CODRA
ran DIA GS DAG,
dO February d857.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de weekdes Dingsdags en Vrijdags. De Prijs van het Abonnement is /T,50 in de 3 maanden. Van Ad verten tienvan 1 tot 6 regels 60
Cents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummert, f0,10. Brieven franco. Bestellingen bij den Uitgever-Redacteur A. U. van CUeff,
te Amersfoort, soomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren in het Rijk.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER e* WETHOUDERS deb GEMEENTB
AMERSFOORT,
Gezien erne aanschrijving van Herren Gedeputeerde Sta
ten der Provincie Utrecht, in dato 16 Julij 1644, (Pro
vinciaal blad No. 53.)
Herinneren de Ingezetenen, op uitdrukkelijk goedvinden
van Zijne Majesteit, aan de bepalingen der Wet van 1
Maart 1815 No. 18, (Staatsblad No. 21) houdende voor
schriften ter viering der dagen aan de openbare Christelijke
Godsdienst toegewijd zijnde van den volgenden inhoud:
If'ij WILLEMbij de gratie GODS, Prill te van Oranje-
IVassuuSouverein forst der Verëènigde Nederlanden
Aan alle de genen die deze zullen zien of booren lezen
salut'. doen '.c weten:
Alzoo wij in overweging genomen hebben de noodzake
lijkheid omop het voetspoor onzer godsdienstige voorva
deren die daarop steeds den hoogstcn prijs steldende
pligtmaligc viering van den dag des Ileeren en andere
uagen. de openbare christelijke godsdienst toegewijd, door
eenparige, voor de gehcele uitgestrektheid der Vcreenigde
Nederlanden algemeen werkende, maatregelen te verze
keren.
Zoo is het, dat wij, den Raad van State gehoord en
niet gemeen overleg der Stalen-Generaal dezer landen,
hebben goedgevonden en verstaan, gelijk wij goedvinden
en vei staan bij deze:
1. Dat op zondagen en op zoodanige godsdienstige feest
dagen als door de kerkgenootschappen van de christelijke
godsdienst dezer lande algemeen erkend en gevierd worden
niet alleen geene keroeiishezighed.il zullen mogen verrigt
worden, welke de godsdienst zouden kunnen storen, maar
dat in het algemeen geene openbare arbeid zal mogen
plaats hebben dan ingeval van noodzakelijkheidals wan
neer de plaatselijke regering daartoe schrift-lijk toestem
ming zal geven.
2. Dat op deze dagen met uitzondering van geringe
eetwaren, geene koopwaren hoegenaamd op markten, stra
ten. of openbare plaatsen, zullen mogen worden uitgestald
of verkocht, en dat kooplieden en wiul-iiers hunne waren
niet zullen mogen uitstallen noch met openc deuren ver
knopen
3. Dat gedurendrn den tijd voor de openbare godsdienst
oefening bestemdde deuren der herbergen en andere
plaatsen, alwaar drank verkocht wordt, voor zoo verre
dezelve binnen den besloten kring der geitouwen liggende
zijn zullen gesloten zijnen dat ookgedurende dien
zelfden tijd, geenerharide spelen, hetzij kolven, balslaan
of dergelijke mogen plaats hebben.
4. Dat geene openbare vermakelijkheden zoo als schouw
burgen publieke danspartijenconcerten en harddrave
rijen. op de zondagen cn algemeeue feestdagen zullen ge
doogd worden; zullende het aau de plaatselijke besturen
worden vrijgelaten, hieromtrent cenc uitzondering toe te
staan, mits niet dan na het volkomen eindigen van ulle
godsd i en stoelen i ugen
5. Dat dc plaat: elijke policic zorg zal dragen, ten einde
alle hinderlijke bewegingen en gerucht in de nabijheid
der gebouwen tot de openbare ceredienst bestemd, en in
het algemeen alleswat dezelve zoude kunnen hinderlijk
zijn, voor te komen of te doen ophouden.
6. Dat de overtredingen tegen de bepalingen van dit
besluit naar gelang van personen cn omstandighedenzul
len gestraft worden nul eene boete van niet hooger dan
vijf en twintig guldens of met cenc gevangenis van niet
langer dan drie dagen voor dc overtreders, die builen
staat niogtcn zijn deze boete te betalen.
