D ingsdag* 2
Januarij 1872.
Ml 1946.
Dit klad verschijnt Maandag en Dondenlagavond. Abonnementsprijs per kwartaal f 1Tranco per post 1.15 Prijs der Adverlentiën van I lol 6 regels 60 Cis; elke regel
meerder 10 Cts; legale en officiëele Adverlentiën per regel 15 Cts. Reclames per regel 20 cents. Aft. nummers 5 cents; Bestellingen bij den Uiig. A. H. wam CU'/fte
Amersfoort Bureau Amersfoortiche Courant, hangwlraat, Wijk F, N° 43, over de Oude Viscb'uarkt en bij alle Boekbandelaren en Postdirecteuren io bei Rijk. Hritwen franco.
Wegens den Nieuwjaarsdag
wordt dit u u in 111 e r Dingsdag-
avondf in plauts Maandagavond
uitgegeven.
1871 afgemarcheerd zijnde, zoo is bjj de
uitgave van dit courantnummer 1872 reeds
meer dan één dag present op het jnrenappèl
dezer negentiende eeuw.
Welkom in 1872 roepen wij hier inzonderheid
onze waarde geabonneerden en lezers met blijd
schap toe.
Er ligt iets opwekkends, iets vrolijks inden
nieuwjaarsgroetdien oud en jong elkander
toevoegen, als het oude door het nieuwe jaar
wordt vervangen.
Met blijdschap slaken wij ons welkom. Immers,
als we er op letten dat zij en wij verheugd
dienen te zijnook thans bij het ingetreden
jaar nog op de gladde sporten der levensladder
vertooning te maken. Als we bedenkenhoe
velen er reeds afgegleden zijn. En vooralals
we ons willen voor den geest stellendat het
een groot voorregt isdoor Hooger Zegen, nog
in de gelegenheid te zijn op deze ladder in
evenwigt te staanom van daar een leerrijk
en al wisselend perspectief te genieten op de
wijsheden en dwaasheden die door den aardbol
kronkelen en talrijk daarop worden uitgekraamd.
En hoe aangenaam zijn dikwijls de nieuwe
presentjesdie hel nieuwe jaar velen aanbrengt
Wel loopen soms onder de nieuwe presentjes van
een intredend jaar eenige, die minder smakelijk
en ook wat broos zijn presentjesdie niet altijd
uit edele drijfveeren of bronnen spruiten of
vloeijen maar bij dezulke hebbe man tot troost
het wijze woord des Predikers: Alles is ijdell
Met blijdschap roepen we ons welkom in 1872 aan
onze waarde geabonneerden en lezers toe, als we
terugzienhoe we met October 1856 te
Amersfoort opgetreden onder veel lief en
leed primo October 1871 het derde lustrum be
reikten van onzen met allerhande rariteiten
versierden en gevarieerden werkkring aan de
Amersfoortsche Courantwant in welken geest
men de wereldsche zaken bekijkt, men dient er
verheugd over te zijn, dat men ze bezien kan
als is 't ook waar dat men soms tc veel in
de wereld ziel, dat men liever niet zou zien.
Erkentelijk voor veler welwillendheid gedu
rende dit vijftienjarig tijdvak ondervonden
steeds strevende otn door betamclijken inhoud
veler genegenheid aan de courant te doen
deelachtig blijven en worden, zijn wij met
vertrouwen op die welwillendheid en genegen
heid het vierde lustrum van onzcu werkkring
ingetreden, ons vlcijcndc, dal zij, die daartoe
in de gelegenheid zijn, de courant zullen schra
gen met artikelen, mededeclingen, nieuws-be-
rigten, advertenlien enz:, kortom met hetgeen
lot nut, genoegen, leering en voordeel zal kunnen
strekken.
En nu, moedig voorwaarts in 1872 1
Politieke Itevnc.
't Blijkt meer en meer, dat Thiers en zijne
Ministers den zetel des Besluurs weder naar
Parijs willen overbrengenmaar ook dat de
meerderheid der Nationale Vergadering de zit
tingen van dit Staatslichaam tc Versailles wenscht
ie blijven houden.
lie opbrengst der nieuwe belastingen in 1872
in Frankrijk wordt geraamd op ruim 336 mil-
lioen francs.
