AMERSFOORTSCHE COURANT, i rit?'. Jétó, rnn DIB GS DAG, 9 Junij J857, l)it Bind verschijnt in dn wa.lt d.» 0,',,,..%. nn Vrijdü,.. - IV Prij. van het 4bonncn,r.,l i. f 1,60 in da 3 n.a.ndnn, Van Ad.nrtnnliïn.an I lol 6 ra,,!. «O Caniatilt. aapl moord» 10 Conl.beh.lv. hot Z.g.lr.jt. - AfwUrUjh rnmmm, f0,10. - Brie.cn /ran». - B«l.lUngen gmchirfon bij dm B.l^.ar A. H. nan Cbe/f. te Amersfoortzoomede bij alle Boekhandelaren cm l'oat-Directeuren in het Rijk. KENNISGEVINGEN. BURGEMEESTER M WETHOUDERS »er GEMEENTE AlUEltSFO Oil T, Gelet op art. 265 der gemeentewet; Doen le weten dat het le Suppletoir Kohier der plaat selijke directe belasting over hel jaar 1837 door den Raad vastgesteld i» en gedurende acht dagen, tc rekenen van heden, (dc in tc Vallen Kondag uitgezonderd)dagelijks van 10 töl 1 ure, op dc Secretarie der gemeente voor een ieder ter lezing zal liggen. Amersfoort, den 5 Junij 1857. Burgemeester en Wethouders voontd. A. G. WIJERS. De Secretaris, W. L. sciiEi/rus. ZOMERDIENST. Dc Directeur van liet Postkantoor heeft dc eer ter ken nis van het publiek tc brengendatte beginnen met den 6 Junij 1857 de diensten der vertrekkende en aan komende posten gewijzigd worden als volgt: 1 Expeditiedes morgens ten 71/» uur, naar Arnhem, SclicrpoiizeelRenswoude, Veenendaal, Ede, Wogcningen en het overige gedeelte van Gelderland, Limburg, Duitscli- land en Oost-lndiënvia Triest (laatste ligling der bus tin 7 uur); de aankomst van daar 's morgens ten 10uur. 2 Exp. des morgens ten* 10 uur. naar Amsterdam Rotterdam. Utrecht. Noord- en Zuid-HollandArnhem, Wagciihigcn, llheenen, 'l'iclAmcrongcn en het overige gedeelte van Gelderland, Deventer, Zwolle, geheel Duitscli- fand en Oost-lndiën, via Triest en Marseille, in verbin ding met de spoortreinenwelke ten IUB' *aB Utrecht cn ten 1 uur 4 mill, van Maarslicrgcn vertrekken (laatste ligling der bus ten 10'/4 uur, voor beider riglingcn) aankomst ten 8 uur 's noniikdugs. 3 Exp. des namiddags ten 12 uurper diligence naar Nijkerk, Harderwijk, Elburg cn Zwolle (laatste ligting der bus ten 113/* uur); aankomst ten 3 uur. 4 Exp. des namiddags ten 1'/» u"r. per diligence naar Soest, Keinms, Laren, NaardenWeesp. Amsterdam, Noord- cn Zuid-Holland, benevens Utrecht (laatste ligting der bus ten 1 uur); aankomst van daar des middags ten 12 uur. 5 Exp, des namiddags ten 4'lur- Pcr diligence naar Amsterdam cn Rotterdamin verbinding met dc spoor treinen, welke ten 7 uur 13 min. cn 7 uur 20 min. van Utrecht vertrekken (laatste ligting der bus ten 4 uur); aankomst van daar des morgens ten II'/t ,IUI'; 6 Exp. des avonds ten 5'/* uur per diligence naar Utrecht. Zuid-Holland, Noord-UrubandGelderland, Lim burg. geheel DuitsclilandZeeland, llelgiëFrankrijk, Engeland, benevens Oost-Indiër», via Triest en Marseille, in verbinding met den nachttrein, welke ten 11 uur 55 mill, des avonds van Utrecht naar Emmerik vertrekt (laatste ligting der'bus des avonds ten 5'/4 uur); aan komst van daar des avonds ten 11:,/4 uur. 7 Exp. des avonds ten ll3/* U|"'. iter postkar naar Nijkerk, Harderwijk, Elburg, Hattiim kampen, Zwolle, Apeldoorn, Deventer, Zutpben, geheel Overijssel, Fries land Groningen cn Drenthe (laatste ligling der bus des nachts ten 12 uur); aankomst van daar per postkar des nachts ten 2 uur. 8 Exp. des nachts ten 2 uur, pcr postkar naar Soest, Ecmiies, Laren, Naarden, Weesp, Amsterdam. Noord en Zuid-Holland, Utrecht, Noord-llrabandZeeland. België en Frankrijkbenevens Oost-Indienvia Marseille, cn dc West-Indien (laatste ligling der lius des nachts ten 12'/» uur). Wijders wordt het publick herinnerd, aan de expcditic- dageu der Indische Mail, waarin sedert gccne verandering gekomen is, en bepaald blijft als volgt, te weten: Over Southampton, den 2dcn cn 18dcn van elke maand. Triest. 