NIEUWSBLAD dek CENTRAAL^
A1IBSF00RTSGHE
CO VB ART,
NOORDOOSTELIJKE SPOORWEGGE WESTEN1 c'
Jts. 1356.
Vftu VRIJDAG, 25 Mei J865.
Dit Blad verschijntdes Üingnlagten VrijdagDe Abonnementsprijs is ƒ1.50 in de 3 maandenVan Advertentiën, 1 tot 6 regels 60 Centselke regel meerder lOCeots;
legale Adeertentiën per regel 15 Centsbehalve liet Zegelrrgt. - Afz. nummer, fOAO. Dubb. nummer, 0.15. Brieven franco. Bestellingen bij den IJitg. A. om CUeff,
te AmersfoortHureau Amer,foort,che Courant. Langstraat, Wijk F. N®. 43. over de Onde Vischmarkt, zoo mede bij alle Boekhandelaren en Post-Directearen in bet Rgk.
AMERSFOORT, 26 Mei 1865.
Dingsdag morgen j.l. is Z. Exc. de lieer
Commissaris des Koning9 in deze Provincie te
Amersfoort aangekomen, heeft op het Raadhuis
ten gehoore ontvangen het Gemeentebestuurde
Hoofd- en verdere Officieren van het garnizoen en
der d.d. Schutterij. Collegiën. Besturen enz., en
besprak minzaam en belangstellend met allen het»
geen ter Zjjner .kennis werd gebragt. Vervolgens
bezocht Z. Exc. de Stads-Armenschoolde Tiis-
schenschoo! en hel Gesticht de Pothdineerde by
den Ueer Burgemeester en vertrok des avonds ten
8 ure naar Utrecht.
Voor het eereteeken wegens deelname aan
de krjjgsverrigtingen in 18131815, zijn, behalve
de 23 in het vorig nummer vermelde ingezetenen
van Amersfoortmede geregtigd de ingezetenen
R. CaljeeJ. van NutC. Rep en J. Steenbeek
alzoo 27.
Aanstaanden Maandag 29 dezer zal op de
stedeiyke begraafplaats te Utrecht plegtig worden
onthuld het monument voor wylen den hoogleeraar
Schiiider van der Kolk.
Z. M. heeft benoemd tot directeur van het
postkantoor te 's Hage, den Heer MrB.van Hatsrlt,
thans inspecleur der posterijen te Utrechtuit
welke laatslgemelde betrekking hij op de meest
eervolle wijze wordt ontslagenen tot inspecteur
der posterijen voor de provinciën Noord-Holland
en Utrecht, standplaats Utrecht, den Heer J. A. L. F.
Sleffent. thans directeur van het postkantoor te
Roermond.
De 81e algemeene vergadering der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen zal gehouden worden op
8 Augustus in de Doopsgezinde kerk te Amsterdam.
De beer Dr. A. D. Loman zal als voorzitter de
werkzaamheden der vergadering leiden.
Het heeft Z. M. behaagd, even als in de vorige
jaren, aan onderscheidene gevangenen te Hoorn
gratie te verleenen; aan drie werd geheel ontslag
verleend, en aan anderen, ruim een dertigtal
werden zes. vijf en drie maanden van bun straf
tijd kwijtgescholden.
Een vleeschhouwer uit Oud-Beyerhnddie
geiteovleesch voor schapenvleesch verkocht heeft
is in hooeer beroep door het hof in Zuid-Holland
veroordeeld tot acht dagen gevangenisstraf.
J.l. Zaturdag werd voor het Provinciaal Geregts-
hof in Overijssel in hoogcr beroep behandeld de
zaak van den heer J. G. van Rijn, vroeger predikant
te Zwolle, wegens het wanbedrijf van overspel,
door het onderhouden van eene bijzit in de ge
meenschappelijke echtelijke woning te Zwolle, ter
zake van welk feit hij bij vonnis der Arrondissement*
Rpgtbank te Zwolle van den 30 Maart 1865 was
vrijgesproken.
