GROOTE OPRUIMING
NOLKEN C".
De aentrale schoolVondel en
Oldenbnrneveld.
Dingsdag avond jl. werd in de vergadering van het
departement Gorinchem der Maats, lot Nat van 't Alge
meen de spreekbeurt vervuld door den heer JA. F.
L. Baron van llccckeren van 's Hertogenbosch. In eene
van veel studie getuigende rede over Vondel en ülden-
barneveld." toonde de spreker de schoonheid aan \an enkele
gedichten van den groolslen poëet onzer natiestelde
hij in "l licht, hoe Vondel door den indruk, welken de
dood van Oldenharneveld dien martelaar der godsdienst
vrijheidop hem gemaakt had, de grootste dichter
geworden is hoe Vondel van toen af de boet proleet
werd, die niet ophield hel «wee u, weeu" uit te roepen
over gewetensdwang en vervolgzuchten wees hij
eindelnk aan welk een gunstigen invloed de poezij van
Vondel gehad heeft ten aanzien dtf algemeene verdraag
zaamheid hoe hetzelfde volk, dat in zijn godsdienstige
twisten een Oldenharneveld gedood een Hogerbeets ver
bannen, een Hugo de Groot gekerkerd. Roomscheii geplaagd,
Remonstranten ten bloede vervolgd en Doopsgezinden
gemarteld heeft langen tijd een toonbeeld van verdraag
zaamheid is geweesthoe in dat zelfde land waar reus
zoo bloedig gestreden werd tusschen de belijders der ver
schillende godsdiensten waar eens uit naam der wel het
vonnis over andersdenkenden werd uitgesproken, thans nog
geschreven staat in de grondwet ieder belijdt zijne
godsdienstige meeningen met volkomene vrijheid.
Maar zou dat vroeg spreker in de toekomst zoo
blijven? Verloonen zich aan den hemel geen donkere wolken'
Schijnt liet niet dal twee magtige partijen een verhond
gesloten hebben, om de neutrale volksschool, dien grond
zuil der algemeene verdraagzaamheid, uit Nederland weg
te nemen en ons terug te voeren tot de dagen van 1619?
Met liet oog op dit leeken des tijds, wekte spreker zijn
hoorders ernstig op 0111 met dezulken toch niet mtê te
doen. om denkende aan Vondel en Oldenharneveld. zich
te laten waarschuwen tjgen vervolgzucht en partijhaat.
Die twee groote mannen zóó ongeveer eindigde hij
hadden voor zich zeiven weinig zoele vruchten geplukt
van hun ijveren voor algemeene godsdienstvrijheid. De een
stierf op een schavot. dc ander in hittere armoede.
En heelt het nageslacht voor Vondel een standbeeld opge-
rigt voor den onthalsden staatsman, voor Oldenharneveld
staat nog nergens een beeld. Maar een schooner gedenkleekcn.
dan een van marmer of metaal, zou het zijn. indien een geest
van verdraagzaamheid onder alle klassen en gezindheden des
volks verspreid werd.
Oldenharneveld is te Amersfoort geboren. liet is
wenscheljjk dat ook aldaar zijn standbeeld wordt
geplaatst.
l'oliUckc "Kcvne.
Dooderdag j'.l. heeft Ulysses Sydney Grant te
Washington den ambtseed afgelegd en is "t bestuur
van den achttienden Presideut der Vereenigde Staten
aangevangen. Nu reeds is het te zien dat tie heide
partijen, republikeinen en democraten, gunstig voor
den nieuwen President gestemd zijn en dal hij
voornemens is geene van heide legen zich in te
nemenzoolang Dij dit vermijden kan.
Zijn bestuur zal denkelijk in dco aanvang de
vraagstukken van louter politieken aard zooveel
doenlijk builen behandeling houden en in plaats
daarvan eene veel nuttiger taak. uamelijk de ernstige
toepassing en krachtige handhaving der belasting
wetten, ter hand nemen. Dat er daar 'e Lande
zamenspanningen bestaan om de belasting op tabak,
brandewijn en andere artikelen te ontduikenen
dat daardoor oneindig groote schade aan de eedge-
nuot>chappelijke schatkist wordt berokkeud is een
wereldkundig feitde President Grant zal hel een
punt van eer voor zich achten een eind te maken
lan de tot regelmatige organisatie gekomen schel
merij die thans alle belastingwetten te schande
maakt.
In particuliere gesprekken klaagt Grant nadruk
kelijk over de wijd verbreide oneerlijkheiddie bij
de heffing der belastingen en bij daarvoor aangestelde
ambleoarcu heerscbend is gewordeD bij verklaart
de proef te willen nemen of het Gouvernement der
Vereenigde Staten al of niet bij roagte is om zijne
wellen te doen eerbiedigen.
