ringen. Elk deter ringen is Toortien van landen,
8 mm. lang. De ledige ruimte is met buskruid
gevuld dat ontstoken wordt door den scbok
veroorzaakt doordien de granaat lint doel of
den bodem raakt. Door den gasdruk wordt niet
slechts de stalen mantel verbrijzeld, ma.r de
12 ringen breken bij de landen in stukken en
vormen op die wijze van l-'i lol 141 kogels,
elk van ongeveer 3 ons gewigt.
Zooals blijkt uit liet overzigt van de op
brengst der Hijksmiddelenvoorkomende inde
Staatscourant, heelt de totaal opbrengst van
bel atgeloopen jaar ongeveer 8J meer bedragen
dan de raming en 2, inillioen meer dan in
1874. Wanneer wij dat overzigt in zijne onder
deden nagaan zien wij o. a. dal de directe
belastingen ruim IJ mill, meer hebben opgebragt
dan de raming; de reglen op den invoer ruim
2 ton meer, terwijl de opbrengst der accijnseu
de raming ruim 3j millioen heeft overtroffen
en wel die op de suiker ruim 1 mill.; op het
gedistilleerd 1 mil. en 7 ton en op bet geslagt
3 ton. Bij de indirecte belastingen beeft de
opbrengst de raming met bijna 4 millioen
overtrollen. Ook de posterijen hebben een hooger
vlugt genomen; zij bereikten het cijter van
f 3.018.000 of ruim 2, ton boven de raming.
Zelfs de rijkstelegraiendie tot nog toe elk
jaar beneden de raming bleven hebben eenige
duizenden guldens daarboven opgebragt.
Een ooggetuige van ue hongertyphus te Fran-
kenheim deelt aan de E I be r f. Z t g. hel een
en ander mede omtrent den verscbrikkelijken
toestand die daar heersclit. De nood daar is
nog ontzaggelijk groot. De aardappeloogst is
er geheel mislukt en ten gevolge daarvan de
arme klasse van het voornaamste voedingsmiddel
geheet versloken. Van de 500 inwoners zijn er
156 ziek en in korten tijd 26 gestorven. «Uil
alle ziekenkamers schamele en te sterk verhitte
vertrekken, overvnld met gezonden en zieken
kwam mij zoo schrijft de ooggetuigebij het
openen der deur een lucht tegen, die het
ademhalen bijna belette. In het eerste vertrek
vond ik, vlak bij de deur, een bed, waarop
een jongeling en een meisje lagen de eerste
zonder bewustzijn, de laatste in het hoogste
stadium der ziekte; in een tweede bed lag
geheel naakt een !3jarige knaap naast een in
lompen gewikkeld jongeling, wiens beenen en rug
met bruinroode typhusvlekken waren overdekt;
in een derde bed bevonden zich twee kinderen;
voor den haard zat een jongere vrouwdie
pas van haai ziekbed was opgestaan omte
vergeefs, te beproeven Inar zuigeling eenig
voedsel te geven; twee mannen slouden bij den
haard te rooken."
De school is in een lazarelh veranderd, maar
er was geb ;k aan alles, ofschoon thans van
*l!e zijden hulp opdaagt. Zoo is een gaarkeuken
naar Franken hei in ovetgebragi, die de bevolking
kosteloos van spijzen voorziet. Gebrek aan goede
voeding toch en slechte huisvesting hebben de
ziekte veioorzaakt. Reeds in het laatst vau
November brak de typhus uil, als gevolg van
het gebrek dat de aangetasten leden. De ziekte
vertoont zich in den vorm van ex-antheraalishc
en abdominale typhus en gaat meestal gepaard
met longaandoening. Groole zwakte is het on-
middelijk gevolg er van.
^Te Groningen werd ia den laatsten tijd eene
nieuwe vereeniging opgerigtde Pistoolclub.
