AMERSFOORTSCHE
Tan VRIJDAG,
20 Maart d857.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de week des Dingsdags en Vrijdagt. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentiënvan 1 tot 6 regels W
Gents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummert, ƒ0,10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. B. non Get ff,
te Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren in het Rijk.
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER es WETHOUDERS des GEMEENTE
AMERSFOORT,
Brengen ter kennis van de belanghebbendendat de
Lijsten, aanwijzende de Personen in deze Gemeente, die
bevoegd zijn tol het kiezen van Leden voor de Tweede
Kamer der Staten-Generaalde Provinciale Staten en den
Gemeenteraad, zijn vastgesteld, en benevens die, behel
zende de namen der Personenwelke ingevolge Art. 35
der Wet van den 4 Julij 1850, (Staatsblad No. 37), van
gemelde lijsten zijn geschrapt, op heden aan de Wang
zijn aangeplakten dat voorts dezelve gedurende veertien
dagen van heden af gerekend, (de in te vallen Zondagen
uitgezonderd), dagelijks van 10 tot 1 ure. op dc Secre
tarie dezer Gemeente voor een ieder ter inzage zullen
liggen.
Amersfoortden 16 Maart 1857.
Burgemeester en Wethouders voornd.
A. G. WIJERS.
De Secretaris
W. L. SCI1ELTUS.
De BURGEMEESTER dek GEMEENTE AMERSFOORT,
Brengt ter kennis der Ingezetenendat het door den
Heer Commissaris des Konings executoir verklaarde Collier
voor de belasting op het patentregt (3 Kwartaal) in deze
Gemeente, dienst 1856 1857. aan den lieer Ontvanger
der Directe Belastingen is ter hand gesteld aan wicn
ieder verpligt is zijnen aanslag, op den hij dc Wet be
paalden voet, te voldoen.
Gedaan cn op de gewone plaatsen aangeplakt te Amers
foort, den 16 Maart 1857.
De Burgemeester roornd.
A. G. WIJERS.
BINNENLAND,
AMERSFOORT, VJ Maart.
Naar tvjj vernemen is men thans met de zaak
der gaz-verliehliug te Winschoten zoo verre gevor
derd, dat reeds in den aanstaanden herfst die ver
lichting zal kunnen plaats vinden. De ondernemers
moeten althans op zich genomen hebben alsdan het
gaz aan de gemeente voor de straatverlichting te
leveren. Blijkens de voor cenigeti tijd rondgezon
dene circulaire zal de kubieke Ned. el gaz worden
geleverd tegen 211 cent.
De Kerkelijke Courant meldtdat de nadere
bijeenkomst ter vestiging eencr ïNed. l'rotestanlsche
Unie zal gehouden worden te Utrecht, op Douder-
dag tien ïfiden April.
Eene patrouille te Harderwijk de ronde doende
tot opsporing van deserteurs en daartoe alle verdachte
huizen inspecterende, trad ook de woning binnen
van zekeren kroeghouder P. Suurdceg bijgenaamd
Kikvorst.
Natuurlijk was naar gewoonte bare eerste vraag
of er ook militairen in die woning gehuisvest wa
ren doch even natuurlijk volgde op die vraag een
ontkennend antwoord.
De patrouille echter vond liet iu hare liooge wijs
heid niet geraden, zich met dat beslissend ant
woord tevreden te stellen, en alle burgerlijke be
leefdheid vergetende doorsnuffelde zij ongevraagd
de geheele woning van boven tot beneden, doch
ongelukkig zag of ondekte zy niets dat zelfs geleek
naar de schaduw van cencn deserteur, toen de
Sergeant Rop de heerlijke gedachte kwam
de kuischc, onschuldige bedstede te doorsnuHelen
en daarvoor zijne sabel gebruikte waarmede hij
zeer koelbloedig door de naden der beddenlagcn
stak.
