Dingsdag 14
December 1869.
M i"5i.
immitmijiaot.
I *er*chijnt de» Maandags en Donderdagsa rondt. De Abonnementsprijs i» ƒ1.15 in de 3 maanden. De prijz der Vdvertenlü:
7' n'etrdM M« Adverientiên per regel 15 Cent». 4fz nummers 5 cenU.
I tot 6 regel» Coat», elk*
u «~a««y |nr rcjn iicnii. tft. nummers o cent». Brieven franco. Bestellingen bij den Uitg. 4. II. van Cteeff, te Amenflelt,
*rtau mersfoortsehe Courant, Langeztrzat Wijk K N°. 43. orer de Oude Viachmarkltoo mede bij alle Boekhandel* ren en Post-Directeiiren in het Rijk.
PUBLICATIE.
UTttian I0,mGS
i!: d.^"<iu:rwï7ss. SSÏV""1* $u'"
r*''"P'fy1 d" V V* <U' ,S ,on'j 1857 (SiuuhUd Ne. 87)
^"••»«dvhel»asbebb.Bdeo,Ut de stolling
b*P"ld °P d«
ZtoftnVr 1889, met zonao.derjaQ,, a« uitzondering echter H. bet
Uhet tab jen vso Eendvogels
ia eew eendenkooi ofeen dssrmede g-lgktuind tneelel, elsaede bet
«kielenra» Waterwild, ssagcdoid ia ast. 17 der aingebsslde wet, ia
de ocelitritaP, alwaar bet «biet.. ra. W.terwild^rloofd ia. e. de
jagtbrdn,..», eeraeld,h. 18, lilt. D, P H dier wet. waarvan de
■laitiag later ral bepaald worden.
Ia, lea einde aieaaad «saiga onweteadbeid hiereaa eoorweade
aal drie worde» afgekondigd e» ssagepUkl. waar aalka Ie doen ge
bruikelijk ia.
l'ttecht, den 7. itroeaber1889.
De Commissaris das Eonings voornoemd
tiS DOUIH,
AMERSFOORTden 13 December 1869.
Donderdag 9 Dec. jl. te 7 uren had in bet lokaal
hel Pdlkje c'.hier eene vergadering plaats, opgeroepeo
d"or de lleeren J. ran der LeeuwW. Kal ff en
Verloren ran Fhemaattot besprekiog tan het
Schoolverbond en tan de veMigiug eener afdeeliog
hier Ier slede. De heer J. tan der Leeuw presideerde
en opende de tergadering door bet doel ran bet
Sehooleerbond kort uitaentezelteo en aantebereleo,
de troeger tersdienen circulaires raa het hoofd*
bestuur «oorieleten en naar aanleiding daartao
roortesiellen ook hier eene afdeeliog te restigen.
Niemand bestreed de tteoacheljjkbeid biertan en
het roorslel werd dus by acclamatie aangeoomen,
waarna allen, die toen aanwesig waren, door
hunne naauiieekrning tot de nieuwe afdeeliog
Amersfoort toetraden.
Vooreerst moest nu worden overgegaan tot de
keu te van een bestuur. De beer de Louter Sr.
stelde evenwel voor. de definitieve benoeming tot
eene volgende vergadering utltestellen in de hoop
dan de medewerking van talrijker en meer op
kerkelijk en maatschappelijk gebied verschillende
leden te verkrijgen en daardoor des te beter de
werkmg van het schoolverbond te bevorderen. Dit
vooi stel werd ondersteund door de heereo Kollewijn,
ma lleeckeren eu Scltluiter, alleen om tijdverlies
te Toorkotneu door de heeren Burger eo Sluiter
bestreden, eo einilelijk met 20 tegen 1 slem aan.
genomen, by acclamatie werd vervolgens bet voor
loops bestuur opgedragen aan de lleeren J. van
der LeeuwKalff eo Verloten eo op voorstel van
den Vooriitter de heer J. de Lmler Jr. tot voor*
loopis Secretaris gekoteo die allen deie benoeming
aannemen.
De Voortitter brengt nu in overwegingwelk bel
beste middel is urn alle inwoners de gelegenheid tot
toetreding opet.'eslellen. waaromirent besloten wordt
eene lijst ter leekemog tondieteodenvoordat eene
tweade a I gemeen e tergadering wordt opgeroepeo.
