Zondag 24
December 1876.
Jtë 2474.
NED. CENTR.ML-SPOOK WEG
MAATSCHAPPIJ. (Winterdienst).
UTRECHT- AMERSFOORT-ZWOLLEK A MPEN.
Utrecht V.l 8 lö 9 10 12 10 5.12 8 10
Bilt 8 23 donr 12 56 door I 8 25!
Soe.t 8 33 9 30 I 8 door 8 38
Amersfoort 8.17 'J13 1.36 6 10 8 Sdj
Nijkork 9 5 9 57 2 - 6.21 j 9.17
l'ullcn 9 18 door 2 15 door! 9 29' B,
Harderwijk' 938 1021 2 39 6.51; 9 17 4
Hulshorst I 9 19 door 2 51 door 9.57
N'unspent 110 9 door 3 17. 71(1 7' a
Klburg-Epe 10 22 door 3 21 door! Ill 20 a
Wewp 110.35 door, 3 37 door j 10.33
Hattem '10 12 door 3 19 Joor lü.lo!
Zwolle A. 1056 II 10 110 71510.55
Zwolle V. II 6 11 26 1 35 8. -'li 5 710
Mastenbr. II 16 door I 15 door 11 15 7.20
Kiunpen A. 11.26 11.15 «55 8.18] 11.25 7.30
Am.-Omnibus- I
dienst dor Hoeren'
liruoKiuiot'TXCo
COURAir.
Dit blad verschijnt Maandag en Donderdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden f\franco
per post f 1.15. Prijs der Adsertentiên1-6 regels 60 Ctselke regel meer lOCte; legale.
olHcielMe en onteigen. Ad*, per regel 15 cts. Reclames per regel 25 cts. Afzonderlijke nummert 10 ets.
Uitgever: A. II. VAN C LEE F F, te Amersfoort,
Bureau Amrre/oorlinke Courant, Stoovestrast hij le bangestraatWijk B. No. 33.
Uitsluitende Agenten voor Frankrijk Q. L. Daubc Co. (E. Elsbxch) te Parijs.
Ad verten tién voor dit blad nit Botterdam worden aangenomen door het Algemeen Adoerlentieiurrau
van Nut.ii en vas Dim»*WijnstraatRotterdam.
NED. CENTRAAL-SPOORWEG-
MAATSC11APPIJ. (Winterdienst).
KAMPEN-ZWOLLE-AMERSFOORT-UTRECIIT.
Kampen V. 6.50 9 5110.15 1225 5 50
Maslcnbr. 1 7 door 10 55 12 35 6 I
Zwolle A. 7 8 9.23 II. 4 12 41 6 lo|
Zwolle V. 7 20 9.37 11.15
11 iittem I 7.31 door ill 59'
Wezep I 7 38 door 12 8'
Elburg-Epe 7 51 door|l2.25j
Nunspect 6 4 10 10 12.4U
Hulshorst 8 11 door 12.521
Harderwijk 8 28 1028; 1.12!
Putteu 8 12 door] 1.30!
Nijkork I 9. 2 10.511 155
Amersfoort 9 21 II. 8 2.28!
Soest 9 31 i door j 2.10
9 11 door 2.52'
Utrecht A. 9.58 11.38 8.15
6 31
6 39 f
6.52 2
7 6
717 a
7 32 S
7 16
8 I
8 26 7.30
8 37 7 11
8 18 7 51
9 10 8 15
HOI.LANDSCIIE IJZEREN SPOORWEG-MAATSCHAPPIJ. OOSTERSPOORWEG. (Winlerdiensl)
VAN ZUTPIIEN EN AMERSFOURT NAAR AMSTERDAM.
Vertrek
8 20
9 5
1015
I 10
Zntphcn
Voorst
Apeldoorn
VAN AMSTERDAM NAAR AMERSFOORT EN ZUTPHE
7 30.
H
8.25
12 45
8 33
12.51
7.511
8.51
1.10
ioorl
9.22
1.54
8.32
9 W
2 15
7 in
S. 35,
9.45
11 10
2 20
7.-7
l»or
10 2 11 27
2 37
73(1
8.54
10.11 11 36
2 46
V.a.H'S .",7 9 1010 16 11 3912.50 2 50
4,30 7. 51
4.39 7.13
17.31
19 8. 2
6. 7 8 25
6 24 8.421
'0 33.8 51
3 55 0.3318.51 9.50
\asr,len-Bus*um j7.53doordoorjl0.28' door, door doorl t. 7-6 50 doorilü. 2
Am.terd. loost 1 A.
8 8.doordoorllO. 13 door] door doorH 22)7. 5 door!l0.17
S.23 'J.27'9 43'H.—jl2.1l| 1.22 3.22H.40 7 22 9 26|l0.34
Amsterd. (oostd.) V.
Weesp
Nsarden Bussum
llilve.sum A.
