JU 2715.
Zondag* 13
April 1879.
Uitgever
VAN CLEEFF te Amersfoort
In de zitting van den gemeenteraad van Amers
foort van 1 April jl. is besloten ter secretarie te
deponerenter behandeling in de volgende ver
gadering een voorstel van Burg. en Wetli. om het
schoolgeld der II. Burgerschool te brengen van
f 40 op f 00 en laten wij hier de desbetreffende
stukken volgen
AMERSFOORT 24 Maart 1 879.
Reeds in de Memorie van toelichting bij de be
groeting voor het dienstjaar 1879 in de gemeente
Amersfoort, gaven wij te kennen dal naar ons
oordeel hel schoolgeld aan de lloogerc Burger
school geheven krachlens raadsbesluit van 21
Maart 1 «71, goedgekeurd bij K. B. van 3 Mei
1871, n°. 16, te laag is. Ons oordeel steunt op
de navolgende becijfering
Het gebouw, de meubelen, de kabinetten enz.
hebben zeker eene waarde van f -40000. Wanneer
wij van dal kapitaal berekenen eene rente van
5°/0 'sjaars, dan heelt men 's jaars f 2000.
Als onderhoudskosten van het ge-
houw komt op de begrooling 1879
voordesom van I I'dl dal zeker niet
hoog is maar gemiddeld moet bere
kend worden op Ic/a dus. 400.
Voor premie vanassuranlie 1°/0dus 40.
terwijl voorts voor het middelbaar
onderwijs begroot is eene som van 18333.7; j
Te zanten 1'"21)77.1.70
Bij die geraamde jaarlijksche uilgaven komen
nu ii il.iii nog onvoorziene omstandighedenzoo
dal wij di* jaarlijksche uitgaven veilig kunnen
m hallen op I 210(10 als rond cijfer. I)ie uitgaven
worden gedaan ten behoeve van ongeveer 70 leer
lingen zoodal elke leerling kost 300 's jaars.
Iie gehecle uilgaal komt ten laste van de gemeen
te maar het Rijk geelt eene jaarlijksche bijdrage
van 17000. dus hij een gelid van 70 h ellingen
f 100 per hoofd elki leerling betaalt volgens de
beslaande helling I >0 zoodal ten laste van de
gemeente ovi-rhlijlt voor eiken leerling f160
's jaars. De verhouding zou naar ons oordeel moe
ten zijn dat het Rijk Vade gemeente Vs en de
leciling Va betaaldemaar die verhouding kan
nii l bereikt worden. Moesten de lloogerc Burger
s' holen nog worden ingcrigt en de hoolgeldcn
geregeld dan zouden wij voorstanders zijn van
dit systeem ze zijn echter ingcrigt en de school
gelden allorvv' ge geregelden daarbij is voor
zoover ons bekend is nergens onderscheid ge
maakt tussehen h erlingen w ier ouders ol voogden
in de gemeente ol daarbuiten wonen, waarin
trouwens uit een administratief oogpunt wel eeni-
ge onderscheiding te maken zou zijn. Ongeveer
de helft der leerlingen toch komt van buiten de
gemeente gebruik maken van de kostbare inrig-
ting in het belang van allen daargcsleld en on
derbonden.
Bij de regeling van het schoolgeld ter gomocl-
koming in de kosten der middelbare scholen moe
ten wij mede letten op de regeling in andere
gemeenten, en daarom afzien van elk onderscheid
tussehen in- en uitwonende leerlingen en ons
svstccin om den leerling '/3 te laten betalen als
onbereikbaar laten varen. Wat toch is hel geval
Aan de gesubsidieerde gcracentc-lloogerc Bur
gerscholen niet vijfjarigen cursus in ons Rijk
wordt geheven
te Delft een schoolgeld per jaar van f70.
te Dordrecht van#54 of 72.
te Arnhem, Nijmegen, Rotterdam, Lei
den, Schiedam, Gorinchein, Amster
dam, Haarlem, Deventer #00.
tc Breda en te Tiel#50.
te Zutphen en tc Zierikzee #40.
tc Goes»40 i\ f50.
tc Sncek>30 a »50.
te Veendam#20 a >50.
cn te Maastricht>30.
