«ogenblikkelijk stil houden. Deze locomotief rust
■op vier wielenomringd door het toestel tot
zamenpersing van den stoom, tij tiet er nog al
goed uit en gelijkt veel op eene vierkante doos niet
een schoorsteen. De omvang der locomotief is
minder dan die van het rijtuig dat zij voorttrekt.
Het spreekt echter van zelf dat de locomotief
twee, zelfs drie rijtuigen tal kunnen vooitslepen.
Voor de correctionnelc regibank te Bern ston
den den 1 Mei teregt Johann Bichsel en zes
andere personen eerstgenoemde beschuldigd van
geheime aanwerving van ma schappijen voor de
iiederlandsche expeditie naai Atchin, de overigen
van niedepligtig'ieid. Uil het proces is gebleken,
dat de aanwerving eene onderneming was van
genoemden Bichseldie te Harderwijk een agent
had, Wütrich genaamd. Bichsel wist met hulp
van een handlangerCarl Tanner., die vroeger
in nederlandsche dienst is geweestverscheidene
personen naar Gross-Hüningen (nabij Bazel) te
lokken om zich te laten insein yven waarna
zij 's nachts heimelijk naar Leopoldshöbe en
vervolgens por spoortrein naar Nederland weiden
overgebragt. Zoodra zij te Harderwijk waren
aangenomen ontving Wütrich van hel handgeld
als commissieloon f 75, waarvan hij de helft
aan Bichsel moest nilkeeren. Het overig gedeelte
van het handgeldzoo het schijntna aftrek
der reiskosten, mogl ieder aangeworvene houden.
De meesten echter kregenzoodra het verteerd
wasberouw en schreven naar huis om geld
ten einde zich los te koopen. Aan sommigen
gelukte ditn.n andeien niet. De uitslag van
het proces nu was dat Bichsel werd veroordeeld
tot twee maanden gevangenisstraf en 200 francs
boete, met verlies van burgerregt voor den tijd
van twee jaren zijne vrouw en Tanner als
medepligtigen tot eene maand gevangenisstraf
en $0 francs boete, Tannerbovendien met ver
lies van burgerregt gedurende twee jaren. Voorts
zijn zij alle gecondemneerd tot voldoening der
kostenen welde drie genoemde personen
4/5 en twee andere beschuldigden elk 1/tO.
In veiband met het onderwijs is door de
Duilsche regering een gewigtig besluit genomen.
Met den Islcn Januarij 1875 zal de Duilsche
taal ook in Lotharingen allerwege de officiële
taal zijn. Ten einde de onderwijzersdie hier
uitsluitend de Fransche taal verstaan in slaat
te stellen tegen dien tijd op de hoogte te wezen
van hunne taak, zullen eerstdaags voor de be
doelde onderwijzers leergangen ter beoefening
van de Duilsche taal worden geopend.'Perso. en
met de toestanden aldaar bekend voorspellen
dat die maatregel dit gevolg zal hebben: de
jongeren onder de docenten zullen zich met.
meer of minder goed gevolg op de zaak toeleggen
de oudereu vau jaren zullen een legenoverge-
stelden weg bewandelen; zij zullen hun pensioen
aanvragen. Ten gevolge van de gunstige veror
deningen op de bezoldigingen en pensioenen
der onderwijzers, uitgevaardigd door de Duilsche
regering, is de financiéele toestand der onder
wijzer» zoo veel verbeterd, dat tegenwoordig
het pensioen na veeljarige dienst meer bedraagt
dan hunne bezoldiging onder het Fransche
l>esluur.
