Y r ij d a g 7
Februarij 1873.
JK 2064.
1ÏI8SFOOBÏSCHI
Winterdienst aangevang I November 1472.
Nedeklanpsche Centraal-Spoorweg.
Vertrek van Amersfoort naar Utrecht
9.1, 11.2 snelt. 1 en 2 kl., 2.39,8.18.
Vertrek van Amersfoort naar Zwolle
9.5, 1.34, 6.16 snelt. 1 en 2 kl., 9.
COURANT.
Diligence-Dienste!»
Van Amersfoort naar Maarsbergen
's morgens 6} op de eerste treinen
naar Arnhem, Utrecht, Amsterdam en
Rotterdam; en namiddag 3 uur.
Van Amersfoort naar Barneveld
's avonds 9 na aank. dér laatste trein.
Diligence-dienst J. Floor, van Amersfoort naar Amsterdam IJ u. nam., van Soestdijk 2J u., van Baarn 3 u., Eemnes 3{ u., aank. te Amsterdam te 6 uren.
Hit blad vcneliijnt baandag en Donderdagavond Abonnementsprijs per kwartaal f I.franco per post 1.15. Prijs der Advertentiën van 1 tot 6 regels 60 Ct»elke regel
meerder 10 Cis; legale. olFieiëele en onteigen. Advertentiën per regel 15 (Us. Ilecl.nnes per regel 20 cents. 4 fx. nummert 10 cents; Bestellingen bij den Uitg. .4. nan CUeffte
Amersfoort Hurum hnertfnorltohe Courant. I.angeslraat. Wijk F, N° 43, over de Oude Vischmarkt, en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in hel Kijk. Brieven franco.
Advertentiën voor dit bl.id uit Botterdam worden aangenomen door het Algemeen Adcertentieburaeu van Nuea en via Ditmir Wijnstraat, Rotterdam.
NATIONALE MILITIE.
Kennisgeving.
Du BURGEMEESTER cn WETHOUDERS van
AMERSFOORT
Gezien de arlt. 9 en 1 f van het koninklijk
besluit d.d. 17 December 1861 (Staatsblad N#.
127) en de artt. 11 tol en met 14 der wet van
den 19 Augustus 1861 (Staatsblad N°. 72);
Roepen de ingezetenen die verlangen als
Vrij willigers bij de Militie optetreden bij deze
op om zich daartoe bij hen ter Secretarie, op
Maandag, den 17. Februari aanstaande, van 's voor
middags 10 tot I uur des namiddags, aantegeven
onder overlegging van de navolgende bewijs
stukken
a. Het getuigschrift vernield in art. 11 der
wet, tot welks afgifte ter Secretarie zal worden
zitting gehouden op Vrijdag, den 14 dezer
maand van 's voormiddags 10 lot 1 uur
des namiddags
b. Het bewijs van aan de verplichtingen ten
aanzien van de Militie, voorzoover die te
vervullen waren te hebben voldaan
c. Hel bewijs van ontslag en het getuigschrift,
in art. 13 der wel vermeld, zoo de persoon
wfen hel geldtbij de zeemachtbij het
leger hier te lande of bij hel krijgsvolk in
's rijks overteesche bezittingen heeft gediend;
d. Wat een mindeijarigo aangaat, een bewijs
van toeslemming van den vader moeder of
voogd.
Om vrijwilliger bij de Militie te zijn moet
men ongehuwd of kinderloos weduwnaar en
ingezeten wezen voorts lichamelijk vooi den
dienst geschiktten minste 1,56 meter lang op
den 1 Januari van het jaar der oplreding als
vrijwilliger hel 20ste jaar ingetreden zijn en
het 33ste jaar niet volbracht hebbentot op
jhel tijdstip der optreding aan zijne verplich
tingen ten aanzien van de Militie, voorzoover
/die te vervullen waren, voldaan en een goed
zedelijk gedrag geleid hebben.
Het bezit van die vereischten, met uitzonde
ring van de lichamelijke geschiktheid en van de
gevorderde lengtewordt bewezen door een
hierboven bij letter a bedoeld getuigschrift
van den Burgemeester der woonplaats.
