Tngf, zonden stukken.
de verbetering en de verheffing van het onderwys.
i)o Burgeravondschool.
Volgens art. 14 van de wet op het Middelbaar
Onderwijs moet in elke gemeentewaar de bevolking
tienduizend zielen te boven gaat, door bet Gemeen
tebestuur leu minste één Burgerschooldag- en
avondschoolworden opgericht. Slechts in enkele
leden van ons vaderland is echter aan dat voorschrift
gevolg gegevenop de meeste plaatsen heeft men
gebruik gemaakt van bet tweede gedeelte van arl. 14
van bovengenoemde wetdat aldus luidtBlijkt
het. dat door eene burgeravondschool irt de behoefte
rener gemeente voldoende wordt voorziendan kan
van de vcrpligting tot hot oprigtcn ceucr burgerdag-
school door ons (den Minister), doch telkens slechts
voor een bepaald aantal jarenontheffing worden
verleend."
De behoefte aan een Burgerdagschool schijnt dus
in ons land nog weinig gevoeld te wordenterwijl de
enkele, die bestaan, tot dusverre zelfs in dc groote
gemeenten, niet veel leerlingen tellen.
Dit verwondert ons niet; het onderwijs op de
Burgerdagscholen is bestemd voorde zonen van dearbei-
deudc klasseen in den regel gaan bij ons die jongens
reeds met hun twaalfde jaar naar een baas om het
een of ander ambacht te leeren en om langzamerhand
in hun levensonderhoud tc voorzien of althans daarin
hun ouders eeuigszins te gemoel te komen.
Men zou nu wel kunnen wenschen dat dit anders
waremaar men moet niet uit het oog verliezen
dal hel veel ouders die door handenarbeid in de be
hoeften van bun gezin moet voorzienin de gegeven
omstandigheden niet gemakkelijk valt om met hun
weekgeld behoorlijk rond te komen vooral niet wan
neer dat gezin talrijk is. Het geld, dat hun kinderen
verdienenal is dat in den beginne niet veeljs
voor hen bijna onmisbaar, liet is niet altijd baatzucht
en gemis aan liefde voor hun kinderendie maakt
dat sommige ouders hun zonen en dochters te vroeg
van de school wegnemen.
Ik geloof, dal er velen zijn die hun kinderen
harteiijk lief lu'bben en die zich gaarne een opoffering
willen getroosten om hun wezenlijk belang te be
hartigen. Tot dezulken richt ik op het oogenblik het
woord. Zietin de stad uwer inwoninig zal weldra
een nieuwe, en ik geloof te durven zeggen, een
goede gelegenheid worden geopend om uw zonen die
kundigheden tc doen verkrijgen, die voor ben on
misbaar zijnwillen zij in de wereld vooruit komen.
Het fraaie gebouw, dat onlangs feestelijk werd
ingewijdis niet alleen bestemd voor dc kinderen
van de meergegoeden in deze gemeente, bet zal ook
spoedig zijne leerzalen ontsluiten voor hen, die minder
niet aardsche goederen gezegend zijnen dezelfde
leerarendie gedurende de morgen- en middaguren
doceeren voor de leerlingen der IJoogere Burgerschool
uilen 's avonds roet dezelfde opgewektheid aan uw
rjiea les geven dezelfde hulpmiddelen zullen dienen
v >i>r alle leerlingen.
Ik houd mij overtuigddat alle weidenkenden
zulks op prijs stellenen dat het aantal van hen
dit zich aanstaanden Dinsdag en Woensdag avond
(tusschen 7 en 8] zullen aanmelden om ingeschreven
te worden als leerlingen der Burgeravondschoolzeer
groot zal wezen.
De kosten behoeven niemand af te schrikkenhet
schoolgeld voor hel gebeele jaar is door den gemeen
teraad bepaald op slechts twee guldente voldoen in
twee termijnen terwijl nog voor hendie niet bij
machte zijn dit weinige te betalende gelegenheid
open staatom op aanvrage bij Burgeniees^ en
Wethouders, daarvan te worden vrijgesteld.
ik zal trachten de kosten voor boeken enz. zoo
gering mogelijk te makenalleen de teekenbehoeften
zijn nog ul duur daar is belaas niets aan te ver
anderen; met een slechte trekpen kan niemand een
goede leekening maken.
