AMERSFOORTSCHE
CODRAI
M 757.
ran DINGSDAG,
i% Junij i860.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de week des Dingsdagt en Vrijdags. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentien1 tot 6 regels GO Ce«U
elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zcgclregt. Afzonderlijke nummert, /0.10. Brieven franco. Bestellingeo geschieden bij dea Uitgever A. H. ra» te
Amersfoort, Bureau Amersfoorttche Courant, Singel Wijk E N°. 61, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directearen in het Rijk.
AMERSFOORT. 11 Juny 1860.
Naar men verneemt zijn reeds drie schepen ge
laden met landbouwwerktuigen bestemd voor de
Tentoonstelling in aantogt, die in deze week züllen
lossen. De toezendingen overtreder, de verwachting,
zoodat men zelfs eenigzins bevreesd is of wel alles
in en em de manége zal kunnen geborgen worden.
Sedert onze laatste mededeeling omtrent bet
Volksfeest op Vrijdag middag 22 Junij alhier ter
gelegenheid van het Landh. Congres te houden,
zijn aan de Commissie, bestaande uit de heeren
L. A. van Beek, Voorzitter, M. J.von fessen. Secre
taris, I. J. Diemont. B. T. Suijck, B. W. van
Bnrgsleeden en P. S. Centen, door onder
scheidene stadgenootcn weder prijzen ingezonden,
om aan de overwinnaars en overwinnaressen bij
de Volkspelcn uit te reiken, en rigten wij thans een
hernieuwd woord van aanmoediging aan belang
stellende Heeren en Dames zoowel binnen als
buiten Amersfoort, om met inzendingen van prijzen
aan de Commissie voort te gaan. en niet te schromen
haar zelfs eenvoudige en kleine zaken daarvoor
te doen toekomen, want hoe rijker in aantal de
schat van voorwerpen Ier uitdceling, des te ryker
zal de oogst van vergenoegdheid voor onze orde
lievende volksklasse zijn.
Donderdag werd te Zwolle eene vergadering
der vereeniging van prov. welvaart gehouden, en
werd daar een onderhoud gevoerd over den ont
worpen spoorweg van Utrecht op Zwolle. De heer
Sloet zette de belangrijkheid dier lijn voor land
bouw. nijverheid en handel uiteen; de heer van
Naamcn gaf inlichtingen omtrent den stand der
zaaken de vennootschap de Centrraal-spoorweg-
maatschappijwaarna ook de heer van llaersolte
cenige mededeelingen deed. Ten slotte werd cene
commissie tot bevordering van den Zuiderzee-
spoorweg benoemdwaarinbehalve de beide laatst
genoemden ook de heeren Heerkens, van Roijen,
Sorivcrius. Parker, Schlingeman, van Deventer en
Doijer werden gekozen.
Rij beschikking van den Minister van Binnenl.
Zaken van 6 Junij I860, is, tot nadere beslissing,
geschorst de vergunning, welke by resolutie van
5 November 1859 aan de II.II. P. P. Kicvits
en Cie.. te Amsterdam, werd verleend voor eene
stoomhootdienst tot vervoer van reizigers, goederen
en vee van het Capelsche veer naar Rotterdam en
tusschenplaatsen.
Worden er van vele zijden klagten bij de
regering ingebragt over den druk der armwet op
de gemcenle-financiün, ook in de vergadering van
heeren burgemeesters van het arrondissement Win
schoten, op den 31stcn Mei j.l. te Veendam ge
houden. is besloten op nieuw dringende verzoeken
tot de hooge regering te rigten om wijziging van
cenige bepalingen in bedoelde wet.
De Krijgsraad in Zeeland houdt zich sedert
den tsten dezer bezig met de bekende zaak van
het beheer der fourages bij de brigades maré-
chausse'e in Zeeland; een onderzoek, dat aldaar
is aangevangen in de maand October des vorigen
jaars. Eenige onder-officieren zijn in staat van
beschuldiging 'gesteld, hoewel zij nog voorloopig
in vrijheid zijn.
