COUR A UT,
VSv
3684'
van DIKGSDAC,
S Februari) J8S7.
l)it Blad verschijnt tweemaal in de weck des Dingsdags cn Vrijdags. De Prija van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertcr';ënvan I tot 6 regels W
Cents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zcgelrcgt. Afzonderlijke nummers, ƒ0,10. Brieven francoBesteUiuaflci bij den Uitgever-Redacteur A. U. van CUeflf,
te Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Direclcuren in het Rijk.
De droogmaking van de Zuider Zee.
Nijverheid en publieke werken.
De Staata—Courant.
Aan de droogmaking van de Zuider Zee valt
voor als nog niet te denken, niet zoo zeer omdat
zij onmogelyk als wel omdat zjj onraadzaam is.
De Zuider Zee is niet gemaakt maar ontslaan.
Z\\ was, voor dat de Rijnmond bjj Katwijk ver
zandde, een meer met eene uitwatering of uitkroo-
ning naar liet Vlie. De bedoelde verzanding verdrie
dubbelde bet water, hetwelk zich nu in het meer
Flevo moest ontlasten. Daar kwam nog bij het
stelsel van inpolderingdat zoowel ten oosten als
ten westen van dut meer allengs in praktijk werd
gebragt. Het gevolg van bet een en ander was,
dat het meer Flevo al de wateren, die bet nu wer
den toegevoerd, binnen zijnen boezem niet langer
kon bevatten.
De moorachtige gronden, die, bet zoowel ten
noord-oosten als ten noord-westen omzoomden
zag men voor de kracht vun bel water bezwijken
en de Zuider Zee ontstond.
De vraag is: zotide men thans de Zuider Zee
kunnen missen? NVjj antwoorden neen. Wij achten
de Zuider Zee even noodzakelijk, als de Mem, de
Vecht, de Rijn en de U.ssel noodzakelijk zijnja
als noodzakelijk is het Hollandse!) Diep. Noord-
Holland, Friesland, Drenthe, Overijssel, Gelderland
en Utrecht hellen allen af naar de Zuider Zee
henen. De Zuider Zee is voor al die provinciën de
waterkom, de waterlozing. Deuk aan liet Loopcn,
aan de Kuinder, aan het Zwarte Water, aan den
IJsscl, aan den Eem, de Vecht, den Ainstcl;
denk aan het Sparen, aan den Zaanstroorn, aan
al de Noord-llollandsche waterschappen en uitwa-
terende sluizen. Oulzelteiid groot is de massa wa
ter, dat de Zuider Zee dag en nacht in haren
thans ruimen boezem outvaugt.
Verbeeld u, de Zuider Zee was droog gemaakt.
Verheeld u, in plaats van dien ruimen boezem
betrekkelijk naauwe kanalen. De natuur laat zich
niet dwingen. Men denkc aan het ontslaan van dc
Zuider Zee, men denke aan het ontstaan van den
Uicscliliosch. In een land als het onze kan mcu
thans de Zuider Zee als bergplaats, voor het op
te malen, zoowel als voor het alstrooincndc water
niet missen. Wil men hetgeen thans land is, niet
in plassen of moerassen zien herschapendan
inoel men voor als nog de Zuider Zee laten voor
hetgeen zjj is.
Iets anders is het evenwelland aan te winnen
in die zee. Dat kan zonder nadeel geschieden. De
ondervinding zoowel als dc natuur van dc zaak
heelt zulks geleerd. De boezem vau de Zuider Zee
is hier en daar ruimer dan uoodig is. Overal waar
dat het geval is, is betrekkelijk weinig stroom en
waar weinig stroom is, verhoogt zich de bodem
door de klcistoflcnwelke het rivierwater van bo
ven uit land meêvoert. Van daar de droogten,
van daar de zand- en kicibnnkcn, zoowel aan dc
Oostelijke, als aan de Westelijke kusten en dat
vooral daar waar die kusten bnglig zijnen boezems
vormen, zoo als westelijk lussohen Edam en Hoorn
en oostelijk tusschcn lliudeloopcn en Workum.
