COUBi
I
2O Jamiarij d86"<
Dit Blad verschijnt des Dingsdagt en Vrijdagt. l)e Abonnementsprijs is f 1.50 in de 3 mianden. Van Advertentiën1 tol 6 regels 60 Cents elke regel meerder 10 Cents
legale Advertentiën per regel 15 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummert/0.10. Brieven franco. Bestellingen bij den Uitgever A. II. van dee ff, te
Amersfoort, Bureau Amersfoorlsche Courant, Singel Wijk K N°. 61 zoomede bij alle Boekhandelaren en l'ost-üircctcnren in bet Ilijk.
AMERSFOORT, 19 Januarij 1803.
MordenDingsdag namiddag ten 1 ureverga
dert de Gemeenteraad van Amersfoort voor hel
eerst in de nieuw ingerigte raadzaal en zal alsdan
de benoeming geschieden van een poortier van de
Bloemeudalsche poortwaarvan het Iractement tot
nu toe bedroeg 230.— per jaar met vrye woning;
en van eenen Commissaris van inkwartiering waar
van het tractement tot nu bedroeg f 75.per jaar.
Een aantal sollicitanten voor beide posten ziet,
tussclien hoop en vrees geslingerdden uilslag
dier benoeming te gemoet. Voor den post van
poortier zyn nu reeds ruim 20 sollicitanten.
In den nacht tusschcn Viijdag en Zalurdagj.l.,
ten 4 urewerd door de nachtwachts brand ont
dekt bij der. logementhouder van Kolfschoten, op
de Langstraat, hoek der Nieuwstraatalhier, welke
door deze nachtwachtsgeholpen door een brand
meester en twee onder-brandmeesters, werd ge-
bluscht en zich bepaalde tot het uitbranden ecner
kamer, zijnde verzekerd in de Antwerpsche Maat
schappij.
Een paar dagen vroeger werd brand ontdekt in
het huis bewoond door J. Wallet, Lieve Vrouwe
Kerkhof, doch is deze door den bewoner geblnscht
terwijl slechts eenige meubelen zijn verbrand."
Te Amersfoort zijn eenige schepen met rails
en dwarsleggers voor den spoorweg van Utrecht,
over Amersfoort, tol den IJsselaangekomen en
wordt nog meer aanvoer van spoorweg-materieel
verwacht. Hoewel velen zich hadden gevleid dat
ten minste hel traject Utrecht tol Amersfoort spoedig
zou worden opengesteld ten gebruike van reizigers
en goederenaan te vangen aan een hulpstation
te Utrechtdaar waar de weg eigendom van dtf
Centraal-Spourweg-Maatschappij is, zoo is voor het
verwezenlijken van dat dringend verlangen geen kans,
o ndat dit traject geen voldoend rendement voor
spiegelt, naar bet oordeel van de hoofden der
onderneming, en dus de spoorweg niet anders ten
gebruike zal worden opengesteld dan ten tijde dit
over zyne volle lengte (als wanneer hij goed ren
deren kan).'Utrecht tot den IJssel, mogelijk is.
Wanneer
lie persoon die voor de Reglbank te Utrecht
geweigerd had als getuige den eed af te leggen
en daarom in gijzeling was gesteldheeft zich
later bezonnen en isden gevorderden eed afgelegd
hebbendein vrijheid gesteld.
liet verslag der Tweede Kamer over de cul
tuurwetdat zeer onguustig luidt, is gereed en
zal binnen kort het licht zien. Men verwacht weldra
de aanbieding van wetsontwerpen lot hel verlecnen
van een subsidie aan de Hollaudsche spoorweg
maatschappij en tot exploitatie der staats-spoorwegen.
De belasting ontwerpen van den heer Bels hebben
volgens een aantal bladen bij den Raad van State
een zeer slecht onthaal gevonden. Of dit Je aan
bieding zal beletten of vertragen is onzeker.
Over het geheele Rijk genomen, hebben on
geveer elke 4500 zielen een notaris.
