dc stadskas genoten hadden. De redenen van
hun ontslag overwegende en bet oog op de gemeentc-finan-
tiën gerigt, zoude bet toekennen van gratificatiën niet
daarmede in overeenstemming kunnen gebragt worden
waarbij ook een niet tc miskennen gewigt in de schaal
gelegd wordt, wanneer men bedenkt, dat dergelijke toe
lagen, onder welke termen ook ingekleed, blijvende pos
ten op de jaarlijkschc bcgroolingen worden welker bedrag
gevolgelijk aangroeit bij het ontslaan van meerder klep
perlieden.
Ik gevoelde mij tevens genoopt onverbloemd in het
midden tc brengen, dat het bezit van grondeigendom cn
vaste bezoldigingen in dc verschillende betrekkingen van
dezen en genen onder de rekwestranten, dc overtuiging
wortel beeft doen vatten, dat in dergelijke gevallen gra
tificatiën blijken onverantwoordelijk tc ziju.
Hoogachtend VE. Dienstw. Dienaar
L. A. vak REEK.
De Stonnpoldergelegen ten oosten van den
Hollundschcu IJsscl en dus in dc nabijheid van
Gouda en Rotterdamheeft eene bevolking van
2400, zegge vier en twintig honderd zielen, bijna
allen Hervormden. Deze 2400 zielen /.yu verstoken
van eeue eigene kerk en van een eigen leeraar.
En daar de meestcn geringe lieden zijn, op dc
nabij gelegen steenfabrieken werkende, om aan
hel dagclyksch brood te komen, zoo is het aldaar
niet de zedelyke en godsdienstige beschaving over
liet algemeen hoogst trucrig gesteld. Zeer velen
zyn inderdaad heidenen. De brave schoolonderwij
zer houdt des Zonags wel bijbellezing in liet school
gebouw en doet verder al wat hy kan, doch die
man alleen kan niet alles. Als de bevolking van
de Stormpolder Roomsch was, dan zoude zij mis
schien nu reeds twee kerken hebben. Omdat zij
Gereformeerd is, heeft zy niets. En dat eeue be
volking van ccn [wider in de onmiddclyke nabij
heid van het bloeijende Rotterdam gelegen, waar
liet Zendclings-geslicbt gevestigd is! Fakkel
Volk» Lee»- en HofTIjkmncr.
Omtrent eene te 'sGravenbagc dezer dagen geopende
Volks l.ces- en Koffijkamcr lezen wij het onderstaande:
«Wie dezer dagen de dagelijkschc Groenmarkt overging,
zal daar een nieuw uithangbord, boven een huis achter
de pomp, niet het bovenstaande opschrift hebben opgemerkt.
Dit opschrift doel aan iets anders dan het gewone «kollij-
en bierhuis, slijterij of tapperiji> denken, de gebruikelijke
vlag, waaronder dc drnnkallaire vaart, zoo wel bekend
en gewoonlijk met voordeel uitgestoken; en werkelijk men
beoogde bier ook iets anders.
«Wie er binnen trad, zul beneden cm neten zindelijk
vertrek gevonden hebben, bij dag en bij avond goed ver
licht cn verwarmdwaar op het buffet ccn helder blin
kende koflij-locstei en andere ververschingeu van brood,
kaas enz. ten gchruikc aan den bezoeker worden aangebo
den; maar bij zal tevens hebben opgemerkt, dat er geen
sterke dranken worden verkocht, en dat dc ilcscber
gebannen is, al hangt ook eene andere flescmwel be
dekt achter glas aan den wand, ter herinnering aan wat
zij haren vrienden maar al te dikwijls, helaas! brengt
cn waarvoor men hier waarschuwen wil»
«ln dc leeskamer (boven) zal men mei ccnigc couran
ten, tijdschriften, almanakken en kleine stukjes een rui
men voorraad van goede cn nuttige lectuur vinden van
allerlei aard. Aan den muur hangen ecnigc groote land
kaarten welke nog met eene kaart van dc Nederlanden
rn van die onzer overzceichc Bezittingen moeten vermeer
derd worden; en tevens is er eene kleine hoekenkast met
eenige boekwerken voorhanden, die. de» verkiezende ook
tegen eene geringe betaling, ter lezing naar buis kunnen
medegenomen worden.»
