jy?. 1669.
Dingsdag* 11
Mei 1869.
Dil blad verschijnt des llaandags en Donderdags "s avonds. I)e Abonnementsprijs is f 1.50 in de 3 maanden.' Vai
10 Cents; legale Advcrtentièn per regel 15 Cents behalve het Zegclregt4fz. nummers ft). 10. Brieven franco.
Uur eau dmersfoortiche Courant, Langestraat, Wijk h, N'0. 43. over de Oude Viscluiiarktzoo mede hij alle B.
Advertenticn I tot C regels 60 (Jentselke regel meerder
Bestellingen hij den Uiig. .4. II. tan Cl et ffte Amersfoort,
■kli.inilehiren en Post-Oirecteuren in het Rijk.
K E N I S G E V I N G.
Df. BURGEMEESTER van AMERSFOORT doet
te weten, dat, aantevangen op Maandag den 10.
Mei aanstaande, door de Schutterij dezer gemeente
ZAL WORDEN GEVUURD op het terrein
gen; tmd de Vlasakkers nabjj de Piramidegelegen
regts vau den straatweg tussehea Amersfoort eo
Utrecht, en dat daardoor de omtrek dier plaats
onveilig zal zijn.
AMunsrooftTden 7. Mei 1809.
De Burgemeester voornoemd,
A. G. WIJERS.
AMERSFOORT 10 Mei 1809.
Op Dingsdag 8 Junij 1809 zul in't lloo/d-kiesdiitrict
Amersfoort de verkiezing plaats liebhen vau ceo
lid voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal
zijnde aan de beurt der aftreding de lieer Mr. J. A'.
Baron van Collslciii.
De heer W. J. I). van Iterson vestigt er io
«Ie Proo. Gron. Cl. de aandacht opdat bij de
jugtwel het zoeken verkoopeti enz. vau kiiietseijeren
op gronden vau derden verboden is. tenzij iri
gezelschap of rnct schriftelijke vergunning van den
eigenaar. Ook is de verkoop der eijeren slechts
toegelaten lot en «net den 6den Mei. Hij hoopt,
dat de landbouwers de politie zulleu helpen in het
handhaven run die bepalingen, liet geldt hier toch
een vogel, die van nieis leeft dan van regenwormen
slakkeu allerlei larven van insekten, kevers, kort-
omdie niets vreet dan schadelijk gedierte en
volstrekt geene bekende schade doet.
Otlo I'oppinger geeft op, dat hij een middel
gevonden heelt, waardoor men in staat is. de
koeijeu steeds bij dag te doen kalven. Op bet land
goed «Carbol*'' waarvan bij administrateur is,
heelt hij, naar hij vermeldtsedert 10 jaren in
gevoerd dal men eene dragtige koe G weken voor
het kalven eerst des middags, dan 8 dagen daarna
des avonds niet meer melkt. De uilkomst was,
dat sedert deze 10 jaren niet eene enkele koe des
nachts, «naar alle over dag gekalfd hadden. Hij
zegt zqo houfd er niet om te verwedden dat zjjn
middel alt(jd doel treft, maar op grond van zijtie
lOjarig ervaring er toch wel eeuige waarde aan te
hechten.
Zaturdugavond nam te Zwolle een zekere T.
aan, om achtereenvolgens eene flesch jenever en
eene kruik bier te drinken. De drinkebroer won
de weddeuschap en was nog bjj magte den prijs
bestaande in drie gulden te ontvangendoch
daarna blies hij spoedig zijn laatsteu adem uit.
Gemiddeld is van 1858 1862 ruim 268000 rat
gedestilleerd veraccijnsd in 1863 en 1864 was
dit uag-noeg 273000 val, in de drie volgende jaren
echter slechts 265000 vat, zoodat vertniuderiog le
bespeuren is; de hoeveelheid is evenwel nog meer
dan voldoende om treurige gedachten bij den
mensehenvriend op te wekken. Hoeveel huiselijk
geluk is daardoor niet vernietigd hoevelen hebben
daaraan hun ligchamelijke en zedelijke vernietiging
le wijten
Men zal welligt opgemerkt hebben, da ter minder
Fransche kooplieden komen om vaderlansche paar
den te koopeuen dat zij niet die hooge prijzen
meer willen besteden als vroeger. De reden ligt
niet hierin dal Frankrijk er minder noodig beeft,
het tegendeel is waar. De oorzaak van liet feit is te
vinden in de hooge cischen, welke de Nederlandsche
eigenaar voor zijne dieren aan den Frauschman
stelde. Deze gaal nu naar Hongarije, vooral Pestb,
waarde prijzen vrij wat lager zijn en de paarden,
naar men verzekert, van niet miudere hoedanigheid.
Straatsburg is de voorname plaat, waa r ze moeten
afgeleverd wordeo. In bel afgeloopen jaar zijn daar
voor particulier en oorlogsgebruik ruim 26.000
stuks aangekomen.