Eeu wel aangebragte sabelstcek verraadde ter
stond de aanwezigheid van gevoelige creaturen en
ja wel! daar kwamen onze goede deserteurs, twee
in getal, voor den dag; eén van ben had vier,
de ander twee dagen aldaar in kwartier gelegen,
beiden hadden hun handgeld ontvangenen wacht
ten slechts op eenc gunstige gelegenheid om te
ontsnappen.
De meer genoemde kroeghouder is van daar naar
naar Arnhem vertrokken om der overheid reken
schap en verantwoordiug zijner meuschlievende
daad over te leggen.
Daarbij wordt vernomendat een van bo
vengenoemde deserteurs op nieuw te Rotterdam
heeft willen onisnap|>cn, echter gevat is en weldra
op nieuw te Harderwijk zal worden binnengebragt.
Op daartoe ingediend rekwest is door Z. M.
den Koning, hij besluit van 13 dezer, aan Maria
van Leijcn, huisvrouw van Jan Schaap, laatst ge
woond hebbende te Wageningengratie verleend
van de doodstraf, waartoe zy, by arrest van het
provinciaal geregtsbof iu Gelderland, ter zake van
vergiftiging, was veroordeeld, en die straf ver
wisseld in eene tuchthuisstraf van twintig jaren.
Men schrijft uit Zwolle het volgende:
«Het schijnt wel, dat onze naburen de schoon
ste vruchten voor handel en nijverheid op onzen
vaderlandschen bodem hoe langer hoe meer moe
ten plukken. Niet genoeg dat wij den belangrijken
uit- en doorvoer reeds jaar en dag verloren heb
ben, moeten wij het daarenboven lijdelijk aanzien,
dat rondom ons als het ware een cordor van
spoorwegen getrokken wordt, gelijk tbans met
België, Pruisen èn Hannover het geval is, die
weder in aanraking zijn met het hart van Europa
ja, in welks net wij naauwelyks worden opgemerkt
met de Hollaudsche en Rijnspoorwegenwelke alleen
bestemd schijnen, om de handelssteden Amster
dam en Rotterdam, door onze koloniale markten,
iu aanraking met het Tolverbond te brengen. Maar
Noord-Nederland is ook eene rijke kolonie door
eigengeërfden bewoond, rijk in voortbrengend ver
mogen, doch het wordt inderdaad verwaarloosd,
veel te lang verstoken gehouden van de versnelde
middelen der gemeenschap. Zij kan noch in het
fabriekwezen, noch in den landbouw op den duur
eene concurentie volhouden. Daarom wordt het
verlaugen meer en meer vurig in dat noord-oosie-
lijk deel des vaderlands, dat bet gouvernement
aan het goochelspel der aanvragers van concessiën
voor spoorwegen een einde makewelker doel moest
zijn tijdwinst, maar aan het einde meestal blijken
te zyn concessionarissen tot tijdverlies.
Eerstdaags zal bij het provinciaal geregtsbof
in Noord-Holland behandeld worden de zaak van
Joliann Julius Andreas Schnauss, oud 51 jaren,
geboren te Rölilen iu Saxen-Weinarlaatst wonende
te Amsterdam, van beroep vleeschhouweren Wil
lem Ubristiaau Schnauss, oud 15 jareu, geboren
en laatst wonende te Amsterdam, vau beroep slag
ersjongen, beschuldigd van moedwillige braudstich-
ting in een gebouw, waarbij bel te voorzien was
dal inenscheuleveos bedreigd werden; immers en
iu elk geval de tweede van opgemelde brandstich
ting en de eerste van strafbare inedepligligheid
daaraan.
Uit de instructie zou, volgens de acte van be
schuldiging, liet volgende gebleken, zyn. Op 31
Dec. 1836 ontstond omstreeks zeven ure braud in
de St. Nicolaasslraat aldaar. H. No. 425, een per
ceel dat door de beide beschuldigden werd bewoond.