Van de dezer dagen uitgekomen feestgave op
12 Hei 1874: De Nassau's en kun oudste burg ia
de Sedtrlanden zegt de Amtt, Cl.:
Van den oorsptong van bet Huis van Oranje
tot op koning Willem III scheut de heer Wit
kamp ons al de edele telgen van dat helden
geslacht, en rijk is zijn werk aan historische
bijzonderheden, waarvan velen weinig of bij bet
algemeen geheel onbekend zijn. Wij willen on
zen leaers ten voorbeelde daarvan een staaltje
mededeeien, dat ter opwekking strekken moge
om met het geheel kennis te maken. Zoo deelt
hij dan, o. a. van Johan VI, of de Oud bij-
rnaamd een der broeders van prins Willem
en vader van bet Huis Nassau-Katzenellbogen,
het volgende mede«Terwyl nog eeuwen daarna
in andere Duilsche Staten en in Frankrijk de
landman een eigenhoorige of slaaf was, aan den
grond gehechtschafte Johan in 1569 de lijf
eigenschap in alle landen af, die hem uit de
vaderlijke nalatenschap waren ten deel gevallen.
slichtte te Harborn eene akademie, te Ha-
damer een gymnasium en in elk kerspel een
dorpschool. Als den besten rijkdom eens vor-
alen beschouwde hij de- welvaart der onderda
nen. «.ik heb"", sprak bij tegen een anderen
vorst, die zich op zijne rijkdommen verhoovaar-
digdc, terwijl g-taal Johan doorgaaus niet ruim
bij kas was,, ik heb onder mijne boeren ten
minste negentig, van wien elk, zoo ik het
verlangde, mij vierhonderd gulden zou uittellen,
zonder dat de man er door gedeerd zou zijn.
Zie, dat is een schat, dien ik booger stel dau
alles waaimeó gij kant pralen.""
«Johans diensten aan Nederland zijn ulloos;
hij leidde voor prins Willem veelal de onderhan- i
delingen met vreemde mogendheden en was de
bewerker der Uuie van Utrecht, (icboren te
Dillenburg, den 22 November 1555, had hij
op den dag zijns overlijdens (8 October 1606)
den ouderdom van bijna een-en-zeventig jaren
beteikt. Hij had uil drie huwelijken 25 kinderen,
57 kleinkinderen en 3 achterkleinkinderen.
Een der zonen van Johan de Oude, Johan
de Middelste, was de stichter der lijn Nassau-
Siegen, van welke niet minder dan acht leden
de wapenen voor de Vereenigde Nederlanden
hebben gevoerd, o. a. Adolf van Nassaudie
in 1608 te Rheioberg sneuvelde eu Johan
Maurits, de veroverrar van Brazilië."
De Carlislen maken van de al te groote vlug
heid der Correspondenciawelk blad een dag te
vroeg het binnenrukken der republikeinen in
Bilbao meldde, gebruik. Zij trachten de wereld
te overtuigen, dal het tweede berigt even valsch
is, als't eerste voorbarig. De Fransche legitimis-
lische bladen ontvangen telegrammen uit flayon-
ne, die nog altijd spreken van de geduchte stel
lingen, welke Elio bezet houdt en waarschuwen
tegen de «valsche berigten van Havas."
Hel is de moeite niet waard zich hiermede op
te houden. Het is zeker, dal de Carlislische
generaal er niet aan kon denken de hoogten voor
Bilbao bezet te houden, van het oogenblik af,
dal een deel van de republiekeinsche armee de
Nerveon te Portugaleic was overgetrokken en
langs den regteroever dier rivier op de hoofd
stad van Biscaye lostrok. Hij zou zoo gevaar ge-
loopen hebben dat hem de retraite naar Gui-
puzcoa geheel werd afgesneden.
'l Is wel jammer dal maarschalk Concha zulk
een militair man is en volstrekt geene dagblad
correspondenten duldt, wij weien nu nog altijd
zeer weinig omtrent de beweging, den strijd van
zijn corps, en van Serraro's leger valt ten
minste wal de eerste dagen betreft niet veel
bijzonders te vermelden. De correspondent van
den Temps zegtdat op den avond van den
29sten een bewaarplaats van kruid in de lucht
is gesprongen, maar dergelijke accidenten komen
te dikwijls voor in 't Spaansche leger dan dat
men ze iets bijzonders zou kunnen noemen.
