c
iaai* arTüii
NIEUWSBLAD der CENÏRAA
MORIHOSrELIJXE SlMimVïBGEiVESÏEV,
vnII V R IJ D A G, 27 Januari) J865.
Dit UI ad verschijnt des IHngsditgt en Vriflnqs De V'imiu» Nr>r j,
legale Adverteiitiën per regel 15 Cents, behalve hel Zegelr-gt #/t
te Amersfoortflitrr.au Imersfoortsche CourantLangstraatV'jk I'
ff 5 tin I-'1 itii'iU'i Vn V Ivertentiëii. I tot 6 regels 60 Centselke regel meerder 10 Cents;
ƒ0.10. Dub'i nummrrt 0.15. Brieven franco. Bestellingen bij den Uitgever .4. II. van Cleeff,
over de Du lo Vischtnrkimi nied'* h'j all» Bo"kh ïiidelaren en l'ost-Din-clearen in het Rijk.
AMERSFOORT, 26 January 186.5.
In den vroegen morsen van 20 December j.l
ontdekten .de bewoners der perceelen staande aan
den zoosenaauideri Ifrand te Hoogland dit een
berg. gevuld met hooi en boekweit die sleclns
ée'ne enkele schrede verwijderd was van de woning
*an zekeren Bronwerin lichte laaije vlam stond,
In een oogenhlik sloeg deze brand over tot gezegde
woning, waarin zich behalve Brouwer zei ven die
ten gevolge van verlamming bedlegerig was. ook
eene oude 8flj*rige vrouw en meer andere personen
bevonden. Door spoedig aangebragte hulp gebikte
het de bewoners ongedeerd te redden en ook de
overige nabijgelegen woningen tegen het brandge
vaar te beveiligenmaar bet huis van Brouwer
verbrandde geheel met het grootste gedeelte van
den inboedel, terwijl ook al wat in den berg was
geweesten dat groote waarde bezateen prooi
der vlammen werd.
Al spoedig ontstond het vermoeden, dat deze
brand aan kwaadwilligheid was toe te schrijven
en werd door het openbaar gerucht als de da Ier
aangewezen een 14jarige knaap, llenlrikus cao
der Veen, in deze omstreken algemeen bekend
onder den bijnaam van den jongen van de Glashnt.
Het duurde eenigen lijd eer deze door de justitie
werd opgespoord, en. toen dit eindelijk gebikt was.
bleek het weldra, dat hij inderdaad de gruwelijke
misdaad hml gepleegd waarvan hij werd beticht,
lieden morgen stond hij ten aauhoore van eene
talrijke schare te dier zake teregt voor de arron-
dissemenls-regtbnnk alhier, en bekende bij toen
openlijk en mei veel koelbloedigheid, dat hij op
zettelijk dien hooiberg had in brand gestoken om
zich te wreken over eene weigering van nachtverblijf.
Te gelijkertijd slond hij te regt Ier zake van drie
door Item gepleegde diefstallen, allen gepleegd na
de brandstichting bij verschillende personen bij wien
hij nachtverblijf had mogen houdenwel van weinig
aanbelangmaar die toch van zijne verdorvenheid
getuigden. Zijne antwoorden ter teregizitting toonden
de bijzondere slimheid en het overleg waarmede
hij te werk was gegaan, zoozeer, dat alle toehoorders
daarover verbaasd moesten zijn.
Hei Openbaar Ministerie, dat met veel kracht
en nadruk bet afschuwelijke der gepleegde mis
drijven aanwees, en de verdorvenheid van den
zoo jeugdigen misdadiger groo'endeels toeschreef
aan zijne verwaarloosde opvoeding en de onver
schilligheid zijns vaders, eisclite veroordeeling tot
opsluiting in een verbetei huis voor een tijd van
tien tot twintig jaren. Zoowel bij dit requisitoir
als bij de gevoelvolle en induik wekkende toespraken
>an den voorzitter toonde de beklaagde slechts
enkele malen daardoor eenigzins getroffen te zijn.
