AfflERSFOORTSCHE
GO DRA NT,
NIEUWSBLAD der CENTRAAL-
NOORD-OOSTELMKE SPOORWEGGE WESTEN
M 1096.
van Y R IJ D A G, 20 November d863.
1813-1863.
Dit Blad verschijnt des Uingsdagt en Vrijdags.Du Abonnementsprijs is ƒ1 50 in de 3 iinnnilen.Van \il verten tien, 1 tot 6 regels 60 Centselke regel meerder 10 Cents;
legale Advcrtcnlicn per regel 15 Cents, behalve liet Zegelregt Afzonderlijke nummert ƒ0.10. Brieven franco. Bestellingen bij den Uitgever .4. II. van Cleeff, te
Amersfoort, Bureau Amersfoorlsche Courant, Langstraat, Wijk F. N°. 43. over de Oule Viscliunrkt, zoo mede bij alle BoekhuiJelareii en l'ost-Directearen in het Rijk.
Bet Nationaal- ea Oranjefeest te
Amertfoort»
Bij het aanbreken van den dag was Dingsdag j.I. gansch
Amersfoort reeds in feestdos getooid. De Nationale- en
Oranjevlaggen en wimpels versieringen als anderssins
waren xoowel in buurtschappen als aan de geliouw.n en
woningen overal aangobrael. liet Leve de Koning! Leve
het Huis van Oranjevooral Oranje boven! klonk duizend
en honderdduizendvoudig door alle stadswijken en op
aller gelaat (de sniegel der ziel hg de daauw van ver
genoegen vrolijkheid en Oranjeliefde verspreid. Wie niet
werken motst, hield in den volstcn zin des woords feest
dag, feestavond, feestnachlen wie niet gedwongen was
zaken af te doen slak den neus in den wind, droeg Oranje
keek naar Oranje juichte voor Oranje zong voor Oranje
Talloozc ccrehogen waren opgerigt. fraai of ongekunsteld.
Tallooze versieringen spreidden zich ten toon. Onder de
versieringen mogen wij in dc eerste plaats noemen die
der woning van den heer J. J. J. Jacobs en voor de
woning van den heer IC. de Rooij op den Hofterwijl de
vlaggcnlrofée enz., welke het koninklijk wapenbord omwond,
aan de woning der Erven Oklmijzcii Kon. banketbakker
Langstraat, en ccne versiering aan de woning van den
lieer II. J. van Gelder, schilder, smaakvol waren.
De leerlingen van onderscheidene scholen een aantal
niet dc voor de. feestviering uitgegeven schoolplaat voor
zien maakten met hunne onderwijzers tournee's door de
stad, en vernemen wij, dal de Directie der II.-C. jongens
en meisjes armenschooldoor de giften van eenigc belang
stellenden was in staat gesteld deze kinderen op chocolade
en krentenbroodjes te onlhilen. en werden bij deze gele
genheid Vaderlandscbe en toepasselijke liederen gezongen.
Des middags te 12 ure ving de grnote parade op bet
K.ill'sveld aan. bestaande uit 2 batterijen vcld-arlillerie,
gekominnndcerU door den kapitein Bidder en du d.d.
schutterij onder kommando van den kapitein I'. Melborsl Jr..
zijnde het algemeen kommando over deze troepen opge
dragen aan den kapitein der vcld-nrlillcric Jacobs. De
inspectie over deze troepen werd gehouden door den lieer
Luit.-Kolonel Jhr. Wltewaal van Stoetwegen, garniznens-
kominandantcn den Heer Kapitein It. J. Leinweber,
kommandant der d d. schutterij waarna de troepen voor
de beide kommandantciiomgeven door verdere officieren,
defileerden en defileerde daarna ten tweeden male du
veld-arlillerie met opgezeten manschappen in draf.
Na afloop der parade bleef cenc steeds jubelende me
nigte door dc stad wemelen Toen bet duister was inge
vallen werden dc illuminatie» allcngskens ontstuken en
schenen do ingezetenen zoowel buurtsgewijzenis ge
ïsoleerd tc wedijveren om de palm der overwinning in
het illumineren wegledragcn. Tot zelfs in de buurtschap
pen van den minderen stand had tiicn geïllumineerd.