De Carlistendie het ongeval konden hooren
en zien, kwamen uit hunne loopgraven te voor
schijn en hieven luide kreten van blijdschap
aan. Eene batterij maakte van die pret gebruik
om eenige kogels onder de vijanden te werpen,
die hun doel uitstekend raakten. Dat is de oorlog!
De Volksvriend schrijft:
Wij ontvingen de fe aflev. 1874 van het
tijdschrift «La lempérance"onzer Fransche
zustervereeniging. Haar reglement heeft eenige
wijziging ondergaan; daaronder ook de toela
ting als leden (membres associés) van personen
die hnnne ondersteuning aan de zaak verlangen
te schenkenlegen betaling eener jaarlijksyhe
contributie van 1 franc, en het eerste jaar nog
1 franc daarenboven als entrée-regl. Zij moeten
op het inschrijving-register hunnen naam tee
kenen en ontvangen een kaart, die jaarlijks
moet worden geviseerdaan wier voet deze
verklaring slaat die zij mede hebben te onder
teekenen
»lk verbind mij op mijn eer om geen enkele
daad van onmatigheid te plegen en niets te verzui
men om de misbruiken van sterken drank te keer
te gaan." Op het register staat deze waarschu
wing «Ieder lid in staat van dronkenschap be
trapt wordt geschrapt. Hij kan niet weder
worden aangenomen dan na gedurende twee
jaren waarborgen van voorbeeldige matigheid
te hebben gegeven."
In een verslag van mile, de Grandpré, nicht
van den aalmoezenier van de gevangenis Saint-
Lazarevoor veroordeelde en gevallen vrou
wen leest men hoe voortreffelijk COeuvre de
Sainl-Latareeene 6tichting door die dame tot
stand gebragl, sedert de oprigting heelt gewerkt.
Wat de heer de Mets, wiens buste dezer dagen
in zijn kolonie is onthuld, door Metlray heeft
beoogd ten voordcele van de verwaarloosde en
misdadige jeugd heeft mil. de Grandpré gedaan
voor de vrouwen die beschuldigd of veroordeeld
zijn en vervolgens, heuij hare onschuld geble
ken is hetzij de opgelegde straf is ondergaan,
op straat plegen gezet te wordenzonder werk,
zonder huis en zonder steun. Aan die vrouwen
biedtop haar verzoek mile, de Grandpré een
tehuis en werk aan om haar te verbeteren en
niet op nieuw in de klaauw der misdaad te doen
vallen. Welnu, van de honderden vrouwen, die
door f Oeuvre do Sanl-Laiare zijn opgenomen is
niet ééuc weder misdadig geworden en toch
zyn er onder haardie veroordeeld zijn ge
weest tot vier zes en acht jaren dwangarbeid.
Dat zegt genoeg tol aanbeveling van de instel
ling van tnllc de Grandpré.
Legio zijn de groote en kleine industriën
die bij feesten als de aanstaande worden uitge
dacht en uitgeoefend. Een der velente curieus
om niet te vermelden willen wij onzen lezers
mededeeien. In verschillende volkrijke buurten
(niemand denke aan de bogt van de Heercngrachl?)
leest men aankondigingen als deze *Hier bewaart
men kinderen op 12 Mei tegen een civielen prijs van
des morgens 8 tot des avonds 12 uur, voortien van
middagspijs(Woordelijk aldus afgeschreven.)
Aan ouders, die vooraf toch wel zouden willen
berekenen wat het hun ongeveer kosten moet
om te kunnen gaan kijken zonder door de zorg
voor hun kroost verhinderd le worden of het
aan zijn lol over le laten en die de uitdrukking
civiele prijs" wat rekkelijk vinden, kunnen wij
mededeeien dat de hoogste noteringdie wij
aantroffen «een kwartje per kind" is. Welligt
wordt by partij een billijke korting toegestaan.
Bij den oplogt te Niewediep ter gelegenheid
van het koningslcest te houden zullen o. a.
vertegenwoordigd zijn de hoofden der twaalf
stammen Israels, in historische kleederdragt naar
de 'bijbelsche overlevering, gaande onder een
soort van troonhemel.
