V r ij d a g 3
December 1869.
A»: i 1728.
MMrrnumrr.
Uit blad veracb|jnt de» iaandagt en Itonderdagiavond». De Abonnementsprijs is/T. 15 in de 3 n unden. I): prijs der V'lverlentien van I lot 6 regel» Cent», elke
regel meerder 10 Cent» legale Adrertentién per regelt 5 Cents. - 4fx. nummert 5 cm li. - Beieren franco. - Bestellingen bij den Oilg. 4. II. van CUeffle me.sfWt,
mertfoortxe t -oaran. Langestrant, Wijk 1, N°. 43, peer de Oude V'mcbmarkttoo mede hij alle Bo 'kh.mdelaren en Post-Directeuren in het Rijk.
KENNISGEVING.
D» BURGEMEESTER t» AMERSFOORT
Brengt Ur kennis «an de ingetetenen deier gemeente
dat het door den heer Conui.isaari» de» Ronings in dete
provincie executoir verklaard kohier No. 6 van de per-
••neele belasting over het dienstjaar I8«/W aan
den Ontvanger van njki directe belastingen alhier is
ter hand gesteld, aan »ien ieder verpligt is njncn aanslag
op den bij de wet brpaald*n voet, le voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aan
geplakt te Atnertjvorlden 29 November 1869.
De burgemeester voornoemd
A G. W IJERa.
AMERSFOORT, den 2 December i860.
Hel Utrechlsch Dagblad regt: a Ook wy hebben
aopgemeikt, dat onderscbeideue bladen de adver*
tcwtieu iau «leemde loteryeu bly«co opnemen,
a sinds wy dit hebben oagelaien oa de waarscbu-
a wiugco der itgiulyke oterbeid."
Slccbw ecu paar uitgevers «au kleine couranten
syu vervolgd cu veroordeeldeo wal bet Vtr.
Dagbl. vau dit blijven opnemen zegt is toch wel
acdcrl 4 a i) uiaandeo voor eenieder tiglbaar, toodat
er dan ook bier te laode eu iu Üuitacbland den
apot mede wordt gedreven hoe publick en pu-
bheker kau bet toch niet dagelyks deze adver-
leunen geillustreeid verschyncD ineieeu oirekkeude
als illustratie hoe de bctrckkelyke wel wordt ge*
hand bas ld.
Wie xicb in eeo getond hersengestel eu opmer*
kiugakiailit mag vcihcugeu, vraagt levens: ol bel
bhjvtnd totUlen vau bouderdcu h duizcudcu publuk
lii-dievco woideude haodcliugeu bij arret lm ran
den Doogen llaad der Nederlanden strafbaar ver-
h aard, al ol uici onverantwoordelijk is?
Als daarin ren duiteudvoudig protest tegen de
beinkkeiyae wel ligt. too ia waailljk hel voort-
duieii van dieu toestand betreurenswaardig, too is
liet midi Ie! oneindig gevaarlijker dan de kwaal, le
beireurenswsardigcr omdat aldus, by guntle eu by
voorderle der overtreder», de eerlyke en vrye uil*
oelcuiog vau het »tk der couraut ers wordt be
lemmerd die, de wel eerbiedigendeneb uiet aar
bate overtrediug willcu scbulJig utakeu.
/vlurdsgmiddag is te Assen io bet huis van
•nest eu justitie biouengcbragt P. A. Schenikke
kolnuis' le Veeuhuneu, vroi ger kiuycf le Amster
dam beschuldigd vau dielsial.
Dete man moet iu de maand JunO ten oadecle
van tuo meester te Amsterdam, voor w.eo l.y 5090
aau bankpapier motst gaan wisselen, dete som zich
toegeëigend hebben en daarmede naar Antwerpen iyo
vertrokken, waar hem hei geld gcdeeltclyk oufutscld
ls door eeoe vriendin eo lij) het restant heelt verteerd.
Daa.na is hij hier in hel land teruggekorneu. hee t
ticb schuldig gem.sk. aan bedela.y en isd.eusvol*
geus overgebragl naar de kolonie Veen hu zen.
Maandag is hy naar Amsterdam overgebragl om
daar teregl te staan. j
- In Du.ischlai d wordt de aandacht gevestigd
00 de .emlsclilog 'au pel.oleu.n mei n.pliu.