Het deel der Langstraat van de Nieuwstraat tot en melde
Kaïiipcrbinnenpnort was even als de ganscbe Kampstraat,
in t'cne schitterende allee herschapen zoomede dc heide
Spuijen enz. en vooral het Havik alwaar de heerlijke
verlichting in kleuren eene belooverende weerkaatsing in
het water te weeg bragtspande de kroon op de eens
gezindheid van de verschillende buurtschappen die door
verccnigdc krachten iels schoons wilden daarstcllcn en
dan ook daarin volkomen zijn geslaagd.
De illuminatie der Hceren S. E. Visser cn Zoon hoven
alle uitblinkende was prachtvol cn keurig zelfs zóó dat
zij de hoofd- of residentiestad tot sieraad en eer zou verstrekt
hebben; die van den Heer W. L. Schelms muntte uit
door smaak cn afspiegeling; die van den Heer I, H.
Pieper was mede zeer sierlijk cn trok liefelijk het oog
aan; doch, waar zouden wij eindigen, bijaldien nog
meer inwonerswier illumination zeer fraai warenma -s-
ten genoemd worden? Die der prachtige eerepoort, in
gas, aan het einde der Kampstraatnabij dc gasfabriek,
was luisterrijk terwijl van gemeentewege liet llaadbuis
eene sierlijke gasverlichting aanbood en op den Hof de
muzijktempelwaarin de muzijk der d.d. scbultcrij bare
vrolijke toonen liet hooren omgeven was door de in gas
verlichte woorden: Oranje, JVeerlands Vrijheid, 1313
1863 enz.
De ingezetenen buiten de Koppelpoort hebben een schip
op de rivier de Eein zeer fraai doen illumineren doch
wegens het opsteken van den wind kon «leze illuminatie
niet geheel aan de verwachting beantwoorden.
In dc groote zaal der Soeicleit Amiciliavoor deze
gelegenheid toepasselijk en smaakvol georncerJ, gefeston
neerd, gedrapeerd cn gcguirlandeerd ving omstreeks 10
ure het fcrslconccrt van «le muziekkapel der vcld-arlille
rie aan en was aan het front van liet orclicst eene nette
klcuren-illuminatie aangebragt. Een aantal leden met
hunne dames maakten gebruik van liet aldaar aangeboden
gedistingueerd genot, de Oranjekleur sierde allencn men
verliettoen het concert nagenoeg ten l ure was geëin
digd in dezelfde distinctie de zaal.
Desniettemin werd later op vele andere plaatsen van
bijeenkomstzonder onderscheid in rang cn stand te
zoeken volop muzijk dans cn vreugdedoorweven met
liederen voor Komng Vaderland en Oranje genoten.
De feestvreugde was gedurende de illuminatie algemeen
kenmerkende zich steeds door vaderland dievende uitboeze-
Miiugcii en vrolijkheid; terwijl, in weerwil der tncuschcu-
inassa ook van elders gekomen die de stad doorkruiste,
gecne ongevallen plaats hadden. Die feestvreugde duurde
nog zelfs gister voort.
SPAARBANK.
Het Bestuur zal zijne eerstvolgende zitting houden op
Maandag 23 November e. k. ten Raadhuize tc
Amersfoortdes namiddags van 1% tot ure.
VAN DE POL!., Secretaris.
AMERSFOORT. 19 November 1883.
Op Maandag den 23 November 1863 des namid
dag* ten écn urezal dc Raad der Gemeenle
Amersfoort weder eene vergadering houdenwaarin
de punten van behandeling zijn
1". Missive van Burgemeester en Wethouders aan
gaande den rentenstandaard der Bank van
Leerling voor 1864.
2°. Benoeming van leden voor het Burgerlijk Arm
bestuur.