7. Dal, bij eene tweede overtreding, dc boete of straf
zal verdubbeld wordencn wijders alle dc te koop gelegde
of uitgestalde goederen verbeurd verklaard en de herber
gen ol andere publieke plaatsen voor eene maand gesloten.
En dat door deze algemeenc verordeningenalle daar
mede niet overeenkomstige provinciale of plaatselijke regle
menten en iorigtingen zullen worden gehouden voor ver
vallen.
Lasten cn hevelen dat deze in het staatsblad zal worden
geïnsereerd en dut ecu genoegzaam getal exemplaren ge
drukt en aan de Staten in dc onderscheidene Provinciën
of Landschappen, ingevolge art. 86 der grondwet, ter
uitvoering zal worden gezonden, niet lust om dezelve al-
omiuc te doen publiceren cn aHigereucn van de predik
stoel der onderscheidene scbristclijkc kerkgenootschappen
te doen uHezcn.
Lasten en bevelen voorts dat onze ministeriële departe
menten en andere autoriteiten, justicieren en oilicicrcn,
wien zulks aangaat, aan dc nuauwkcurigc uitvoering de
hand zullen houdenzonder ecnige conuivcutie of dissi
mulatie.
Gegeven in 's Gravcnkageden lslen jMaart des jaars
1815. het Tweede van onze Regering.
(Get.) WILLEM.
Ter ordonnantie van Zijne Koninklijke Hoogheid,
Gel.) A. R. Kalk.
Burgemeester cn Wethouders vertrouwendat dc Inge
zetenen dezer stad en v rijheiddoor eene stipte nakoming
der bovenstaande bepalingen, aan dc heilzame bedoelingen
van Zijne Majesteit zulb-n voldoen, en daardoor zullen
medewerken tot bewaring van dien Godsdicnsligcn zin,
door welke ons vaderland zich ten allen tijde heelt onder
scheiden.
Amersfoort, den 4 Fcbruarij 1857.
Burgemeester en Wethouders voorud.
A. G. WIJERS.
De Secretaris,
W. L. SCUELTLS.
vwwwwwimivi
Schouwburg te Amersfoort, in Amicitia,
ONDER DIRECTIE VAN DEN BEER
J. J. 8 T O E T E.
Ex-Eerste Komiek van den Stads-Schouwburg te Austebdam.
Amersfoort verandert niet!
Dezelfde lust en neiging om kunstgenot en le
vensvreugde te genieten, .is aldaar in alle jaarge
tijden. zoowel als in de kermisdagen, aan de orde.
Zouden wij dan terug blijven, boe beperkt onze
plaatsruimte ook zij, met te gewagen van de
luistcrijke tooneclvoorstellingdie in Amicitia, op
Woensdag den 28 Januarij heeft plaats gevonden
Dat ware slecht overeecn te brengen met de on
dervinding, die onze stadgenootcn hebben opge
daan van het eigenaardige, dat hun in onzeOclo-
ber-recensie zoo frappant voorkwam.
Ofschoon men ons daar niet mogt zien, ver
moedde men weldat wij deze gelegenheid niet
zouden laten voorbijgaan, oin vernieuwde kennis
met onze parodie-kunstenaars ran October te ma
ken, al ware het inaar otn de zoete berinnering
aan onze toenmalige kermisbril-beschouwing her
nieuwd voor den geest te roepen.
Amicitia blonk weder met die pracht, waarvan
wy vroeger de onopgesmukte beschrijving gaven,
liet eerste parterre (in kermis-tenten iste rang)
was tamelijk goed bezet, voornamelijk door de
voornamen dezer stad. Dat deed ons genoegen,
want tegenwoordig wedijvert de noblesse parvenue
met de noblesse pur sang, om haar gevoel voor
de edele tooneelspeelkunst ten loon te spreiden.
In deze stad weet men tc regt de kostbare dia
mant in het onoogelijke hulsel te ontdekken. Zoo
was dan ook «Ie aandacht mitiiler op de uitvoerders
(die, als te Amsterdam, lang geacteerd hebbende,
genoeg hekend zijn) dan wel op de uitvoering ge
vestigd. Eu geen wonder! Die uitvoering was boven
allen lof van die tooneehninnaren verheven.