Op het daarvan door den hoer Officier van Justitie
ingesteld hoogcr beroep, was de beklaagde iu
tiooger beroep voor het Hof gedagvaarddoch
even als in eersten aanleg, niet verschenen. Geene
getuigen gehoord zijnde voor het Hof, heeft de
Procureur-Generaal de bevestiging van bet vonnis
des eersten Regters en alzoo des beklaagden vrij-
spraak gerequireerd waartegen Mr. G. D. Jordens
Procureur te Zwolle, die voor de civiele party,
mevrouw van Rijn. geboren Mijnardopkwam
zich heeft verzetdie beweerde en gepleit heeft
dat het aan den beklaagde ten laste gelegd feit
volkomen was bewezenen onder referte aan zijne
in eersten aanleg genotnene conclusiëo zou worden
veroordeeld tot eene geldboete aan de civiele party
voornoemd met de kosten.
Na re- en dupliek bepaalde het Hof de uitspraak
op a. s. Zaturdag, des voormiddags te 10 uur.
Een lloogcveeuer wildat te Uooguveen op
18 of 19 Junü ee»e groote parade" worde ge
houden door de rustende schutterij.
De officieren zoudenzoo al niet in compleete
uniform, dan schakot, epauletten en degen be-
hooren te dragen.
Er wordt thans te Weenen eene maatschnppy
gevormddie geheel op de leest van een reeds te
Stettin bestaand huwelyks-collegie geschoeid is.
Ieder lid der maatschappij betaald bij zijne intrede
vyf gulden in het fonds; trouwt iemand uit de
maatschappijdan betaalt elk lid een gulden en
wordt hein een kapitaal van 5000 tot 1000 gulden
binnen vier weken na het huwelijk uitbetaald. De
persoon, die deze huwelyksgift krygt, moet eerst
een nieuw lid in zyne plaats stellen.
Eene bevallige tooneclspeelster te Parijs
heeft de zwakheid, nooit haar ouderdom te willen
zeggen, en natuurlijk, hoe standvastiger zij dit
weiaert, hoe nieuwsgieriger men er naar is. Bij
geluk zoo als ten minste de menigte dacht
werd zij als getuige in eene regtszaak opgeroepen.
De habitués van den schouwburg wreven in de
handen van pleizicr en zeiden: «Ha! Ha! nu zulllen
wij toch te weten komen hoeveel zomers zij oud
is. Zij moet er nu wel meê voor den dag komen,
wil zij niet wegens oneerbiedigheid jegens de regt-
bank in de doos gestopt worden."
De zaal was propvol van nieuwsgierige luisteraars.
De dame werd binnengeleid, hief hare haod inde
hoogte en legde den gebruikelyken eed af. om de
waarheid en niets dan waarheid te zeggen en ging
vervolgens op den voor haar gereed staande stoel
zitten.
Uw naam vroeg de president.
Angcliquc Toujoursflcurie."
Uw beroep
Artiste dramatique."
Uw ouderdom V'
Men kon nu een speld in de zaal hooren vallen
en alle oogen waren op onze dame gerigt. Zy werd
nu toch uit hare laatste verschansing gedreven.!
Gekke Parijn-naars die zoo dachteu
Zij stond dood eenvoudig van haar stoel op
ging regt toe regt aan naar den stoel van den
president en luisterde hem het geheim in hel oor.
Hij knikte, teekende haar opgaaf in zyn geheime
notulen aan en vervolgde glimlagcbend zijn ver
hoor, zoodra zy hare plaats in haren stoel herno
men had. Misschien had zij hein ook iets beloofd.
liet publiek trok af, met gemengde gevoelens
van neteligheid en bewondering,
Te Rochefort wordt thaoseen stoomtraDSport-
schip beproefd, hetwelk, volgens de Fraosche
dagbladenin omvang en snelheid geene weergA
in de andere vloten der wereld heeft. Het beet
l'lnlrépide, en zal volgens de opgaven, in eens
eene brigade infanterie, twee regeinenlen kavalerie
en twee batterijen artillerie met bagage, ammunitie
en leeftogt voor zes maanden kunnen overvoeren.
