Ding-sdag- 9
M 1631.
Oil blad verschijnt des Vaandagt eu Donderdags avonds. De Abonnementsprijs is f I 50 in dé 3 maanden. Vai
10Cents; legale Advertenlibn per regel 15 Cents behalve hel Zegclrcgt. Afz. nummers ft) 10. Brieven franco,
iiuren» Amersfoorteckr Courant. I-angcstraatWijk F. N®. 43. over de Oude Vischinirkitoo mede hij alle Rn*
Advericntiën 1 tot 6 regels 60Centselke regel meerder
Bestellingen bij den Citg. .4. II. van Cttcff, te Amersfoort,
'khandelaren en Posl-Uirecteuren in liet Rijk.
K K I S G K V l 0
D« BURGKMBRSTER v.* A M F, R S FOO R T
Brengt ter kennis van de ingezetenen derer gemeente
dat de door den heer Commissaris des Konings in detr
Srovincie eseentoir verklaarde kohieren Nos. 8 cn 9 van
e pcrsoarle bflnstiHf over het dienstjaar IS®"',*
aan den Ontvanger van 's rijks directe lielaslingm alhier
lijn ter hand gesteld aan wien ieder verpligl is zijnen
aanslag op den hij de wel bepaalden voette voldoen.
(iedaan rn op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aan
geplakt le. Am era foo rt den 5. Maart 1869.
De Burgemeester voornoemd
A. O. WIJKIIS.
AMERSFOORT8 Maart 1869.
Op Dingsdag Jeu 9. Maart 1660des namid
dags le één uur zal de Raad der gemeente
Amersfoort weder eeue vergadering houdeu waarin
de punten van behandeling zijn
1®. Voorstel vaD den heer Mr. A. G. Wijersom tien
marktdag, invallende op Goeden Vrijdagjaar
lijks op den vooral'gaanden Woensdag te houden.
2°. Kohier van de hondenbelasting over 1869.
3®. Voordragt lot af- en overschrijving op ue be-
gtooting van hel Weeshuis, dienst 1868.
Sedert eenige maanden worden in de imers-
foorlsche Courant cn in andere couranten kosteloos
opgenomen iRsieu van brieven, aan personen ge
adresseerd wier adres als onbekend is opgegeven;
en ten bewijze, dat. wanneer de lezers der cou
ranten hunne aandacht ook daaraan willen wijden,
dit somtijds uut kan le weeg brengen vermelden
wij het volgende.
Een handelaar had onlangs twee brievenop
vei wijderde tijdstippen, aan een ander handelaar
per post verzonden, doch vernam later dal laatst-
bedoelde deze brieven niet had ooivangcn. Donderdag
jl. schreel hij hein voor de derde maal meldende
dat uit zijn copiehoek blijkt ri>* beide brieven door
bern geschreven waren zij behoorlijk ter post waren
gedaan, enz.DochVrijdagrnorgenjl.de Amersf. Ct.
lezendezag hij in de daarin voorkomende lijst
der brievendal bedoelde twee brieven onbesteld
waren geblevenals geadresseerd aan den lieer
M. Lobslein te Lochem terwijl deze lieer" te
Borculo woont. Toen was de niel-onlvangst dezer
twee brieven opgehelderd want hij die met het
schrijven der adressen op beide brieven was belast
geweest, had abusievelijk Locliem in plaats llorculo
geschreven
njdag jl. heeft de generaal-inajoor ron
Kellnerinspecteur van het wapen Jer artillerie
het regemeni rijdende-artillerie, alhier in garnizour,
geïnspecteerd.
Te Veeuendaal zijn de daders ontdekt van
den onlaugs geinelden diefstal aldaar op 14 Februarjj
bij II. Klomp Zij zitten achter slot en tralies. Eeo
gedeelte der ontvreemde effecten en audere voorwer
pen zijn reeds teruggevonden.