Kr ontstond eene langdurige discussie over de
vraag of op deae lijst eene jssriykscbe bydrage
sou worden vsstgesteldwaarloe men «ich door
sijne onderieekeoing soa verbindeo. De heeren
Kollewijn en de Vooriitter voerden hierover hel
woordwaarna de heer Kalff voorsteltde coo*
tribune op 50 cents te bepalen. De beer Verloren
heeft beswaren tegeo de bepaling van een vast
minimumomdat dit punt aan bet hoofdbestuur
moet worden overgelaten eo eene afdeeliog daari<«
onbevoegd is. De heeren Hertchel Bt.. Kollewtjnea de
Louter Sr. verklaren «ich evenwel sterk voor eene
vasie en lage bijdrage, om i"0 ook aan minne*
woeden de toetreding gemakkelijk te .naken. Naar
aanleiding van het gesprokene doet de VoorsUter
een tweeledig voorstel: i". Eene voste bydrage te
benaleu Dit wordt bij acclamatie aaugenomeo.
2* Ibe büdrage op 50 cen«s te stellen. Verschei
dde sprekers voeren hierover het woord de
.eesten verklaren sich daarvooranderen verlangen
het woord voorloupig". weêrandereo .hoogstens
enkelen emdelyk minstens' daarbu gevoegd te
èn- «rrooteudeels op de reeds genoemde gronden.
Jo ómvraag gebrachtwordt hel voorstel met 21
tenen 1 stem aauuenotnen.
Pen voorstel van den heer Burger om eene
afwnderltjke lysl te laten c.rculeeren waarop men
Jich tol hoogere bydrage» sal ku.tr.eo .«Dioden,
wordt ingetrokken op de aanmerking van den heer
dal hiertoe volstrekt geen baast beslaat.
K verdere werkmmbeden wotden ui.ges.eld
totdat ,edcn ,oe«e,re,leu e0 •wl«Üdiê«'
made werking te verwachten is.
De VoortiUer sluit de vergadering.
fe A to sterdam liMbiat «ene Vereeoigingde
Kieiwetwaarvan alle meerderjarige Nederlanders
(ook de vrouwelijke?] lid kunnen worden.
Die vereemging wil de middelen opsporen die onte
kieswet kunnen verbeteren.
De Kieswet is o. i. too heel slecht niet, maar de
hoofden van de meerderheid der kteters lijn te
ttom-p en hunne neuten te gewillig.
De lijd moet door onderwijs de kieters betere
hoofden opsetten en minder rlastieke neuten aan
schroeven.
Getrouw schoolgaan is ook een der
hoofdrecepten voor betere hoofden en neuten.
Te Wartenburg iseen doodgraver tot 18 maan
den gevangenis veroordeeld, ouidat by syne varkens
voerde met lyken.
De geschiedenis der hofnarren was het onder*
werp der rede van deo lieer Laurillard ia 't Groninger
Nut. De titel beloofde iets amusantswant wie kan
eene beschaving geven vao deze lustige lui zender
iets mede te deelen vao hunne grappeu en geestig
heden Eo de uitkomst voiderd aan de verwachting.
De hofnarrendoor den begaafden spreker uil
bunnen doodslaap opgeroepen, hebben nogmaals
geamuseerd en zooals bet bun etgeolyk pastal
schertsende geleerd. Zou de beer Laurillard
niet eens eene rede over de kabinelS' en parlv
menltnarren willen houden
Naar gemeld wordt, bestaat by hel opperhoofd
cfer MormonenBrig ham Young bet plan oo» met
zijne secte uit Utah, in de Vereeuigde Siateo, naar
de Sand wichs-etlaoden te verhuizen uit vrees voor
eene ontbinding vao zyn genootschap, ten gevolge
der opening van den door Utah loopendeu Pacifias
spoorweg.
NGEZONDKN.
De opriftioff eener afdeellng van bet
Schoolverbond te Amersfoort.
la de» stood ti» 9 December j. I. wrrit iaecae bijeenkom»! «ia
«enige inwonen ren Amersfoort besloten lol de oprigting eener
efdecling «en hei Sehooleerbond deir Ier etedeen wij snhien bel
hierom niel ondienstig de elgemeene aandacht op deae t*»h te
vestiges die «oorieker in hooge mate de medewerking eerdienl
aan ieder, die belangstelt in den wtartijk niet gnnaligen toeeland
der lager» eolkakliaae i» ar bel a(jne toe wil bijdragen om daarin,
14 het dan ook langzaam «ene geareoaebte aerb-teruig te hreogea.
