AIERSFOORTSGHE
G 0 0 R AIT,
M 467.
vim R IJ D A G,
6 November 4857.
Ont« In* '!"eey®a'ln de y°ek de» Dmgsdags en VrijAagt. - De Prij» van het Abonnement ia ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentiêa> van 1 tot 6 regels 60
f0,10. Bri,™/™.. -tafcUiv b,j 4» D,^r A. H. oLf,
h .11. Bockbandelaren Po.t-Directoim. i» brt Uijk.
KENNISOEVING.
BURGEMEESTER m WETHOUDERS du GEMEENTE
A HERSFOOR T,
Doen te weten, dat op Maandag den 16 November 1857,
dea voormiddag» ten 11 ureten Raadhuize dexer Ge
meente zal plaats hebben de Uitloting van Één Aandeel
in de Geld leen ing van ƒ6000voor eene bijdrage in de
kosten der hentelling van de doorbraken in de Grebbe-
cn Slaperdijken aangegaan blijken» proces-verbaal van
10 cn 11 July 1857.
Amerifoortden 4 November 1857.
Burgemeester en Wethouders toornd.
A. G. WIJBRS.
Be Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
Tractements—verhooging bij bet Leger.
In het Handelsblad, van 3 November komt het
volgeude voor. omtrent de bezoldiging van ambte
naren
«Maar, waar wij wel op zouden willen gelet
hebben, dat is op eene cathegorie van onderge
schikte ambtenaren, die slechts ƒ250, ƒ400 en
450 'sjaars inkomen hebben, en hun aanbevelen
tot eene billjjke tractements-verhooging, niet by
wijze van gratificatie, waarbij het veelal op de gunst
of hei welbehagen van de chefs aankomtmaar bij
wege van billijke tegemoetkoming, bij wege van
verbooging van bet inderdaad te weinig betaalde
loon.
Geheel instemmende met het bovenstaanderijst
de vraag op, of deze maatregel ook niet hoogst
doeltreffend zoude zyn voor onder-ollicieren en
manschapen van het Nodcrlandsch leger Daar
door zal de soldaat beter gevoed kunnen worden,
als het gevolg daarvan zullen ook de Regimenten
gecompleteerd zijn, waardoor inen dan ook in de
gelegenheid zal worden gesteld, om goede Holland-
sche onder-officieren en manschappen naar Neêrlands
Indië te kunnen zenden, wanneer de omstandigheden
aldaar dit noodzakelijk maken. Aan dit laatste mag
men wel ernstig denken, want zuinigheid bedriegt
de wysheid; valt er in Indië iets voor, dat de
Regering in het Moederland verpligteen deel van
het Nederlandsch leger naar Indië vrijwillig op te
roependan behooren naar die verwijderde streken
goed gevoede en krachtige soldalen, welke niet
spoedig vermoeid worden, te vertrekken.
Het is waar, de T weede Kamer is, wat vooreen
groot deel harer leden betreftniet ingenomen met
het hooge budget van oorlog, en welligt niet ten
onregte wat de uitgaven voor materieelenz. aangaat,
doch er wordt in den regel te weinig aandacht
geschonken aan den toestand van den soldaat. Men
onderzoeke eens onpartijdig, hoe de krijgsman het
heeft, hoe of hjj gevoed wordt, hoe weinig de
ondcr-officieren en manschapjten bekomen van de 12
millioen, die voor het Departement van Oorlog
uitgetrokken worden.
liet is niet tegen te spreken, dat geld voor een
geoefend kader officieren en om dit kader voltallig
te houden, goed geplaatst is, want doet men dit
niet, dan zal men, indien goede officieren en een
voltallig kader gebruikt moeien wordendie waarlyk
niet op stel en sprong kunnen fabriceren, doch
ook een groot getal geoefende en krachtige onder
officieren en manschappen rjjst maar niet als bij
tooverslag op, want al wat hier te lande soldaat
heet, is daarom nog geen soldaat, nameljjk in den
zin van bruikbaar soldaat in den oorlog.