Vroeger «erd dil in Amerika op gtoote sedaal
gedaan maar tijn legen de .er-.lachers .«are
Biraffen bi-dreigd. Vimris is daar leoge.o ge ran
de iele .omgekomen uniplolllngen eeo healuil uil
itef.aidigilliinidende dal alleen pelrnleiim lel
heiligeend gelirtlik r.o een .cker .pecihek gewlgt
en eén bepaald kookpunt in den handel mag wordeu
gebragl. Iu andere landen hesl.al .nik een .erhod
rnel en nu menen le welendat hepaaldelyk
in IniMschlaud de pelrirleuin mei de .eel giredkoopele
nan«ia «Mdl .er.alwihl. lie Arlitilgtbtr Wdaiacbunl
me,legen iiind.l de napllia-d.mpen die .ich dao
Iij |,.i I,ronden in de lamp omwikkelen Itglclyk
eeoe onlpMHng kunnen terooiuken.
lie lerlegeiiwonrdigera .an de groole Holland-
eche bladen l'lj de opening rail bel kanaal lan
Sue. laten eindelijk lela «an Iich beuren.
Wat «ii meededen is echter met vrolyk. Op reis.
in de Middellandsche Zee hadden vle passagiers
veel last van zeet.ekte zelfs de Hollanders, en op
d« hoogte van Messina voer de stoomboot, waar
,11 uct) op hevoudeo, door de omhatidigheid ol
kuroctuosbeid der bemanningi«*pen do schoener
aan. zóó. dat was Mcj. Conrad leeds in bed
acwee.it zij allerwaarschijnlijkst ve.t ryzeld zou
illu. 'I Ougeluk liep oog boven verwacullug af
maar het vertrouwen op den kapitein was zóó
geheel weg. dal e« .an .Ie Pranacbe ja.iriiahslen
tot den vertegenwoordiger van t Handelsblad zei:
GO *(1' Hollander«iet waar Ochzeg djn den
Aapilein eens wat hij doen moet."
Een Hollander en een zeeman zijn in 'l builen*
land woorden van gelijke beteekenis.
De outvangst in Egypte was verre van luisterrijk.
Van ontvangst door iemand van wege den Onder-
Koning was geen sprake, en toen menden I7deu
hel kanaal zou binnenstoon.en moestee de passa
giers, in groote verwarring van hun vaartuig op
twee kleinere overstappen, omdat het hunne te
diep lag om in het kanaal te kunnen varen.
Een hunner zegt
Het Kanaal het hooge woord moet er uit
is op dit oogenblik nog eeoe groote bluf. Het is
niet balf voltooid. Ons schip was oo. 20 iu de
rei meu moest zeer langzaam sioomen en precies
de geul volgen die door bakens is aangewezen
anders zat rnen onmiddelyk aan deu grond. Uil
aangenaam voorval had gisteravond plaais in het
gezigt vao Isrnaïla. Eeo der schepen no. 12 raakte
vast en wy moesten natuurlijk sloppen lot het
grhgt was. Iledeu ochtend is dit geschied, maar
lumiddels waren velen bIs ik genoodzaakt den
nacht door te brengen onder den blooien hemel.
Doder de reizigers beerscht groole verontwaardiging;
men zal ie Ismaila een telegram zenden aao Nul-ar
Pacha eo velen zullen per spoor mar (.«tro trachten
te gaan en de verdere reis naar Suez opgeven.
Uil Ca'fro schrijf ik uitvoeriger. Aangenaam is de
reis met. maar belangwekkend genoeg."
In l'oseo is eene jonge dame van 22 jiar
uit eene der rykste en tevens der oudste adellyke
familièu der slid met den 25j<ngeo kok des
buizea op den loop gegaan. Zy hadden ecue som
tao 117Cn flor. uil de secretaire vao papa meegeno
men. De politie vond te Krakau het paartje na een
viertal dagen in dien korten lyd hadden zij reeds
rncer«dau 21)00 flor. verteerd.
1>E ZWARTE JAGER, monturen ia d* u-ildtrmstn u-ouden en
:eetn t an A enlondtch ladxe door I /irriSon, le Ammloorl bi) A.
M. SLOIIIOlWUt, 1869, U hel er. rkje, «raan-p v. ij ib.st mei in-
,eaoari,br:d de ttndacbl vratigrr.. Roeijciid (eeebrr-eo, gewikkeld
is tood esig ronuDtitcbes «orm eli eolkomes grwelligd oa duoe de
Sederloi.utchejtjjd 10 bendes ie wordes genomen, m.g ha ale
aene «oor rlken leelUjd en «oor beide aekeen aangename en onderhou
dende let-iuur worden aanbeeolen, terwijl de platen, die bel boek
«traitrca, *eaige der «ooroaamtle episoden oil bel aantrekkelijk eerheal
aaoacbouceli.k Baken. Zortoa, i.ldrn eal men een boikwrrk in
onn> laat inden dal meer «trdient rooral door de jeugd le worden
geUeei-, den deie Zuorle Jager. W i> hei Irral, en i jae kinderen
banden geelt, aal grwia groule ti
onder'mden.