NEDERLANDSCHE CE.MTRAAL-SPOORWEft.
Opbrengst over de maand April
1874. 1873.
Reizigers f38,340,47* /36.353.21*
Bagage1.019.51* 9 27 99*
Bestelgoederen 3,81425 3,995 10
Koopmansgoeder. «13,391.17 5,437.37
Vee, Paard., Rijt. 7,056.54 6,544.96
Diversen 2.531.59 100 61
ƒ66,153.54 f 53.359.25
Opbr. van p«. Jan. tot ulto. April 1874 f 217,586.14s
1873 187,635.12*
Meerdere opbrengst over 1874 f 29,951.02
Per dag en per kilometer in April 1874 /j2l,83
1873 .17,61
Van 1°. Januari tot 30 April 1874 «17,95
1°. 1873 .15 4 8
kennisgeving.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gelet op de artt. 308310 van het algemeen
politie-reglement dezer gemeente.
Brengen ter kennis van de belanghebbenden,
dat eene algemeene KEURING VAN DE RIJTUI
GEN der voerlieden en huurkoelsieis door den
heer Commissaris van politie alhierbijgestaan
door twee deskundigen op «het Zand" zal
gehouden worden op Maandag, den 18. Mei
aanstaande, 's voor middags te 10 uren en dat
op Maandag, den 1. Juni daaraanvolgende,
's voormiddags te 10 urenterzeiide plaatse
eene naschouw zal geschieden van de rijtuigen,
aan voornoemden Commissaris tijdig oplegeven,
welke op eerstgemelden tijd niet kunnen worden
vertoond.
Amersfoortden 8. Mei 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Burgemeester
De Secretaris, A. G. WIJERS.
W. L. SCHELTUS.
Burgerlijke Stuud van Amersfoort.
BEVALLEN: 29 Aptil Jacoba Heijnen, geb.
Maas z. Louisa van Daalz. Willemijntje
Bottenborg geb. van Groningen, d. 30 April,
Christina Heemskerk geb. Klee, d. 1 Mei,
Gerritje Terbeest, geb. Schoonderbeekz.
Gerredina Lappain geb. Tijhuis, z. 3 Mei,
Jansje van Naarden geb. van den Boogaard
d. Wilhelmina -Boersengeb. Storkz.
5 Mei, Anna van Wijland, geb. Dietersz.
6 MeiJohanna Hellevoort geb. Kalveen d.
ONDERTROUWD: 30 April, Antonie El-
berssen en Rulje van Dijk.Hendrik Geijtenbeek
en Martha van Zuilen Rijnbertus Johannes
van Daal en Anna Bos. Arie Setten en
Elisabeth Veenendaal. 1 MeiKoos Jenne9
Drooglever en Maria Sophia Kilian.
GEHUWD: 4 Mei, Antonius Andreas de
Wit en Maria Dorothea Josephina van Berke-
slijn. 6 MeiLeonardus van Breemen en
Anna Geertruida Kleber. August Hendrik
Frederik Graanen en Maria Aleida Koorenblik.
Melis van den Berg en Johanna Calharina
Zwiersen. 6 MeiLucas Midden en Theodora
van Dijk. Lambartus van den Hoof! cn Maria
Jacoba Vonk. tierrit van den Berg en Nietje
van Geem. tierrit Hageman en Berendina
van de Hesseweg. Albertus Jaarsveld en
Maria Willemina Schreur.
OVERLEDEN 29 AprilWillemijntje van
Gelder, 4 j 2 Mei, Geurtje van Es, 48
j.gehuwd met Gcrardus Witteveen. Een
levenl. aangegeven k. m. geslacht v,n Willem
Spaan. 4 MeiWillem van Kouwcnhoven
6 m. 5 Mei, Wilhelmina van den Berg,
56 j., weduwe Jan Knevel.Johanna Midde»,
G7 j. weduwe llcndiik Kibbel.