De regthank heeft hare uitspraak bepaald op
Woensdag I Fehruarij des voormiddags ten half
twaalf ure.
Z. M. heeft pensioen van ƒ2374.— verleend
aan Mevr. M. J. C Keucheitinswed. vau den lieer
J. Ileslinsiiisin leven rijksontvanger.
Z. M. heeft benoemd als uitmakende den mili- i
tieraad in Utrecht voor de ligting der nat. mil van
1865tot Voorzitter, den Heer Mr. IJ. J. II. de
Koek; lot zijn plaatsvervanger: den Heer Mr. W.
R. Boer, beiden leden der prof. staten; tot leden:
de Heeren Mr. IE. J. M. van Dielen en Dr. ;V. P.
Vissche.rte Utrecht.
Te 's Huge wil men een zelfstandig stedelijk i
mnzijkcorps oprigten't welk eene subsidie van
de stad verwacht van ƒ,33.000.
't Zal nooit vragen om dekking van een te kort. j
Een Sneeker zegt iu de biieeker 0 iram"
van zeker spreker in 't Nul. die zoo onduidelijk
sprakdat liet publiek zich hein verbeelde als
zittende te schoenlappen in den citheder
De poging tot manslag in de gemeente Grave
[zie N\ 1215] door den eeiiaii broeder den an
deren aangedaan, heeft gelukkig bet karakter ver
loren waarmede het aanvankelijk werd bestempeld.
In plaats van den verwachten oiivermijdelijken
dood is de verwonde thans bijii* geheel herstuld
zelfs tegen alle verwachting aan. behoeft bij het
huis niet meer te houden. Ten gevolge daarvan is
de dader nu wegens verwonding" verweten naar
de correctiooeie kamer der regtbank te 's Ilerlo-
genbosch.
De dader is dus bevrijd van eene tuchthuisstraf
en de verwonde is den dood ontsnapt, zoodat voor
beide broeders de zaak reeds nu een geweoschten
uitslag heeft gekregen.
Voor den lloegen Raad der Nederlanden werd
d-ter lig-n bi'han b'lrl ,|e voorziening in cissa'ie
iiig'-sti-hl door ll-'O Irikus Lehman c ■••g-m een
arr.-si van liet hof ui Oeld--rlar»,| van I December
W4 w i irhij zij Cl v,.r,-,rL--U tul- |-><i (straf
wegeiH di"fslal gepL-eg l bij nacht in een bewound
hois do ir meer lm e'e'o persoon, voorzien van
wapenen, door middel van buitenhraak en in
kbm mug en met gewei Ipleging ongevolgd door
moe-I willigen manslag en na reels te toren tut
gevangenisstraf te zijn verurdeell Af zil ticli
herinneren dat deze inislrijven zijo gepleeg i 'en
woonhoize van en tegen d *n p istoor L-os te Nee Ie.
Na lat door den raadsheer Mr. Ilugo-oin het rappirt
was uitgehragt dro-g de advocaat Jhr. Mr. de
Jonge namens de requwanten acht cas«a'i-<n'dd:deu
voor. waarop <le advocaat-generaal nr. Ril n t den
31 dezer zal conclusie nemen.
Den 21 dezer arriveerde te Raardwijk de
regter-commissarisde uTicier en sriTi-r uit de
regthank te 's 'Icrtogenbnsch rnet twee beeren
merlicinae doctoren 'en einde pen geregtelijk n-id-r-
zoek in te stell-n mar het g-rneht <1 -I - jeug
dige hulponderwijzer der openbare school al-laar
een kind zondanig zou hebben geslagen dat het
binnen twee dagen gezond en dool was." (K nu
de dood de oorzaak van de mishandeling is ge-
wees' blijft in het onzekeremaar z*ker is het
dat de huipon ierwijzer door den kantonregler van
AVaalwijk voortoopig is aangehouden.
liet lijk van het kind is opgedolven en door de
heeren 'loctoren geneeskundig onderzocht, terwijl
ver Ier ni -ts van de zaak h-kend is.
