COURANT.
Jtë 783-
ran DINGS O AG,
No. 2 en 85.
37 November i860.
Dit Bind verschijnt tweemaal in de week des Dinnsdnjt en Vrijda-jtfte Prijs van liet Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentiën, 1 tot regel» 60 Cents
elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zeg,dregt. Afzonderlijke nummert/0.10. Brieven franco. Bestelling* geschieden bij den Uitgever A. H. m O**ff, te
Amersfoort, liureau Amenfoorttche Courant, Singel Wijk E N«. 61, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Direct «aren in het Rijk.
KENNISGEVINGEN.
De GEDEPUTEERDE STATEN de» PROVINCIE
UTRECHT
Brengen ter kennis van de daarbij belanghebbenden
dat overeenkomstig bun besluit van den 8 November
I860, opgenomen in de ütrechttche en de Amcrtfoorliche
Courant, van den 13 November 1.1. op den 22 November
1860 in het Gouvernementshuis alhier, eene openbare
uitloting heeft plaats gebad van twee aandedenieder
ad ƒ500 in de Restant geldlecning van f 15.500 te
laste van den weg va» Houten naar den Lekdijk bij bet
Deutichemtche veer, door de overname des weg», voor dc
provincie thans ernc provinciale schuld geworden, en dat
alsloen xijn uil geloot de aandeden
Waarvan de aflossing met Lijbelaling van f 10 premie
voor ieder uitgeloot aandeel na 1 Januarij 1861, zal plaats
hebben bij den Heer Arrondissemenls-belaalinecsler alhier
met overlegging der obligatie, en daarbij behoorende
interest bewijzen.
En zal deze worden geplaatst in dc Ütrechttchezoo
mede in de Amertfoorltche Courant.
Utrecht, deu 22 November I860.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
VAN DOORNVoorzitter.
C. W. MOORREES, Griffier.
IV. BURGEMEESTER VAK AMERSFOORT
Brengt ter kennis van de Ingezetenen dezer gemeente,
dat het door deu Commissaris des Konings in deze pro
vincie cxrruloir verklaarde kohier van bet fatentregt
over bet 2c kwartaal van hel dienstjaar l8°°/6, aan den
Ontvanger van 's Rijks Directe Belastingen alhier is ter
band gesteld, aan wien ieder verpligl is zijnen aanslag,
op den hij de Wet bepaalden voet. te voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aan
geplakt te Amertfoortden 26 November i860.
De UurgemecUtr voornoemd.
A. G. W IJ E R S.
De burgerlijke en godsdienstige
vrijheid in Italië.
Is Burgerlijke vrijheid dierbaar voor een volk,
godsdienstige vrijheid Ixjhoort nog liooger le worden
gewaardeerd. Dat hebben onze voorvaderen in den
tachligjarïgen oorlog glansrijk bewezen. Eveneens
leert oiis de geschiedenis der volkendat elk con-
stilulioimeel gouvernement, hoewel het aanving met
burgerijjke vrijheid, eindigde met volkomen gods
dienstige vrijheid te verleenen. Wat ons Vaderland
in dat ojwigt was en is, wordt door de geheele
wereld gehuldigd, en had cm heeft het, hoe terri
toriaal klein hel ook zij, daaraan zijne grootheid
te danken. Eveneens emancipeerde Engeland, tred
na tred, eerst de Dissenlcrs, daarna de Roomsch-
<Cat1totie&en en de Israëliten. Aldus grondvestte het
vrijzinnige Frankrijk van 1789 en het constitution-
tiode Sardinië van 1818, burgerlijke en godsdienstige
vrijheid ter zeirder tijd, daardoor erkennende den
nnvorlireckharen band, die deze tweelingzusters ver-
ocnigt. Evenzoo strekte Portugal, spoedig na de
invoering van eea vertegenwoordigend stelselgods
dienstige vrijheid tot allen uit, en het nieuwere
constilulirmueele Spanje veroorlooft, door lijdzaam
zwijgendat dc oude wreede wellen tegen de Mooren,
dc Protestanten en de Israëliteu in vergetelheid ge