In hel ergste geval echter zijn in deze stad zeker
wel ware menschenvricnden te vinden, die genegen
zijn een Hinken jongen, welke gaarne wat leeren
wilvoorttehelpen. Mogelijk zou door kleine wekclijk-
sche bijdragen zulk een scbu'd door de jongens zelf
weer kunnen afgelost worden dan werden hun
instrumenten later waarlijk hun eigendom.
Of allen in Amersfoort een juiste voorstelling hebben
van hetgeen een Burgeravondschool eigenlijk is, meen
ik te moeten betwijfelen. Reeds meermalen heb ik
die inrichting «de teekenschool" hooren noemen. Zeker
is hetdal aldaar teekenen wordt onderwezen [zoowel
handteekencn als bouwkundig- of rechtlijnig teckcnen]
maar dit is slechts één van dc hoofdvakken Dc Bur
geravondschool stelt zich ten doel niet alleen de hand
te oefenen maar ook het verstand te ontwikkelen.
Belialve in icekenen zal er onderwys gegeven werden
in reken-, stel- en meetkunde, natuur- en scheikunde,
werktuigkundetechnologiegeschiedenis aardrijks
kunde, nederlandsche taal, staathuishoudkunde, boek
houden en schoonschrijven.
In al deze vakken van het begin van October lot
aan dc Paascbvaeanlietelkens MaandagDinsdag,
Woensdag-, Donderdag- en Vrijdag avond van G9
uur. Na Pavcbcn tol aan de groote vacantie [half
Juli] evenwel slechts drie uur 's weeks aan elke
klasse, en dan uitsluitend in liet leekenen.
Binnen kort zal het programma der school het
licht zienen daarin zal men kunnen lezen hoeveel
uur aan ieder vak in de week besteed zal worden.
Het reglement is reeds afgedrukt en kan door belang
stellenden op aanvrage bij den Directeur der school
verkregen worden.
By het begin der school zal men zich natuurlijk
voor hoogere klassen niet stipt aan het Programma
en de eischen van toelating kunnen houdenzoodat
ook de oudleerlingen van de Herbalings- en Hand
werksschool zich gerust kunnen aanmelden,
Om tot de eerste klasse te worden toegelaten is
het voldoende de bewijzen te leverendat men met
vrucht de lagere school heeft afgeloopen, en dat men
den vollen leeftijd van twaalf jaar heeft bereikt.
Den 3den October zal het toelatingsexamen plaats
hebbenmogen velen daaraan deelnemen
Ouders bedenkt, dat gij uw kinderen niets beters
kunt nalaten dan een goede opvoeding jongens
vergeet niet, dat ieder, die zijn jeugd niet goed
besteedtdaarover zijn geheelc volgende leven berouw
gevoelt, en dat goed geleerd te hebben hoelanger
zoomeer dc cenige weg wordt om in de wereld vooruit
te komen.
De gelegenheid wordt U aangeboden maakt daar
van een nuttig en dankbaar gebruik.
Amersfoort, 16 Sept 1871.
Dr. II. J. MEN A LD A VAN SCHOUWENBURG.
Met hooge ingenomenheid hebben wij ditmaal de
keuze der candidalcn voor het lidmaatschap der Prov.
Staten van Utrecht, door de beide Amersfoorlsche
kiesvcrecnigingen gesteld, begroet, en verheugen er
ons over. dat eindelijk wellicht een vertegenwoordiger
van dit belangrijke deel van het Hoofd-kiesdistrict
Amersfoort daar zitting zal krijgen.
Wij begrijpen, dat de Burgemeesters der beide ge
meenten Soest en Baarn daarvoorals van zelfin
aanmerking kwamenen willen kortelijk de redenen
opgeven waarom de keuze van den Heer De la Court
bijzondere aanbeveling verdient.
Soest is, na Amersfoortde aanzienlijkste gemeente
van dit districten zijn Burgemeester een man, voor
de bedoelde betrekking volkomen geschikt.
De circa 100 kiezers alhier zullen als één man
hunne stem op hem uitbrengenen dat bewijst
genoeg voor het vertrouwen en de achting, die hij
als Burgemeester geniet.
Aan de Ulrechlschc Hoogeschool tot Mr. in dc
beide rechten bevorderd heeft hij daarna gedurende
zeven jaren op het stadhuis aldaar de betrekking
van ambtenaar vervuld. Laterdie stad met de
woon verlaten hebbendewas hij gedurende meer
dan acht jaren voorzitter der Afdeeling Wijk bij
Duurstede van het Genootschap voor Landbouw en
Kruidkunde.
