«et geheel haarloozen schedel. Ze moeten er
echter genoegen mede nemen dat op do blin
kende oppervlakten zwarte letters worden ge
schilderd die gezamenlijk een volzin uitmaken.
Dit opschrift behelst eene aanmoediging, om
alléén bij de firma Thurber en hij geene andere
honig te koopen. In één rij zullen Je twintig
hoeren door de straten moeten wandelen opdat
ieder voorbijganger de reclame in één oogopslag
kunne lezen.
Aan tien Gemeenteraad ran Amersfoort.
Nuvoorzoover ons ten minste bekend is er
nog geen uitzicht bestaat dat de nieuwe wet op
hot lager onderwijs zal worden ingevoerd, hebben
wij hel ons tot oen plicht gerekend niet langer
te dralen met do noodige voorstellen tot reor
ganisatie van het lager onderwijs in de gemeente
Amersfoort.
liet lager onderwijs voor de onverraogenden
is goed de twee armenscholen zijn ten minste
zóó dat wij op dal punt geene wijziging zouden
willen voorstellen. De school in de Koestraat moet
nog wel voorzien worden van betere kachels,
maar zulke behoeften zullen te gelegener lijd op
de gewone gemeente-begrooting gebracht wor
den het is geene zaak van ingrijpenden of te
kostbaren aard om daarover afzonderlijke voor
stellen te doen.
De tusschenschoolbesterad voor den burger
stand is mede goed ingerichtzoodat de Raad
ook voor die school geene nieuwighedeu van ons
behoeft te verwachten. Wij deelen namelijk niet
de opinie van tal van rekwestranten van vroegeren
tijd dat die school zou moeten vervormd worden
in eene school met hooger schoolgeldom dan
daarmede gepaard te doen gaan eene hervorming
van eene der armenscholen in eene niet-koste-
looze schoolwaar een kleiner schoolgeld zou
geheven worden. Wij willen het onderwijs be
vorderen vooral bij den minderen stand iemand
die niet betalen wil en van wien wij de zekerheid
niet hebben dat hij betalen kanzal van ons
vergunning krijgen om zijnen kinderen kosteloos
onderwijs te doen geven op eene der armen
scholen.
En dan is het onmogelijk eene der armenscho
len te missen. Er zijn toch op de beide scholen
ruim 500 leerlingen.
Hel schoolgeld op de tusschenschool is boven
dien niet hoog. Hel bedraagt slechts ft» 'sjaars
per kindmet vermindering als er meer uit één
gezin zijn. Voor iemand die wil en kan betalen is
10.50 'smaands voor degelijk onderwijs aan een
kind in perfect ingerichte localen niet te veeL
Het was thans de gelegenheid om onze denk
beelden te dien aanzien duidelijk aan den Raad
medetededen
Aan deze tusschenschool sluitwat den stand
betreftaan de openbare school voor gewoon
en meer uitgebreid lager onderwijs voor jongens
en meisjes. Ook de gegoede stand heeftwat het
onderwijs aangaatzijne eischen. Wij erkennen
het gaarne dal die school niet aan de behoorlijke
eischen voor dien stand voldoet Wanneer ze voor
jongens en meisjes moet ingericht blijven, dan
zijn de lucalen onvoldoendede leervakken te
weinighet hulppersoneel te gering.
In den tegenwoordigen tijd is het nielineer
gebruikelijk en door de ouders ook niet meer
gewenst hl. dal jongens en meisjes tot onbcpaal-
den leeftijd aan dezclide school onderwezen wor
den. Op zeer jeugdigen leeftijd zal dat bij niemand
bezwaar ontmoeten; wij stellen daartoe ongeveer
den negenjarigen leeftijd. Het komt ons wensche-
lijk voor dat na dien tijd de meisjes verder door
geschikte onderwijzeressen worden ontwikkeld
maar gesteld dal die meening niet gedeeld werd
dan kunnen onmogelijk alle jongens en meisjes
uil den gegoeden stand op die school geplaatst
worden dan zijn de localen niet groot genoeg
of Ie weinig in getaldan zijr. de leervakken te
beperkt en dan zou het hulppersoneel nog meer
moeten worden uitgebreid. De meisjes toch zou
den minstens ook moeten kunnen onderwezen
worden in Duilsch en Engelsch.
De bijzondere meisjesschool (hoewel volgens
ingewonnen berichten onder de leiding van eene
degelijke onderwijzeres en zonder godsdienst-
kleur) kan uit den aard der zaak in den tegen
woordigen tijd met de tegenwoordige eischen
niet beslaan. Wet is dan ook reeds voorgekomen
dat die onderwijzeres leerlingen heeft moeten
afwijzenomdat zijin geval van aanneming
meer hulppersoneel had moeten nernen. Die on
derwijzeres heeft zich dan ook tot den Raad
gewend orn subsidie, en bij dal adres wordt dat
feit erkend. Wij zeggen dus niet te veel, wanneer
wij beamen dat het onderwijs voor meisjes
dringend voorziening eischt.
En nu zijn wij na rijp beraad tot deze overtui
ging gekomenom namelijk de openbare school
inlcrichtcn voor jongens tot onbepaalden leeftijd
en voor rueinje tut negenjarigen leeftijd. Wanneer
dat plaats heeftdan zijn de schoollocalen alles
zins voldoende, en dan blijven die ook bij uit
breiding der bevolking voldoende.