De eerste besch. (vader) was zeer achteruit geraakt
en toch voor 2400 verzekerd. Op den avond van
den brand was niemand in huis dan de tweede
beschuldigde, terwjjl de eerste besch. opgeeft met
bet gansche gezin de Lutliersche kerk te hebben
bezocht. Niettegenstaande aanvankelijke onlkentenis
vau beide beschuldigdenheeft echter de tweede
aangeklaagde (de zoon), die, naar de acte van be
schuldiging, geoordeeld wordt met oordeel des
oiidersclieids te hebben gehandeld, later erkend,
dut bij deu brand beeft gesticht op bevel van zij
nen vader, die liern daarvoor een borologie en een
nieuw pak goed had beloofd, met bijvoegiug, dat
by over het gebeurde thans diep berouw gevoelde.
De vader blijft intusschcn ontkennen, doch de on
waarheid zijner beweringen blijken, volgens de acte
van beschuldiging, uit een aantal aanwijzingen,als
daar zijn: dal op den dag van den braud de luiken
reeds vroeg gesloten waren; dat het wcinigje nog
voor den braud aanwezige mobilair voor liet ont
staan van den braud is weggeschaft; dat de eerste
besch., hoezeer ten acht ure bekend met de rainp,
zich eerst ten 9 ure te huis bevond; dat bij zich
zeer onverschillig gedroeg, aanvankelijk het bestaan
der verzekering ontkende, na het vertrek uit zjjne
woning opgeeft ten G ure teruggekeerd te zyn om
een hoed op te zetten, terwijl hij reeds ten 5 ore
met eenen hoed is gezien en dus bepaaldelijk
eencn anderen groud had om ten G ure terug te
keeren; dat hjj zeer armoedig en huur schuldig
was; dat hij valscbelijk in een der verhooren heeft
opgegeven nog ƒ700 in huis te hebben gehad; dat
geen spoor van meubelen, goud of zilver in het
puin is gevonden enz. Voor liet overige blijkt uit
de verklaring van den ciseher, dat deze, den eer
sten besch., had voorgesteld hein vleeschtc leveren
in plaats van huurprjjs, en dat hij, huishee-r, dat
vleescli eiken dag ten 4 ure zou afhalen. Op den
dag van den braud was echter de huisheer toevallig
verhinderd op het gewone uur te verschijnen. Hjj
kwam eerst ten zeven ure, maar vond de voordeur
gesloten. Daar dc schel reeds daags te voren ge
broken was, heeft hjj op de deur geklopt. Toen
dc tweede besch. kort daarna de deur opende zag
de huisheer het geheele binnenvertrek in vlain
slaan. Hierover den tweeden besch. onderhoudende,
deed deze niets dan weenen en gaf geen antwoord.
Zoo gemeld wordt, heeft de heer Malecot,
ingenieur voor de bruggenwegenwerken en spoor
wegen te Brusselnamens de kompagnie de Bruy
ne, Breduis en anderen, aangeboden ontwerpen
voor den aanleg van den spoorweg van Luik, over
Bilsen, naar 's Hertogenbosch, met zijtakken naar
Dordrecht en naar Eindhoven. De door dien inge
nieur ingediende ontwerpen betreffen den weg van
Bilsen tot Achel en alzoo tot de Nederlandsche gren
zen. De heer de Renesse beeft in de kamer der
Belgische gedeputeerden aangedrongen op een
spoedig verslag, ten einde deze aangelegenheid
nog in de tegenwoordige zitting te kunnen afdoen.
Het Prov. geregtsbof in Noord-Holland heeft
heden G. N. Pullen en R. P. H. Lege, schuldig
verklaard aan twee diefstallen in onbewoonde ge
bouwen, door meer dan een persoon, waarvan
een door middel van inklimmiug en binnenbraak
eu een door middel van buitenbraak, en drie dief
stallen in bewoonde buizen, waarvan een by nacht
door meer dan een persoon, door middel van bui
tenbraak, binnenbraak en inklimming, en zulks
de eerstgenoemde, na bevorens tot eene gevangen
zetting van meer dan een jaar te zyn veroordeeld,
en ben dicnsvolgens veroordeeld lot 15 jaren tucht
huisstraf inet de kosten.