Als Burgemeester alhier heeft hij veel gedaan tot
verbetering van dc wegen en de straat-verlichting
maar inzonderheid door de vernieuwing van het school
gebouw te Soesterberg en zijne groote belangstelling
in het onderwijs, zoo daar, als hier, getoond een warm
voorstander te zijn van verlichting en beschaving.
Overigens kennen wij hem hier als een oprecht
onpartijdig en ijverig man, die zeker verdient aanbevolen
tc worden aan ieder, die ontwikkeling deralgemeene
belangen voorstaat.
Wij wenschen daarom zeer, dat de meerderheid
der kiezers haar vertrouwen schenken zal aan
Mr. P. M. ÜELiCODKT.
Eenige kiezers uit Soest.
Iktor «oe oo too mme omaiindigbeid, kaait eai, ia em gewigtig
gedeelte (23 legeli) tas bet ingeaoodes «lok in bet torig nummer
achterwege geble ten e» geachiedt dua billgkkeidahatte herflatlaiag.
Red. stmeref, Ct,
Met groote voldoening hebben wij vernomen dat
dc Kiesvereeniging de Eendracht te Amersfoort onzen
algemeen geachlcn Burgemeester lot kandidaat voor
de Provinciale Staten heelt gesteld, en hopen wij
zeer dat zijne kandidatuur moge zegevieren.
Vermits het mogelijk is, dal sommige kiezers in het
overig gedeelte van het district minder in dc gele
genheid zijn om met den Heer Mollerus bekend te
worden, zal het welligt niet overbodig mogen worden
geacht het een en ander omtrent zijne antecedenten
medeledeelen.
Na loffelijk op de Utrechtsche Akademie gestudeerd
to hebbenis hij inet eene flinke dissertatie
over a de Geschiedenis van bet handelstelsel in Néér-
landsch Indié" gepromoveerd. Aau een arbeidzaam
leven gewoonwas hem de praktijk als jong advo
caat onvoldoende en begeerde hij de verkregen kennis
ook op staatsregterlijk gebied in toepassing te brengen.
Weldra had luj ook de voldoening op het stadhuis
te Utrecht eene heirekking te erlangenen beeft
zich daar zoo gunstig onderscheiden dat hij in Janu
ary 18G7 bij zijne benoeming tot Burgemeester van
Baa^n en Eemnesaldaar reeds werkzaam was als
Ambtenaar lc klasse, wien het was opgedragen den
Secretaris der stad bij afwezigheid tc vervangen.
Was daarom dc verwachting alhier toen hoog
gestemdde lieer Mollerus heeft deze niet teleur
gesteld maar integendeel overtroffeneu mag hij
zich thans beroemen op dc achting en toegenegenheid
der ingezetenen.
Ofschoon hel te lang zoude zijn optesommen wat
door hem voor zijne gemeenten is tot stand gebragt,
zij hel ons toch geoorloofd in het bijzonder te wijzen
op zijne groote zorg voor wegen.
Aan hem toch is dc begrinding te danken van de
Pckinglaando wegen der Oosterheideen Nieuw
Baarn, alsmede Zundvoort enz., en wus hij hel ook
dio een groot aandeel had in het verkrygen der weldra
uittevocren bestralingen van den weg langs den Eemdijk,
van de Eembrug naar Coclhorst onder Hoogland waar
voor de Staten van Utrecht, doordrongen van het nut
daarvan voor het district, een subsidie van /9400.
verleenden.
Hij heeft beduidende praclische kennis van landbouw
cn veeteeltgedurende een aantal jaren van zijne
prilste jeugd afopgedaan, en regelt nu nog landbouw-
werkzauniliedenzoodat hij in de Statenals ook
deze onderwerpen ter sprake komen met kennis
van zaken de belangen der landbouwers kan en dur/t
te bepleiten.
Evenzoo is zijne belangstelling ter bevordering van
ontwikkeling en onderwijs in dc gemeenten bekend,
en kan als bewijs worden aangevoerd dat hij het
initiatief heeft genomen en bijgedragen tot de bouwing
der thans beslaande bewaarschool, en de vernieuwiug
der school te Baarn .waaraan groote behoefte bestond.
Door zijnen ijver ter bevordering van getrouw school
bezoek is toch het schoolverzuim zoo zeer verminderd,
dat daardoor de bestaande school te klein was ge
worden. Hij is dan ook bij de laatste gemeenteraads
verkiezing metop 3 na algemeene. stemmen tot lid
van den gemeenteraad gekozen, hetgeen overtuigend
bewijs oplevert dat zijne bekwaamheid en verdiensten
door de kiezers en verdere ingezetenen van Baarn
en omstreken worden gewaardeerd.