«Het doel der opengestelde inrigting is dus uit dit
alles duidelijk blijkbaar. Men wil er een aanlegplaats ope
nen voor dezulken, die iet» andc.s dan de tapperij met
den drank zoekenvoor wien de grootere kollij- cn bier
huizen. wegens te groote vcrpligtc vertering daar tc ma
ken. niet geschikt zijn. Wie tc huis hlijll en aan eigen
haard het beste leesboekje zoekt, te midden van zijn ge
zin, zullen wij niet aanraden het te verlaten. Maar wie
toch uitgaat, en behoefte heelt, om het nieuws van den
dag hier of daar te gaan vernemen, hem raden wij der
waarts eens te gaan. als hij wat andera zoekt, dan waar
mede de kroeg lokt. Voor den arbeids- cn handwerksman
werd bet opengesteld; juist voor hem, in zijn stand, ia
er behoefte aan iets anders dan dc kroeg en tapperij met
de verleiding van den drank gevende eenige nuizen van
zamcnkomBt thans voor hem geopend.
«liet is daarom, dat wij wcnschen, dat de «Volks
Lees- en KolTijkaincrdruk moge worden bezoebt, opdat
het jaar. dat begonnen is, in dit opzigt iets goeds aan-
lircnge. dat navolging vinden moge, ter bestrijding van
dc verderfelijke en vernederende drinkgewoontendio den
arbeidsman thans zulk een ruim deel doen opbrengen,
der millioencnjaarlijks in jenevergcld verteerd. Eene
vertering, waarmede de armoede en ellende van zoo vele
huisgezinnen, zoo vrcesselijk wordt gekweekt, cn het
brood, voor eigen gebruik, zoo duur blijft, omdat meD
liet geld aan den kroeghouder betaalt, dat tot het nood
zakelijke voor eigen onderhoud dringend noodig was, en
thans alleen den drankhandclaar verrijktnaarmate zijne
klanten verarmen.
ADTERTENTIEN.
De onbekende Schuideischcrs van de
onder liet voorregt van boedelbeschrij
ving aanvaarde Nalatenschap van Vrouwe MIETJE
CRAANENlaatst Wed. van den Heer KLAAS
OOSTRUM, gewoond hebbende onder Amersfoort,
worden opgeroepen, om te verschijnen ten Kan
tore van den Notaris Mr. J. r»e Louter, Xe Amers
foort, op Zaturdag, den 7 February e. k.,
des vooriniddags ten Elf ure, als wanneer «Ie
Rekening eu Verantwoording van gezegden Roedel
aldaar zal worden afgelegd. (1775)
OPRUIMING VAN MANUFACTUREN.
Tot veel verminderde prijzen zal ik de Goederen
van het vorig Saizoen opruimen, zelfs ver
BENEDEN den prijs, waarvoor ik die zou kunnen
irikoopen. Zonder Verhoogde Prijze* heb ik nog
in voorraad eene collectie ZIJDEN STOFFEN,
HOEDEN- en andere LINTEN, alsmede WITTE
GOEDEREN, als LINNEN, LINNEN ZAKDOEKEN
TAFELGOEDEREN. HAARLEMMER DIEMET en
SHIRTING, etc. etc., welke' allen goedkoop verkocht
zullen worden. Een ieder doe zijn voordeel.
Des Zaturdags zal ik dc Lappen voor een
spotprijs afzetten.
I. II. PIEPER.
Het eenigste Depót van Bremer
Linnen, voor Amersfoort en omstre
ken, is bij mij gevestigd. 1770)
MET MEI OE EKItDKII
worden in een Stil Gezin, P. G., EEN it TWEE
GEMEUBILEERDE KAMERS
aangeboden, met ol' zonder Bediening, desver-
kiezende ook Huiacelijk Verkeer.