Op Dingsdag j.l. hield de Maatschappij van
Weldadigheid hare algemccne vergadering te Amster
dam. onder voorzitting van den heer van Andringa
de Kempenaer. Er is verslag uitgebragt van den
toestand sinds de scheiding der vrije koloniën van
de maatschappij op 13 Sept. 1839. De maatschappij
telt 4000 leden en 31 afgevaardigden. Alleen de
kolonisten die werken worden uitbetaald, de kolo
niale munt is afgeschaft, even als de winkels en
tip bakkerij der maatschappij; de administratie is
vereenvoudigd en het getal ambtenaren mitsdien
verminderd; er is vrijdom van briefport verkregen;
het huis der maatschappü le 's lïage is voor 7000
verkocht, en het archief naar het Ministerie van
Binnenland overgebragt. Een nieuw reglement van
l.oheer der maatschappü is aangenomen; beden
kingen voor de herziening in 1862 worden schrif
telijk ingewacht.
De reis- en verblijfkosten voor commissarissen
zijn bepaald op 60 Cts. per uur en ƒ6 per dag.
liet tractemcnt van den directeur op ƒ2300. De
inkomsten en uitgaven voor 1860 zijn begroot op
ƒ363072.571de toestand der maatschappij is
iniusscben nog verre van gunstig.
Het voorstel lot den verkoop van het gesticht
Wateren word met 18 tegen 8 stemmen aangenomen
omdat tot uitbreiding der nyverheid en verbetering
der finantiën daardoor, een kapitaal noodig is. 't
welk uit den verkoop der gronden zal voortspruiten,
die nu bijna niets opbrengen. Een voorstel der
afdceling Utrecht, betrekkelijk liet regt van ver
vanging van huisgezinnen door nieuwen werd ver
worpen.
De dag van 9 Juny zal voor Gouda's inge
zetenen lang in treurig aandenken blyven. Dien
zelfden middag toch ten twaalf ure, had de
teregtstelling plaats van P. Pijnakker, bedrijver
van den bekenden' moord in het f-epasseerde
jaar onder de naburige gemeente Reeuwijk gepleegd.
Hoe akelig het schouwspel eener dusdanige teregt
stelling ook moge zyn, was echter de toeloop
van menscbenvooral van het plattelandverbazend
groot. De veroordeelde werd in zijne laatste oogen-
blikken bijgestaan door den R. G. geestelijke, die
hem reeds in zijne gevangenis had voorbereid en
den WelEerw. heer pater Ranshuizen aldaar. Om
de jeugd zooweel mogelijk van dit droevig tooneel
verwijderd te houdenhad de pi. school-commissie
zoowel de bijzondere als openbare onderwijzers
verzocht, dien morgen de jeugd in hunne scholen
bezig te houden tot na den afloop der teregtstelling,
aan welk verzoek door allen op de meest voor
komende wijze is gevolg gegeven.
Men ineldt uit 's Herlogenbosch
Aangaande het noodlottig verongelukken van de
Capelsche stoomboot de Langstraat, zien wy ons
na het ligten der boot in de gelegenheid gesteld
eenige bijzonderheden mede te deelen. die niet
algemeen bekend zijn. In het groot getal berigten
die naar alle dagbladen zijn opgezonden, zijn de
mededeelingen over het geheel zoo onjuist en ver
keerd, dat bet wenschelijk ware, om bij voorko
mende onheilen niet zoo voorbarig te zijn, en alle
droefheid ja zelfs rouw voor te komen, die daar
door zouden kunnen ontstaan. Wat de oorzaak zij
van het verongelukken der Langstraat, daarover
wordt verschillend gedacht. De een schryft het toe
aan onoplettendheid vai» de ekwipaadje, een ander
aan den kapitein, die roekeloos met den storm
spotte, en niettegenstaande andere booten te Rot
terdam of Dordrecht bleven liggen, toch de reis
aannam; een derde geeft de schuld aan den hof
meester, die door de vrolijkheid der passagiers
opgetogen, gaarne wat versche lucht in het ruim
wilde voeren en daarom een raampje open deed,
waardoor dadelijk zooveel water stroomde dat de
boot zonk; nog meer oorzaken werden opgegeven.