De jongste vergadering van leden der A mster-
damsohe KanaalMaatschappijgeleek wel eenigzins
naar een Ainenkaansch congres of Puolschen Land
dag een vreemd verschijnsel te Amsterdam
Die niet mi'ê schreeuwde en goed toezag en
goed Iu s'erdekon er echter v-el leeren. Zoo
waren er en die zullen laten spreken
De burgemeester was er nietmaar wel een
wethouderlie als opposant ageerde.
Ter gelegenheid van het te Berlijn gevierde
jaartijksche kr innings- en ordefeest hebben niet
minde' dan 40!) personen ridderorden en 200
personen, het algemeeue eereteeken" gekregen.
Onder de gedecoreerden me', de hoogste orden
bevinden zich drie ministers en baron Karel Meijer
von Rothschild vin Frankfort
Onder de nagelaten onuitgegeven werken van
Prnodh in bevindt zich een getiteld Geschiedenis
van <len Bijhei Dior een boekhandelaar is reeds
de som van 30 00) francs voor het handschrift aan
de weduwe geboden.
Voor de regtbank van politie te Liverpool
deed zich in de vorige week een zonderling geval
voor. Een man beschuldigd van diefstal van een
horologiehad een advocaat gekozen, wien hij
een zilveren horologie a!s honorarium in betaling
gaf. AVflldri' bleek het echter dat dit document het
gestolen voorwerp was
Zitnrdag avond jl. werd'de Ijevoiking in en om
Londen in groote verlegenheid gebragtten gevolge
van een mist zoo dik als inen zich niet van
vroeger herinnert. Tegen 5 ure n «middags werd
de nevel waarin de stad reeds den gelieelen dag
gehuil was ge ..eesten die verdikt vterd door
den steenkol-nrookzoo zwaar, dal de ommboss -n
huurrijtuigen, vrachtwagens enz.genoodziakt wa
ren op Ie houden jnet rijden. Daar op Zitnrdag
de zaken omstreeks twee of drie ure afliepen had
een groote menigte menscli *n zich reeds huiswaarts
begeven doch nog hieven velen over diuzoo
goed in igelijken van fakkellicht voorzien, naar
hunne woningen moesten windelen, da; smis een
paar uren afstand was. tenzij men zich op de
spoortreinen wilde vertrouwen doch d *ze konden
slechts zeer langzaam stoom,mi niettegenstaande
het leggen der zoogenaamde mist seinen, waardoor
de trein bjj het naderen van een station over
een werktuig loopt, dal een knal geeft, zoodat
de machinist gewaarschuwd wordt, wanneer do
trein liet station nadert. Zoo als gewoonlijk maakte
de dicvuQ-hüTolkiug van deze schoooe gelegenheid
gebruikoin niet alleen personenmaar zelfs
vrachtkarren aan te randen en af te zetten be
halve andere kwaadwilligheden. Builen vielen er
verscheidene ongelukken, door botsingen van wagens
veroorzaakt, voor, doch zonder dal er, voor zoo
ver men weet, tnensclieo bij omkwamen. Ieder
die Londen kenten weet wat een Lou-Jensolie
mist is. zal zich een denkbeeld kunnen vormen
weiko verwarring er to weeg gebragt wordt door
eene bedwelmende duisternis, waarin men elkan
ders nabijheid slechts door botsing ontwaard. De
mis' hield den aeheelen nacht van Zalurdag op
Zmdag aan. en de prijzen welke door beangste
personen vooral vrouwenvoor een cabriolet of
vervoertuig betaald werdenovertroffen zesmaal
de gezeite vracht.
De schrandere redacteur van het Parijssche
Journal des llébnts geeft aan Spanje vaderlijken raad.
Volg hel voorbeeld niet van den armen edel
man zegt hij die steeds droomde van ver
vlogen grootheid en zich te voornaam achtte, om
te le^en van handen-arbeid.
Bouw geen kaiteelen in de maan [chftteauren
Espago, maar fabrieken en industriële établisse
menten.