Zoo zien wi j dal op meer dan de helft dier
scholen geheven wordt I' 00 of soms meer. en op
de kleinere helft minder dan l'OO, en kwamen wij
op het denkbeeld om in onze gemeente ook een
schoolgeld van l'OO voor Ie stellen. De burge
meester ontving van Z.K. don Minister van B. Z.
hij gelegenheid van eene audiëntie die hij de oer
had hij Z.K. te hebben, de verzekering dat eene
ovenlucclc verhooging van het schoolgeld lot f 00
geen invloed zou uitoefenen op de rijkssubsidie
die tot wederopzegging toe is verleend toch
maakte Z.K. de opmerking of niet door eene ver
hooging van liet schoolgeld het getal leerlingen
zou verminderen. Daarom hebben wij onze voor-
loopigc plannen medegedeeld aan de Commissie
van toezicht op het Middelbaar Onderwijs, en die
Commissie gaf ons te kennen dat bij haar geene
vrees bestaatdal hij verhooging van het school
geld lol ('GO het aantal leerlingen melkbaar zat
afnemen maar gaf levens in overweging om bij
zoodanige verhooging ook de prijzen voor enkele
vakken met 5U0/o te verhoogen.
De directeur der lloogere Burgerschooldesw ege
mondeling geraadpleegdgaf te kennen dat bet
schoolgeld van den aanvang af te laag was ge
weest maar was van oordeel dat eene verhoo
ging lol f 50 raadzamer was dan de belangrijke
opvoering tot I 00«onder echter vrees te koeste
ren dat hel getal leerlingen door zulk eene ver
hooging belangrijk zou lijden. De inspecteur van
het middelbaar onderwijs daarover ter loops ge
sproken. was tegen verhooging; hij zou integen
deel liever zien dat de uitgaven grooter werden
door eenen leeraar meer aunlcslcllcn en de trac-
tcmenlen van allen te verbeteren.
Na deze beschouwingen kwamen wij tot de over
tuiging dat eene verhooging van het schoolgeld
tol f (id en evenredige verhooging voor het onder
wijs in enkele vakken gerechtvaardigd was. Om
daartoe te geraken moet de verordening tol helling
van 21 Maart 1871 gewijzigd worden, en bij het
voorstel tot wijziging op nat hoofdpunt hebben
wij tevens de verordening tot helling en die op de
invordering omgewerkt.
Eene vergelijking van het bestaande niet het
voorgestelde zal doen zien waarin die omwerking
bestaat. De reden wordt opgegeven bij de ver
schillende artikelen der
A. Verordening op de Helling.
Artt. 1 tot 13. Zijn slechts weinig gewijzigd in
de redactieterwijl liet hoofdpunt, de verhooging
van het schoolgeld aan de lloogere Burgerschool
door het vorenstaande genoegzaam is toegelicht.
Eene verhoogiug van het schoolgeld aan de Bur
geravondschool kwam ons niet wenschelijk voor
omdat de leerlingen die haar bezoeken meer be
lmoren tot die klasse van ingezetenen, die minder
ruim betalen kunnen.
Art. 4. Hel bestaande art. 4 is gesplitst in een
nieuw art. 4 cn 5. Het nieuwe art. 4 zegt nu alleen
wie de schoolgelden verschuldigd zijnterwijl
het nieuw art. 5 zegt hoe ze verschuldigd zijn.
Regel moet het zijn dat ouders of voogden voor
hunne kinderen ol'pupillen betalenen dus voor
hun schoolgeld worden aangeslagen wonen die
ouders of voogden niet in de gemeente, dan komt
in hunne plaats op. hij die de kinderen of pupillen
verzorgtmaar nu is het geval denkbaar dat leer
lingen van elders de school bezoekenhetzij zo
verblijf houden in de gemeente ol wel dagelijks
heen en weer reizen. Voor die leerlingen moet een
verzorger in de gemeente worden aangewezen.
Art. 5. De wijze hoe de schoolgelden verschul
digd zijnis eenigszins belangrijk gewijzigd. Wij
vinden die wijze in het art. 4 van de bestaande
verordening tot heffing en voorts in de artt. 1 en
2 der bestaande verordening op de invordering.
Naar onze bescheidene meening gaat het niet op
om in eene verordening op de invordering van be
lasting te zeggen dat liet schoolgeld verschuldigd
is over het geheele jaar, waarin de leerlingen
worden aangenomen of toegelaten. Dergelijke be
palingen belmoren in de verordcring tot helling
te huis en vereischcn de koninklijke goedkeuring.
liet beginsel van vooruitbetaling is behouden
en dat is ook wenschelijkmaar betaling voor een
geheel jaar, zelfs met uitzonderingen, waar
slechts ten deele misschien voor een klein tijd
perk onderwijs genoten wordtis onbillijk.
Wij stellen f! voor het jaarlijksch schoolgeld
aan de Hoogerg Burgerschool te verdoelen in drie
viormaandelijksche termijnenmet dien verstan
de dal de leerlingen die slechts voor ecu deel van
zulk een tijdvak onderwijs genieten toch over de
volle 4 maanden betalen.