Zta personen van beiderlei sekse vormden het
personeel; in Amersfoort let men meer op de
kwaliteit dan op de kwantiteit, zoodat de 7de acteur
die in het laatste stuk voor Meijer spelen moest,
maar achter de schermen bleef, terwijl de getit-
telde actrice met «Ie rol van Julie belast een on
doordringbaar incognito behield.
liet eerste stukje. Mijne Yrnuw en mijne Para-
plnie, deed ook dadelijk het gewone effectdat
van deze tooncelkunslcuaars te verwachten was.
Alexander Dumas zoude er zijn eigen werk niet
meer in herkend hebheuwant het werd met eene
Fransche vlugheid afgespeeld, die Hollanders zich
hoogst zelden eigen kunnen maken. Dat het en
semble niets te wenschen overliet, werd, naar
men zegt, zelfs bevestigd door een respectabel
Nijkcrkervecti-bewoner, die, in zijne voorvaderlijke
equipage, expressclijk ter bijwoning der tooneel
voorstelling overgekomen was. Deze, hoewel zich
niets als erkende autoriteit aanmatigende, maakte
de opmerking, dat de vijf verlooners van het stuk.
(waarvan drie tot ééne familie behoorden), eene
zeldzame alphabetische gelijkluidendheid daarstel-
den.
Het tweede stuk, de Baron en de Huisknecht,
kon er goed doo;- en gaf ook genoegen, vooral
omdat de aristocratiezij moge geluslreerd of <jc-
i I lust r eer d zijn, altijd gaarne, al is het maar op
de plankenin hare gewoonten en eigenaardigheden
eene afspiegeling zieL Ook op de costumes viel
niets aan te merken; wij w< niet, wie dc Ic-
verancie daarvan heeft, en Amersfoort leidt
het onderzoek te ver, hoe het met leveranciëu
toegaat.
De geestdrift der tocsch' uwers steeg ten top,
hij het kluchtspel het lei ml dixule Snijder spaar.
Heeds kort nadut de gordijn opgehaald was, kon
men verwachten, wat daarvan, al spelende en
zingende, gemaakt zoti worden. Minder gestreng
omtrent den zang willende zijn. wogen wij ons
niet ontveinzen, dat de liedjes, waarmede de klucht
aanving, in kieschheid van taal, in hunne soort,
niets te wenschen zouden overlaten. Trouwens dit
werd ook in dien zin door alle chaperons begre
pen, want de aandacht bleef, tot bet einde toe,
daarop gespannen en indien wij met ons ongewa-
pend oog goed gezien hebben, bleven alle Ileeren
en Dames de voorstelling tot het einde toe bijwo
nen. Dc lioofclarlistc in dal kluchtspel muntte uit
door hare lieve tafel-evolutiën. Voor lezers, die
deze klucht niet kennen, geven wij de explicatie,
dat «leze charmante prima donna een keer of wat
boven op eene tafel ging liggen zo» vlug en ge-
routineerd, alsof zy hare tooneel-opvoeding aau
I'Ambigu, te Parys, genoten ha«l. Onze bovenge
melde Veenbewoner vond zulks, naar wij verne
men, buitengemeen testhetisch. Zy sprong op en
van de tafel, alsof het maar niets was, leuciude
telken reize haar man voor doode te laten spelen*
door hem te omwikkelenhetgeen hy haar weder
bij beurte deed. De klucht werd bovenmate geap
plaudisseerd volgens de uitdrukking van een der
toeschouwers, tot bis toe, waarmede de spelers
zeker in hun schik zullen geweest zyn en dat zij
ongetwijfeld, als pleitende voor den kunstsmaak
der toejuichers, zullen beschouwen.
Zoo waren dan de kunstminnende Ingezetenen
dezer stad weder in de gelegenheideenen genot
vol jn avond door te brengen. Waar de kunst zóó
erkend wordtzal door daden de erkenning van
verlichtingvoorlichting en vooruitgang niet op zich
laten wachten.
Wij welen dat zoo goed
BINNENLAND,
AMERSFOORT, 9 Februarij.