De naam geeft bet doei aan het is schietoefe
ningen te houden met het pistool, 't Is bekend
dat herhaaldelijk ook op dit wapen wedstrijden
zijn gehouden bij verschillende concoursen
een dergelijk concours is ook nu in 't vooruitzigl
en zal waarschijnlijk aan de Bildl plaats hebben.
Tot nu toe hebben zich ongeveer 40 heeren
als leden van de Pisloolciub laten inschrijven.
Volgens het voorloopig goedgekeurde reglement
kunnen toetreden de gewone, buitengewone en
eereleden van de Vereeniging tol onderlinge
oefening in den wapenhandel en de officieren
van leger en schutterijmen moet persouen
hebbendie met wapenen kunnen omgaan.
Voorloopig is een bestuur gekozen dat op eene
weldra te houden algemeene vergadering zal
woiden aangevuld. Den 3l)sten dezer zal in de
kazerne van t Kattenbage de eerste oefening
met Flaubert-pistool plaats hebben. De contri
butie is slechts fljQ per jaar; die van de
Vereeniging tot oefening in den wapenhandel is
f 5 voor buitengewone en 3 voor gewone leden.
Sprekende over de Engelscbe vertaling van
Henri iiavards boekje «De doodc sleden aan
dc ZuiderZee," zegt de Pa II Mall Ga-
zette: «Ue Hollanders worden vooral door
de Engelscben op betreurenswaardige wijze ver- I
ouaebtzaamd. We dauken bun tal van religieu&c
ea wijigeeiige gedachten edele voorbeelden
van rnoeuvolharding en zelfopoffering waar
bet gold het behoud der nationale onafhanke
lijkheid en politieke vrijheid; Willem van
Oranje en in den lateien tyd een aanhoudende
aanvoer van boter en kaas. Maar terwijl de
Franscbenmet wie zij zoo weinig gemeen
hebben en die hun voor zoo weinig te danken
hebben de Hollanders nu en dan lol onder
werp nemen voor een belangwekkend boek
denken wij in Engeland slechtseen paar uren
zeilens van hunne kust, er niet aan nota van
ben te nemen. Nimmer heeft een K» gelschman
zulk een studie gemaakt van Holland als Al-
pbonse Esq ui ros een twintigtal jaren geleden
in zijn «Nederland en liet leven der Hollanders
en thans biedt een andere Franscbman, de
heer li a v a r d het verbaal van een reis door
Nedeiland aan, niet door de tamelijk bekende
streken met inbegiip van Rotterdam Am
sterdam Utrecht, Leiden en Den Haag, maar
langs de verlaten kusten der Zuideizee, met
bare verzande havens en liaie «doode sleden.
De beschouwing is in haar geheel zeer lezens
waardig al ontbreken hier en daar natuurlijk
de blunders r.iet. De P a 1 I Mall Gazette
wijst by dt .e gelegenheid op de uitmuntende
artikelen over Nederlandsclie letterkundedie
in de beide jongste nummers van Macro il-
lan's Magazine vooi komen en van de band
van den beer Schwartz zijn.
De discussie over hoofdstuk Koloniën was
in de Eerste Kamer belangrijk.
Dit hoofdstuk gaf aanleiding tot debat tus-
schen den heer H a r t s e n en den Minister.
Eerstgenoemde is getreden in eene uitvoerige
terugblikkende beschouwing over hel bestuur
op Java en den tegenwoordigen toestand van
malaise en onveiligheid aldaar. Hij meende dat
wat in de laatste jaren onder de vaan van
liberale koloniale pololiek is tol stand gebragl
het beoogde doel niet heelt bereikt. Uitgaande
van het beginsel van de solidariteit der opvol
gende Ministers en schokken of reactie nadeelig
achtendewil hij alleen gematigdheid en voor-
zigiigheid in de uitvoering, eene herstellende
politiek met inachtneming van de belangen der
inlandsche bevolking.