Dij besluit van 19 December 1868, n®. 4,
heeft Z. M.bewilliging verleend op het ontwerp
der acte van oprigting van de naamlooze vennoot
schap: Afrikaausche llanilelsvereenigiHij te vestigen
le Rotterdam.
Naar men verneemt zullen de persunen die
wegens de ongeregeldheden le Rotterdam door de
raadkamer van het prof. geregtshof naur de openbare
teregtzitliiig van dat hof verwezen zijn. achtervolgeos
in vier of vj)f gedingen voor dat hof teregi staan.
Men verzekert dat het eerste regtsgediug te dier
zake nog vóór het einde dezer maand voor het hof
zal worden behandeld. Men zegt dat in hel geding
van Jacob de Vletter een hooderdlal getuigen zal
worden gedagvaard.
Te Dittisham een Engelsch dorp, heeft een
man zijne vrouw voor 50 p. st. (/600) aan een
vriend overgedaan met eene zuigeling in den koop
begrepen. De nieuwe eebtgeuoot volbragt zijne
huwelijksreis, maar betaalde niet, eu is nu ge
dagvaard,
Dit officiële handelsdocumenten blijkt dat de
invoer van Fransche boter in Engeland bijna ver
vijfvoudigd is sedert het sluiten van het handels-
(raciaal. Aan de Fransche boter wordt thans in
Engelaud de voorkeur gegeven boven de Engelsche
eo zy verdient deze voorkeur om hare voortreffelijk
heid niet alleen, inaar ook om de zorg en de
zindelijkheid waarmede zij ter verzending gereed
gemaakt en verzonden wordt als ook om de ge
lijkheid van kleur eu gelijkheid van gewigi van
elk vaatje. De hoeieelheid Fransche boterdie
jaarlyksch in Engeland ingevoerd wordt, bedraagt
455,000 centenaars.
De Belgische Kamer van Vertegenwoordigers
beraadslaagt thans over eene voordragt der regeling,
die geheele afschaffing van deu lijlsd waugof de
gijzeling voor schulden tut beginsel heeft. Deze
stap wordt er echter door vele leden nog bedenkelijk
geacht. Uit dien hoofde heeft een lid der meerderheid,
de heer Bouvier, eene uitzondering op het |»c. n-el
der voordragt voorgeslagen hoewel hij zells dat
beginsel volmondig goedkeurt. Volgens dat voorstel
zou de schuldenaar, wiens onwil of kwade trouw
bewezen is, tot opsluiting kunnen worden veroor
deeld en wel voor den tijd van hoogstens twee jaren.
liet Theatre de l' Opéra le I'd rijs zou in de
afgeloopen week bijna door het lot van den schouw-
burg te Keulen zijn getroffenhad men niet in
lyds het gevaar ondekt. Rij eene repetitie van l-'aust
meeude men op het tooneel eene brandlucht le
bespeuren. Dadelijk werd aan de pompiers van dit
vermoeden kennis gegeven én liet onderzoek begon.
Alsnii bleek dal lu een kleerkast van een der
machinisten, tusscheo de coulissen geplaatst, de
oorzaak moest gezocht worden. I)e deur werd open-
gebrokeu en men vond een half vei branden paleint,
die het vuur reeds aan het planken beschot had
medegedeeld. De machinist had een pijp die niet
behoorlijk uit was, in een der zakken vari den
jas gestoken.
Lr Havre verhaalt het volgende: Een vèlocipède
liefhebber, II. Zalurdaz 16 kilometers op weg un
Montivilliers naar Goderville afgelegd hebbende
zette zich dood vermoeid neder om wat uit te rusten
van zijn sterke inspanning. Een voorbijganger bleef
slaan om het werktuig te tiezigtigen en knoopte
een gesprek er over aan, met dit gevolg dal de
eigenaar van- den velocipede hem uitDoodigde of hjj
eens een proef wilde nemen. Dat liet de andere
zich geen tweemaal zeggen. Eerst ging hel slecht,
maar spoedig kreeg luj den slag beet. Bravo
riep de liefhebber z;et ge wel het is zoo moeije-
lijk niet eu mei een beetje oefening zult ge hel
ver brengen." «Hal geloof ik ook." was het andwoord
en na nog wat rondgescharreld te hebben zette
hij eensklaps een geweldige vaart en verdween
aan deo afgeinalien eigenaar der velocipede over
latende te zien boe hij weder naar huis kwam."