Geeft zij die som, dan komen cr voor de nieuwe
uilgaven nog 284 milliocn lu kort.
l)u Minister van Fioanticn zal zich dus nau
het van ouds gcrcnoniccrde kunststuk moeten
wagen, om het (iiiantiëel evenwigt tol een leit
te maken. 1
Aan liet geschrijf over Bisntnrcks dépêche
aan gianl Ainiin dd. 7 December is nog geen
einde gekomen; wel is de taal der Parijsche
bladen in hunne beschouwingen over bedoeld
staatsstuk wat gematigder geworden doch ver
scheidene radicale organenmet en benevens
den Coumer de Franceen het orleanistische
Journal de Pariskunnen hunne woede nog
niet verkroppen.
Laatstgenoemd hlad zegt o. a.«De verzen
ding der dépêche van 7 December aan graaf
von Arnim is alleen verklaarbaar door den onuit-
wischbaren haat die Frankrijk tagen Duitscbland
bezielt. Het korte overzigt van baren inhoud,
dat de telegraaf ons bragtwas niet voldoende
om het beleedigendc van de taal in al zijnen
omvang te kennen. Men herlczc de dépêche,
en men zal zien van welke gevoelens bet
zedelijke en vreedzame Duitschland tegen ons
doordrongen is. De vrees dat niet alles is uit
den weg geruimd met dit volkwaarvoor men
angst heeftofschoon men veinst het te ver
achten de gedachte dat bij een nieuwen strijd
het geluk aan de duitsche wapenen niet ge
trouw zal blijven; met één woord, de be
kommering voor de revanchezie, deze ge
waarwordingen vereenigd met den haatzijn
bijna in eiken regel dezer honende dépêche te
lezen. Gelooft de heer Bismarck, dat zulk een
diplomatiek document geschikt is om de harts-
togtelijkc verbittering te doen bedaren, welke,
volgens hem, alle klassen der maatschappij
tegen Duitschland bezieltof om de weèrwraak
minder onvermijdelijk te maken
Tevens meldt het Journal de Parit dat, bij
de discussie over de te Frankfort gesloten
additionnele overeenkomstde nationale ver
gadering tegen Bismarcks depêche protesteeren
zal. Het is niet onwaarschijnlijk dat een voorstel
in dien geest gedaan zal worden door de
orleanistcndie hiermede ten doel hebben den
hertog van Aumale, hunnen aanvoerder, po
pulair te maken.
De cngelsohe bladen zijn niet eenstemmig in
hun oordeel over meergenoemde depêchede
conservatieve Standard is cr niet erg mede
ingenomen, doch daarentegen keurt de Globe
ook een conservatief orgaanze onvoorwaar
delijk goed.
Dit blad voorspelt uit den toorn der Fran-
sclte pers over het «zeer gematigde vertoog"
van Bistnnrck geen goed voortcekcn, en «als
een afspiegeling der openbare mecning in Frank
rijk is deze stemming zelfs zeer onleerend. «De
sluipmoord van duitsche soldaten", zoo leest
men verder, «was een snood vergrijp legen de
eer. De vrijspraak der moordenaren werpt een
onuilwischbaren smet op allen die aan deze
verwringing der geregtighcid deel hebben gehad.
De zwakke platheden der achienswaaide Fran-
sclte bladen tooncn een onwaardige welwillend
heid jegens de slechtste hartstogleu der massa's.
De beproefde regtvaardigingeu voor de handeling
der geregtshoven en der gezworenen bewijzen
zonneklaar dal Frankrijk werkelijk vcrontzede-
lijkt is en iets meer dan eene oppervlakkige
hervorming behoeft. Aan du mannendie het
ongelukkige laud op een dwaalspoor brengen
en tc gronde rigtcnuioel bekend gemaakt
worden wat de nicening van Europa is. Het
is thans geen tijd complimenten te tuaken.
Wij moeten vrij uil de borst spreken. De
misdaad, die gepleegd werd, is van zulk een
aard dal bet gezond verstand der iransche
natie en van Itatc beste vrienden ton sterkste
daartegen inocl opkomen. De dépêche van prins
Bismarck is waardig, en strekt den geest van
den Duitsrhcn rijkskanselier tot lof. De beste
raad, welken wij aan Frankrijk geven kunnen,
is neem de ontvangen berisping gelaten aan
en pas op niet meer tc zondigen."