Hij die voor de Militie is ingeschreven, wordt
slechts als vrijwilliger toegelaten voor de ge
meente in welke hij ingeschreven is, tenzy hij
geene verplichtingen ten aanzien van de Militie
meer te vervullen hebbe.
Hij die bij de zeemacht, bij hel leger hier
te lande, of bij het krijgsvolk in 's rijks over-
zeesche bezittingen heeft gediend, wordt niet
als vrijwilliger bij de Militie toegelaten tenzij
hij bij het verlaten van den dienstbehalve
een bewijs van ontslag van den bevelhebber
onder wien hij laatstelijk heeft gediend, een
getuigschrift hebbe ontvangen, inhoudende dat
hij zich gedurende zijnon diensttijd goed heeft
gedragen. Hij kan heeft hij dit ontvangen, tot
dat zijn 40sie jaer volbracht is, als vrijwilliger
bij de Militie worden toegelaten.
De vrijwilligers strekken in mindering van
het aandeel in de lichting te dragen door de
gemeentevoor welke zij optreden.
Amersfoortden 3. Februari 1873.
De Burgemeester
A. G. W1JERS.
De Secretaris
W. L. SCHELTUS.
Spaarbau k
Het Bestuur zal zijne eerstvolgende zitting houden
op MAANDAG 10 FEBRUARIJ e. k. ten Raailhuize
te Amersfoort, des namiddags van 12 tot 1 ure.
A. J. BOS, Secretaris.
I ii s, 't o ii <1 e ii
DE STAAT EN HET ONDERWIJS
In het opstel van prof. Brummelkamp voorko
mende in de Amersfoortsche Courant van Dingsdag
4 Februarilees ik op hel laatst de volgende
woorden
De Slaat kan ««bij vrijheid"" evenmin de
school als de kerk leveren. Bij een' staatsgods
dienst slechts komen beide hem toe. Bij een
staatsregeling als de onze, zal zij altijd partijdig
en onregtvaardig zijn, wanneer zij het, hoe eerlijk
ook gemeend één van beide of heide doet."
Hiertegen heb ik de volgende bedenking.
De Staat omvat alle burgers, hoe verschillend
ook hun godsdienstig geloof is; en omdat allen
evenzeer lol hel instandhouden van den Staat
bijdragen en evenzeer recht hebben op bescher
ming zoolang zij de wetten van den Staal
eerbiedigen laat de Staat elk in zijne gods
dienstige overtuiging vrij en bemoeit zich met
die godsdienstige overtuiging niet. Daarom geeft
de Staal ook geen onderwijs in den godsdienst,
want daartoe is hij niet bevoegd. Dit moet in
iedere kerk door de deskundigen en bevoegden
alzoo gegeven worden als de geloofsbelijdenis
van die kerk dit vereischt. Behalve dit gods
dienstonderwijs, dal in elke kerk verschillend
is bestaat er evenwel eene gewone, menschelijke
weienschap, die voor alle menschenkinderen
dezelfde iswat zij ook aangaande godsdienst
kwesties mogen gelooven. Dat de letters verdeeld
worden in klinkers en medeklinkers dat deze
lettergrepen en woorden vormen, dat die woorden
dienen out volzinnen samentestellenhoe de
gedaante dier letters is, hoe zij moeten uitge
sproken hoe geschreven wordenwelke de
cijfers zijn, en hoe de daardoor aangeduide
getallen moeten gecombineerd worden, om allerlei
dingen uil te rekenen waar de verschillende
stedenbergen en rivieren op aarde gevonden
worden welke de grenzen de provinciënde
producten der verschillende landen zijn; welke
gebeurtenissen in vorige tijden op aarde hebben
plaats gehad en welke menschen vroeger en
later daden verricht hebben, waardoor zij grooten
invloed op het lot hunne medemenschen gehad
hebbenwelke wellen de natuurverschijnselen
beheerschcn en door welke hulpmiddelen die
wetten kunnen gekend wordendit zijn
allemaal zaken, die van het godsdienstig geloof
der menschen geheel en al onalhankelijk zijn.