Er is reeds veel ingedijkt, vooral aan den uithoek
van Noord-Holland, zoo als de Zijpc, dc Wierin-
gorwaardhet Kijerland, de Waard en Groetpolder
enz. enz., maar er kan nog veel ingedjjkt worden,
zoowel aan .de Friesche, als aan de Noord-Hol-
landsche kust.
Er kan nog veel land worden aangewonnen. Ook
<le zoogenaamde Goud Zee tusschcn Marken cu
Monnikendam zoude in vruchtbaar land kunnen
worden herschapen. Vooral aan de Gelderscbe kust,
waar bijna elke eb op vele plaatsen den bodem
van de zee doet zien, zouden indijkingen inct hoop
op goed gevolg te ondernemen zjju. Doch geheel de
Zuider Zee in land te herschapen zoude eene dwaas
heid zijn met geene pen lo beschrijven.
Wj) belmoren tot hen, dio het wonsoheljjk ach
ten dal er nog een ministeritiel departement
worde opgcrigt, n. I. een departement voor Mijver-
heul ru publieke werken en dat aan het hoofd van
het bedoelde departement oen man worde geplaatst
als dr. 0. Simons. Er is nog zoo veol te doen.
Kr is nog zoo veel voorlichting noodig. Laat loob
bol Gouvernement niet zjjue talrijke ingenieurs de
natie voorlichten. Laat het Gouvernement zich tot
dut einde bedienen van de Staats-Couranteen
van de thans minst gelezen bladen. Wal zou die
Staals-Courantop het gebied van onto nationale
industrie zich bewegende, geen licht kunnen ver
spreiden!
vywvwvwvwvv
De Utrechtache als Provinciale Courant.
Als Provinciale Courant is onze UtreehLsrhe be
neden nul. Niets behelst zjj wat voor onze provin
cie belangrijk is. Onze provincie heeft zoowel nog
Uitgestrekte heidegronden als uitgestrekte veenplas-
sen; vele van die heidegronden konden in cultuur
cu vele van die vecnplassen in vruchtbaar land
worden herschapen. Niet alleen de nationale, maar
ook de provinciale rijkdom zoude aanmerkelijk ver
meerderen bijaldien zulks geschieden mogt. Waar
om brengt zjj zulke zaken bjjna nooit ter sprake?
Zjj wil, gelyk zij zegt het orgaan zjja «van het
juiste midden;* welnu, dat zij bet dan bcproeve
om de aandacht barer lezers af te leiden van de
binnenlandsche politiek, waarvan zij toch weinig
of geen kennis toont te hebben, door ze als bij
uitsluiting te vestigen op onze provinciale belangen.
Mjjne lleereu van de Utrccktsclie Provinciale Cou
rant. gjj zult u in plaats van belagcbclijk verdien
stelijk maken, bijaldien gjj die belangen ter sprake
brengt. Wij bidden u, maakt er u mede bekend,
stelt u met deskundigen in betrekking, rigt u tot
die hoogte, loont te weteu wal cr van dien aard
gaande is en verdiept u voortaan niet meer in
politieke bespiegelingen, die u, homuncionesblijk
baar het hoofd doen duizelen.
Dwalen.
Ofschoon in de laatste tijden de Utreehtsche Pro
vinciale en Stads Courant in hare vledermuizen-
polemiek herhaaldelijk door ons ontleed werd
geeft zij niettemin zoo vele bewijzen van onkunde
en karaktcloosheiddat rnen een wakend oog op
haar dient te houden, opdat ligtgcloovige en een
voudige incnschcn niet door hare verdraaiingen
en huichelarijen bedrogen worden.
Zij meent al meer en meer de zijde der libera
len? en Ullramontanen te moeten kiezen, omdat
zij (vermoedelijk) begrijpt haar debiet uit te breiden
en meer algemeen te worden. Zy is bevreesd voor
het kwetsen van gevoelens en ofschoon zij het ge
voelen der echte protestanten aanrandt, zoo maken
deze immers eene «kleine» partij uit, waar zij
niet veel aan verliezen zou. Een ieder zyne eigene
opinie hoewel de Utr. Prov. en St. Cl. de hare door
de herhaling harer denkbeelden aan een ieder als
opdringen wil en ijverig keuvelt om zoo mogclyk
een elk do oogen te openen, of, in slaap te keuve
len. Hoe het zijhet kan niets anders of zy is in
den dommel of zij «ijlt» zoo als het Hesidentie-Blad
zegt. Daarom wordt het tyd dal er eene nieuwe
Utrechtse/ie Courant geboren wordt, want men heeft
hel steeds gemunt op de zoogenaamde Utreehtsche
fractie en zie, het Utrechtscli orgaan is altijd «al
lief wat er aan is» en «menscheu behagende.»