De Minister van Koloniën waardeerde bet
gesprokene en de welwillende onzijdigheid van
den lieer Hartsen cn anderen nu de groole
strijd^p koloniaal gebied volgens vroegere eigen
veiklaring van den heer Hartsen afgestreden
is. Indie heeft geen grooler behoefte dan aan
rustige bevestiging der eenmaal ingevoerde be
ginselen vooral in deze oogenblikken. De Mi
nister refereerde zich omtreut de uitvoering
dier beginselen aan zijne verklaringen in de
andere Kamer en zijne adhaesie aen de rede
voering van den heer Mackay, ter kenschet
sing der koloniale politiek dezer Regeering. Hij
wees ook op vele maatregelen bereids genomen
in *1 belang der inlandsche bevolking en van
de ontwikkeling op Java zooals bevordering
van het onderwijs, verbetering der communi
catiemiddelen enz. Hij hoop' ook op den steun
van den heer Hartsen en anderen. Mogt hein
deze omvallen en hij a i I n gesteund worden
door de uiterste liberale kolouiale rigling
dan zal niemand verwachten dal bij op zijne
plaats als Minister zou blijven.
Hoofdstuk Kolouiën is aangenomen uiet 19
tegen 1 stem.
De A m s t. C t. zegt
Daden en geen woorden voor datgene wat
wii verstaan onder liet koloniale vraagstukis
e.enieer het tijdvak van «parlage" gesloten. Ge
handeld moet er worden en dat zoo spoedig en
rustig mogelijk. Wij zijn dat geheel 'eens inel
den minister van koloniën. Vastheid in bel be
stuur weifeling en wisseling ter zijde, mits men
elkander goed versla en een eerlijke overtuiging
zonder omwegen beliide. Op dien weg zijn wij
thans een eind verder gekomen. Dank hebbe
daarvoor de beer Hartsen en zijne schoorie im
provisatie. Den 20 November eigende de beer
Fransen van de Putte in de Tweede Kamer zich
stout de beginselen toe, die dc minister van
Goltstein zou hebben beleden; den 21 Januarij
is het Inaiste woord van den minister volkomen
homogeniteit met den beer Hartsen. Do lieer
Hartsen nu wasnaar ons beste weten nooit
bijzonder homogeen met den beer van de Putte.
Deze laaiste is dus gedesavoneerd. Rcgtstreeks en
zijdelings. Indirect, door de adhesiewelke de
minister aan het kiachtig woord van den Hansen
schonk. Reglslreeks, door de verklaring, dal bij
een désaven op 20 November overbodig bad ge
acht, en door de verklaring ten slotte, dat hij
zich den steun der uiterste koloniaal-liberalen
nooit zou laten welgevallen.
De heer Hartsen en de minister hebben elkan
der nogtans wèl verslaan. Geen van beide wil
reageren tegen dc eenmaal vastgestelde beginselen
van bestuur. Voorzigtige toepassing wordt ge
vraagd, en uitvoering van hetgeen bestaather
stel van wat vroeger verkeerd is gedaan en van
hetgeen door vorige besturen is verzuimd. «En als
dan zoo ongeveer eindigde de lieer Hansen
zijne schoone rede de minister van koloniën
getrouw blijft aan bel woord, dal zijnen ambt
genoot voor justitie bij de algemeene beraad
slagingen sprak wanneer ook hij eene krachtige,
onafhankelijke positie inneemt en eene eigen
overtuiging volgtzonder zich te laten mede
slepen door eene of andere uiterste rigling
wanneer hij eene herstellendeverbeterende,
matigende politiek volgt, dan beeft bij eene
schoone roeping te vervullen en slaagt hij
daarin dan zal men van hem kunnen zeggen
Quil a bien mérité de la pahie."