Ver is het er van daandat met dit schrjjven
zij die de Nederlandsche wapens in ondergeschikte
rangen dragenin ongunstig licht zouden gesteld
worden; juist het tegendeel; wjj gelooven, dat
België, Wurtenburg, Bcjjercn en de Staten, die
met Nederland in grondgebied en getal van in
woners min of meer op gelyke lyn staan, stellig
geen betere legersof liever geen beter soldaten zul
len hebben, doch Nederland heeft meer dan die
Staten te verliezen, by gevolg ook als het noodig
is, rneer te beschermen. Waar zal het heen inet
onze zee-handel, als Engeland in Oost-lndië ver
der gaat dan de Koko's-eilanden, als Fraukrjjk
zijne vestiging van gedeporteerden in Wesl-Indië
aan onze grenzen aldaar doorzet, als in Oost-lndië
een opstand uitbreekt of in West-Indië de slaven
opstaan of vlugten en bescherming by de Fran-
schen zoeken, immers daar treden zjj dadelijk
in do region der vrijheid f
Men geve dus ruim geld uit voor een goed leger
ifl tijd van vrede, want doet men dit niet, dan
zal menals de verdediging van ons grondgebied
of het behoud onzer Overzeesche Bezittingen een
good leger vereischen, dit niet dadelijk voor veel
geld kunnen koopen, omdat in tjjd van vrede de
soldaat geschikt gemaakt moet wordeo voor den
oorlog.
AMERSFOORT. 5 November 1857.
Eenige dagen geleden vervoegde zich zeker per
soon bjj een schipper aan de Koppelpoort alhier,
voorgevende door een ongeluk zyn schip verloren
te hebben. Zeer spoedig bragt die schipper met
meer anderen eenig geld voor dien man bijeen;
deze ging voort meerdere personen zijn onge'uk
mede te deelen en giften te vragen, doch gedroeg
zich hier en daar zeer brutaal. De meewaardige
schipper des avonds in zyn schip komende, miste
alras zyn jas, terwijl hem door den naastbjj lig-
genden schipper werd medegedeeld, dat de persoon
voor wien hij zich dien morgen zoo medelijdend
had betoond, op het schip geweest, maar weder
spoedig vertrokken was. Door de y verige nasporingen
der policie, gelukte het baar nog dienzelfden nacht,
den ondankbaren grijpvogelgedoken in den ge
stolen jas, en van andere kleedingstukken des
medeiydenden schippers voorziente arresteeren. Hij
had zich intusschen door middel der hem verstrekte
giften trapsgewijze ferm te goed gedaan aan het
universele Schiedammer vocht; hij bekende spoedig
den diefstal, zal weldra teregt staan en de wel
verdiende straf niet ontgaan.
Dingsdag 3 Nov. is de najaars-vergadering
der provinciale staten van Utrecht door den Heer
Commissaris des Koning geopend.
Wjj wijzen er met nadruk op, dat in deze zitting
zullen behandeld wordeneen ontwerp van algemeen
relgemenl voor de Waterschappen en het verslag van
den Hoofd-ingineur van den Waterstaat, betreffende
het plan tot doortrekking van het Tienhovensche
Kanaal naar de Ecm, enz.
Vooral in eene provincie als Utrecht is een goed
reglement voor de Waterschappen een provinciaal
hoofdbelang; daarover en over de Eem hebben wjj
niet geaarzeldofschoon deze Courant niet veel ruimte
te missen heeft, veel in ODze kolommen op te
nemen. Wij voeden dus de gegronde hoop, dat. al
mogen de zittingen talrijker zijn dan gewoonlijk
de staten van dit gewest, nog in dese zittingen die
belangrjjke zaken naar wensch zullen vaststellen.
Volgens het Friesch Weekblad bevinden zich
twee der aanstaande concessionarissen der Noorder
spoorwegen te 'sHage, ter voordragt hunner be
langen aan Z. M.hetgeen in deze week vrij jzeker
zou plaats hebben ter conferentie met den minister,
bjj wien zij door den Franschen gezant reeds zijn
geïntroduceerd.