Zij gevoelt en gelooft niet wat zij zegt, want zy
kan het niet gevoelen of geloovcn.
Zjj keuvelt van liefde en verdraagzaamheid en
weet dat zij met nu? eenheid die zij oogenblikkc-
lijk voorstaat, eenzelvigheid, gcune verbroedering
kan kweekon; zij weet, althans dat kan zij weten,
dat al begunstigen de Ullramontanen haar nu, al
wordt zy door dc Tijd gccourtisecrd en al maakt
zij nog zulke buigingen en wendingen by de dik
werf onzachte cnlilatïcs van de Tijd, bij wien zoo
als het oude Hollandsche spreekwoord zegt: nu en
dan de baaije rok inoet uitkomenèu de Tijd
èu de Ultramoutuncn, haar toch vyandig hlyven
en ook haren ondergang zoeken; zy weet dat die
éénheid en verdraagzaamheid slechts ééne eenheid
slechts ééue verdraagzaamheid kent, t. w. éénheid
in geloof (liet hare) éénheid in verdraagzuuinlicid
(omtrent hare eigene gelonfsledou.)
Bovendien weet zjjalthans zjj kan het weten
dat het Ultramoulaunsclie karakter anti-nationaal
is en dut der vaderen erf, vrijgevochten van hel
juk van vorsten- eti priesterdwingelandijin Europa
onder de I'rotestantsche landen gesteld wordt.
Dit kan zy weten en toch verkracht zjj die we-
teuscbaj), als ging ook zjj reeds gehukt ouder deu
invloed der Hierarchic, als oulving ook zjj hare
bevelen vun boven do bergen.
Maar neen! dal is liet niet. Dat mug liet immers
niet wezen, dat do Ulr. Prov. en St, CL dien
toon doet aanslaan!
'tls een zuiver en onbevlekt,» con aan dc
waarheid getoetst' beginsel dat haar met de ver-
draugzameu? vereend. Met die verdraag/urnen na
melijk, die altijd, hoc verdraagzaam dan ook,
tegen de «onverdraagzame» Utreehtsche fractie
tv velde trekt cn uiterst verdraagzaamallo mid
delen aanwendt, om zoo verdraagzaam mogelijk
boos muur verdraagzaam boos to worden.
Docb wio zonde iemand of welke partij ook
hard vullen omdat die tucht naar meerderheid,
uaar bccrscbcu haar bezielt?
Elk meent zyn uil een valk te zijn en welken
toon men ook aanslaat, onder (welken vorm men
zjjn eigen maaksel wil uitventen, of men krait
geljjk een raar of lluit als de vinkieder toch meent
dut liy rctjt heeft en het fraaist van alles is nog,
dat men zich dan wil doen kennen als degene die
het zoo wel met Koning en Vaderland meent.
Dwalen is echter menschclyk, dat was zoo en zaï
altyd zoo blijven. De Ulr. Prov. en SI. Cl. kan ook
dwalen; kan dwalen! Doet zü het? Wee dengene
die dit toestemmend beantwoordt Zy heeft by den
eersten blik op dit ons artikel dc tuchtroede reeds
in de pekel gelegd cn komt die er uit om te
tuchtigen, dan.... Maar neen! Zjj is gematigd cn
bezigt geene straal («1. i. Fakkel) taal.
Zjj is beschaafd in spijt dat zy zoo vaak geschaafd
wordt. Zy beoordeelt in spijt dat de publieke opi
nie haar veroordeelt. Zy wikkelt hare galnoten in
stofgoud en biedt ze zoo verdraagzaam mogelijk
aan. ZjjMaar neen! Wij willen haar niet boos
maken. Zjj behoort tot dc pajrlijlooientot de kun-
diijsten van den lande
O tyden! 0 zeden! Hult u in rouw cn in asch,
inwoners der Provincie Utrecht, der Stad Utrecht!