In de gemeente Nijeveen had een treffend
ongeluk plaats. Eenigc jongelieden, des avonds bjj
het pad loopende, komen by het huis Tan den
landbouwer J. K. waar een meisje van elders was
gelogeerd, en schijnen eenige bewegingen bij het
huis gemaakt te hebben, zoodat de bewoner zijn
geweer loste, gelukkig zonder eenig gevolg. De
jongelieden nu, denkende dat hjj niet weer konde
schieten, begeven zich andermaal aan de deur
dier woning. De eigenaar of bewoner J. K., hier
over op nieuw verstoord, neemt andermaal het
geladen geweer, schiet het op de joDgehngen af
en verbrijzelt een hunner de band.
Naar wij vernemen is dezer dageu in een
der oorlogsmagazijnen van het fort Erfprins, te
Nieuwe Diep, een belangrijke en allezins brutale
diefstal gepleegdvan verscheidene kisten met loo-
den geweerkogels. De dader was nog niet bekend.
Door het departement van oorlog is bepaald,
dat onder de tliaus in activiteit op te komen mi
liciens ook behooren te worden begrepen diegenen,
welke bij de ligting van 1856 voor het buitenge
wone contingent, ter vervanging van ontbrekende
manschappen, der liglingen van 1853, 1854 en
1855 aangewezen, doch, even als de overige mili
ciens van 1836, in reserve zijn gesteld geworden.
INGEZONDEN STUKKEN.
Oranje-woorden in Februarij 1867.
Amsterdam P. N. van Kampen 1857.
Met graagte, met gunstige vooringenomenheid
zelfs, opendeu wij de brochure welke bovenge-
noemden titel voert. De eerste woorden, welke wij
er lezen, stemmen tot ernstig nadenken «De aan
vang van een nieuwen jaarkringzoo vangt het
boekske aan «wicn onzer doet die niet het
verleden berdenken en wenschen voor de toekomst
voeden? Zou dit genoeg zijn? Zeker niet
Uit de herdenking van bet verleden leering te garen
voor betgeen wij in de toekomst te doen of te la
ten, te spreken of te zwijgen zullen bebben bjj
liet koesteren van wenschen voor de toekomst na
te gaan wat wij tot dier vervulling bjj brengen
kunnen cn mitsdien bij brengen moeten, zullen wjj
verdienen dat zij vervuld worden, wie zou het
durven betwisten? is pligt.»
Die gemoedelijke toonwaarvan men de ernstigste
waarschuwingen aan de protestactsche bevolking,
om zich niet te laten verschalken, zou meenen te
moeten te gemoet zienverandert reeds spoedig
in een' betoogtrant, waarop ia het artikel «Gemeen
Overleg in No. 399 is gewezen ais in geenen deele
betameiul, voor lien die met de handhaving van
het Koninklijk prerogatief «de vrjje verkiezing zyner
raadslieden», zyn ingenomen.
Om de strekking der brochure verder te caracteri-
serenuemeu wjj eenige gezegden van bl. 56 over.
Er wordt gezegd «dat het katholicisme, ook in de
landen, waar de meerderheid protestanlsch is, zou
willen hecrschen en zjjn dwangjuk met behulp
eener vrijheiddoodende regering op het volk willen
leggen doch het gevoelt dat dtt onmogelijk is»
Onmogelijk toch is het, dat bjj voorbeeld in
het protestantsche Nederlandprotestanlsch in wor
ding enz.protestantsch in vorming en ontwikke-
ling, protestantsch in zijne huidige instellingen, en
waar de overgroote, meest beschaafde, meest ge
goede meerderheid protestantach is, het protestan
tisme door hel katholicisme, zou kunnen worden
heroverd en overmeesterd.»
Eene poging daartoe ware de meest hopelooss
denkbaar.»
Wel, landgenooten, wat denkt gj) van dien zaa
ien sirenenzang? O! hoe aangenaam moet seklin-