Er is thans veel speculatie in Je schuldbrieven
der Vereenigde Staten; zij wordt uitgelokt door de
trapsgewijze rijzing van hun koers in Europa. De
in 1882 af te lossen obligation staan te New-York
ihans op 116. een lioogeren koers dau zij ooit
vroeger haddi-d bereikt.
In de vorige week is er eene groote hoeveelheid
vin die obligationeen kapitaal van meer dan zes
millioen doll, uitmakende naar Europa uitgevoerd."
De leden der Tweede Kamer van den zweedscben
rijksraad krijgen 10 rijksdaalders daags presen
tiegeld. en de leden der Eerste Kamer niets. G- noemd
cijfer kwam den beer TrefFeobnrg. lid der Tweede
Kamerte hoog voor en bij deed dus het voorstel
het presentiegeld lot 0 rijskdaalders te vermin
deren. De Eerste Kamer nam dit voorstel aan
doch de Tweede Kamer verwierp het inet 114
tegen 44 stemmen.
CORRESPONDED TI E.
Ernige inzendingen waaronder over '3 Lands Iferl/tnrhtid
blijven ongeplaatst ooidat aij onyeleekend zijn. Wie ons zijnen
naam als inzender niet vertrouwt, verdient geen vertrouwen.
A D V E E T E W T I N.
Voor de in onze rouw, bij den dood
mijner Echtgenoot, ons zoo rijk betoonde
deelneming, betuig ik, ook namens mijne
kinderen, opregten dank.
P. A. ROMIJN.
Gratis volgens vonnis der Arrondis
sement* R egt ban It tc Amersfoort van
17 Jolij 1808.
Rij vonnia rlcr Arrondiasementa Regtbank tc Amersfoort van [den
3en Maart 1869 ia JOHANNA BOMMELSHOOFOweduwe van
JAN VAN ROOIJëM tcrpleegd wordende in bet geneeskundig
{(Slicht voet krankzinnigen te Utrecht op verzoek van hare zuster
LISaBETH BOMMELSHOOPt)huisvrouw ran en bijgestaan en
gemsgtigd door haren man JAN WITHOOS, wever wonende t* Amers
foort, Ier uke van krankzinnigheid gesteld onder curatele.
Axisvovar den Sen Maart 1869.
De Procureur voor de reqo
VAN PERS1JN.
manufactured
1tVnnlt gevraagd:
met J\x ceene bekwann
III.
Reflecterende gelieven zich in persoon of
per gefrankeerde brief te vervoegen bij
A. VAN MEETKREN,
I, a n g e s 11 a a t F N26
VOOKDKAÜT
VAN den HbSR
J. I. DE BEIJCKERe
op Dingsdag negen Maart, des namid
dags om een uur in «CN1TAS" te ZEIST.
Bewijzen van toegang zijn, op franco
aanvrage, verkrijgbaar bij de ondergeicckenden.
Het Bestuur der Afd. Wijk bij Duurstede
van bet Gen. v. Landbouw en Kruidkunde,
G. VAS VISSER, Voorzitter.
BOSCH VAN DRAKESTEIN, Secretaris.
HET BESTE MIDDEL TER VERDRIJVING
VAN HOEST, HEESCHHEID EN VERKOUD
HEID, ZIJN ONTEGENZEGGELIJK DE VAN
VELE ARTSEN AANBEVOLEN EN MET VER
SCHEIDENE MEDAILLES BEKROONDE JOH.
HOfT'schc BORST-MALZ-BONBONSverkljj»-
baar in het Cfntral-Depót ie AmsterdamOude
Bloemmarkt bij de Stilsteeg. F 134 in pakjes
blaauw papier van 30 Cts. BEWIJS!
Gisteren kwam mij iemand bedanken, die op
mijnen raad door uw VOORTREFFELIJKE
BÓRST-BONBONS te gebruiken tan heesch-
beid en aanborsligheidwaaraan hij sedert
lang lijdende was. radikaal genezen is. Ik vond
inij gedrongen UED. dit in hel belang van
gelijksoortige lijders mede te deelen.
's Hcrlogenbosch23 Jan. 1869.
TH. J. JASSEN.
Alsmede bij A. VAN UASELËN te Amersfoort.