Naar men zegt beeft eene voorname Russische
dame, die bij den Paus ter audiëntie was toege
laten. hem een paar wit zijden pantoffels ten
geschenke gegevengevuld met baukbiljelten ten
gezamenlijk bedrag van fr. 100.000.
Voor de militaire regtbank te New-York is
het proces in zake van de zamenzwering tegen het
leven van wylen President Lincoln begonnende
debatten hebben met gesloten deuren plaats.
De belangstelling in dit proces neemt van oogen-
blik tot oogenblik toe; tal van belangstellenden
komen ter bijwoaing er van te Washington aan.
In het marinearsenaal is een speciaal lokaal voor
de zittingen van den krijgsraad aangewezen en de
beschuldigden zyn allen iu bet oude tuchthuis op
gesloten. Tol voor ecuige dagen hadden zy zich
aan boord der monitors Sangus en Montauk be
vonden; het zijn vijftien mannen eu één vrouw,
nameiyk de oclitgenoote van Surratt. Allen waren
sterk geketendmet een kogel aau ieder been en
de handen zóó vaslgeboudeudat zy elkander niet
konden bereiken. Kenigen der meest onbaudeibaren
hadden de armen op den rug gebondeo. Eene
soort van zak bedekte het hoofd en het aaogezigt
van ieder hunnerterwijl daarin slechts openingen
voor den mond en de neusgaten warenzoodat
zy elkander niet kouden herkennen. Iedere gevau-
gene werd door een schildwacht bewaakt.
lie stoomboot Keyporl, waarmede zij naar liet
tnarinearsenaal zyn overgebragt, verwyderde zich
des Zaturdags te middernacht van de monitors,
onder het langzaam gelui der klokken van de
stooinbooten. By dit geluiddat somber als een
doodsgelui over de wateren voortroldegaven byna
al de gevangenen kenteekeuen van koortsige aan
doeningen alsof zij hun laatste oogenblik gekomen
waauden. In het arseuaal aangekomenzyn zij
twee aan twee in cellendie afzonderlyk voor hen
waren ingerigt, opgesloten. Even als aan boord
der monitors is eene schildwacht met de bewaking
van ieder hunner belast. De grootste voorzorgen
worden genomen oin te voorkomen dat zy gemeen
schap met elkander hebben en voorul dat zy zich
door zelfmoord aan het vonnis onttrekken.
De opening van het lijk vau Booth heeft nog
aanleiding gegeven tot zeer belangwekkende byzon-
derheden. De door den kogel toegebragte verwonding
was van dien aarddat eeue algehcelc verlamming
van armen en beeuen en van bet onderste gedeelte
van den romp er het onmiddelijk gevolg vaa moet
geweest zijnterwjjl de functiëa van het hart en
der longen ongestoord bleven. Zyn geest was dus
helder gebleven en toegankelyk voor het gevoel der
vreesselykste smartenwe!ke een menscbelijk lig-
chaam lijden kan, want vooral het zeouwstelsel
was getroffenen men weet welke onlydelijke
pijnen reeds uit de geringste zenuwaandoening
voortspruiten. De cenige spieren, over welker be
weging hij de beschikking had overgehouden waren
die van zyn gelaat en vaa het hoofd io het algemeen;
zij teekenden dan ook op hartroerende wyze de
folteringen af, welke de elleodige in zyne laatste
oogenblikken heeft verduurd eu die hem herhaal-
delyk den dood als eene weldaad deden afsmeeken.