I N G E Z O I) K N.
Verplicht Ondrrwlj».
Daar ook ik geen pereoonlyken iinjd begeer, maar naar waarheid
«oek acbl ik mg gedrongen nog ren paar bedenkingen opbel laalMe
antwoord ran ,lrn Meer 8. N in bet utidden le brrogen.
I>ai de eolkaoniwikbeling in l>uii>cbland en Zwilaerland (dil tal
lock wel moeien ayn in teraobenlene deeltn ean l'. en Zj oneindig
buoger staal dan die in Frankrijk, Engeland en Aederland moei
teratoid luegegeeen wordi n ma-r dal dit een ge.olg ia ran bel
eerplicbt onderwijs dient beweten weden.
De Dnilacber Albert Lange, dien ik in mijn rorig stukje aanhaalde,
•preekt bel Ignrecbt tegen. MacsuGj noemt eene andere riden eoor
eersrbilleude graden ran «olksontw ikkeIn.g (tie History of Fnglanrl
D I bi- 47, Wie bel daar lerat aal begrijpen waarom ik by dil
onderwerp in deun lyd niet •terneeinj.
Tegrnorer bet ordelyk feeat ran sacbtenhausen kan ik het
eolgeiule nellen, dat de geeebtr redacteur'van de Wekkr de
Hr. Mioutel (ecu rooralander der schoolplichtigbiid) mg eens mede
deelde. Na den «al «an Napoleon bracht by ala tetenlienjarig
volontair eenigen tgd in een der noordelyke departementeu «an
Frankryk door. lie l al naar uilapauntng, ign leeflgd eigen, deed
bem de byeenkomiten opioeken tan de eenvoudige jongelieden uit
he t dorpje, waar kg in kwartier lag. Op die byeenkomaten bad de
jongeling, die tocb eene goede opvoeding bad genoten, veel genoegen,
br werd keurig gedanst lief gerongen gepraat gcjcbertalf nooit
wat er «en voorbeeld van dronkenschap of een tweern van ontede-
lykbcid en geen dier dorpelingen kon leren of schrijven, dewyl
bel dorpje niel een» een» school hrrat. Hoe kan men nu dal
feest te Sachaenbausen de geregende vrucht jo hel verplicht
onderwgt noemen! Hebben dewitrsic der nfrichtelijk eo oorverdoovtnd
ruwe pretmakers op onte roogeoaamde volkafceslen ook geen onderwya
genoleu? Ziel men ie niet gemeeoe liedjes bg den orgeldraaier koopen,
lezen van buiten leeren 7 Kan men in rollen ernat in ontland,
mecncn dat lager, retfa hoogcr onderwya crn bcboe,luuddel i* legeu
dronkenschap ent
Uel bovenstaande boe weioig ook ral hoop ik voldoeode tgn
om aan le tonnendat men romuiige goede eigenschappen vaneen
volk wel eens verkeerdelijk sen de briltamc werking tan vcrpliohl
onderwya toesobryft. De doo. den Heer N. N. .onrgealagen methode
van ondersoek snu daarom ook evnu valscbe uitkouiat geren. Een
grondig onderroek rereiichtdal er veel meer facioreu iu rekening
wordeu gebracht. Ook ben ik bel mei den Heer N. N. niet eens,
dat er in una laud ran eene wel met de onvermijdelijke strafbepalingen
ui eer heil te verwachten ia dau van de spontane aamenwerking der
welgezinde ingezetenen.
Ilartclyk leg ik den Heer N. N. dank voor de schoont woorden,
waarin by ague medewerking aan bet schoolverbond loeregl. Zy
getuigen van een edel hartvan echte humaniteit. Dat is wel de
ware adel des inenacben, dal njne liefde tot dt
door bel botten van alrgdiga meeningen
e oiet verfl.uwt
Politieke IICTCU.
De geprepareerde troonrede van keizer Napoleon,
maandag jl. uitgesproken was laugingewikkeld
en vertelend.
Daarom laten u\) die aan de groote Maden over.
waarvoor dergelijke zaken welkom tyo en stappen
wy naar de Romeiueo over, die eerlang eene
Vergadering io hun midden zullen zien, welke
door de pers, von welke kleur of gehalte ook, niel
onbesproken mog blaten en daarom eeo gemoedelijk
woord daarover.