raken. In Oostenrijk, rijpt, trots zijnen a louden adel
en zijne hiërarchie,' reeds allengskcns met de bur
gerlijke. de godsdienstige vrijheid, en wil het dien
eisch van den tijdgeest feitelijk wederstand bieden
«f zijnen stroom keeren, dan moet het te gronde
gaan, want zijn beslaan als Keizerrijk is onwrik
baar geweven in het verlcenen van beiden; zal het
dat niet, of draalt hel te lang daarmede, dan zul
len zjjne volkeren deze beide vcreiscliten tot volks
bestaan en volkswelvaart eigenmagtig aan zijne
hecrschers weten te omwringen. In Pruisen spar
telen de Jonkerpartij en de met haar verbonden
fractiën nog om het verroeste uitsloitingssysleem
te handhaven, doch het zijn de laatste stuiptrek
kingen van een vermolmd ligchaam. Zelfs Rusland
die colossus van feodalisme, verzacht zijne wetten,
welke burgerlijke en godsdienstige vrijheid beperken,
en dat in weerwil van zijnen autocratischen rege-
lingsvorm. Wie zal dan ook durven ontkennendat
de gebeurtenissen in Italië der laatste jaren zullen
en moeten leiden, om aan dat schoone doch zwaar
geteisterde land, waar de vrijheid der volkeren
maar al te lang gekluisterd is, te schenken: de
burgerlijke en godsdienstige vrijheid! Is het wonder
dat men alzoo tot de gevolgtrekking komt. van de
grootste dienst door de gebeurtenissen in Italië be
wezen aan het menscheljjk geslacht in het algemeen
cn aan de Protestanten en Israëliten in het bijzonder?
Wat het Protestantisme in Italië iu de laatste
eeuwen bevochten heeft, had het te danken aan
■den geloofsijver niet ullccn, maar vooral aan de
numerieke kracht zijner belijders. Doch gedurende
«neer dan twaalf ecuwen wa3 het bestaan der Is
raëliten ia dal land en ook elders een onophou
delijk protest tegen hel principe van goddelijk regt,
gelyk het düar is toegepast, en tegen de leer van
het absoluut gezag eens monarchs over zjjne onder
danen; eene leer. welke door eenen nu onttroonden
Frans II als wet werd in toepassing gebragl. om
zjjne Napolilaansche onderdanen te kerkeren, te
pijnigen en te vermorzelen; eene leer welke niet
enkel tot eene wet, maar als een sectenreyt werd
toegepast, om een weerloos knaapje van hel ouder
hart te scheuren en deszelfs godsdienstige vrijheid
te knolten en te ontwringen. Garibaldi, de bevrijder
van Italië, is, naast Victor Emanuel, niet enkel
dat. maar tevens de bevrijder van het aldaar ver
drukte Protestantisme en Judaïsme, en onder zijne
vanen schaarden zich in menigte, inzonderheid
Protestanten en Israëliten, met eene toewijding
en eenen moeddie de overwinning verdienden
te wapen ijlende tegen tirannen zoo wreed en ver
raderlijk als de Bourbons van Napels en als de Na
politaansche moordenaars, die de Dasseville tot het
martelaarschap doemden; zoo verwaten doch. laf
hartig als dc Romeinsche meesters, die in de
zwijmel hunner tweevoudige beerschzucht op de
asch van Brulus treden.
In Italië verzwindt thans ook allengskens de
duisternis en het licht kiemt. Wat liet Protestan
tisme aldaar, na slechts eenige eeuwen bestaan,
winnen zal, is voor het Judaïsme een oneindig
kostbaarder kleinood; immers, het was het noodlot
zijner belijders, om het principe van godsdienst
vrijheid door alle eeuwen heen te verdedigen van de
ijspool tot den heeten aardgordel bestaat cr geene
luchtstreekwaar zij dal vaandel niet ontrolden en
liever wilden sterven dan het prjjs te geven. Al
lengskens werd strijden daarvoor doelloos, want
alleen sterven daarvoor was het cenigst vooruilzigt.