Het Departement Alphen en Oudshoorn
der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen heeft
voor de algemeene vergadering der Maatschappij
S Augustus e. k. te boudeueen voorstel inge
zonden luidende
«Dat art. 5 der Wet van 1861 gewyzigd en dus
gelezen worde: Als gewone leden kunnen worden
aangenomen zy. die tot eenige Christelijke gezindte
behoorenen zich bereid verklarenom bet doel
der Maatschappijzoo als het in art. 1 omschreven
is. te helpeo bevorderen."
Dat Departement wil dus ia Anno 1865 nog de
vraag opwerpenof men in het vrije Nederland
dat drie eeuwen geleden de beulen der inquisitie
verjoeg, vervolgens de Spaansche en Portugee9che
Israëliten met hunne schatten en geleerdheid, zoo
mede de beschaafde Fransche Protestanten, door de
herroeping van 't édict van Nantes uitgeweken, (f) tot
verhooging der algemeene welvaart ontving of
men in dat classieke land der gewetensvrijheidhet
regt der mensclien, of alleen het regt der Christen
menschen; het regt der burgers, of alleen het regt
der Christen burgers zal huldigen
Hel voorstel van dat Departement is ontegenzeg
gelijk gerigt tegen niet-Christenen, dat is: Israëliten.
Zyn de brandstapels waarop eeoige eeuwen geleden
duizeode Israëliten geroosterd werdenzeer onge
schikte middelen geweest om vau de liefelijkheid en
lie/de van het Christelyk geloof te overtuigen, of
toen gunstige gedachten van deszelfs belyders in
te boezemenook het voorstel Alphen en Oudshoorn
is een ongeschikt middel oen deo waren Christen
en Israëliet van het nut der Maatschappy tot Nut
vau 't Algemeen te overtuigen of gunstige gedachten
van zulke voorstellers in te boczemeu.
Gelukkig wordt beden ten dage het gif van
dweepzucht, domheid, onverdraagzaamheid en
godsdienstbaat al meer en meer krachteloos; de
belijders der verschillende gezindten naderen elkan
der al meer en meer, niet vragende: hoe, maar
wel of men aan God gelooften behoeft zelfs de
zaak der menschheid, die de zaak der waarheid is.
bijna oiet meer te worden bepleit, omdat als niet
allen, dan toch zoo velen, by de tegenwoordige
hoogte van wetenschap en beschaving, met oog en
verstand het licht der waarheid zien.
liet Dep. Alphen en Oudshoorn is nog zoo oobe-
schaafd en onbeschaamd te pogen zich tegen het
eerste middaglicht der waarheid te verzetten; wil
naar de duisternis terug; wil achteruit, ia plaats
vooruit
Risum teneatis.
Het beroemde edict van Nantes is de in 1598 uit
gevaardigde bescherinings-acte vraarin Hendrik IV Koning
van Frankrijk 26 jareu na de Parijssche bloedbruiloft
(Barlholotucusnacht) de overgebleven Hugenoten of Gere-
lor meerden in Frankrijk de vrije uitoefening hunner gods
dienst in sijne Staten waarborgde. Koning Lodewijk XIV
trok in 1685 deze acte weder in en verdreef daardoor
een gedeelte zijner beschaafdste cn nijverste onderdanen
naar andere landeninzonderheid naar Ouitschland en
Nederland.
Politieke Revue.
Naauwelyks is de broederoorlog iu Amerika ge-
eiodigd, of hernieuwde oorlogsplannen iu de Nieuwe
Wereld komen ongerustheid iu de gemoederen
brengen.
liet bestaan van het pas opgerigte Mexinaanscbe
keizerrijk wordt namelijk bedreigd door een aantal
vrijwilligers, die uit het Unie-ieger ontslagendieast
nemen by Juarez, wieu thans ook weder gekl en
goedkoopen krijgsvoorraad ten dienste slaau.
Dat kan ernstig worden, want Keizer Napoleon III
die Maxitniliaan op deu Mexikaanschen troon ge-