Tweede Yoortlrngt van Itr. Zaalbevg te
Auierwfoort. (gehouden I Mairt.)
Tol inlfidiog gaf «preker eene «erklariog vin den naam moderne
rigting. In het midden der -orige eeow wat de moderoe tnentch
geboren. Kis knaap had bj de grooie Frans,'he omwenteling lol
•tand gebragl. Hoor Napoleon, en later door de restauratie gebreideld,
had lij eindelijk aU man iijne kluisters afgeschud. He godsdienst
van dien modernen menseh was de moderne rigting.
Baar nu de moderne rigting door gemoedelijk godsdienstige
mrnscben too raak beschuldigd wordt ran leeringen en gevolg
trekkingen die de hare niel zijn stelde spreker zich ten doel
achtereen«olgens de riglingen le behandelen waarmede de moderne
gewoonlijk wordt verwerd, om daarna over haar zelve le spreken.
lo. Het naturalisme. Dit stelt de natuur het hoogst en erkent
niets boven hetgeen het nog ziethet oor hnort en de hand tast.
In Engeland ontstaan, waar het zijn toppunt bereikte hij den gestepen
llolingbrokedit Christus en zijne apostelen op de vintiigste wijze
hclageheltjk zocht te maken ging bet, daar het geen weerklank vond
hq het Engelsche volk naar Frankrijk over. Hier vond het een
vruchtbaren builen, want bet is aan Calholielte landen eigen dat
er naast trouwe kinderen der Kerk een volslagen ongeloofw,rdI
gevonden. Pin loochende l'ultaire, het hoof.l der naturalisten wel
geen God maar wel diens Voorzienigheid terwijl bij de godsdienst
del om den grooten hoop in bedwang te houden. Zooals hel ge-
woonlyk gsat, gingen l'cltai'e's leerlingen, d'Alembert, Diderot,
ens. oog een stap verder dan de meester en schaften God eenvoudig
af. He vruchten dezer leer vertoonden zich in de gruwelen der
revolutie toen Robespierre woedde.
2o. Het rationalieme ontstond in Buitschland. Hel erkent de
rede als bet hoogste en beeft tol grondstelling: «wal allen moeten
gelooven, moeten allen hegrypen." Heze stelling weerspreekt rich
zelve, leder godgeleerde dient volgens haar telkens zijn knecht of
den eersten den besten kroijer te raadplegen of deze hem wel begrijpt.
Het rationalisme liep weldra uil op eene nulligbeidsleer. Eeo predi
kant predikende over het rustig slapen van Jezus in een klein
vaartuig te midden van den storm, wees naar aanleiding daarvan
niet, gelijk men zou verwachten, op dien» verhevenheid van karakter,
maar handelde over het nnt van .ten slaap Kr verscl enen eene menigte
boeken otn het nul van allerlei zaken aan le loonen, ja, zelfs een
om het nnt van het predikambt le bewijzen. Ir. on< land wordt h"l
rationalisme nog tegenwoordig verkondigd door l)e Dageraad een
tijdschrift waarvan de redactie voornamelijk in handen is >iu
Israëlieten te Amsterdam.