Twee en zeventig candiaat-notarissen kunnen nog,
als het geheele cijfer op hel maximum werd ge-
bragtworden geplaatst.
Op het koppermaandags-feest te 's Ilage werd
de Nederlandsche letterkunde ook vertegenwoordigd
door eene damedie in de lectuur-wereld een
gevierden naam heeft en op die wijze hulde bragt
aan de drukkunst.
Donderdag voormiddag werd voor het provin
ciaal geregtshof in Gelderland behandeld de zaak
tegen Gerrit Bultman, behuldigd van moord, gepleegd
op den heer Mr. Oswald Tulleken te lieerde. Ken
talrijk publiek woonde de teregtzitling bij. Na het
voorlezen der acte van beschuldiging en het ver-
hooien van vier getuigen werd de beschuldigde
ondervraagd. Deze bleef bij zijne bekentenisdoch
in zooverre, dat hij thans verklaarde door de aan
houdende, volgens hem onverdiende, vcrwijtineen
van den verslagenc. plotseling in woede ontstoken
te zyu en dezen daarop écu slag te hebben toege-
bragt. Hij had den verslagenc zien wankelen en
wist zich niet meer te herinneren wat er verder
voorgevallen was. Vervolgens werd liet getuigenver
hoor voortgezet en na afloop daarvan de zitting
voor een kwartier-nors geschorst.
Donderdag namiddag werd voor het provin
ciaal geregtshof de behandeling der zaak legen
Gerrit Duitman, nadat de zitting voor korten tyd
was geschorstvoortgezet en nog enkele getuigen
gehoord. Uit hunne verklaringen kwamen gecuc
nieuwe bijzonderheden aan het licht. De beschul-
digdc trok echter ten slotte dat gedeelte zijner
vroegere bekentenis in, volgens welke hij den slok
waarmede de misdaad gepleegd was, had mede-
genomen met het doel oin den heer Tulleken om
het leven te brengen. Vervolgens nam deadv.-gen.
het woorddie de beschuldiging volhield en be
toogde dat in casu de voorbedachte rade behoorlijk
was gebleken en de beschuldigde dus moest worden
schuldig verklaard aan moord, waarom hij dan ook,
ingevolge de bepalingen der wetde doodstraf
eischte. Hierop het woord aan den verdediger, Mr.
do Haas, gegeven zijnde, ontwikkelde deze dat
hier alleen aan manslag kon worden gedacht. Hij
wees op de punten die in casu het denkbeeld aan
voorbedachten rade uitsloten schelste eenige too-
neelen die vroeger reeds lusschen den heer Tulleken
en zijnen knecht waren voorgevallenveroorzaakt
door het zeer driftige en onaangename karakter van
den heer T. tegenover zijne bedienden, wees voorts
op de verzachtende omstandigheden op de miu
zedelijke ontwikkeling des beschuldigden en con
cludeerde dat het den hove behage inogt Gerrit
Bultman schuldig te verklaren aan manslag en hem
diensvolgens te veroordeclen tot zoodanige tucht
huisstraf als het hof zou vermeenen te behooren.
Nadat hierop door den adv.-gcn. nog korlelijk was
gerepliceerd heeft liet hof den beschuldigde ver
oordeeld tot 15 jaren tuchthuisstraf.
In Lochctn is men eindelijk alle bezwaren
die het gas belemmerden, te boven gekomen. Sedert
Maandag schittert het aldaar in vollen glans. Men
zegge nu nog dat de achterhoek niet in verlichting
toeneemt!
Men meldt uil Coevorden van 15 Januarij
Door onvoorziene omstandigheden is de ontste
king van het gazlicht, waarmede men gisteren
avond hoopte gereed te zijn, niet alleen mislukt,
mair iugezetencn en vreemdelingen, die talrijk van
elders ter feestviering waren opgekomen, vonden
cc, tweede teleurstelling, in het uitblijven der
muzijk. Door de buitengewone vochtigheid der steen
kolen en eenige kleine aan den toestel ontdekte
gebreken, was het niet mogelijk goed licht voort
te brengen, en onvoldoende begreep men het niet
te moeten laten branden, vooral niet bij de eerste
ontsteking. Wel had men in den laatsten tijd
nacht en dag gewerkt, om deze teleurstelling te
vooikomen, doch met den besten wil was zulks
niet mogelijk. Met een paar dagen echter, (waar
schijnlijk a.s. Maandagavond.) hoopt men voor goed
gazlicht te kunnen geven.