Te Zwolle is een der bakkers, die bekend is
een der goedkoopste le ziju, op den iuval gekomen
om ouder honderd tarwebrooden er een te doeu
waarin een gulden verborgen is. Binnen een uur
tjjds waren de brooden verkocht. De vinder van
den gulden, een arbeidsman, kreeg op vertooniug
daarvan nog een koek als premie.
De Loudcnsche markt is reeds ruim van nieuwe
aardappelen voorzien, die van Scilly en Cornwall
wordeu aungevoerd. De prijs is thans 1 shilliog a
1 shilling 2 pence het pond.
Volgens bcriglen uit de Rijn- en Moezelstreken,
is de hoedanigheid tan don wijn van 1868 voor-
treffelijk, en komen vele soorten zeer nuhü aan
bet product tan 1865. Aau den Moezel heerschl
reeds een zeer levendige wijnhandel; aau den Rijn
bestaat daarentegen nog weinig vraag.
Bij bel Fransche Gouvernement wordt eene
wet ontworpen die de strekking heeft om den
Ryks-telegraaf dienstbaar te maken voor het overma
ken van gelden. Wanneer iemand een postwissel
neeint en aan een telegraaf-kaotoor afgeeftzal
hiervannaar de ontworpen bepalingen door dat
telegraaf-kantoor herigt worden overgeseind aan hel
postkantoor hetwelk den wissel te betalen en aan
den persoon die hel bedrag van der» wissel te
ontvangen heeft. Hel telegraaf-kantoor zal daarvoor
den afzender in rekeniug breugeu wat thans betaald
wordt voor telegrammeu die aau meer dan een
persoon gerigt zijn.
Geen artikel is in Euselaiul zoo zwaar belast als
de tabak, en l.et loczigt op den claudeslinen-invoer
is dan ook zeer gestreng. De smokkelhandel in
tabak levert toch enorme winsten, daar een pond
labak van 30 cents f 1.50 aau belasting moet
betalen gewone sigaren zijn belast met cents.
De betasting bragt dan ook m hel vorige jaar meer
dan 78 millioen gulden op. De invoer uit Nederland
vertegenwoordigt eene waarde van oogeveer 3 mil
lioen gulden.
Oostenrijk bezit 3J millioen bunders staatsbos-
schen die door slecht beheer niet meer dan 6
millioen gulden of 170 per bunder opbrengen.
In Wurtcrnberg en Deijereu wordt eeu bunder
boschgroud voor 6. in Baden vuor /S.tiO eo io
Hannover voor f 10 aangeslagen.
Is dèl ten nutte van den landbouw
Zoo vroeg ik mij zelf, luen ik op bl. 9 van het
programma van de teritoooslelling van vee enz. hij
gelegenheid vau het landhuishoutlkundig congres le
Kampen oo!; zag uitgeloofd drie premiön voor de
rjjkste verzameling van inlandsche zangvogeltjes
een vau 10van fl en van f 3.
Terwijl men in Duilschland de vogels uil bet
buitenlaud opkoopt, die tan insecten leven, ten einde
bosch en laudbouw (e beschermen, gaat men hier
prijzen uitloven voor het aaukweeken van neen
hel vangen van zangvogeltjes.
Uitgelokt door die belooning zijn nu allerwege
jongens en mannen bezig om liUDoe netten uil te
zetten, teneinde vinken, meezeil leeuwrikken
lysters te verstrikken. De arme wijfjes zitten daa
te treuren en de jongen komen van gebrek om.
Die landbouw./reeren wisten vast nietdat ééu
paar vinken koekoeken en lijsters voor zjjne jongen
gemiddeld 50 rupsen daags noodig heeft. Zij wisten
niet, dat de landbouwer geen «rooier vrienden beeft,
dan juist die gevederde wachtersdie zijn hof
opvrolijken en ziju akker en weiland vrijhouden
vau allerlei gedierte dal anders op zijne kosten
leeft. Die heeren wisten niet. dat men in de Lom
bardische vlakte, om T gemis aan boomen, hokken
voor de musscben en andere vogels bouwtwaar
zij in nestelen kunnenop de wijze van onze
diiivelillen omdat zonder vogels geeu landbouw
mogelijk is.
Wü hopendat op het congres zelf een hartig
woordje over deze onlandhuishoudkundige prijsuitlo
ving gezegd worde.
Tot het volksonderwijs behoort niet alleen het
onderwijs op de scholen maar hel volksouderwjjs
moet worden voortgezet op herhalingsscholen in
volksvoordragten in eene goedkoope volksletterkun
de, iu ineer beschaafd leveu der volksklassen eDz,
enz. Het is bjjna onberekenbaar hoe velerlei omstan
digheden bier te tarnen werken.
De uitgave van goedkoope en goed geschrevene
geschriften ten nutte van het volk helpen niet
tenzjj zij onder bet volk door volksvrienden worden
verspreidtenzij het volk tijd cn lust om te
lezen heeft. Onlangs heeft een dagblad medegedeeld
den zeer grooten invloed, dien de verbeterde kleine
petroleumlamp op tiet lezen onder de boereu iu
een zeker district heeft gehad. En inderdaad geen
wonder: waaneer bet licht duur iszitten de boeren
uit zuinigheid des wiulers om den haard en slapcu
in bjj een traag gesprek. In eene goed verlichte
kamer wordt men opgewekt tot lezen.