Door het prov: geregtshof van Overijssel is
J. J. R.bedelaarskolonist van de Ommerschans
ter zake van schriftelijke bedreiging van brandstich
ting bjj arrest van heden veroordeeld tot eene tucht
huisstraf van vijf achtereenvolgende jaren.
Te Almelo heeft men Maandagavond 11.kwart
na tien ure het zeldzaam voorkomend schouwspel
van eenen maanregenboog waargenomen. De lucht
was bjjna geheel met vlokwolken bedekt, waarin
de gemelde luchtverheveling een prachtig gezigt
opleverde.
De instructie, door Mr. II. C. Payen, regler-
commissaris in strafzaken bij de arroud.-reptbank
te 's Hertogenboschgedurende drie dagen te Grave,
in de vorige week gevoerd, bjjgestaan door den
waarnemenden griffier Mr. A. 11. Verster cn in
tegenwoordigheid van den substituut-officier van
justitie Jhr/Mr. L. B. C. L. van Sasse van Ysselt,
wordt met kracht voortgezet. Zjj betreft den moord
te Grave, bijna 7 jaar geleden, gepleegd, waarvan
de dader tot nu toe aan de justitie onbekend bleef
en welke nu aan den dag kwam, door een zoon,
die in drift, tjjdens bjj met zjjn vader in eene
herberg was, aan dezen laatsten het bedrjjven van
die gruweldaad verweet. Te dien opzigte vernemen
wjj nader, dat de moord gepleegd werd op nieuw
jaarsdag van 1851 op den persoon van W. van
Hoogstraten, een ongehuwd schipper, die bij het
voorval bij zich droeg een zilveren horologie, ƒ50
aan geld en eene portefeuille met coupons. Zucht
naar geld moet als de oorzaak van het feit beschouwd
worden. Althans de verslagene werd bjj het ont
dekken van alles beroofd gevonden. De door zjjn
zoon als dader aangewezen vader en weduwnaar,
visscher van beroep, is met eene zjjner ongehuwde
dochters in hechtenis genomen en naar de gevan
genis aldaar overgebragt. De vader heeft reeds den
ouderdom van 65 jaren bereikt, en door hem of
van zjjnentwegen is het horologie van den ongeluk-
kigen van Hoogstraten twee dagen na den moord
in de bank van leening te Grave gebragt. Een zwaar
vermoeden ryst dus op. Alles wordt echter halsstarrig
ontkend. In 1851 beweerde# sommigen dat v. II.
door eene beroerte zou zjjn aangetroffendoch vol
gensdeskundigen is dit onmogelyk, in aanmerking
genomen de positie waarin het Ijjk gevonden is.
Wat er in het hart van den den vader omgaat, die
met zijne dochter door toedoen van zijn eigen zoon
thans in dsn kerker zucht, en misschien de straffe
des doods niet zal ontgaanlaat zich beter denken
dan bedrjjven.
Te Laren is een bevigen brand uitgebarsten
in eene weverjj aldaar, waardoor de naastaangelegen
boerderij met ai het vee eene prooi der vlammen
is geworden. De oorzaak van den brand wordt toe
geschreven aan eene kat, die, te Da bjj het vuur
gekomen, zich de baren brandde, en aldus met
brandend haar in angst in bet werk of pluis gekwpen
is. Alleen de menschen en de paarden zyn gered.
De in vrjjheid gestelde Maleijers, betrokken
geweest zijnde in de beruchte zaait van bet koop
vaardijschip Twenthe, kapt. Coopmans, zijn per
stoomboot Stad Vlissingen, van Rotterdam te Vlis-
singen aangekomen en oogenbiikkeljjk overgegaan
aan boord van de zeilree liggende rijks schepen
Soembing en Cachelot, om naar hun vaderland terug
te keeren.