Niettegenstaande de dubbele teleurstelling begon
de menigte éénmaal ter feestviering uitgegaan en
door vuurwerk en vloeibaar gaz opgewektzich
allengs feestelijk gestemd te gevoelen en werd hel
mislukte feest eindelijk nog een regt aangename
avond zoodat men eerst laat in den nacht teleur
gesteld en toch voldaan huiswaarts keerde.
liet is een bekend feit, dat bij de landing der
Engelschen op Walcheren in 1809 de expeditie-
troepen als gedecimeerd werden door de Zeeuwsche
koorts, wier verwoestingen bevorderd werden door
de ongeregelde levenswijze der niet aan het klimaat
gewoon zijnde manschappen. Waar de jongste storm
de duinen dier kust op sommige plaatsen tol 10j
cl deed wegstuiven, vindt men thans aan den kant
tal van lijken in half vergane grove dekens gewik
keld die in 1809 daar verre van. hun vadetland
zijn begraven.
Uit Brussel wordt berigt van eergisteren:
o In de heden gehouden zitting onzer Kamer van
Afgevaardigden heeft de oud-Minister van Ruiten-
landsche Zaken, verklaard: «dat hij de handelwijze
der N jderlandsche regering met betrekking tot het
tructaai nopens de wateral'lappingen op de Maas,
beschouwt als deloyaal en zonder voorbeeld." Deze
woorden werden algemeen toegejuicht.
o Later verklaarde dezelfde redenaar, dat een
of ander Belgisch Ministerie nog wel eens. zonder
N iderland er in te kennende betaling van den
Scheldctol zal staken.
Deze woorden werden algemeen toegejuicht. De
Minister Rogier heeft ze niet beantwoord.
De begrooting van Boitenlandsche Zaken is heden
aangenomen."
Sedert de jongste 18 maanden heeft de oorlog
aan de Unie gekost IfiOO millioen dollars. Thans
eischt hij dagelijks 3 a 4 millioen.
liet grootste resultaat daardoor verkregen, is,
dat er 250 000 man op de slagvelden zyn begraven.
Omtrent den slag bij Frcdricksburg meldt men:
Hel leger van Bnrnside, telde, met inbegrip
van de reserve, meer dan 200,000 man. De te nemen
stellingen waren alles behalve geducht en zelfs niet
te vergelijken bij de hoogten der Alma. door de
Engelschen en Frauscheu in de Kriin bcmagtigd.
Wel stuitte men op verschansingenmaar deze
strekten zich te ver uitcu als men ui du slrijd-
krachten op één punt haJ gchragt, zou men do
verschansing daar in tweeën hebben kunnen snijden
zonder mogelijkheid van hulp van den kant der
twee vleugels. Van onze zijde (het Noorden)
zegt de schrijvergedroeg men zich allerschan
delijkst laf. Wat ook de dagbladen mogen zeggen
onze hoofd-olliciereu verhelen hel niet dat onze
soldaten nog nooit zoo slecht gevochten hebben
als dien dag. Nadat zij op een schot afstand van
den vijand gekomen warenhad niets bun het voor
uil rukken moeten of kunnen beletten. Toen de
arend viel was de helft van het leger tuchteloos
uiteengeviogen m plunderde in de stad en omstreken.
De overige troepennog in slagorde geschaard
weigerden toen den strijd. Zoo lang zij wisten dat
zij gedekt waren trokken zij moedig voorwaarts
maar zoodra de kogels op hen neêrvielen bielden
zij standhierna gaven zij geheel noodeloos vuur
en trokken in wanorde af, om een half uur later
weder zonder nut geweren en geschut te lossen.