Uit Raarn wordt ons het volgende berigt ge
zonden
Als een voorbeeld van buitengewone vruchtbaar
heid dient gemeld te worden, dat den 6 Febr.,
bij J. Kroon op Nederhorst den Berg. eene koe,
wegende ongeveer 500 Halve N'ederl. 8, na eena
arbeiu van 2i uren. is verlost van vijf kalveren.
Een zeer ongelukkig voorval heeft op den
2 Febr. te Kruisland plaats gehad. Op den 31 sten
Jan. jl. had zekere Gerardus llartmans ondertrouw
gedaan en om zijne vrienden te onthalen, had hy,
twee llesschen brandewijn opgedaan en in een kastje
in eenen werkwinkel geborgen; in datzelfde kastje
stond ook eene flesch met een weinig vitriool. De
vader, Cornelis Hartmans, oud 72 jaren, den 2den
dezer uit de kerk komende en koud zijnde, ging
naar den werkwinkel en natn uit eene der llesschen
denkende het brandewijn zoude zijn, een slok en
had het ongeluk de vitrioolflesch te vatten, zoo
dat hij ten gevolge daarvan onder de hevigste pij
nen in den namiddag, niettegenstaande aangebragte
geneeskundige hulpis overleden.
Als een bewijs dat het bijgeloof in deze eeuw
nog niet uit de wereld is, diene liet volgende:
Dinsdag 27 Januarij jl. stond voor het Kanton-
geregt te Hoorn teregt, zekere G. K. beschuldigd
van Waarzeggerij door middel van Kaartleggen.
Deze vrouw die als kaartlegster bekend stond, had
aan iemand eenige voorspellingen gedaan omtrent
een gepleegdcn diefstal van schapen, hetgeen de
aandacht der policie tot zich trok, waarvan het
gevolg was, dat door den lieer Commissaris van
Policie een proces-verbaal werd opgemaakt wegens
een ongeoorloofd beroep, dat zij, zoo het schijnt,
sedert jaren heeft uitgeoefend en nog al bijgeloo-
vigeu heeft gevonden die haar kwamen raadple
gen.
De Heer Perk, te 'sGravenhagc, heeft by
eene proeve eener verordening op het bier, een
ontwerp bekend gemaakt voor de oprigting eener
stooui-bierbrouwerijter vervaardiging van beijersch
en andere gezochte bierenmet welke mennaar
zijn inzienmet de Engelschen zou kunnen mede
dingen, indien de wet veroorloofde hunne wyze
van werken te volgen.
Onlangs had te Schoonoord het volgende
ongeluk plaats. Eenige personen waren bezig met
bet booren van een gat in eenen zwareu steen,
ten einde dien daarnadoor middel van buskruid
te laten springen. Ouder het booren echter springt
onverwachts de steen uil elkander en kwetst twee
personenden eenen aan de hand en den ander
aan liet hoofd en oog. Men vreest dat de hand
zal moeten worden afgezet, doch hoopt op het be
houd van het gekwetste oog.
ii i
Raadsvergadering der gemeente Amersfoort, op
Diugstlag, den 10 Februarij 1837, des namiddags
tou één ure.
Puste* va* Behandeling
1. Ontwcrp-adres aau dc Tweede Kamer der Staten-
Gcneraal, betrekkelijk het ontwerp van wet der belas
ting op het gedistilleerd.
2. Nota van bedenkingen van het Ministerie van Bin-
ncnlandschc /.akenop dc voordrrgten tot beding eener
belasting op bet gedistdleerd en geslagt.
3. Rekwest van G. 11. Willems* alhier, betrekkelijk de
gasverlichting-
4. Rekwest van de Wed. Si-engus. om verplaatsing
van de vaalten straat-vuilnis.
Een proces over huwelijks-beloften.
Een zeer belangrijk proces in Frankrijk, dat dezer da
gen beslist is. heelt Je algomeene aandacht gelrokken,
zelfs ia dc hoogste kringen der maatschappij. Hel betreft
eene huwelijks-aangelegenheidwaarvan de nadere om
standigheden ongeveer op het volgende nederkomen. Mme
A.de klaagster, en de Heer 1)., de beklaagde, Ix-hoorrn
beide tol dc hoogste militaire kringenwaardoor het op-