Dr. C li a u t o in e 1 a n u s
O osïSWATÏ.&i
Dit onwaardeerbaar OOGENWATER is een van
de gelukkigste uitvindingen der wereld; lidzelve
bezit de kracht om alle uogen te kumien verbeteren
welke door den lijd (ouderdom) of andere om
standigheden lijdende zijn aan Verzwakking Af
matting Prikkeling, Mitzghhd. Bloeoiioohe en
Druipende Oog en welke des nachts toekleven,
zware, jeukende, drukkende en stekende Oogen,
door lang ingespannen zien of lezen Verstopping
in de oogsprieren of anderen, mik Oogen die dikwijls
tranenvooral bij koud wcérc:t die welke bij
een sterke lucht of bij schel licht niet goed kunnen
zieo alle deze en meer andere Ooggebreken worden
door du Oogenwater hersteld eu waarborgt de
gezonde Oog-n legen die gebreken en houdt ze in
statuizood.il men tot in huugeii ouderdom geen
Rril zal behoeven.
Ile'zelve is vuorloopig verkrijgbaar gesteld it
60 cents per Flacon i»ij
Pu. MEIJERS, Amersfoort.
J. J. GROENHUIZEN en Gomp.Ulrechl.
Mij. Gez. TAATS. Utrecht.
Gebrs. VAN DIJKDtiarn.
Eu meer bekende Oëpdts.
COCOS ZEEP.
Niets pleit sterker voor de voortreüYIijkhrlf]
ouzcr Uocoszccp dan de vele namaaksels welke
men door imitatie van Eliqtiel en Stempel tracht aan
den man te brengen.
oil. KEMdiorp. zonderC; H. KEnr.«nopr. met KR; Rkbcu-
nEFp" met E in plaats O." rii nog meer andere zijn de nn-
gcinankte MlCllipcl*, waarmede mi-ii 'luor veraiu/r-
ring o/ weglating van eene enkele letter het publiek zoekt l.
misleiden, ten einde een slecht product tckiiiinen verknopen.
K5F* Uk goede echte soort van hel verkoophui*
heeft den nanin H KERKCIIOFF zoowel op dc Zeep als
op het Kliquct.
buitendien staat op liet Etiquet onderaan gedrukt onze
Firma «F. VON W1NDIIKIM es Co., VERKOOPHUIS"
TE AMSTERDAM.
Wij verzoeken hel geacht Publiek op deze bijzonderheden
teel le willen letten.
Onze Cocoszcep schuimt sterk, reinigt oogenblik-
kelijkontneemt alle scherpte aan dc huid maakt haar
zacht en blank en geeft haar een jeugdig frissclie tint.
Men koopt een groot stuk voor 15 Cent.
Rij het wasschen van gekleurde goederen en zijden cn
wollen stolfcn doet zij. van eene zuiverder en minder
scherpe loog bereid, dc kleuren minder aan en maakt
de wol niet hard. Zij onderscheidt zich bovendien van
de nagemaakte soorten door hare witte en doorschijnende
U.ur. door droogte en hardheid i» het gevoel. D. o.ge-
ii.auhte gelijken in kien, en gceoel eeelop eene e.tk.or.,
liet Pcr.l.ch lu.ectcopocilc doodt oogen-
hlikkelijk Weeglui™, Vh.oij.n Molton, Blodlui.e.,,
Mierenen »Ue "ndeec en gedierten. Wij verknopen het
iii Zakjes voor 50 Cents.
POKTMAN'SCllE politoer of Wr IJ f wnm
met gebruiksaanwijzing Het ileschjc kost la Cent.
Vliegculljui, om Vliegen tc vangen,.het Ileschjc
kost 20 Ct.
BRABaNlJERS (IjfKlflaOi «loet liet IJierglad
en gemakkelijk over het goed heenloopen en het goed
krijgt een mooijen glans. Een Zakje kost I.» Cents.
üenieuwe Mluemle Lijn» is kleurloos, doorschij
nend als glas en hecht hel «ebroken voorwerp, hetzij van
l'orcelein, Glas, Hout, Marnier Uzer ol ander Metaal
zoo stevig aan elkander, dal het eer op eene andere plaats
dan op de gelijmde breken zal. Een Fleschje kost 30 Cts.
liet vlekkenwater neemt alle mogelijke vetvlek
ken weg uil Zijden Wollen en andere Stoffen zonder de
kleuren in hel minst te veranderen, l'rijs per Ftacou 40
Cents groote Piescli f I.
Amsterdam VERKOOPHUIS.
Amersfoort, A. II. van StraatL. J- R- Hoseh[,
larkt
J. Hui nek Lijm
Hm nekBazar
gracht over de Bezcnbrug.
Wijk bij Duurstede, Wed.
C. Zorn.
IJsselslciu J. J. Groenho/f'.
Huij\
Baarn E. van Dapperen en
Gez. Petersen Noobc
Hilversum Andr. de Wit.