Adres met franco Brieven, onder letter I... aan
het Bureau der Amersfoortschc Courant. (1777)
ER ZIJN WAARHEDEN die, onbekend
blijvende, als een groot verlies voor de incnschlieid te
beschouwen zijn; liet is dus de pligt van ieder reetscha
pen menftch die waarbeden aan het licht te brengen.
Do afgunst had bij mij Ou Harry s* Itcvalrula in
minachting gebragt cn toch is het dit {wonderbaar werkende
natuiirgcscbeiik dat het leven von mijn Kind redde, toen
ik in vertwijfeling en ten einde rn.ul dit middel beproef
de. Dit Kind sukkelde jammerlijk aan diarrhacti en
brakencn moest ieder oogeulilik verschoond worden
daarna het gebruik van medicijnenmelk of eenig ander
voedsel oogcliblikkclijk doorloop volgde: de werking van
dc slijnikliercn der ingewanden scheen geheel verstoord.
Daarbij had liet geweldige uitslag op het hoofd cn teerde
dagelijks weg. Het was onder behandeling van een der
hrrocmslc Artsen, doch geene beterschap was te hespeu
ren en alle hoop op herstel verloren. In dezen toestand
wilde ik geen middel onbeproefd laten; ik nam dus de
loevlugt tot Du Barry's* Itevalciata. Van hot oogen-
hlik af dat mijn Kiiiu dit heerlijk vordsct gebruikte,
hield braken en diarrliaca opweldra verdoolde ook de
uitslag cn thans is liet na een gebruik van drie weken
volkomen gezond, krachtig, tevreden en vrolijk. VVij
danken Gou en Du Barry voor deze onverwachte uitkomst
en weiischen dat alle Ouders in dergelijke droevige ge
vallen eene even gelukkige uitredding mogen vinden,
lisnlis. 8 Januarij 1857. W. L1ETZMAN,
(1778) Lederwerk-J'abriekanl.
V DF, PILLEN VAN HOLLOWAY hebben weder ge
zegepraald over elk ander geneesmiddel. Ken belangwek
kend geval!!! Mejufvrouw Azilia Wistkhtc l.uik woon
achtig. oud 17 jaar, was veel cn dikwijls onderhevig aan
zware hoofd pij nenbeving der ledematen, verstijving aan
bet gchecle ligchaam en andere kcntcckenen van onge
steldheid die de ouders buitengewoon verontrustten, to
meer daar de aard cn naam der ziekte niet zeker bekend
warende gevoelens daarover waren dan ook zeer ver
schillend. Nu drie maanden geleden, begon dc- moeder
hare tocvlugt tot de pillen van llollow.-iy te nemenwel
ke spoedig de zaak deden veranderenwant in ze» weken
tijd» genoot de jonge jufvrouw de beste gezondheid, na
dat alle andere middelen te vergeefs waren gebruikt.
I)ezc pillen zijn een uitmuntend nuddel voor jonge meis
jes op zekere leeftijd.
Door het vermeerderd debiet zijn de prijzen als volgt
Doosjes Pillen a ƒ0,80, f\ ,85, ƒ3.00, ƒ6.75. ƒ13.50, ƒ20,50.
Potjes Zalf a /0,80. ƒ1,85, ƒ3,00, ƒ7.05, ƒ13.85, ƒ20,95.
Zijn op franco aanvragen a contant te bekomen bij
L. J. GROOTKNDORST, te Utrechthij G. C. T.
tab i>b ROEMER tc Amersfoortcn hij J. STRAAT-
MAN, hoofd-Depót houder te 'sltosch. alsmede te
Londen Strand 244 cn tc New- York80 Maiden-
Lane, HOLLO IPA Y'S ÉTABLISSEMENTEN.
Gedrukt ter Boek- en Couraut-Ürukkery van
A. II. van CLEEFF, te Amersfoort