Rarneveld
Apeldoorn
Voorst
Zutphen
.6.50 8.
orfll.10
or 11.25
7 11.31 12 59)3 27
12.15|2.55'4.20'5.10j715
12 3óldoor'4.40 door door
12 50ldoor4 5óidoor door f
DlLIG. DiBNST
van den Hoer
A. SoiniiMfi,.
9.30' Van Amersfoort
9.45 naar Maarsoergen
morgeus 7 uur
10.— op den eersten en
10.12 's namiddags 2 45
10.26 uur op den trein
Arnhem van
Wegens hel KERSTFEEST wordt, in plaats
maandagdit Courantnuinmer zaturdagavond
gedrukt en spoedig mogelijk bezorgd cn ver
zonden.
DE ATJEH-OORLOQ.
In een kernachtig opstel van den oud-Minister
van KoloniënMr. VI". baron van tiollsleiu
geplaatst in 't lllr. Dagbl.getiteldAljeh ieder!
Apiil 1874, komt o. a. voor:
«Wanneer men zich verplaatst in April 1875
en zich dan de vraig doet: welke vruchten
heelt hel in April 1874 gewilde stelsel van
verzoening gedragen heelt de pacificatie van
(iroot-Aljeh eenige schreden gedaan? dan moet
het antwoord het volgende zijnVan toenadering
in Grool-Aljeh geen spoorzelfs de hoofden
die gedurende de tweede expeditie lol onder
werping geneigd schenenhebben niets meer
van zich laten hoorenin plaats van op prijs
te stellen, dat zij met rust gelalen werd, heelt
de bevolking ons zoo weinig met rust gelaten
dal onze stelling, voor de aankomst van ver
sterkingen. niet zonder gevaar wasalleen
door bloedige gevechten is eenige veiligheid
verzekerdaan de kuststnaljes heelt de onder-
tockening der acten van onderwerping enkel
gediend lol een middel om gemakkelijker le
smokkelenzelfs de radja van Gighendie eene
groute som geld ontvingheelt altijd geweigerd
aan boord van onze schepen een bezoek af te
leggen te Penang zijn de raad van 8 cn de
bekende Abdul Rachinan steeds in de weer met
liet verspreiden van valsche berigten en het
ondersteunen van den vijand en, hoe welwillend
de handelwijze van de Blilsche autoriteiten ook
zij, de geringe vorderingen van de Nederlandsche
wapenen doen sommigen zoo al niet spreken
dan toch denken aan het wenschelijke eener
interventie van den Gouverneur der Straits
Settlements; over het geheel dus teleurstelling
en misrekening, de ervaring van een jaar, ten
bewijzedat eene bloote afwachtende houding
een onmogelijke polilick iri Aljeh is.
liet opstel wordt besloten met hel volgende
«Vraagt men nu naar dc lessen der ervaring
in de algeloopen drie jarendan zouden zij in
dit weinige kunnen zaïuengetrokkcn worden
alleen van offensieve bewegingen zijn vruchten
geplukt, en stilzitten was steeds achteruitgaan;
eene vergelijking van den Atjch-oorlog met
vroegere op Sumatra of Borneo is onjuist, om-
dal dc omvang van deze, de omstandigheden,
waaronder zij gevoerd werdenhun invloed
op den algeineencn gang van zaken geheel
verschillend en van veel minder gewigl waren;
dc aard der Atjchers is wat krijgshaftigheid en
volharding bctrelt geheel onderscheiden van
dien der "meeste, volken van den indischcn ar
chipel hunne krijgsmiddelen overtreffen, zoowel
wegens hunne gedurige oorlogen onder elkander
als wegens hunne ligging in de nabijheid van
ïroole handelsplaatsen die der overige volken.
I hiermede gezegddal incn onophoudelijk
ofl'cnrief voort moet gaan en den oorlog in het
binnenland voortzetten? «Met u, met Wiggers
.van Kerchem en met Kroesen", zoo schreef de
Gouverneur-Generaal in een particulieren blief
van 8 Aug. jl.«ben ik van meening, dat wij
naar geene uitbreiding van direct bezit in de
XXII Moekims moeten verlangen".
Er was en is alleen in lndië sprake van de
volledige uitvoering van het plan-Pel Dan is
te verwachtendat de bewoners van Groot-
Aljehin het binnenland geïsoleerdzonder
gemeenschap met de zee, het hoofd in den
schoot leggen zullen. Echter niet om den be-
schavenden invloed der Nederlandsche heer
schappij maar gedwongenomdat zij de kracht
der Nederlandsche wapenengevoeld hebben.
De tijd en een wijs bestuur zullen het overige
moeten doen."
Reeds in No. 2218 van 14 Julij 1874 behelsde
de Amen/. Cl. het volgende
De Minislerieëlc crisis duurt voort en de
Generaals van Swieten en Verspijck zullen eer
lang in Nederland terug komen.
I. M. de Koning in het Buitenland zijnde
is derhalve het vormen van een nieuw kabinet
des te moeijelijkerterwijl bovendien de nieuw
te benoemen titularissen in hel voortduren van
den oorlog met Alchin eene gansch niet aan
trekkelijke erfenis aanvaarden.