Verwijzende naar achterstaande advertentie,
is het een gelukkig denkbeeld de kroon op de
nationale feestviering te Amersfoort le willen zet
ten door liet houden van eenen optogl van Ko
zakken en Franselien en verdere festiviteiten op
Donderdag den 26 dezer, waarvoor het Edel Acht
baar Gemeentebestuur gaarne Zijne toestemming
heeft gegeven, 't Is een plan, dat de algemeene
sympathie en medewerking verdientte meer omdat
ecu doelmatig Reglement ter handhaving der orde
is vastgesteld en alzoo voer Amersfoorts ingeze
tenen en de bewoners der omliggende plaatsen
eene nieuwe en genoegelijke feestviering belooft.
De leden van de Staten van Utrecht hebben
besloten het halve eeuwfeest van de terugkomst
van liet geliefde Muis van Oranje op vaderlandscheo
bodem op 30 Nov. 1813 gezamenlijk te vieren, eu
tol dal einde een feestmaal aangeboden aan Zr. Ms.
vertegenwoordiger van dut gewest, den lieerCoin-
mis-aris des Konings E. C. U. van Doornhetwelk
op 30 Nov. in het gebouw voor kunsten en weten
schappen zal plaats hebben.
Zaturdag 1.1. zijn de laatste werkzaamheden
aan den Centraal-Spoorweg aan de overzijde van
den IJssel verrigt en is al het materieel vau daar
naar deze zijde overgebragt. Ook zijn de stutten
stellingen die onder de landpijlers van den brug
aangebragt waren, weggeruimd, zonder dat daarbij
eenige verzakking is waargenomen zoodat men
het werktot zoo verreals volkomen geslaagd
kan beschouwen.
liet feestelijk leggen van den eersten steen
van het monument te 's llagu is afgeloopen in de
beste orde. Z. K. il. Prins Frederik Maan.lag onge
steld. heeft echter gelukkig alles bijgewoond over-
eenkornstig het programma. De groote geestdrift
heerschte allerwege. Heldere zonneschijn begunstigde
de plegtigheid. Door Z. K. II. prins Frederik wer
den de nakomelingen van liet vaderlandscbe drie
manschap toegesproken waarop de graaf van Ho-
gendorp heeft geantwoord.
Te Amsterdam, Rotterdam, 's Uage en eene
menigte andere plaatsen des Rijks is het nationaal
herinneringsfeest met luister gevierd le Amsterdam
werd een optogt van p. in. 6000 personen gehou
den Te 's llage geschiedden de gedenkteeken-
festiviteiten, te Rotterdam werd op de Maas prach
tig vuurwerk ontstoken, overal is geïllumineerd,
en is het voor de dagbladpers te inoeijelijk, zoo
niet onmogelijk, al het meldenswaardige dier
feesten te détailleren.
In de Barndesleeg hij den Achterburgwal tc Am*
sterdan stond voor een ruit vau het huis door een
verkooper van letterzettersgereedschap met gekleurde
letters
Oranje in het hart geplant
Is heter dan veel licht verbrand.
De illuminatie bestond uit ééu glaasje.
Hij een strijder van het jaar 1813, in den Ro
zenstraat. las men het volgene:
Mijn levenslicht reeds in de pijp,
Heeft iwee-eu-tacl>tigjaar gebrand
Brandt nog inet Godes hulp
Voor Oranje. Vorst eu Land.
1813. Beleg van Naardcn. 1863.
Voor het huis van den heer F. C. Senll, Rcgt-
boomslootlas tneu
op. Nederlanderslop, het voegt u feest te vieren,
weeds vyftig jaar mogl u de burgervrijheid sieren,
>1 werd die elders ook aan ketenen gelegd(regt
Zoem vrij uw plekjegronds, het laud van vrijheid,
«-.uich dan ook in zijn lot de Galde Brit, Gerinauje,
Piendragtig, vrij en fier blijft Neêrland inet Oranje.
Een bakker had voor zijne deur, op de Lijnbaans
gracht;
Het is Oranje boven f
Ik stook vrij mijn oreD.
De heer Sohels98jarige grijsaardging
Zaturdag tc voet aan het hoofd der oude strijders
van 1813, die deel namen aan den optogt te Gro
ningen, ter gelegenheid der feestviering aldaar ge
houden.