Wfj hebben bet zamenkomea van het concilie
reeds dadelfjk toen deze aangelegenheid ruchtbaar
werdeene groote fout geacht, die op zeer ooguustig
iugrjjpende gevolgen voor den vrede der gemoederen
zal uitloopen. vooral in den boezem vao bet betrokken
kerkgenootschap.
En daarby komt nog de twistappel onfeilbaarheidI
Yolgeos een tcbryteo uit Rome begint Piut IX
eindelyk te bespeurendat de Jeiuïtenpanij hein
op eeo -•odlottig pad heelt gevoerd. Hij begiul ie
bemerken aao welke gevareo bel Pausdom wordt
blootgesteld door bet aanstaaod Concilie.
Thaos. te laat. heeft de Paus berouw van niet den
voorzigtigeu raad te hebben gevolgd vao Kardinaal
Ho/ondt en anderen die hem hebben gesmeekt sicli
met op zulk eeo getaailyk eo oozeker terrein te
begeven.
De oppositie legen de afkoodigiog der Pauselijke
onfeilbaarheid kso niel meer iu twyfcl worden
getrokken. Misr. Dupanloup heefl de schaal doco
oteroUaa en de Pau» is er door ODlroerd.
Eeo «ogenblik zelfs zoo schrylt men uil
Rome heefl men er aao Bedacht het Concilie
op te gev-r. Uil giDg ualuurlyk met. Maar waarde
P-us eene schitlereude zegepraal Terwaclnie. begint
hy nu ie geluou-u aao eeue nederlaag. Men beun rkl
dil aao zyoe prikkelhaaibeid. vooral legeuover zijne
raadgevers.
lie weosch Von Mgr. Dupanloup is vao g ooi
gewigi. Meo ziel dil reeds aao de wyze. waarop
by door de reaciioonaire pers wordt bestreden, en
aan de voorzigtigheidwaarmede zij baar vei wijt
lukleedt dat hu de bul «an Paul UI legea Hendrik
ran Engeland heeft aangehaald.
«Hlijkbaur echter was ook Mgr. Dupanloup zeer
gematisd. 11 IJ weel toch zeer goed. dat de hul «an
Sinus V tegeu El.sabelh ran Engeland en waarbij
de sou«erein teit werd overgedragen op Philips II
tan Spanje, Engeland «ooi Rome deed veiloreu gaan.
Tot op hei oogenblik der verschyoing van die bul
hoopte men nog op verzoening eo was de scbeidiog
oiet formeel."
De II sschop had ook gewag kunnen maken van
de omstandigheid, dat dezelfde Paus eerst deu Koning
van Nevaiie eo den Puns van Coodé reiklaarde
tot vyaoden van God en van de godsdienst" en
als zoodanig onbevoegd om eenig regt of eenige
Kioou te tezi'ten, en later uitmaakte, dat «deze
iwee in geheel Europa de eeoige Vorsten waren
wuaidig om ie regeieu."
Deze twee tegenstrijdige verklaringen vau den-
zelfden Paus pleiten stellig met voor hel leerstuk
der onfeilbaarheid 1
Wear de bisschop van Orleans en aodere deugd
zame en hooge geeslelykeo zich zoo openlyk en
groodig uillaleu legeu de dryverfj hunner reaction-
naire geloofsgenooteii moet er toch wel ietwat
oufeilbaaiheid zijn.
De Constitutionnel ziel in Rochefort's verkiezing
eene beleedigiug «oor hel Land doch «olstrekl geen
gevaaren om te tooneo hoezeer by overtuigd is
van de magleloosheid eener partfjdie zulk een
zotskap" lol vertegenwoordiger en banierdrager
neemtverzoekt bij het Gouvernementom het by
deu aanvang van den verkiexings-sirijd vei leende
vrygeleide thans in eene volkomene kwijtschelding
der straf te ïeranderen.
Aan de Parijsche beurs werd gefluisterd, dat
Roche fort veikozen was, ook door den iuvloedder
Regering.
Dal kan politiek" geweest zijn.
Iets meent men toch te welen omtrent de houding
van Rochcfort in de kamer .- hij zal plaats oe*u«'n
naast den lieer Raspail. De eene onteizoeulyke naast
den ander. Soort dekt soort.
VERSLAG over de maand November ,1869 Jir
Inrigting tot kosleloose behandeling van behoef
tige ooglijders le Amersfoort.
Op 1°. Nov. bleven onder behandeling 30 oogI(jdcrs,
in November bygekomeu 1
Zoodat in Nov. behandeld werden 37
Hersteld in November 20
Op I". Dec. onder behandeling 17* ooglyders.
Gedurende de maand November zyn 268 gratia
consulten verleend. II. II. K. MORREN.