Het zal lock wel niet ontkend kannen worden dit oakaaite
ledelooeheid, dronkeaachap aa gemis aan orde de aoorname Oorzaken
Hja aan de allerarege beeracbende armordr, del groote maatschap
pelijk kwaad, dat tijdelijk wel kan worden gelenigd door het geaen
aaa aalmoezen en door de ondersteuning aan kerkelijke en borger-
Ijjkf armbesturen, doch dal zuolaag bet aiet in zgn hart wordt
aangetast onmogelijk kan worden nitgeroeidja wat erger ia,
tonder eenigra twijfel op den dnnr zal moeten toenemen In ome
eenw, waarin men de itoomkrachl maer en meer de ra we banden-
arbeid ziet «erdringen, an waarin meer gerraagd wordl naar kennia
en bekwaemheid dan naar groote ligchaamtkracbtia bet arker reet
meer nog den eroeger aawdaakclgk dat ieder ziek eene zeker» mat»
ti» kennit wete eigen Ie maken. Hij zal aadera op den door het slagt
offer worden eener oileiadingdie door édn enkel werkmig den-
zelfden arbeid laat rerrigtm waaraoor integer honderden armen
noodig waren. Kso jongen, die niet abi kerft leeran lezen, dat bij
eeretaat wat hg leest, die niet rlug heeft loeren schrg en en
rekenen zal bel teke» niet «er breng-» in de wereld en bel ie
toorzeker een allertronriget rerickgnarl dat inoaele ondera oil den
behoefljgM Wand, aan wie de gelegenheid wordl gegeer» hunne
kinderen zonder dal bet kun eeuig» grldrlgke opoffering k<>W
roldoend onderwijl te doen genieirn luoaea dol zij niet bel minste
besef hebban, welk een oterwegenden iarloe.1 een geregeld ecboolgaan
gedurende een rqf- of are tal jaren, nietallcra oil een stoffelijk, maar
ook nit een zedelqk oogpunt, op de toekomst raa bun kind
moet oitoefenen.
Wij meenen op grond daarran bel acbooleerznim ia oneen Igd
een zeer groot kwaad Ie mogen noemen, en dat dit kwaad ook in
ona vaderland ia koog» mals beslaat, Wgkl, belaas, matr al Ie
duidelijk git bet jongste tegeringi'erslag over bel jaar 1867. Hel
vermoeidelijk as nul ia Nederland aauwezige kinderen ran 6 lot 19
jaren bedroeg op I Janoarq 1867 151 798, waarvan 338.758
openbare of bijzondere scholen bezochten zoodal 119.985 kinderen
touche» bon zesde en twaalfde jaar van alle schoolonderwijs eer-
atoken warea. Wannger men daerbq in kat oog ko«dl dal gedurende
den Winter de eckolea slbjd h-t drukst bezocht worden dit op
t April 1867 bet aantal acboolgaande kiaderan 10 600 minder
bedroeg dan op I Janoarg, dat op I Jolq weder 8.500 kinderen
minder dan I April op t October in kot geheel 90.000 kinderen
minder dan op I Jaaoarjj op de takelen aanwezig waren dan mag
roorzaker de verkonding ran het aantal acboolgaande tot dal der aiet
acboolgaande kinderen al zeer ongunstig genoemd worden. Kon men
na ten minete aanaeme» dat die tocotand langaamerhaad rerbeterds
doch het legende») ie wier. Het kwaad rermindert niet maar narmt in-
tegendeel op oarnatbarendr wijze toe. Wij hebopven eteckla bet jaar
1888 aaast bel jaar 1867 ie plaaleea.om one va» de waatkeid bierven
u overtnigen. Vin d» 100 jongena v.n 6, 7 en 8 jarigen leeftijd werd
op I Jan. IS66 door 93, op I Jan. 1867 door 94 ran bet acboolondrr
wg» geen gebruik gemaakt. HetarlUe ie het gevat met de jongena van
9,10 e» tl jaren: op f Jan. 1866 werd door 10,op 1 Jan. 1867 door
90 op de 100 de school verruimd.Nog oagnnttiger is orer bet geheel de
toestand bq de meiajee, hoewel wij kier aiet deaelfde tooaemiag van hel
kwaad waarnemen. Hel gemiddelde cijfer van hat aohool verzuim hq
meisjes vaa 6, 7 en 8 jarigen leeftijd bedroeg«now»l op I Jan. 1808
ala op 1 Jao. 1887 98 op da 108 en bjj matqe* ran 9, 10 en II jaren
97 op de 100.