De leden van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal zijn gisteren plegtïg bij Z. M. den Koning
ten gehoore toegelaten. De president beeft de hulde
der vertegenwoordiging aan den Koning gebragt,
en gewezen op den treurigen toestand voor vijftig
jaren en den toegenomen bloei en welvaart onder
de telgen van het huis van Oranje, waardoor de
aloude hand nog hechter is geworden. De Koning
was hartelijk verheugd de vertegenwoordigers om
zich te zienen wel te meeromdat het eene
geheel vrijwillige daad wasdie hij zeer waar
deerde als telg van Oranje; rekenende hij het zijn
duren pligtalles wat hij kon te doen voor den
bloei en de welvaart van Nederland.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal beeft
gister artikel l'der haukwetwaarover de strijd
liep nopens bel beginselaangenomen met 43 tegen
16 stemmen.
Lord Palinerston heeft bij een feestmaaltijd dit
lagchende tafereel van Engelands tegenwoordigen
toestand opgehangen.
Terwijl het er buiten 's Lands donker uitziet
en aldaar veel ellende en jammeren worden geleden,
isousLand eene gelukkige uitzondering op hetgeea
de heerschende toestand der Natiën achtte zijn.
Wij zijn door de Voorzienigheid met een rui
men oogst gezegenddoor het beleid der Regering
ea door het gezond verstand van ons volk zijn wij
voor de rampzaligheden van dnn oorlog behoed
gebleven. Onze bevolking is te vreden en getrouw;
zij erkent, dat de Wetgevende Magl eene lange
reeks van jaren bezig is geweest grieven te ver
helpenonze wetten van gebrekea te zuiveren, de
volksbeJrijvigheid te ontheffen van die bezwaren
welke de minder verlichte staatkunde vau vroegere
tjjden haar in de weg had gelegd.
Door al die middelen zijn dc bloei van onzen
liaudel en onze welvaart gestegen tot eene hoogte,
die zij, geloof ik. vroeger nooit hebben bereikt.
Degenendie met den gang van den wereldhandel
bekend zijn zullen u zeggen, dat deze groote stad
Londen ieder jaar meer het middelpuat van het
handelsverkeer der andere Landen wordt; dat er
wissels op Londen worden getrokken tol kwijting
vau schuldeu in alle andere oorden der wereld
dat goederenbestemd voor andere Landenher
waarts worden gezondenom hier te worden op
geslagen. Dat is eene hulde, door de andere Natiëa
gebragt aan den ijver, bet beleid, de eerlijkheid
en hel strenge eergevoel van onzen handelstand.
«Wij magen ons met dien staat van zaken ge
luk wcnscheneu ons volk zal, vertrouw ik. er
kennen, dal het dien grootelijks te danken heeft
aan de Regering van die weldadige Souvereine
on ler wier zacht en verlicht bestuur het leeft."
Nederland is niet minder gelukkig
Graaf Madre te Parijs heeft een kwartier
voor onbemiddelde ambachtslieden laten bouwen
bestaande uit een blok van 88 huizendie ge
zonde, heldere woningen voor 6000 personen be
vatten.
Het daartoe gebezigde kapitaal brengt 6J- pro
cent rente opeen bewijsdat het niet altijd
rtjkelui-woningen zijn, die goede rente opleveren,
waaneer men de zaak maar goed weet aan te vatten
en wat hel voornaamste is. de huishuur is zeer
matig gesteld voor eene woonkamereene slaap
kamer keuken en het vrije gebruik van eene
groote algemeene binnenplaats betaalt men niets
ineer dau ƒ1.60 wekelijksche huur.
Nog iels over den Constitulionelen Regeringsvorm.
Dat in Israël eene soort van constitutie was,
blijkt uil 1 Kon. XXI: 0, waar wjj lezen, dat de
Koning van Israël de oudsten des lands bijeenriep
om hunnen raad te vernemen omtrent eeuen cisch
van den Koning van Syriëen dat al de oudsten
eu het gansche volk tot hem zeidenhoort niet
noch bewilligt uietwaarop de lvouing van Israël
den cisch afsloeg. Dus blijkt het, dat de kiem der
liberale beginselen van den tegenwoordigen (\jd reeds
in hel oude Israël aanwezig was.