De linkervleugel gedroeg zich beter. Zooder de
wachtpostendie de bruggenhoofden bezet hielden
ware de helft van het leger verloren gegaan. En
waaraan is dit alles toe te schrijven Aan één redend
het leger van Mac-Clellan bestaat niet meer, bet
gebeente dier dapperen rust in onze landsdouwen
en hel nieuwe leger van den Potomac is zaaien-
gesteld uit recrutengeheel ongeoefend en zonder'
eenige tucht."
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur
Eene korte opgave van een onlangs gevoerd
gesprek over het tegenwoordig onderwijsachte ik
belangrijk genoeg om door middel van uw geacht
blad meer ter algemeene kennis te worden gebragt,
welligt moge het voor veleu eenig nuttig gevolg
hebben. Dekplaats waar, noch de personen door
wie. hei gesprokene gehouden werddoet niets
t zakeen discretie is immers welvoegelyk
liet bedoelde gesprek namelijk liep over de vraag
of het tegenwoordig onderwijs, waartoe zoowel
van Rijkswege als door de Gemeentebesturen zulke
enorme sommen worden besleed wel aan die kosten
waardig beantwoordde.
Eenparig meende men was zulks in vele opzigten
het geval niet. Men sprak wel met lof over de be
kwaamheden der Onderwijzers, doch gansch niet
als zoodanig over hunne doorgaande geschiktheid
om hel den kinderen medetedeelenmen meende
dat het onderwijs zonder eenig oordeel den kinderen
werd gegevendat deze met een tal van lessen
worden beiaslwaarvan zij geen nut haddenuit
hoofde de verschillende vakken te kort behandeld
worden en derhalve bet een door bet andere
oumiddelijk weder werd verdrongen en vergelen
terwijl aan uit- of liever aan ontspanning in de
tusschenuren voor de lieve kleinen niet te denken
viel. Zielzeide men de kleiueo maar eens thuis
komeu." Meestal zijn zij knorrig en pruilig om de
velerlei lesseu waarmede zij in hunne lusschenureu
belast worden eu waarmede door henzelven weder
oumiddelijk bet onderwijs moet worden voortgezet
zoodat zij door hunne ouders dikwerf met deelne
ming worden gadegeslagen. Eu waarin bestaat dan
dal zoogenaamde thuis-werk voor de kinderen
uit de meest uiteenloopende vakken waarvoor menig
volwassene eu menig hulp-onderwijzer zelf met
sch-ik zou opzien indien zij met die onderscheiding
begunstigd werden.
Algemeen in«*ende men dat het onderwijs beter
en meer doel zou treffenen teveus de lust der
kinderen tot onderzoek en leering meer zou be
vorderen, in plaats van te wordeu onderdrukt, zoo als
men wil dat thaus bij veleu het geval is, door
dit thuiswerk slechts tot ééue, hoogstens een paar
lessen te bepaleumaar dau goed en oordeelkun
dig gekozen.
Die opgegevene lesseu moesten bovendien vóóraf
iu de school door de kindereu zelveu wordeu ge
lezen, eu voor zooveel uoodig door de ouderwijzers
wordeu verklaard eu toegelichtteu einde zij een
duidelijk overzigt verkrijgen van den inhoud dier
lesseuvermits zij zich nu den tyd niet gumieu
zulks te doeumaar met den inhoud oubekeud
thuis komende, oumiddelijk beginnen die van
builen te let*reuteu einde maar gereed te zijn
tegen hel uur dat de schoolklok weder geslagen
heeft.
Eu welk oordeel. Mynheer de Redacteur! geveld
werd over het onoordeelkundig strafwerk, hetwelk
den kindereu bij bet initisie vergrijp wordt op
gelegdDaarover werd eetipaiig den staf gebroken.
Noch op iets degelijks, uuch op iels nuttigs wordt
daarbjj 6e'et »»aar op veel en den geest afiliat
ie ud wetk, hetwelk door de kinderen gewoonlijk