- In weerwil dat Frankrijk thans zeer gunstig
gestemd is voor den algcmectic dicnstpligt
heelt Thiers er zich legen verklaard. Zijn ideaal
was steeds een leger, dat van den wapenhan
del zijn uilsluitend handwerk maakt. Ilij ver
langde een sterk blind gehoorzaamsteeds
slngvaarvadig werktuig, dat door de regcering
tegen icdereti vijand onvcrwyld kan gebruikt
worden. Daarnevens moest nog een nationale
garde, uit den gogooden burgerstand saatugc-
steldbestaan die de regeering tegen radicale
en reactionaire tegenstandera gezag kan bijzet
ten. Maar de omstandigheden hebben den ge
schiedschrijver van het keizerrijk en minister
der Julimonarchie gedwongen zijn ideaal in de
uilvoering aanmerkelijk te wijzigen. Hij zelf
heeft de nationale garde moeten ontwapenen.
Het verlangen naar algemeenen dienstpligt wil
hij tot zwijgen brengen door de bepalingdat
in tijd van oorlog alle Franschen dienstpiigtig
zijn; in tijd van vrede zal, volgens zijn ontwerp
de loting blijven bestaanmaar het cijfer der
ligting aanzienlijk verhoogd wordenzoodat
het leger 800.000 man sterk zal zijn. Zoodoende
wil Thiers dc voordeeleu van den algemeene
dienstpligt met die van zijn systeem verbin
den.
De groote rede van Thiers tegen de belasting
op het inkomen is het groote feit van den
dag en wordt in de Fransche bladen druk
besproken. Teregt heeft het telegram gezegd
dat zij een diepen indruk maakte op de natio
nale vergadering, maar wel beschouwd ziet
men dat dit meer 't gevolg moet zijn geweest
van de oratorische handigheden van den presi
dent, dan van zijne argumentatie. Nieuwe
denkbeelden moet men in deze rede niet
zoekenmaar de oude argumenten waren met
smaak gevangschikt en werden met talent voor
gedragen.
De Japanneezen zijn zoo druk bezig met het
aanleggen van spoorwegen, telegraaflijnen, ent.,
dat iemandover eenige jaren dat Land bezoe
kende, mecnen zal in Europa te zijn, terwijl
hij terugkeerende, gelooven zal in Japan te
wezen.
De Mikado (de Keizer) leert nu de Duitsche
taal, zijne soldaten worden op Europeesche
manier gekleed en gedrild, zijne ambtenaren
dragen schoenen van Europeesch model en hij
zelf lust al champagne.
Zijn verheven broeder, de Keizer van Cbina,
ziet dat alles heel bedaard aan en doet niets.
Alleen ten aanzien van het artikel champagne
is hij niet geheel en al onverschillig en dat
geeft hoop.
Een der eerste handelingen van het nieuwe
Spaansche ministerie is geweest hel aanklagen
van het dagblad Igualdad, wegens de openbaar-
raaking van een zeer heftig artikel tegen het
kabinet, vooral tegen den persoon van zijn leider,
Het geïncrimineerde stuk luidde in den aanhef
aldus:
Voorzeker zijn de hofraadslicdcn van Don
Amadous gek geworden.
Onder de bestaande otistandigheden bet gezag
toe te vertrouwen aan Sagata, den meest im-
populairen man die in Spanje bestaat, die al de
conflicten heeft geprovceerd, die alle viaagpun-
ten heelt verdraaid, alle partijen gekwetst en be-
lecdigd heeft, die hel denkbeeld heeft aangegeven
om het votigc kabinet in stand le houden in
weerwil zijner nederlaag in de Cortesdal is
zeker een ontzaggelijke onvooriichtighcideen
stontmoedigheidcene onzinnigheid."
In dien zin gaat het artikel voort en malscb
moet het zeker niet zijn zoo iets tc moeten
hooren maar of dc maatregel der in beslag
neming de stabiliteit van het kabinet zal be
vorderen dat is de vraag.
Toen prins Frcderik Karei van Pruisen zich
dezer dagen bij gelegenheid van het verjaarfeest
der St. Georgeorde, te St. Petersburg bevond,
heeft Itij, in een antwoord aan eene deputatie
van aldaar gevestigde Duitschcrs, nieuwen weer
klank gegeven aan Keizer Alexander's gedenk
waardige verklaring van vriendschap met het
Duitsche Keizerrijk.
«Duitschland zeidc de prins begeert
bovenal vrede met zijne naburen en daarom
verblijd hel mij, dat de Keizer van Rusland
bij deze gelegenheid cene openlijke getuigenis
van de goede verstandhouding lussehen dc
twee Kijken, Rusland en Duitschlaud afgelegd
heeft."