5dcn 21 sten au a Marseille. Oden n 25stcn <t zijnde de uiterste termijn op het vertrek uit Amersfoort. Amersfoort. 5 Junij 1857. W. B. DE BRU1JN. De Kloosterwet. llclgeen in dc laatste dagen, zoowel op parlemen tair- als volksterrein in België geschied is, heeft ook in andere landen en in het bijzonder in het grensland Nederland dc algemcene aandacht getrokken, tot overweging cn nadenken opgewekt. De stryd, die daar plaats had, was geen stryd van personen tegen personenvan partijen legen partyen, van het volk of de aanzienlijke» tegen den iriunnrchtegen het koningschap of tegen de constitutie. Het was een strijd tegen Rome! Zonderling schouwspelIn Zuid- en Midden Europa slryd van het Humanisme tegen, en on derdrukking van het Protestantisme cn de vrijheid; in Frankrijk zjjn slrjjd tegen liet materialisme; in Nederland zyn vet bond met liberalen tegen hel protestantisme. In België zijn strijd van Boomsche elericule» legen Boomsche liberalen! Een cn" veertig Belgische Roomsch-Kalholicke volksvertegenwoordigers spraken en slemden legen eenc wel, die in de wereld getreden als wet be trekkelijk dë iefd ad ig Iteids-in steil in gendoor de Belgen eigenaardig: dc kloosterwet genoemd werd; zy slemden tegen die wet, waarin veroorloofd wordt: het duursteden van liefdadige stichtingen, met eigen besturen, die do hoedanigheid van regtspersonen genieten; tegen eene wet, waardoor de geestelijk heid reeds in België zoo magtig en rijkin magt en rykdorn zoude aauwassenten koste van de familiën, de armen en het volk. Deze een en veertig volksvertegenwoordigers vertegenwoordigden door hun spreken en stemmen, het aantal Roomsch- Katholiekeu, dal de priesterheerschappij, zoo ge heel in tegenstrijdigheid met den tijdgeest dezer eeuw, wil afschudden. Zij maakten de minderheid by de stemming van de twee hoofdartikelen dezer wet uit, doch de hunne was ccne schitterende minderheid. Üf is het gecne schitterend licht in de duisternis, als in een Rooinsch-Kath. land, in een laud waar de geestelijkheid door hare rijkdom men, door den Koning, door de Ministers, door hel domme gedeelte van het landvolkdoor het onderwys. en bovenal door haren invloed op de vrouwen, heerscht als in dat land eene minder heid de meerderheid voor haar doet bevenals l gedeelte van hen die het Belgische volk vertegen woordigen van aaugezigt tot aangezigt tot die gecstelykheid niet slechts zegt: tol hiertoe cn niet verder; maar ook met de welsprekende taal, die alleen van heilige overtuiging uit kan gaan, het woord: terug! tot over de Appenijnen doet weergalmen; cn de slotwoorden van één mandoor geheel Europadoor de geheele wereld schetteren woorden, die het vonnis over die geestelijkheid uit spreken, een vonnis dat hel tegenwoordige geslacht zal zien ten uitvoer brengen. Onder meer lieert de Heer Fröre Orban het ware, het geheime doel van het wetsontwerp aan den dag gebragt: de herstelling der kloosters. Hij schetste de kloosterlijke liefdadigheid, die alles naar zich trekt, die op ulles speculeert, zelfs op de armoede cn tot op de kinderen toe; hij bewees, dat de wet de armoede, de ellende zou doen toe nemen en toonde mei feilen aan, dat de geestelijk heid in dc door haar bestuurde gestichten aan de