Kan men uit deze enkele aanhalingen zien, dat
de lieer Mollerus een wakker Burgemeester is,
hij verdient ook den naam van spaarzaamwant
niettegenstaande al die werken, heeft hij door eene
verstandige administratie een niet onaanzienlijk deel
der gemecnteschulden afgelost.
Hij is alzoo reeds vele jaren, als bovenvermeld
in betrekkingen werkzaam geweestwaarbij hij te
Utrecht, bij ons als burgemeester, en als Voorzitter
der beide waterschappen Eemnes en Eemland veel
kennis en ondervinding opdeed van een aantal pro
vinciale onderwerpen en belangendie in de Staten-
zittingen behandeld en besproken worden.
Het bovenstaande zal wel voldoende zijn om den
Heer Mollerus kenschetsen, en kan er bijgevoegd'
worden dat hij is een eerlijk, strikt onpartijdig en
bezadigd mandie door zijne welwillendheid allen
voor zich inneemtwaarom wij dan ook de volle
overtuiging hebben dat indien hij tot lid der provin
ciale staten wordt gekozen, hij het kiesdistrict Amers
foort op eervolle wijze zai vertegenwoordigen, waarom
wij allen uitnoodigen hunne stemmen uittcbrengen op
JHr. J. 11. M. Baron MOLLEfillS
VIN WESTKEKKE.
13 September 1871.
Eenige kiezers te Baarn en Eemnes.
AMERSFOORT, (8 September 187t.
Donderdag avond jl. had ter gelegenheid van de
plegtige opening der Hoogere Burgerschool op het
geïllumineerde terras van Amicitia een concert plaats
van hel muziekcorps van hel 7e regement infanterie
gevolgd door bal in de groote zaal.
Woensdag 27 September e. k. zal in Amicitia
eene voorstelling plaats hebben van het tooneelgezel-
schap onder directie van den Heer Victor Driessens,
die de hoofdrollen vervult in de beide optevoeren
stukken, zijnde: Martin de Kruijerberoemd drama
naar het Fransch, en Budget van uitgaven, of nieuw-
jaarsrekeningen, blijspel naar het Fransch. De lijst
van inteekening voor deze voorstelling blijftnaar wij
vernemennog opengesteld tot Zaturdag avond e. k.
Met genoegen vestigen wij de aandacht van
belangstellenden op de uitvoering der Zangschool onder
directie van den Heer Schweinsbergwelke Woensdag
avond e. k.blijkens achterst, adv. zal plaats hebben
roet lief en gevarieerd programma.
Sedert de straatvuilnis te Groningen van ge
meentewege wordt verzameld en op verbeterde wijze
bereid, vindt ze gretige koopers als meest tegen
f 2 per scheepstonterwijl vroeger niet meer dan
1 kon gemaakt worden.
Het blijkt dusdat de Jandbouwers in Zaid- en
Noord-Holland cn Gelderland even goed als die in
Groningen en Drenthe goede mestepeciën weten te
waarderenin tie overtuiging dat een doelmatige be
mesting de spil is, waarom de landbouw draait.
Het is dan ook te verwachtendat, wanneer over
eenkomstig het voorstel vnn den directeur der open
bare reiniging alhier een doelmatig ingerigte mest-
vcrznmelplaats wordt aangelegd zoodat steeds krachtig
vruchlhaarmakcndc mest kan worden verkregende
landbouw zirh meer en meer van die gelegenheid zal
bedienen en de prijs in evenredigheid met de vraag
klimmen.
MARKTPRIJZEN tb AMERSFOORT.
Amertloort 15 September 1871.
Tartte fifRogge f6 80 k f7.30
Boekweit 16.90 k 7 70 Holer f 1.25 k fl-35 per
N. Eijertn 6 a 7 voor 20 cent* Kant f 19.a 122.
per 50 N. g. Aar,tappeten I I 80 f2.W.
BURGERLIJKE STAND VAN AMERSFOORT.
BEVALLEN: 6 Sept. Adriana Antonia van Baze
lengeb. van Apeldoorn, z. 10 Sept. /rnohla
Jacoba van den Akkergeb. Potd. 11 Sept.
Jansjc van Naardengeb. van den Bogaardd.