Wel kunnen heide terugkeerende generaals,
door hunne ondervinding bij de laatste expeditie
opgedaanaan het op te treden Ministerie het
noodig advies gevenhoe omtrent deze aan
gelegenheid te handelendie reeds zooveel
schatten en bloed heeft gekost; doch zal dit
voldoende baten
's Lands eer vordert den oorlog doortezetten
en er isop den voet der beide vorige expedition
agerendeweinig kans om met de Atchineezen
een eervollen vrede te sluiten.
Men had dezen oorlog nie'. moeten beginnen
want zelfs met eene arinée van 8U,üU0 man
voorzien van alle hedendaagsche oorlogsmid
delen, zal men de Atchineezen, een der strijd
baarste Oost-Indische volkenin zoo mocijelijke
strijdterreinenwelligt niet overwinnen.
Bovendien generaal van Sivietenofschoon
vroeger vele jaren op Sumatra in activiteit
kwam niet voldoende in contact met de kern
der Alchineesche bevolking oin het volkomen
begrip te kunnen verkrijgen van hunnen strijd-
lucligcn en onverzoenlijken aard. llij wilde thans
bij de expeditie dal Vulk door grootmoedigheid
en goede woorden winnendoch juist dal zijn
verkeerde middelenwant al strijdt het met
de voorschriften dor Europcsche beschaving en
der nienschenliefdcliet éénig middel om dat
woeste Volk te breidelenbestaat in het voeren
van eonon aanvankolijken verdelgingsoorlog
zoodal daardoor aan deze woeslaards eerbied
en onderwerping wordt ingeboezemd en zij
bevreesd gemaakt geheel le worden verdelgd,
om den vrede komen smeekenzonder dat
deze hun wordt aangeboden.
Wordt het betreurenswaardig geacht als dit
middel in toepassing komttoch zal er eindelijk
geen ander kunnen worden aangegrepen.
Wij wijzen daarop met klem te werk gaande
op het ons gegeven oordeelgegrond op eene
gerijpte ondervinding door persoonlijk contact
met een zoo strijdbaar en woest volk en opdat
de staatslieden, die geroepen worden hel nieuwe
Ministerie te vormen, wel doordrongen zouden
zijn van de zware en bedroevende taak die zij
op zich nemen in het doorzetten van den oorlog
met Atchin.
Naar de conclusie in het opstel van Mr-
TV. van Gollstein behoort er alleen sprake te
zijn van de volledige uilvoering van het plan-
Pel. Doch dan rijst dc vraag:
Van waar of hoe de belangrijke krijgsmagt
te bekomen noodig om den oorlog aldus door-
tezetten en te beëindigen Daarbij dient er ook
op te worden gelet dat, al is deze oorlog ge
ëindigd toch nog eene voldoende rnagt langen
tijd in Aljeh moet achterblijven om de woeste
bevolking aldaar in toom te houden.
Uit het Ned. Oost-Indisch leger, waarin de
indiscipline sterk toeneemtkan de eerstbe
doelde krijgsmagt niet worden verkregen. In
dat leger is 't aantal vreemdelingen schrikbarend
geklommen, want het moest natuurlijk steeds
worden aangevuld en zeer weinig Nederlanders
wilden daarvoor dienst nemen. Als gevolg der
massa vreemdelingen in dat leger is voormelde
indiscipline zoo ontzettend toegenomendat
het allengs welligt een groot gevaar voor Indie
kan worden zooals nagenoeg twintig jaren ge
leden dreigde door grooten aanvoer van aan
geworven vreemdelingendie aan den Krim-
oorlog enz. hadden deelgenomen. Immers de
JavaOode meldde dezer dagen dal alleen in de
civiele en militaire gevangenis te Weltevreden
128 militairen zitten, de meesten wegens ver
grijp tegen de krijgstucht en diefstal, terwijl voor
dezelfde feilen voor krijgsraden teregt staan
vijfhonderd militairen
«IX- wordt," zooals in 't opstel staat, «reeds
gedacht aan het wenschelijke eener interventie
van den Gouverneur der Straits Settlements."
De hemel beware ons voor Britsche interventie
Immerskomen de Engelschen ons in Atjeh
helpen om dit juister woord te kiezen
dan gaan zijons geholpen hebbendezoo
spoedig niet weder weg, maar is er groote
kans dat zij er voor altijd zullen blijven en
dan is ons prestigewelligt ons gezag bij de
inlar.dsche bevolking in gansch Nederlandsch-
lndie voor altijd geknakt.
Is de zoogenaamde Indische brigade een
prachtige benaming voor de, zoo 'tschijnt,
onuitvoerbare zaak eene mythe geworden?
Misschien is er nog meer dan een middel te
vinden om binnen kort te verkrijgen honderde
welligt duidende Nederlandersdie bij 't Indi
sche leger dienst willen nemen te eerder mo
gelijk nu zijdie daarbij iu dienst treden, veel
betere conditiën en vooruilziglcn dan voorheen
genieten.
In de eerste plaats zouden Regering en mi
litaire autoriteiten hier te lande door kemacn-
tige manifestenen ofticieren en onder-ollicic-
renwaar zich dal schikt, in de garnizoenen