Te Harlingen is men met de gaz-fabriek zoo
goed als klaar, en in de afgeloopen week zijn, in
tegenwoordigheid der engelsche ondernemers, eenige
proeven genomen, die geheel aan de verwachting
hebben voldaan. Het gaz toch stroomde onbelem
merd, gaf een schoon wit licht, en slechts op ééne
enkele plaats is een lek ontdekt; bewijzende een
en ander het soliede werk en de goede directie van
den Heer Geikemadirecteur bij dit werk. De reser
voir kan 32000 kub. vt. (eng.) gaz bevatten; de
lengte der pijpen beloopt 12 mijlen binnen en 8
buiten de stad. Onder de verbeteringen aan deze
fabriek is vooral opmerkelijk een nieuw stelsel van
condensering.
Voor bet provinciaal geregtshof van Noord-
Holland stond teregt Reinou Vetteoud 34 jaren
geboren en wonende te Wieringên, huisvrouw van
J. Hoendermaker, sedert 1853 buiten 's lands in
zeedienst, als beschuldigd van kindermoord, door
de gehuwde moeder. Er werden 7 getuigen gehoord
waaronder 2 deskundigen.
De beschuldigde bekende, dat zij, opden20sten
Julij II. in het land werkendevan een kiDd van
het vrouwelijk geslacht bevallen was; dat zij de
hand op den mond van bet kind gelegd en het
zoo gesmoord had, uit vrees voor baren man, die
binnen korten tijd uit zee terug moest komen.
Het lijkje is geregtelijk geschouwd door de twee
geneeskundigen der gemeente Wieringen, die in
rapport lot de conclusie gekomen zijn, dat bij het
kind levensvatbaarheid heeft bestaan en het zelfs
na de geboorte heeft geleefd.
De adv.-gen. lichtte zjjn te nemen requisitoir
breeedvoerig toe en eischte daarop de schuldig
verklaring en de veroordeeling tot de straffe des
doods, uit te voeren binnen Arasterdam.
Na uitvoerige re- en dupliek werd de uitspraak
bepaald op Vrijdag e. k.
Men meldt uit het Staphorster veld dat de
turf door de droogte van dezen zomer zeer brok
kelig is. Dederryturf geldt thans ƒ3,90 de duizend;
de echte veenturf wordt a ƒ5 aangeboden.
Door de Arrondissements-regtbank te Win
schoten is het volgende vonnis gewezen.
De stad Groningen, als eischeresse, had J. B.P.,
wonende te 0. Pekela, als gedaagde in regten ge
roepen voor de arr.-regtbank te Winschoten, ten
eindeaangezien de gemeente Groningen is eige
naresse van een heem te O. Pekela (in de dagvaarding
breeder omschreven) welke gronden de gedaagde
zoude gebruiken zonder daartoe van de eigenaresse
bet regt te hebben verkregen, en deze dat aigoo
onregtmatig gebruik verlangt te doen ophouden,
te hooren eisch doendat de regtbank den gedaagde
verklare ongeregtigd lot het gebruik van bovenver
melde, aan de gemeente G. in eigendom toebehooren
den grond, met last op den gedaagde, om dien
grond binnen een bij het vonnis te bepalen termjjn
te verlaten en aan de gemeente G. ter vrjje beschik
king over te geven. enz.
De gedaagde bestreed bjj conclusie van antwoord
deze vorderingop grond dat des gedaagdes auteuren
op den in de dagvaarding vermeiden grondtijdens
den verkoop hadden het regt van opstal, met ooi*
clusie dat aan de eischeresse haar eisch mogt wor
den ontzegd, met veroordeeling in de kosten.
De eischer dit regt van opstal ontkennende, bleef,
bjj conclusie van repliekbjj sjjaen eisch persisteren.
Ook de gedaagde bleef, bjj conclusie van dupliek,
bjj ziinen gedanen eisch volharden.
Het openbaar ministerie concludeerde tot ontzeg
ging van den gedanen eisch en veroordeeiing in de
kosten.
De Regtbank na overwogen te hebben wat het
regt betrof, adjudiceert aan den eischer diens vor
dering;