Wanneer men hel maatschappelijk leven naauw-
keurig gadeslaatheerscht er overal wederkeerig
belang en wederkeerige verantwoordelijkheid.
liet is niet het werk vau ée'n inau of van c'e'ne
inrigting, om het volk te beschaven.
Het meest geschiedt door zamenwerking. Hue
veel nut zou er kunnen gesticht worden wanneer
in elke wyk van een stad iu elke buurt van
eeu dorp een kring vormde oin le lezen en over
het gelezuue te spreken.
De ware volksheschaver moet niet zijne denkbeel
den aan het volk opleggen maar bet volk
zelf breogen tot uadenkeu tol vooruemens tot
haodelen."
Bij de onlangs aaugenomen wet betreffende de
maten gewigten en weegwerktuigen (7 April 1869,
Staatsblad no. 57), die met den 1 January 1870
in werking ireedt, is verboden andere benamingen
te. bezigen dan de navolgende
lengtematen.
Myriameter of 10 kilometers; kilometer of mjjl
hektometer of 100 meters; decameter of roede;
meter of eldecimeter of palm centimeter of
duim millimeter uf streep.
vlaktematen.
Ilektare of bunder; are of vierkante roede;
centiare of vierkante el.
lll'imtematen.
Dekastere of 10 stereo; stere of wisse, kubieke
meter of kubieke el; decistere uf 0.1 kubieke el.
inhoudsmaten.
Kiloliter of 10 hektoliters; hektoliler, vat of mud;
dekaliter of schepel; liter, kau of kop; deciliter of
maatje; centiliter of vingerhoed.
gewigten.
Miriagram of 10 kilogrammen; kilogram of pond
(grondslag der gewigten); hektogram of ons;
dekagram of lood; gram, of wigtje; decigram;
centigram milligram.
De namen en waarden der lengtematen kunnen,
met bijvoeging van bet woord vierkante, als vlak
tematen en met bijvoeging van hel woord kubieke
ais ruimte- of inhoudsmaten gebezigd worden.
Wij vestigen thans reeds de aandacht op deze
bepaliogeo wier overtreding met boete bedreigd
wordt. Eeue tijdige bekendheid met deze wet is
voor alle ambtenaren en kooplieden van gewigt.
INGEZONDEN.
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
Het verheugt inijdat dit onderwerp in de
Amersfoorlsche Courant is ter sprake gebracht. Dit
geeft mij gelegenheidom ter inlichting van het
publiek hel een en ander over deze zaak te zeggeo.
Ter opheldering van mijn gedrag dieoe het volgende:
1. Het blijkt uil oIRciëele stukken io de Economist
en uil officieuss brieven, door mij ontvaDgen en
aan de commissie medegedeeld, dat de kans, om
voor eene lluogere Burgerschool subsidie te bekomen,
tegenwoordig veel beier staat dao vroeger.
2. De ondervinding beeft geleerd, dat de bur
gerdagscholen niet vuldoen. Zij bestaan dan ook
volgens gemelde olliciëele stukkenslechts in vjjf
steden; overal elders bestaal alleen eene burger
avondschool. Eene burger dag- en avondschool
zonder Hoogere Burgerschool bestaat nergens.
3. Daar vau de aspirauten voor Breda tegenwoordig
hel bezoeken eeuer Hoogere Burgerschool verlangd
wordtis bet vooral in eene garnizoensplaats zeer
wenschelijk dat zoodanig eene school bestaat.
4. Mensehen van eenig fortuin die zonen hebben,
en kuoneu wonen waar zij willen verkiezen eeno
stadwaar eene Hoogere Burgerschool beslaat
boven eenewaar die niet is.
5. Ik heb nog nooit naar eeue Hoogere Burger
school gesolliciteerd en nog onlangs heb ik aan
den Minister van Binnenlandsche zaken te kenuen
gegeven dat ik bjj bet llooger OuJerwijs wensch
te bljjven. Ook heb ik reeds aan velen gezegdwie
in. i. het meeste recht heeft om als directeur vaa
de toekomstige Hoogere Burgerschool aangesteld te
worden.
I) BURGER.
Politieke Revue.
De strijd der partijen is in Frankrijk in vollen gang
De regering stelt alles in hel werk om de kiezers
gunstig voor zich te stemmen en heeft nu laatstelijk
weer de ontdekking gedaan dat uit het budget
300,000 francs kunnen worden uitgespaard tot
verbetering van de pensioenen der onderwjjzers
waartegen nog onlangs, toen die verbetering door
du oppositie gevraagd werdzon groote bezwaren
bestonden.
Hoe de verkiezingen zullen all topeii, kan naluurlyk
nog niet gezegd worde». Te Parys verwacht men
de zegepraal der liberale kandidatenvooral van
die der radicale democratie, lederen avond worden
vergaderingen gehouden en daar kan men waarne
men hoe de de.nocratischgezinde redenaars den