liet was niet meer door ligchamelijke, maar uit
sluitend door verstandelijke middelen te verdedigen,
liet was voorbeschikt le zullen overwinnen, maar
niet meer zoo door moed. als wel door onderwer-
piug cn lijden. De geschiedenis leert hoe die pligt
is volhragt. liet was te vergeefs, dat in de laatste
18 eeuwen in ieder geslacht en aardpunt tirannie
den ijzeren voet in der vaandragers nek drukte,
om dezen het vaandel der godsdienstvrijheid te ont
rukken. Te vergeefs werden smaad, verlaging, ver
volging en martelaarschap gebezigd, om onder
werping aan tirannieke edicten af te persen, die
godsdienstvrijheid smoorden. Volharding in het prin
cipe van godsdienstvrijheid heeft eindelijk de over
winning voor zijne belijders in de meeste landen
behaald, en daar waar zij slechts ten decle is ver
kregen. zullen en moeten weldra de stagboomen
vallen tot volkomen zege. Hun standaard wiift thans
trotsch over Europa's en Amerika's schoonste lan
den, en de zuiverste en edelste karakters dezer
eeuw erkennen hun regt en hunne bevoegdheid
daartoe. Hunne glorierijke zending werd cn wordt
min of meer geleidelijk door de grootste helden en
de grootste staatslieden der laatste honderd jaren
volbragt, en llians triomfeert zjj in de wouden en
vlakten van Italië. De laatste gebeurtenissen in
Italië, toegejuicht door al wat vrijheidlievend, be
schaafd en redelijk denkt, zijn de grondzuilen
waarop iu dat heerlijke land burgerlijke en gods
dienstige vrijheid zullen worden gevestigd.
v. C.
AMERSFOORT, 26 November I860.
Eene telegrafische de'pcche uit Batavia, van den
14 October, luidt aldus: «In Banjermassing is de
stand van zaken tuinder gunstig. Rij den aanval
op eene redoute zijn twee ollicieren gesneuveld."
Bij besluit van den 23 November 1860.
N°. 52. heeft Zijne Majesteit goedgevonden, den
heer Mr. M. H. Godefroi, Minister van Justitie, te
benoemen tot koinmaudeur der orde van den Nc-
derlandschen Leeuw,.
Te Rochester, hoofdstad der provincie van
dien naam in Engeland, is den 9 dezer met alge-
ineene stemmen lot Lord-mayor (Burgemeester)
gekozen de heer Levy, een koopmanen reeder tot
de Israëlitische gezindte behoorende. Kort na zjjne
benoeming gaf bjj een banket, waaraan de hooge
adel en dc voornaamsten aldaar deel namen.
De Hecren le Blond en Delettrez bevinden
zich te llarderwjjk tot afbakening van den Centraal-
spoorweg.
Iu de Tweede Kamer der Staten-Generaal is de
Wet op de Regterlijke Organisatie aangenomen,
tegen slemden de hecren: Westeriioll'. Uuymaer
van Twist, Thorhecke, de Brauw, Heemskerk Az.,
vnn Goltslein, Schimmelpenninck, Luyben, van
Voorthuysen, Hollinan, van Asch van Wijck, Kien,
Meylinkvan Heiden Reinesteinvan Diggelenvan
der Linden, vanHoëvell, Poortman, van der Vet»,
▼an Dosse, Wintgens, Reinders. Olivier, Wichera
en Jespers.
De arrond.-regtbaok te Appingadam heeft bg
vonnissen van den 16 deler eenen men ae eene
vrouw, beide wonende te Detfzgi, schuldig ver
klaard aan het koopen van twee paar echoenen
van een militair beneden den rang van officier,
en bet in bewaring nemen van een linnen bedkt-
ken. anders dan met het kennelijk doel om dat
bedlaken te herstellen en te reinigen. De man is
te dier zake veroordeeld tot eene geldboete van
ƒ10 en de vrouw tot gevangenisstraf voor dentyd
van zeren dagen.
Daar de wet van den 3 Julij 1859 Slaatsbln*. 44),
waarbij tegen de onderwerpelljke feiten straf is
bedreigd, niet algemeen bekend is, kan het. zijn
nul hebben deze veroordeelingen mede te doelen,
opdat een ieder zich voor schade wachte, betgeen
te meer noodzakelijk is, daar het feit op zich self
zonder de minste kwade bedoeling strafbaar is.