De termijnen van 4 maanden moeten noodwen
dig aanvangen met het begin van den cursus en
zoo komt men op 1 September, 1 Januari'on 1
Mei, en daaruit volgt dan dal geene dienstvernien-
ging op de rekening der gemeente plaats heelt.
Bij de Burgeravondschool zijn om dezelfde re
denen 2 termijnen namelijk 1 October en 1 Januari
voorgesteld. De winter-cursus die de hoofdzaak
iswas niet anders te verdeelen.
Art. 0. Dit artikel behoort rnede in de verorde
ning tol helling en niet in die op de invordering
ook omdat het Dagelijksch bestuur der gemeente
den ontvanger niet behoort te gelasten dat hij
deze of gene belastingdie verschuldigd is niet
moet invorderen. Is de belasting verschuldigd
dan rnoet die ingevorderd worden.
De vrijstelling te beperken tot leerlingen van
bijzonderen aanleg kwam ons wenschelijk voor
dat moet beoordeeld worden door den Directeur
in de eerste plaats; van daar diens voordracht.
Art 7. vereischt geene toelichting.
B. Verordening op de invordering.
Zooals reeds boven is vermeldvervallen in deze
verordening de artt 12 en 4. De wijze waarop
de gemeenteontvanger kennis krijgt van hetgeen
bij invorderen moet en de w ijze waarop bij invor
dert evenals de wijze hoe de kohieren of staten
van belastingschuldigen worden opgemaakt
moeten in deze verordening geregeld worden. De
artikelen zijn allen duidelijkalleen zij opge
merkt dat liet ons uit een administratief oogpunt
beter voorkwam dat de ontvanger eene door B. en
W. behooilijk vastgestelde lijst ontvangt dan dat
bij invordert naar do lijst van don directeural is
die ook onderzocht. De directeur toch is geene
administratieve autoriteithij kan en behoort
w el voor te dragenmaar aanslaan in de belasting
kan liij niet. Van daar de redactie van art. 3.
Het art. 0 is eigenlijk overbodig. Wanneer er
geen grond voor teruggave of afschrijving in de
verordening is kan die niet plaats hebben. Mot
het oog echter op het bestaande art. 2 meenden
wij deze negatieve bepaling hier tc moeten ve.-
inelden om te voorkomen dat men zou zeggen
«liet is altijd zoo geweest." De verdere bepalin
gen zijn eenvoudig en duidelijk.
Zoo hebben wij de eer aan den Raad Ier over
weging aantebieden de hierbij gaande ontwei pen
van verordening tol belling en die op de invorde
ring van schoolgeld voor hel genot van onderwijs
aan de lloogere Burgerschool mot vijijarig.n
cursus en de Burgeravondschool te Amersfoort.
Burgemeester en Wolhouders van Amersfoort.
ER0RDEN1XG lol helling van Schoolgeld
voor hel genot van onderwijs aan de hoogere
burgerschool niet vijfjarigen cursus en aan de
burgeravondschool te Amersfoort.
De RAAD der gemeente AMERSFOORT,
Overwegende dat het wenschelijk is, met
intrekking van de verordening lol helling van
schoolgeld aan de hoogere burgerschool en de
burgeravondschool te Amersfoort van den 21.
Maart 1871 goedgekeurd hij koninklijk besluit
van den 3. Mei 1871, no. 16 nieuwe bepalin
gen daarvoor vasttestellen
Gezien arU 37 der wet van 2 Mei 1863 (Staats
blad no. 50)
Besluit,
Art, 1. Yooriederen leerling aan de hoogere
burgerschool met vijfjarigen cursus te Amersfoort
wordt ter gemoetkoming in do kosten der scho
len voor middelbaar onderwijs aldaar gevorderd
een schoolgeld van f 66 in het jaar.
Art. 2. Voor iederen leerling die slechts de
lessen in enkele vakken aan de hoogere burger
school bijwoontwordt daartoe gevorderd
voor elk vak
f 6 'sjaars indien eenmaal 's weeks.
>9 tweemaal
>12 driemaal
vier of meermalen 's weeks,
onderwijs in dat vak wordt gegeven.
Art. 3. Yooriederen leerling aan de burger
avondschool wordt daartoe gevorderd f2 per jaar.
Art. 4. De vermelde schoolgelden zijn ver
schuldigd door de ouders of voogden dor leer
lingen zoo die ouders ol'voogden niet in de ge
meente Amersfoort wonen, door de verzorgers
der leerlingen.