De «onbevlekte» de «gematigde» dc «partyloozc»
kan dwalen, is aan het dwalen
Treurt! Utrechtenaars, treurt! Z(jdwaalt.
KENNISGEVING.
Di BURGEMEESTER vak AMERSFOORT
Gezien art. 7 der wet van den 4 Julij 1850 (Staatsblad
No. 37) regelende het kiesregt.
Noouigt dc inwoner» dezer Gemeente uit. on, zoo zij
cider» in dc Rijk» directa belastingen zijn aangeslagen,
daarvan voor don 15 l'cbruarij aanslaande te doen blijken
door overlegging van de annslagbillctteii ter Plaatselijke
Secretarie, waartoe bun, uitgezonderd de in te vallen
Zondagen, dageliikich van 10 tot I nnr, de gelegenheid
zal zijn opengesteld.
Amersfoortden 30 Janna rij 1857.
De Rnrgtmettier voorn.,
A. G. WIJERS.
BINNENLAND,
AMERSFOORT, 2 February.
Z. M. heeft benoemd tot ridders van de orde
van den Ned. Leeuw, Mr. N. S. van Meurs, burgom.
van lieerde, cn Jhr, Mr. C. E. J. F. van Nispen
van Pannerden, burgem. van Zevenaar, tot burg.
van Adorp J. Witkop van Rnjjen; tot adspir.-iug.
voor het stoomwezen, S. L. Kempen.
Voor ecnigc dagen geleden zjjn liy Amers
foort vlugtige spoorweg-opmetingen gedaan.
Uit Capelle (Langstraat) schrijft men het
volgende:
Van wege eene Belgische Maatschappij houdt
men zich te Tilburg onledig met het maken van
een plan voor eene spoorwcglinie van Turnhout
over Tilburg op Gorinchcm, Vianen en Utrecht,
tot het aanleggen waarvan, nnar men verneemt,
eerstdaags de concessie ann de beide gouverne
menten zal worden aangevraagd. Bereids moeten
bij sommige gemeentebesturen reeds aanvragen
geschied zyn, oin opmetitigcn te houden.»
Dc wed. J. Middendorpgeb. Kokop den
2 Fcbr. 17ÜÖ in Overijssel geboren, viert heden
(2 Febr.) haren Honderd-en-eersten verjaardag met
hare beide dochterswaarvan de eene 67 jaren
en gebrekkelijkde andere fl'J jaren en weduwe
is. De hoogbejaarde vrouw alhoewel zwak, is door
Gods zegen nog gezond van harte.
De bdPbchte Verger, welke onlangs Mgr. Si-
bour vermoord heeft, is den 80 Jan. geguilloti
neerd. Deze man, die niet terugdeinsde voor zjjne
misdaad, sidderde in het aangezigt van den dood.
Den vorigen dag werd zyne cassatie verworpen;
ook het verzoek om gratie werd gewezen van do
hand, en dadelijk de bevelen gegevenom de straf
aan hem te voltrekken.
Dezer dagen werd A. Valk, »(jde- en stoflon-
rcrwer aan het Schuitctuiiepontijdig in zjjnon
slaap gestoord door het schreden van een zijner
kinderen. Wakker geworden, ontdekte hij met ont
zetting dat cr brand was, en wel in zoo hevige
mate. dut vrouw en kinderen half gekleed op de
straat moesten vlugtcn, waar zy door do huren
bereidwillig werden opgenomen. Spoedig waren do
spuiten op de plaats des ongevals en mogt men
door vereende pogingen cr in slagen dsn brand ia
zooverre te stuiten, dat lij) zich alleen tot do ach
terwoning bepaalde, waaruit men evenwel bijna
niets heen kunnen redden, en zich niet naar do
voorkamer' heelt uitgestrekt. Ook aan de belenden
de woningen is weinig schade toegebragt De oor
zaak van den brand is onbekend, do behuizing en
het mobilair zijn tegen brandschade verzekerd,