De eenige, en die welligtde voornaamste is, werd
niet opgenoemd. Toen de Langstraat van Dordrecht
vertrok, heeft men aan den wal het dikke kabel
touw, waarmede de boot had vastgelegd, wel in
het water gesmeten, doch de dekknecht heeft ver
geten dit touw binnen te vierenzoo lang nu de boot
van Dordrecht tot Willemsdorp voer, steeds met
den wind op den regterkant, bleef het touw van
de boot verwijderdmaar aan laatstgenoemde plaats
genaderd en aldaar eene linksche wending tusschen
Willemsdorp en Moerdijk genomen hebbende, is
het touw op de hoogte van de Hooge Zwaluw in.
het rad gekomen en daarin zoodanig verwarddat
het rad geheel ophield met draaijen, en er alzoo
dcor de werking van het regtsche rad eene linksche
wending met de boot kwam, dwars voor de holle
zee, die den golfslag zoodanig over de boot deed
slaan en het water langs de kolengaten zoo gewel
dig binnstroomde, dat de boot begon te zinken;
de daardoor ontstane verwarring deed iedereen op
redding bedacht zijn, daardoor werden de luiken
opengezet, hetwelk een spoediger zinken ten gevolge
had. Ziedaar eene mededeeling van een geredde
en een persoonlijke in oogenschouwneming der
boot, na hare ligting. liet touw zat zoodanig in
het rad verward en had het zoo ontzet, dat men
niet een byl het touw heeft moeten losmaken,
waarna liet rad nog niet kon draaijen. Wy mogen
dit schrijven niet eindigen zonder onze verwondering
te kennen te geven, dat de bewoners van de Hooge
Zwaluw, die des avonds geen hulp konden ver-
leenen, geene pogingen hebben aangewendom dit
's nachts of wel 's morgens vroeg te doen. Wij kennen
de reden hiervan niet en hopen van harte, dat
onmagt en niet onwil daarvan de oorzaak zjj. Het
getal opgevischte verongelukten vermeerdert dage
lijks, waarbij weder cene opmerking valt, dat de
meesten beroofd zyn van datgene wat waarde heeft
zelfs moet procesverbaal tegen iemand zyn opge
maakt. die een lyk heeft opgevischt, beroofd en
het weder in het water wierp. Tegen de directie
der onderneming is ook proces verhaal gedeklareerd
omdat geen sloep aan boord aanwezig was, hetgeen
eene vèrpligting is, aangeduid in de ministeriële
concessie. Verder kan ik berigten, dat de dienst
niet weder hervat zal worden, tenzij meer deel
hebbers daartoe by de directie zich aanmelden.
Het onweder van den 6den heeft ook in het
dorp Vcenhuizen schade nangerigt.
Een der bliksemstralen trof de roede van een
hooiberg en spleet baar Tan boven tot beneden. Ia
den hooiberg stond een kolonist om zich voor dea
regen te beveiligen; ook bij werd door dienzelfdea
straal getrolfeD. Eerst vermoedde men, dat bij
dood was, doch spoedig zag men, dat bij nog
leefde, maar zware brandwonden aan den arm
en borst bekomen bad; bij is dadelijk naar het
hospitaal Tervoerd.
Het onderzoek gevoerd wordende in de zaak drr
gepleegde brandstichting te Zweelo, 't welk dezer
dagen door den Regler Commissaris voor strafzaken
bij de Regtbank te Assen op de plaats des mis-
drijfs heeft plaats gehad, beeft onder meer, bet
resultaat dat de van het misdjijf verdachte jongen
Willem Beijen, na hardnekkige tegenkanting ein
delijk ook bekend heeft de dader van den eersten
brand te zijnen den brand te hebben aangestoken
op den 19den Mei l.l. en alzoo de oorzaak te zijn
geweest, dat nu reeds vijf groote boeren wonin
gen en de school eene proci der vlammen zijn
geworden.
Uit Steenwijk wordt gemeld:
Ten gevolge van het aanhoudende natte weder
worden de werkzaamheden in de groote veen
derijen zeer bemoeijelijkt. Het gebrek aan jarigen
turf en de ongunstige vooruitzigten voor goede
drooge brandstof, zyn reeds nu van aanmerkelijkea
invloed op den prijs van den turf, die Toor de
beste soorten tot ƒ1 a 1.20 per 1000 is gestegen.