Kent vergelijking tuetoken bel aebonlverzuim in de verschillend»
doelen des land» ia d» jareo 1886 en 1867 do«t ons zien dat bel in i»r-
reweg de meute provinciën in de» loop va» 1887 ia tasgnnzme», e»
wel in Zuid- e» Noord-Holland met ij» pCl.in Drenthe met
pCt., in Croningen met 1 pCt.,in Overijesel m-t t1 (s pCl., ia Ulracbt
met I t/f in Frimtand met 9 q pCf. en in Noord-Brabnnd mei 5'/»
pCt, terwijl hm daarentegen iti Limburg en Zt»lnnd etnigains eer-
minderde e» in GelderUmd op dezelfde hoogte bleef.
Wanneer wij nn nagaan dol «u'sihai viarxtsdar himtsrrn im
Nadarlmnd luaschan hun ttsde sa hcaol/da foor in hat gahaal gaan
ondarwija ontvangt, terwijl borewdien een groot aabtal kla.lere» ten
gevolge van ongrregeld schoolga»aof op leiaOffdtM lawft»d sar»
leien een den school weinig of gsene vr-Cht» piakkaa hst
ontvangen onderwij», dan verdient de (mging van de Heer.a Darting
lol oprigiing eene» rereeoiging, die aicb ten doel stelt bet bezoek der
scholen waar lager onderwgs gegeven wordt door alle g-r.»1»
middelen te bevorderen, de krachtigste ondersteuning ets medewerking.
Zij ondervond die dan ook van den aanvang af ia r»ime mate, en de
talrijke schare, nit alle oorden das lande zamv-nger looid, die de» 97
October j. I. te Utrecht na» hu» roepWem gahnae gaf, leverde bel hrwije
dat Nederland de hooge noodzakelijkheid inzag om een made I» makes,
aa» dien treurige» toestand en naar de middelen om In zien tan eiade
het kwaad zooveel mogelijk te kaaren.
Op da aameakomsl van 97 October, was raa» meer daa 500 peraoaco
deelnamen, kwam bet Schoolverbond daa ook, gelijk te rtrwaahsen
was, tot Wand, en werd eene commissie benoemd lot bel ontwerpen ran
een reglement, waarbij met algem. stemmen ala hoofdbeginsel» werd
aaagenomea dat hst verbond zack urrgwidig son onthondan van allss,
waardoor da gidadianatiga maamngen von deten of genen zonde*
kannen gekrenkt worden, ca dat ieder, dia bel lidmaatacbap ren bet
verbond aanvaarde, daardoor terklanrde persoonlijk alle» te znllen i»
bel werk Wellen, wal slrrkken kou ou ia zijn bijzonderrn kring da
bedoelingen raa hetzelve Ie bevorderen. Verder werd baWotea de
volgende ornanisks hooJdUfeJingen in bet reglement, dat so» worden
ïameageWeraoptenemen:
1. Sr is oen hoofdbestuur belast mot do uitvoering van de bost uiten
r.s».
iconen, vormen desa eene afdaaling, walks haar eigen bestuur kiest.
3 In gemeenten, waar eene nfdetiing gevestigd u, worden oer-
eonsn, du daartoe bereidvaardig en geschikt ujn, uitgenood igd da
tsuzk van Corrmfondenl op ziek te nemen.
4. Elke af dading maakt kaar eigen reglement en deelt dit aan
het hoofdbestuur mede. Zij is geheel vrij vn hare handelingen, mite
data niet in strijd zij» mat da algamaana beginsels ran hst Verkomt
noch met hst algemeens reglement.
5, Ieder kan ltd worden togen eens oontribmtie van mtnstana f 0,50
"0, tVaar eene afdtrKng bestaat, wordt 1/» van hal bedrog dar
contribu'iin in de koe dar at daaling gestort, het overige j in dg
kas van hst Verbond.
7. Jaarlijks zendt hst bestuur der afdseling aan hst hoofdbestuur
een verslag in ran den staat der af dealing en ca» den uitslag der
door haar aangewende middelen ter bevordering van t schoolbezoek.
8- Jaarlijks wordt, in eene der steden van ou» vaderland eene
algemeen» vergadering gehouden, waarin vonden staat van het
Verbohd en van den uitslag zijner weihzaamheden door hot hoofd
bestuur verslag wordt uitgebragten voorts da ter tafel gebiagte
In deze vergadering hebben alleen het hoofdbestuur en de afge
vaardigden der a/deehngen stemregt.