Utrecht. T. UMenbroek. Oude
Gracht bij de Hamburg-
brug, Z'. llfdenbroek, Choor-I
En in de overige Steden in de bekende Depóts.
HOLLOWAV ZALF EN PILLEN.
Zijn hrkend hel beste miJtlel le zijn voor verzwakte geslrllen
van streek afgeraakte lever, gal, n slechte «pj,v rn-ring. I»v
wnaderdadige kracht van dil middtl en tic goede uitwerking, die
hel op den patient, welke aan bovengenoemde kwalen li;dl,
voortbrengt zou ongelootelijk schijnen, indien zit nirldoor tallooze
bewijzen van de genezingen die zij bewerkl hebben en het voort-
diirende voordeel uil hun gebruik gelrokken «are verwezeoliikt.
Zj verzachten en versterken bel zenuwgestel zuiveren het bloeit
regelen dc uitwerpingen, en maken het gestel krachtig. Zn tl ere
middelen eenmaal gebruikt, dan boezemen zj onbegrensd vertrouwen
in, en duizenden hebbenuordeelende naar eigen ondervinding, van
de helerschap die zij er van ondervonden hebben, hunne vrienden
geholpen, door buD hel vroege gebruik van, en ccnc vaste volharding
met deze onwaardeerbare middelen aan le betelen.
Door liet vermeerderd debiet zijn de prijzen als volgt:
Doosjes Pillen a 10.80. f 1,85, f 3.00, f (i.75 I I3.50, »2U 50.
Putjes Zal/ ii f0.80, f 1,85, f3 00, f6.75. f 13,50. 20.50.
lOZF Zijn op franco aanvrage h contant le bekomen
bij J. G. C.SANDERS. Apotheker cn llrongist tc
Amersfoort U. J. GKOOiENDORST I lrecht
rn hij J. STRAATMANhool'd-Dcpóiht.udnr ie
's Bosch, alsmede te Londen late Strand 244 thans
Ozfordstrecd 533 en te Netc- York 80 M:udr-
Laine HOLLOW I Y'S ETAIILISSEIIli LEA.
MARKTPRIJZEN TE AMERSFOORT
Vrijdag. 5 Maart 1869.
lance. I'9.a I'll.Rogge F7.40 ii 17 80.
Boekveil l'8.G0 u I9 60. Bo/er F 1.45 a F1-50 per
N. ft. Eijeren 7 a 20 cents. Kaas f
fper N. ft. Aardappelen 12.10 a f2.20 per mud.
BURGERLIJKE STAM) VAH AMERSFOORT.
DEb ALLEN27 Febr. Jannetje van den lien
geb. lirandsend. 28 Febr. Lena van der Weijden,
z. 1 Maart, Lammcrtje dc Bruin. geb. Vos
kuilen, 11. 2 Maart, Gcrrilje Albarta Brccmer
geb. van Ommend. Geertje van Dijk z.
Jacoba Ueijnengeb. Maas d. 3 MaartMaria
Jacoba Diekartz. Berentlina Maria Polman
d. 4 Maart, Johanna Maria van Gelder geb.
Hulshof]', z. 5 Maart, Cornelia van Wijk. z.
Calrina Schreudcrgeb. van Daalz. Maria una
Thiengeb. de Smitz.
ONDERTROUW I)4 Maart. Willem Top nut
Maria Elisabeth van der Bruggen.
OVERLEDEN: 27 Febr. Reinierus Kumelink
80 j: wtdr. van Louisa Amalia Hallenlepen. 28
Febr. Johannes van Eist43 j. geh. met Cornelia
Steenbeek. Dirkje Zuerman. 71 j. Een IcvenL
kind van Evert lloo(jcr. 2 Maart. Ilcndrik Cold.
35 j.geh. met Maria Kramer. 3 MaartEen
leve til kind van Jan Hendrik van Easing Geer-
truiila Quick .(Ij. 4 Maartllendrikus Verhei;.
01 j.geh. met Antonia van Duist. Mallhijs
likkerhin, 44 j.. geh. met Elisabeth de Boer.
Geerlruida Blom 39 j.
tflddulf.n van vkrvokr.
BEUllTVEEit tiisschen Amersfoort cn Rotterdam
Beurtschipper J. L VAN OOTMARSUM.
Vertrek van Amersfoort, Maandag avond 15 Maart
op HaarlemLeiden, 'sllagc. DelftSchiedam naar
Rotterdam.
Vertrek van Rotterdam, Dingsdag 23 Maart op Gouda
naar Amersfoort.
Gedrukt ter Boek-, Kantoor- eo Courantdrukkerij
van A. II. VAN CLRKFF, te Amersfoort.