Moge het >oo zijn I
Trouwens, wal zou den lieer van Goltstein
kunnen aantrekken in de beginselen van de
koloniaal-liberalen!1 De beer Hansen nam ze
in oogenscliouw en bij vond ons niets aan te
wijzen dan hecatomben. «Wering van misbrui
keu" bel heelt als liberaal monopolie uit
gediend. «Belasting in geld" en voor de li be
talen bij uitnemendheid was de koflij de kurk
der financiën geworden. «Ontheffing van de
bevolking van den diuk der cultures" en
toen de druk moest verdwijnen, was bij niet
te vinden. «Geen willekeurige beschikking over
den grond" en de nieuwe generatie der
suikerlords ging met 's lands inkomsten villa's
bouwen. «Vicieus" was liet stelsel waaraan
men zich te goed deed, en on middelerwijl
de reputatie van «hervormers" te behouden,
ging men hel gelieele administratieve raderwerk
uit elkander halen, weiden papeinssen vol ge-
schieven en met een ijver eene betere zaak
waardigwerden onderscheidene maatregelen
genomenklein in verhouding tot dc groote
hervoruiings-beginselen en niettemin groot
in schadelijke gevolgen. Het komt er thans op
aan die gevolgen te koeren of althans zooveel
mogelijk te temperen, en gaarne wordt daat toe
den ministei van koloniën do rust gegund die
hij zegt te behoeven indien wij dal wij mogen
aannemen, daaientegen kunnen vertrouwen op
doortastend handelen, dal weifeling niet kent
en niemand ontziel. Zoo zal hel dan kunnen
gezegd worden, dat de conservatieve partij de
eenmaal in bel loven geroepen toestanden niet
omverwierp, en niet, dal zij aan dc Regering
zijnde, slechts de door haar veroordeelde be
ginselen beelt weten te volgen. Zoo legge zij
zich zelve niet de zware verantwoordelijkheid
op, die op haar zou rusten als die uitspraak
ooit waarheid kun bevallen.
AMERSFOORT21 J„,«,.,nj i«76.
Dingsdag den 25 Januarij 1870, des namiddags
halflwee, zul de gemeenteraad van Amersfoort
eene vergadering houdenwaarin do punten
van behandeling zijn
1. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot toekenning van eene jaarwedde aan den
Secretaris der plaatselijke Schoolcommissie
benevens het advies dier Commissie omtrent
het amendement deswege ingediend.
2. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot afstand aan bet Rijk van den zolder van
een bijgebouwtje der kazerne sliet Werkhuis".
Donderdag, den 27 Januarij e. k., des avonds
te halfachtzal in de vergadering met dames van
het Departement Amersfoort der Maatschappij
tot Nut van 'tAlgemeen, door den Heer Joh.
u r a m van s Gravenhage de verhandeling
worden gehouden.
Te Deventer is een meisje van 16 jaar ge
trouwd met iemand van 29 jaar.
De bekende Friesche hardrijder de (Jroot
van Akkrum heeft niet een kameraad tijdens
de jongste vorst p. m. Z1100 gewonnen. De
gewone banen van 150 meter weiden door
hem in 18 seconden afgelegd.
In sommige streken van Afrika schijnt het
toch met de moederliefde nog erger te staan
dan in buiopa, ofschoon ook hier deze deugd
nog verre is van haar culminatie-punt in de
beoefening. Een EugeUch coriespond. ru te K.uro
geeft bet volgend verbaal van liet viiendscba,,-
'J 8 r*6 »"h«ns van lla. ra, jegens zijn
broer, en van de vergeldende maatregelen dour
dezen te zijner lijd tegen den b.oër-sult.n
genomen. Die sultan had een eenigen brcèr,
(hen zijne liefde gedurende vijftien jaren inden
kerker hield ongesloten althans lot op het
oogcnblik dat de nadering van egypti^he troe
pen zijne hoofdstad bedreigd,. Toen ontsloot
b«J hem den kerker, en reikte hem dc hand
ten blyke van verzoening. Zeker meenende dal
de hem aangedane behandeling toch niet zoo
erg onbroederlijk was en geen ,oo diepe veeto
eou kunnen verouizaaki hebben, gal hy hem