9. AU» besluiten in de algemeens Vergadering moeien genomen
worden met minstens der stemmen; die welks een» veranda-
het reglement betreffen met minstens >/q der stemmen.
tn de algemeens hos v
n het Verbond gestorte g
worden aangever.t
ttot bestrijding der onkosten van de algensecne Vergadering en
der bureaukosten van het hoofdbestuur, alsmede too noodig lot be
zoldiging ran eenen algemeenen Stere aris
9. tot Met uitgeven van geschriften die strekken kunnen ter bevor
dering van het doel dee Verbonds
3 tot ondersteuning can zulke af dodingen, die uit eigen middelen
niet in staat zijn de koeten l» bestrijden van pogingen om in haren
kring het bezoek der scholen I» bevorderen
4. t ot vergoeding pon reis- en verblijfkosten der leden van het
hoofdbestuur.
Met deze weinige regelen meenen wij het doet re- het Schoolver
bond eu de wenacbelijkheid eener algemeens deel naming medewer
king voldoende te hebben asagelooed. Getij» het vourluopig Bestoof
ia haar joagatc circulaire laregt opmerkt ia bet soof den zedelijkea ia-
vloed, die 't Verbond b stamd ie uil ie oefenen, van groot belang dat het
getal der leden coo groot mogelijk worde, ouk onder die Wanden, welk#
a ode ra niet gewoon zijn aaa dergelijke verenigingen deal te nemen.
Van daar nok dat kei Bestuur den wtuach aildrokl dat niw eakal de
koofdra van hoiageiinnea, maar ook ha»«O vraawea, noons, shwbtni»
eo verdere huisgeoooiea in da gelegeahcid worden gesteld zich ala
leden bij bel Verbond aan te alaitau. Zon toch woedt da belangstelling
eene meer algemeens en dringt ook tot die kringen door wolk# «ich
endera gewoonlijk bohon allo aaodsnige beweging boude», ca tanga
die» weg wordl het Veiksnd tol er» echte volkszaak.
Wij beslaileo met deo weoaeh dal hal School .erbood ook roer
Amersfoort seen echte volkszaak" moge worde», dal vetan» t»»f»»
onderscheid va» raag e» aland, rob hjdt birr opgarigU afd*»liag
tollen aaast«iien, ca laag» dia» weg lallen medewerk»» tol weziag v»n
bel Soboolvertoim dat ook biet ia hooge male bul»al, e» waarvan de
wegneming va» zoo gtoosea invloed aal komaan s«n «oor dn aodaiijke
an stoffelijke welvaart van dere gemeente.
P. VEJU.ORKN VAi THEMA AT.
II December 1889.
VEHGADKRING vgo deo RAAD der gemeente
Amersfoort ran Duigsdag 7 December 1809.
Afwezig ter zake r»n ongesteldheid de herren L. J. van
Hak en van de Poll. De notulen der vorig» vergadering
worden voorgelezen en goedgekeurd.
Daarna komen in behandeling t lo. Eene ontwero-veror
dening op liet vervoeren en bet begraven van lijken, banarane
ern reglement op de algmoeene begraafplaat»ou eene
instructie voor den opzichter. IV roordragt d«rr onl-
we-pen geschiedt ingevolge het voonehrift der oiewwe wel
op het brgravrn. Daar zij echter bootdzakelijk overeenkomen
tuet Ue b' palingenwelke te dien aanzien tiran» reed»
geldig zijn binnen'deze gr meen te. geven ztj geenc aattleidiag
tot discuMie, maar alleen tol hel vr.tgen van enkeiw op
helderingen, of h»t opp-ren van oenige brdenkingen. Vw-
natuelijk geschiedt dit door den beer «nu Burgstee*
met betrekkiog tot bel voorsehrilld«t er voortaan in
eene gralslede niet meer dan drie lijken mogen begraven
worden. Dy meentdat daardoor de verkregen r eg ten
werden verkort tan de tegenwoordige eigenaars van gref-
•teden die >e hebben aaogekochtbuezt hot geoorloofd
wat daa Fin uier |ijk«u «e beg»»veu.
De PoarsiUtr antwoordt daaropdat dit een gevolg t»
een deuiruwe wetsbepaling, dat traven elke kist eene Uag
aarde van minstens drie p.ilmen dikte uipct worden aangr-
bregtdie bij eene \o|grndc bcgraviag niet mag worden
geroerd terwijl de bovenste kist met eene laag nange-
de v»n luinsteno sroeei «en halve polman moet