armen de plaatsen ontrooft, waartoe deze geregtigd zijn. Hij rukte het masker af waarachter art. 99 de burgerlijke personificatie verbergt van alle non nenkloosters in het land, liet monopolie van het lager oudcrwjjs voor de kloosters enz. Voorts soinde hij op dut in Vlaanderen 22000 arme kinderen in zoogenaamde liel'dadigheids-werkplaatseu weg kwijnen, mot opzet onwetend worden gehouden e» geen lager onderwijs genieten. Zijne slotwoor den bragteu een onbeschrijfelijke» indruk te weeg en daverende toejuichingen vielen hein ten deel, toen zijn laatste uitroep weergalmde: afschaffing der Kloosters. Afschaffing der Kloosters zal leiden tot afschaf fing der geestelijkheid Ook op den dag toen de twee hoofdartikelen 71 en 78 der wet met 00 tegen 41 stemmen aan genomen werden sprak Frèrc weder: hy verweet de leden van dc regterzijde (de clerikalen) dat zij cenecomedie speelden onwaardig voor België, om dat men eensdeels aan het liberale kabinet ten laste legde, wat alleen door de clerikalen was ge schied, cn omdat men wetten maakte, waarin men ter gerusstelling van de liberalen bepalingen vaststelde, die toch niet zoudeu worden nagekomen. De clerikalen wilden den Heer Frèrc tot de orde laten roependoch deze antwoorddedat in eene der vorige zittingen wel door een lid der regter zijde tot hein was gezegd, dat een afgevaardigde, die zich ten pligt stelde allerlei vergrijpen der geestelijken op le rakelen, een ellendeling was. en dat lid was niet tol de orde geroepen; hij bleef dus bij zyn gezegde, dat er hier thans eene on waardige comedie werd gespeeld. Ook de Heer Delfosse heeft de wet in art. 69 bestredeu. De wet draagt in zich niet eene omwen teling, maar den ioof der fauiiliëu, liet verderf der geestelijken en de ellende der menigte. Vau het Belgische volk zal de wet een volk vau mon niken cn bedelaars maken. Dienzelfden dag toen de Heer Delfosse zoo sprak cn ook de lieer Verhaegen liet woord voerde, lira- ken ernstige onlusten tc Brussel nu bet eindigen der zitting uit, die ook naar AntwerpenGend cn andere plaatsen oversloegen. Dc gebeurtenissen welke plaats vonden, zyn bekend, echter veroorlovcu wfl ons eene kleine opsomming: Op 27 Mei te Brussel. Bcleediging aan den Pause lijke» muulius; gejuich voor dc woning van den Heer Frère; 28 Mei, na de zitting, gefluit en ge brom der menigte voor de clerikalc leden en hunne woningen, zoomede voorde Ministeriën, daaren tegen toejuichingen voor de liberale leden, liet inwerpen der glazen vun de hurcuux der clcrikale bladen Emancipation en le Journal do Druxelles zoo nis ook van de kloosters der Jezuïten en Ca- pucijncn; rumoer in den schouwburg, lievige volks rumoeren op straat en bet arresteeren van ceniga personengeestelijken werden uitgejouwdzelfs geslagen; kreten van: weg met de priesters, weg met de ministers, de president in het water, een bad voor den Heer Nothomb, leve de liberalen enz. 3000 man troepen waren binnengerukt en werden in de voorsteden ingekwartierd, terwyl de bewo ners van het klooster der Capucyoen des nachts naar Enghien vervoerd werden. Ook te Gent was bet oproer uitgebarsten en bestookte de menigte bet bisschoppelijke paleis. Den 29 Mei des avonds 9 ure verzamelde zich een volksoploop, begroot op 4000 menschen, op de Place de Aieir te Antwerpen. Vreugdekreeten werden voor den burgemeester den Heer Loos aan geheven, gefluit voor het bureau van het Jotirnal d'Anvers, bij dc collcgiën der Jezu'iten heeft men de glazen ingeworpenenz. Te Jemmapes werden de woning