3o. Hei materialisme Dit stelt de stof als het hoogste, en wil
uit de krachten,die daarin zijn opgesloten, alles verklaren. Uwe
liefde, uw haat, uw lijden uwe blijdschap owe geestdrift voor het
goeie en edele, 'lis alles werking van de stol! Uw denken is een
phosphoresceeren der hersenen I lit grooie scbetkiiuilig.' Liebigeen
Christen, heeft aangemerkt, dat wit met onze beenderen dan het incest
moeten denken, omdat die het mdlsl phospor bevatten. He bekende
materialisten Mole schot eu foigt bclihcn hierop niet geantwoord.
Spreker wijst er op t boe in onze dagen het materialisme ook in ons
land aanhangers wint, en hoe zijne leerstellingen io strijd sijn met liet
uieuschelijk gemoed. Brengt gij uw leven in lijden en «ruuhtelooi
streven door, en wnr.lt het u bang, zoo «al .'e materialist u zeggen:
s wel tnaak ecu einde aan uw leven, als het u verveelt, en hebt ge
daar geen moed toe, ja. dan uioet ge mssr zien hoe ge het msakli"
4o. l>« «s.ler vier moderne rigting is Schleierrnachtrhare grond
stelling het gemoe.l is dc bron, de zetel, de maatstaf van de gods
dienst. Nieuws heeft Schleiermacher eigenlijk niet geleerd hij
vond slechts liet regie woord dl. juist uitdrukte, wal velen reedt
gevoelden. Voor hem had rrede dc grooie Herder er op geweten
eu saogelooud, dat uls men het rerslr hoofdstuk van Genesis als proza
opvalen de vronw laat geboren worden uit de ribhe d»« mans
•onder dat deze zelfa iets san de bewerking bemerkt, er teer weiuig
aantrekkelijks of begrijpelijks aan is. Maar vet men het op sis
poëzie en ziel t-e. er een beeld in van de innige verbintenis
(uisch-n man en vronw, dan moet het op ieder onbedorven gemoed
een heilzamen inJra'. maken.
Spreker doel uitkomen dat eerst onze eeow geleerd beeft historie
le hrsludeeicn. In de vorige eeuw eog meendt men dat slle waarlijk
knappe menschen «c allen tijde over alle zaken hetzelfde hadden
motten denken, en zoo waren foltaire en aijne geestverwanten er
toe grkomrn de stichters vsn slle godsdiensten voor bedriegers te
bond-n. Maar nu men geleerd beeftde historische personen natr de
denkbeelden van hun tijd le beoordeelen is het anders. De moderne
liet io de verschillende godsdiensten geen bedriegclijke uiltindiogen,
in.tr uitingen vsn het gemoed, dat naar God zoekt, ea dat een bewijs,
dat de menseh aan godsdienst behoefte beeft.
Sedert Ie Tubinger school op taslkondige en historische gronden
heeft bewezen, dst slechts vier hrievsn vsn l'aulu* en enkele mindere
apostolische schriften uit den tijd der apostelen dagteekenen vindt de
moderne rigtiug in het Nieuwe Testament veel legenden. Moer
dit vermindert den eerbied niet voor alles, wal het gemoed io de
evangeliën aantrekt. Van de verschijning drf vogelen iu Bethlehems
velden hij Jetos geboorte zal de reglsionig- zeggen e aldus is bet
geschiet eo wie het niet gelooft is voor altijd verloren, verdoemd;"
de materialist zal er van zeggen: hoe !t mij met zulke praatjes toch
niet langer op;" de rationaliet zal er bij aanmerken, dat de engelen
wel jongelingen in witte klevderen kannen geweest sijn de moderne
zegt: moesten er engelen op aarde verschijnen, dat. was er nooit een
«nacht beter daarvoor geschikt dan lie eu hebben er engelen ge-
zongen dan was er geen schooner zang dan: God beeft in den menseh
«een welbehagen! Vrede op aarde!" en bij dien sang staat hij
eerbiedig stil.