Wij zijn in slaat te kunnen mededeetsndat
bij de regering het voornemen bestaat, eerlang
over te gaan tot eene wettelijke regeling der bier
le lande bestaande beurtveeren. Alvorens intusscben
aan dat voornemen gevolg te geven, beeft de re
gering het noodig geacht de volgende vraagpunten
door de gemeente-besturen te doen beantwoorden:
1*. Hoe vele beurtveeren zijn er tegenwoordig en
welke zijn die? 2*. In verband met het beweren,
dat vele beurtschippers hun monopolie van de
gemeente-besturen of van particulieren (zeker af
tredende schippers) gekocht bebben, mededeeling
hoe vele onder de bestaande beurtveeren titolo oon-
roso zijn verkregen en op welken titel daf bezit
berust? 3'. Hebben daar, waar beurtveeren werden
opgeheven, de betrokken besturen ook schadeloos
stelling aan de vroegere vaste schippers gegeven?
4*. Welke zijn in bet algemeen de gevolgen ge
weest van de opheffing van beurtveeren t
De straatverlichting door middel van gas is
in den avond van den 19 dezer te Hilversum voor
het eerst ontstoken; deze gebeurtenis, dia als eene
groote aanwinst voor die gemeente mag genoemd
worden, werd door goed weder begunstigd; eene
talrijke schare was op verschillende plaatsen, zoo
wei voor het regthuis als voor verschillende publieke
gebouwen, die geïllumineerd waren, vereenigd. Ik
sierlijke lantaarns maakten een goed effect ea de
ingezetenen waren verheugddat de ijverige pogin
gen van den heer Dr. C. M. A. Hafkenscheidop-
rigter der gasfabriek, met zulk eea goeden uitslag
werden bekroond.
De 4 Zwitserache soldaten, die Tan Tezetzyn
gedeserteerd en in zee door eene visscher&chuit van
Ostende zijn opgenomen, zullen op bun verlangen
naar de Pruissische grenzen worden gebragt. van
waar zij Daar bun vaderland zullen terug keeren.
Ten aanzien der onlvlugting van llengstmen-
gel uit het krankzinnigengesticht te Antwerpao zijn
thans de volgende bijzonderheden bekend geworden.
De misdadiger moet inet een1 mes of ander snjp-
dend werktuig een gal in eene deur hebben ge
maakt, en er in geslaagd zjjn, 's nacht» over dea
op het plein uitkomende muur van dat gesticht
te klouteren. Des ochtends bevond hy zich in eene
herberg, in de nabijheid der Falcons-kaserne.
alwaar hij eenige ververschingen gebruikte. Toen
de politie, op zijn spoor gekomen, hem in die
herberg wilde overvallen, bad bjj zich reeds kort
geleden daaruit verwjjderd, en schjjnl men hem
sedert niet weder roaglig te hebben kunneo wor
den. hoezeer men wil, dal hy zich later ten huize
van eene bij het bassin of op de kade Jouffroy
wonende weduwe moet hebben bevonden, om
daar de kleederen van het gesticht, welke hjj nog
aan bad, voor anderen te verwisselen. Mee ver
moedt, dat hij zich naar Gent heeft begeven, om
verder naar Engeland te ontvlugten. a
Als een staaltje van bijgeloof wordt uit Slie-
drccht gemelddat bijeen welgeslelden boer aldaar.
Kees Korevaar genaamdsints lang dc vrouw on-
ges'c'.d was en zich de varkens ook in eeu «eer
zonderlingen zickeljjken toestand bevonden; vrouw
en varkens schenen tnel elkander in naauw verhand
te staanwant waren de varkens ziekdan was do
vrouw getond en omgekeerd. Nu is men lot ont
dekking gekouieu. beiden betooverd waren door
de meid, die dadelyk is weggejaagd, na alvorens
de bezetene te hebben goaegeod.
Den 19 dezer vervoegde zich zekere persoon,
in burgeik leediug en militairen broek, by denbeer
van der Hooft, goud- en zilversmid te Breda, om
een gouden ring le koopen. Na onderscheidene
ringen te hebben nagezien cu gepast, kocht bij er