en school der frères ignorantins openge- loopende meubelen vernield cn verbrand. Te Luik ging het nog heftiger toe; tegen het Bisschop pelijk paleis, het seminarie en andere geestelijke gebouwen zijn gewelddadigheden gepleegd, de libe rale afgevaardigden werden in triomf van het sta tion afgehaald. Alle bedreigde piiuten werden door militairen bezet. Zoo ging het in vele andere ste den van België. Kan bij deze algemeene uitbarsting, het volksge voel ontkend wordendat zich tegen de priester heerschappij lucht gaf? Van volksgevoel tot volks woede is ile overgang niet traag. Teregt begreep zulks de Kouing cn bj] koninklyk besluit werden de senaat cn de kamers voor onbepaalden tyd ver daagd. In een Roomsch-Katholiek land, bisschoppelijke paleizen, kloosters en seminariën bestookt, de gees telijkheid beluedigd, vooral dc Jezu'iten bedreigd! Is dal geen strijd tegeu Rome? Niet het gepeupel liet zijne stein hooien cn hief zyn arm op tegen de geestelijklicid cn de kloosters, het was: do Belgische Natie storm loopende tegen het Roma nisme, en het zal In België vallen! BINNENLAND, AMERSFOORT, 8 Juny- Op den Isten Juny is de bad en zweminrigting te Amersfoort heropend. Het nut ccner dergelijke inrigting zal wel niet behoeven aangetoond te wor den. De meerdere uitbreiding daaraan dit jaar door den Directeur in overeenstemming met lleeren Commissarissen gegeven, getuigt ullezins van zjjne lollolijke pogingenoin deze onderneming allengs- kens lot meerdere volmaaktheid te brengen en met die van andere sleden te doen wedijveren. Vooral verdient het arrangement der besloten badkamers lollëlyke vermelding. Van des morgens 10 tot des middags 1 ure zullen uitsluitend dames van de baden kunnen gebruik maken en vertrouwen wjj dat vele deze gelegenheid niet zullen laten voor bijgaan oin mei het frischc Ecinwatcr kennis te maken. Ook fungeert de Directeur als bekwaam instructeur in do zwemkumt cn uiten wjj den wenach dat algemcene deelneming hein zal schade loos stellenvoor de moeite en opollëringen door hem voor do duarslelliug dezer nuttige inrigting aangewend. Op de bijeenkomsttc Amsterdam 27 Mei in de Eensgezindheid gehouden, tot bevordering van het verkeer met Zuid-Afrika, heeft professor Lauls het woord gevoerd, voornamelijk om tc doen zien line de beide Hollandfiche republieken aldaar en Natal, met eenc blanke bevolking van ongeveer 75,000 zielen, meest van Nederlandsche afkomst, sedert dc laatste jaren sterk in bloei zyn toegeno-' men. Die bloei is in den Vrjjstaat meest ziglbaar in den wolslapcl. in do Transvaal meer bijzonder in de runderteelt, die echter heide voor verdere veredeling vatbaar zyn. Landbouw en boomkwee- king nemen in beide [sterk toe; in Natal kunnen de "suiker en indigo reeds als gevestigde produkten beschouwd worden, ook do koflijteeit, die boven dien benoorden de Vaal de gunstigste uitkomsten belooft. Hennep en vlas, alsmede een aantal andere gewassen, boomvruchten uit Nederland en uit Zuid- Europa tieren er welig. De uitvoer van wol, huiden en vellen, gedroogd en gezouten vleesch, boter, talk, smeer, ook van tarwe, maïs cn andere granen is bereids niet onbelangrijk toegenomen. De meest naiuurljjko haven van afvoer, ook voor de beide republieken, is Port Natal. Na deze uiteenzetting ging de heer I.auts over om aan te toonen de raadzaamheid van de oprig- ting eener vennootschap tot bevordering van de emigratie van Nederlanders, die hun vaderland

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1857 | | pagina 1