Het is zeer goed mogelijkja eigenlijk nood
zakelijk, dat deze dingen met onverdeelde op
merkzaamheid geleerd wordenzonder dat de
leermeester of de leerlingen daarbij iels van
elkanders godsdieuslig geloof merken. Het is
wel waar, dat de wijze, waarop men al die
zaken beschouwt, bij verschil van godsdienstig
geloof verschillend zal uitvallen; maar dit komt
eerst te pas, wanneer men die dingen reeds weet.
Dit uit godsdienstige oogpunten beschouwen der
feiten kunnen de godsdienstleeraarsals zij het
noodig oordeelenen er toe in staat zijn bij
hun godsdienstonderwijs doen; doch al hel andere
is van het godsdienstig geloof geheel onafhan
kelijk, en is voor alle menschen, hoedanig ook
Uuu godsdienstig geloof zijn moge, volkomen
hetzelfde. Dit kan de Staat derhalve zeer goed
onpartijdig onderwijzen, en hij is verplicht dit
te doen omdat de ondervinding geleerd heeft,
dat, als hei aan de vrije concurrentie, aan de
krachten der particulieren wordt overgelaten
veel verzuimd wordten veel niet voldoende
wordt onderwezenen de Slaat niet mag toelaten,
dat de kinderen der burgers de meest noodzake
lijke kundigheden missen, zonder welke zij geene
bruikbare staatsburgers zijn kunnen. Wij komen
dus tot de gevolguekkiogdat de godsdienst
door de kerken de algemeen menschelijke
wetenschap door den Staat moet onderwezen
worden.
D. BURGER
Politieke Revue.
De algemeene wereld toestand zoowel in poli
tieke als finantieele en sanitsire opzigien is
met grond in deu laatsten tijd zeer gunstig te
noemen.
Dat er altijd politieke kwesties zijn spreekt
van zelfniet alleen builenlaudschemar.r
ook binnenlandsche.
Dit ligt in den aard van hel volkeren-zamen-
stelsel en niemand behoeft zich b. v. ongerus:
te maken als b. v. Rusland met Engeland een
of ander politiek verscbil heeftdal met ver
morsen van wat pennen papierinkt en reisgeld
opgelost wordt.
Uit plaisir willen de Europeesche grootmagten
waarlijk tegenwoordig niet vechten en de annexa-
liezucht is in de laatste perioden zeer bekoeld
De potentateu zijn vooreerst van dien honger
genezen.
Alles pleit er dus voor dat handel, nijverheid,
finaniiewczen, beursoperaliën en een aantal wel
vaartsbronnen mildelijk zullen blijven vloeijcn.
Het wercldpubliek mag dus volkomen content
zijn.
Men verontruste zich niet als hier en daar
dc buitenlandsche pers wat krijgslust opdist.
De Pruissische Militaire Blatter b. v. bevatten
een opmerkelijk artikel, in 't welk wordt betoogd,
dat het leger builen de constitutie staat
dus ook builen de magt van den polilieken
Rijkskanselier.
De Minister van Oorlog zoo redeneren
zij .is geen politiek Minister cn raadpleegt
alleen den Keizer.
«Hoe minder de Rijkskanselier zich met de
armee bemoeit, hoe beter deze en het Rijk er
aan toe zijn.
Consliliilionalismus en liberalismus hebben
tot nu toe weinig bijgedragen tot de grootheid
van Pruissen.
«Door ijzer en bloed, door mannendaden is
de Duilschc Keizerskroon opgcrigt en niet door
verheven redevoei ingen en zwijgende stem
mingen of door couranlgeschrijt."
De Militaire Blatter zijn wel openhartig en daar
mede bewijzen zij Europa een groole dienst.
De leger-organisatie is op dit oogenblik in
Rusland nnn de orde. Door een krijgsraad
woiden de beraadslagingen over het invoeren van
algemeenen dienstplicht gehoudenterwijl de
organisatie zelve des legers door een bijzonderen
raadonder voorzitterschap des Keizers wordt
besproken.
Het schijnt dat het met dc woelingen in Af
ghanistan niet zoo har gesteld is als men in den
laatsten tijd op gexog der EngcUche bladen heeft
uitgekreten. Integendeel Bokhara en omstreken
blijven rustig.