Het bijkomende gebrek van arbeiders en de
tusschenkomende hooibouw werken er ook ioe
mede, dat de bazen hun bejlag op ver na niet
op den wal krijgen.
Uit Schoonoord wordt gemeld:
Eene rijzing der turfmarkten, tengevolge het
natte wederheeft op de drukte onzer veenderijen
een gunstigen invloed gehad. Liet het zich eerst
aanzien, dat er dit jaar in deze streken betrekkelyk
maar zeer weinig zou gegraven worden.' lang
zamerhand is dit veranderd en verbeterd. By gemis
van enkele ploegen «bovenlanders," ziet men hier
thans verscheidene vrouwen hare mannen helpen
«waldijken." Zelfs eenige veenarbeiders van Smilde
zijn hier in den laatsten tijd nog aan 't werk
gezet. Minder voordeelig zyn echter de vooruitzigten
der boekweitteelt, eveneens van groot belang voor
deze volksplanting. Duizend veenakkers, met de
bovenkorst losgemaakt ter verbranding, hunkeren
naar droogte en zonneschijn.
Als een bewys hoe onze naburen over ons
denken, diene het volgende, ontleend aan een in
het buitenland uitgegeven blad. De Hollander moet
genever drinken, zonder dat is geen Hollander
denkbaar, inet den genever gaat hand aan hand
bel Godverdde geliefkoosde uitdrukking van
een Hollandsch soldaat, ook niet onbekend aan
de Hollandsche studenten. Dit zal niet anders wor
den. tenzij er eene geheele omkeering plaats grijpe
in de Hollandsche opvoeding der jeugd, die tot
nu toe, zoowel bij de ouders als meesters, ver
keerd is ingerigL"
Banjer massing.
Van het tooneel des oorlogs schrijft men om het
volgende d.d. 23 Maart j.l. Onder ae xieke officieren
hevindt xich de luitenant van Schendel die voor de
velddienst afgekeurd is er. naar Java wordt geëvacueerd.
Den 17dcn Fcbruarij ontvingen wij order om den vol
genden morgen op marsch te gaan naar Maugoe-Taijoe t
om van daar met eene kolonne tegen den boofdntuiteling
Demau Lehman op te rakken, die xich twee dagreixen
boven die plaats ophieldingevolge die instructie vertrok
ken wij met 75 bajonetten.
Nog geen kwartier van Mangoe-Taijoe verwijderd
overviel ons een xwaren regen, welke 5 uren onafge
broken aanhield, vervolgens moesten wij drie urea lang tot
over de knieën door eene moeras widen en kwamen ein
delijk afgemat op een gunstig terrein, alwaar het bi
vouac werd opgeslagen, en wij gedurende dcu atcht
niet xijn verontrust. Des morgeus xecr vroegtijdig werd
dc marsch wederom aangevangen en wann nog geen twen
uren van het bivouac verwijderd of de spits ontnaarde
eene vijandelijke wacht, die in allerijl de vlagt nam,
wij xagen hen dan ook met de meeste overhaasting het
haxenpad kiexen.
Het was dien dag buitengewoon heet en daardoor de
marsch xeer vermoedendde muitelingen hadden de. bruggen
afgebroken, xelfs hadden xij van eenige de onderleggers
in het midden doorgekapt, zoodat bij de minste passage
van eenige xwaarte de boel moest instorten; ml»: ver-
ei&chtc voorxigtigheid cn veroorzaakte dien tea gevolge
een groot oponthoudten 12 ure kwamen wij eindelijk
aan eene groote kampong, waarin men duidelijk kon
bespeuren, dat xich nog kortelings meniehen moesten
opgehouden hebben; dese werd eerst verkend en daarna
met de grootste behoedzaamheid doorgetrokkenuit deze
kampong komende, kwamen wij op een voor ons «eer
ongunstig terrein namelijk xeer hooge alang en op koeten
afstand kloin kreupel bosch.
vi:« J:'j
Uit een meer digi bosch dat wij door moesten, werden
wij door een hevig en goed onderhouden geweervuur