Hat d- menseh onsterfelijk, maar zwak is, en God zijn liefderijke
Vader, die hem steunen, tot zich trekken wil, is eene leer, die bel
kind verstaat aan moeders school, die deo mentek kracht geefl op lijn
ooeijelijkea levensweg, die den afgeleefje getroost en hoopvol het
matte hoofd duet neJerlcggen -
s de leer der modernen.
NEDERL.IXDSCUE CEXTIt AAI.-SP00RWEU.
Opbremjst over dc maantl Februarij
1868- 1869.
Reizigers16629.32s f 19,023.61
|lJS,ge5ÏS.8'JS 680.97
Rcstclgoederen 2,336-79 2,958.88
Koopmansgoederen 3.111.33 3,822.99
Vee. paardeu eu rytuigen 1,827.40 2.165.55
Diversen
231.48s
393.42
24.72-5"22s f 29.045.42
Ophr. van p®. Jan. tot 29 Febr. 1868 53.962.93*
28 o 1869 o 61,169.92*
Meerdere opbrengst i
1869
7,206.99
Verscheidene bladeu behelzeu bet volgende uil
de A' i'. Ct. overgenomen siu'i, omtrent de Inter*
nationale tentoonstelling te Utrecht te houden:
liet blykt ineer eu meer, dat de tentoonstelling
hier niet zal plaats hebben.
a De redenen daarvan zijn vele en er worden nog
allerlei redenen, ouder gewoonte gezocht, die lot
de zaak volstrekt geene betrekking Hebben.
De e.-nig-te reden is dat Utrecht versleten afge
leefd akelig eu naar, dat Utrecht eigenlijk dood is.
Is er wut te doen in den geest van reactie,
van tla tuwheid van uaarbeid, van bespottelijkheid,
vsn bluf. vau geschreeuwvan lawaai, van lamen
tatie. van beroering op kerkelijk lerreindadelijk
zijn ze klaar, de brave Utrechtenaren; maar moet
er wat gedaan worden op tiet terrein van vooruitgang,
voort trekken ze zich terug als eeu slak in baar buisje.
Ue zaak is der commissie boveu bel boofd
gewassenzegi menwelnu, waarom dan geene
verdubbeling van wet kzaamheid en krachten Wilde
men ook eeu tentoousiellingje gevenprecies naar
het een of ander lief modelleije geknipt? Wilde
men alles ook vooruit berekend hebben, of konden
de omstandigheden ook veranderen Eeu wijs man
weet dal men bij zulke duigen met alles be
rekenen kan.
•Wilde men ook soms een tentooostellingje hebben,
waar de burgers vau Utrecht uiets voor deden en
waarvan de zorg alleen aao onzen beveu lieer
werd overgelatendie het vrome Utrecht wpl
zegenen zouomdat hel nu onlangs deu braven
de Geer gekozen heeft. Onze voorouders hadden een
God vau Nedeilaud, de Utrechtenaren zullen nog gaau
gelooven dal er eeu bijzondere God voor Utrecht is.
Maar dat alles gelooft meu oin sul te kunnen zitten,
rustig zijn sigaar te rookeu en verder nieis te doen.
Deuk ge, medeburgers! soms dat er eene
tentoonstelling uil deu hemel zal valleu Trekt ge
daarom uwe slaapmutsen zot» diep over de ooren
M.ur als vi bet eeu of ander siuk op uw hoofd
valt, helpt u eeu dikke wollen slaapmuts niet, al
zit er nog zoon grooie pluim op.
Voorzit* lig mannenloopt (och niet te hard.
'i Geldt de eer maar van Utrecht, dat zonder eer
wel leven kan, maar zonder dikke jas eu slaapmuts
nietniet zonder haspelen eu hairewarreu eu zaniken
en janken.
Ziet hoe ze staan le lagchen daar builen en
vooral «Ie Amsterdammers, die heel Utrecht io bet
Paleis voor Votksvlyt zullen zet'.en als er eene
tentoonstelling van antiquiteiten gehouden wordt.
Wel te rusten slaapt wel, bravo medeburgers?"