Hebt gij van de ontdekking van Amerika groote
voordeelen getrokken, ontdek nu U zelf!"
lie Genernle bank Ier bevordering
van landbouw en Openbare Werken*
Vervolg en slot van het vorig nummer
Behelsde liet voorgaand nummer eene aBC'icts van
hei doel in algemeeue trekken enz. der Generale
Bank saarne zij hier een vlugtig woord ontglipt
inpons net nut en de welvaart welke zij zal kunnen
stichten en verspreidea bijaldien zij hare produ
cerende krachten üiel enkel over hoofdsieden
maar ook over andere stedeu en dan tnede over
Amersfoort c. a. uitstrekt.
Te veel vreemd in laiidhouwiakenwordt absti
nentie van deze onderwerpen ons als van zelve
voorgeschreven echter zij in het voorbijgaan aan
gestipt dat in de environs van Amersfoort een
keten van heidegronden die nu eene nietige gelds
waarde hebben, door eene van de Branches der
Rank aangekocht, in vruchtbare en zeer geldswaar
dige landerijen zouden kunnen herschapen worden.
Het onderwerp: Openbare Werken kan evenwel
m Amersfoort een wijd veld voor nuttigen en
zesenrijken arbeid opleveren.
Zoo leest men in de Brochure over de Bank
dat zij o. a. bewerkstelligt amolie van oude stails
wijken en aanbouw van nieuwe. Even als elders
wonen hier hou,leiden aan honderden gezinnen van
arbeiders [wevers, enz.] dat is: duizenden aan dui
zenden kinderen en volwassenen, in vervallen, be
krompen en ongezonde woningen, wier onherberg
zame» toestand veelal den huisvader en andere
li-.b-n van zijn gezin na verriglen arbeid liet huis
uitjaagt naar de herberg of zedenbedervende oordeo
alwair de sterke drank enz. hel zuur verdiend loon
mooiendeels verslinden en hunne gezondheid on
dermijnen Geef den arbeider eene goedegezonde
woning, een aangenaam te huis. zoo mogelijk met
een klein tuintje, en hij met zijn geziu zullen
weldra op den weg van lotsverbetering geraken
gezondheid en tevredenheid zullen zijne woaing
binnentreden en ddar blijven huisvesten.
Zulke vervallen en ongezonde woningen, sommige
stadsgedeelten heslaanue, kan eene of andi-re bran
che der Bank tol spotprijzen aanknopen [want nu'
renderen zi) door hun vervallen staat wetoig aan
«Ie eigenaren en zijn soms non-valcurs]doelmatig
herbouwen en met graagte zullen zich arbeiders
opdoen om deze met hun gezin te betrekken.
Ziedaar winst voor de Bankvoor den arbeider
en voor de stad l
Hat is hetere philantropie dan het geven van
aalmoezen. Dat is den minvermogende brengen op
den weg van zindelijkheid, zedelijkheid, godsdienst,
sp .arzaainheid enz. tot voordeel der algemeeue
maatschappijtot verligting van de taak der arm
besturen kortom dal is: liet vormen van gelukkige
menschcn die nu slechte ongelukkige schepselen zijn.
Plaatsgebrek noopt ons kort te zijn.
Ouder de vleugelen der Generale Bankkan de
stad een aantal verbeteringen en verfraa ij togen
veel vooruitgangen welvaart, eMangepo. a. ver
beterde bestraling, pleinen, granenbeurs, zie
kenhuis. wegruiming der mestvaalten [dit laatste
strekkende om zindelijkheid enz: aaolekweekeo en
geldel(jk-produclief te doen zjjn. zooals de kampi
oen daarvan de lieer Dr. van Lockhorstooze
voormalig» stadgenootin zijne vertojgon beeft
bewezen] nieuwe en door don tjjdgeest gevorderde
openbar» inriglingen enz. enz.
Deze bekn >pto uiting vaa denkbeelden omtrent
de Generale Bank, en wat zjj in het levan roepen
en grondvesten kun, zij veler welwillende attentie
aaube volei).