Wij berekenen dan hel getal leerlingen op 80
of 00, terwijl er gemakkelijk 1-20 kunnen geplaatst
wordendan kunnen de leervakken ongeveer de
zelfde blijven, behalve dat voor de meisjes de
handwerken kunnen vervallen en dal wij liet
wenschelijk vinden dal ook eenige wiskunde aan
de jongens onderwezen wordt. Voor Duilsch en
Engelsch behoeft dan niet Ie worden gezorgd
omdat do jongens veelal de school zullen verlaten
op 12 of 10jarigen ouderdomom dan te gaan
naar het progyinnasium ol' de hoogere burger
school Voor hen is dus Kransch en eenige wis
kunde wenschelijk maar Duilsch en Engelsch
onnoodig. Enkele jongens zullen noch hooger
noch middelbaar onderwijs verlangen. Voor hen
staal de weg open om op de school te blijvenen
de leervakken van Duilsch en Engelsch uaulevul-
len als toehoorders op de hoogere burgerschool
of het progyinnasiumof wel door privaatlessen
waartoe wij den tegenwoordigen hoofdonderwij
zer in de avonduren de vrijheid zouden willen
laten die te geven in die vakken welke niet aan de
school worden onderwezenen zoo is er dan voor
de jongens tot eiken leeftijd en voor de meisjes
tot negenjarigen leeftij'd goed gezorgd.
In ons voorstel tot wijziging van de beide eerste
artikelen van het reglement voor die school ziet
de Raad hoe onze denkbeelden moeten of kunnen
geformuleerd worden. Wanneer deze school op
die wijze is ingerichtdan kan ook het hulpper
soneel op de vroegere sterkte worden terugge
bracht en achten wij één hoofdonderwijzer met
twee hulponderwijzers en eene hulponderwijzo-
reszoo noodig met eene kweekeling alleszins
voldoende. Zoo is dan ook reeds de begrooling
voor 1880 door ons ingericht.
Nu blijven nog de meisjes die den leeftijd van
0 jaren bereikt hebben. Ware de nieuwe wet op
het lager onderwijs reeds ingevoerdwij zouden
den Raad hebben voorgesteld eene openbare
school voor haar intcrichtcnmaar die is te
kostbaaren wij doen thans hel voorstel eene
gesubsidieerde in het leven te roepen. Wij ge-
looven dat eene subsidie van f 100U 's jaars vol
doende isen wij wenschen die jaarlijksche
subsidie zoodra mogelijk te verandeien in de ver
strekking van behoorlijke localen en woning, oin
daardoor gegronde klachten over onvoldoende
localiteil te voorkomen, en voor vervolg van tijd
wanneer daartoe redenen mochten ontstaande
vervorming van de gesubsidieerde in eene open
bare gemakkelijker te inaken. Wij berekenen dat
op die gesubsidieerde school zullen komen onge
veer 7U leerlingen en met het oog op dat getal
hebben wij gemeend hel bedrag der subsidie en
de voorwaarden aan de subsidie verbonden, te
moeten bepalen. Die voorwaarden vcrcischen
geene nadere toelichting. Ze rnaken de gesubsi
dieerde school feitelijk lot eene openbare, en
alleen zij hier nog vermeld dat de begrooling
voor 1880 ook op dit punt naar onze voorstellen
is ingerichtzoodat op die begrooling niet alleen
gevonden wordt eene som van 11000 subsidie
voor eene meisjesschoolmaar ook eene flinke
som is uitgetrokken voor een nieuw gebouw.
Ten slotte bobben wij dc eer bij de aanbieding
der voorstellen tol oprichting van eene gesub
sidieerde meisjesschool nog aan den Kaad medc
tedeelen datbij goedkeuring van onze voorstel
len, liet in onze bedoeling ligt de mogelijk
gegadigde hoofdonderwijzeressen opleroepe.n
opdat de Raad uil de sollicitanten eene keuze
zou kunnen doen. Van verschillende kanten na
melijk werd er door of van wege hoofdonderwij
zeressen aanzoek gedaan om hier eene meisjes
school opterichten indien slechts eene subsidie
verleend werdcn zoo zou het onbillijk zijn
thans aan het verzoek van Mejuffrouw Almerood
te voldoen. Wij wenschen haar echter niet uitte-
sluiten. Zij moet met de anderen op dezelfde wijze
dingenals zij dat verlangtom de subsidie te
bekomendie aan docr den Raad gestelde voor
waarden is gebonden. Wij nemen dus de vrijheid
aan den Raad in overweging te gevenaan de
rekwestrantc te kennen te gevendat zij in de
gelegenheid zal worden gesteld te dingen naar
eene bepaalde subsidieonder bepaalde voor
waarden te verleenen.
Zoo gclooven wij dat ook het lager onderwijs
voldoende in onze gemeente zal geregeld zijn
en bieden wij met vertrouwen den Raad onze
voorstellen aan tot wijziging der openbare school
(hoofdonderwijzer van der Nagel) en tot oprich
ting van eene gesubsidieerde school voor meisies.
Nadat de Raad op onze voorstellen zal hebben
beslistzullen waarschijnlijk de reglementen der
verschillende scholen nog cenigszins moeten
gewijzigd wordenmaar dit kan geleidelijk
plaats hebben.
Burgemeester cn Wethouders van Amersfoort
De Burgemeester,
De SecretarisVAN PERSIJN.
W. L. SCHELTUS.
Amersfoort den *10. Augustus 1870.
AMERSFOORT, 18 September 1870.
Met veel geno 'gen zal alhier worden verno
men datvolgens nevensslsiando adv aanst.
Ilingsdag 2'! Septembereene lonrieelvooi stel
ling in Amicilia wordt gegeven, waarin de
hoofdrollen in *1 uitmuntende stukkon worden
vervuld door den lieer Henri M o r r inn,
die zicli een welverdiende en populaire renoin-
mée als verdienstelijk acteur in diverre genres
te Amsterdam en elders heeft verworven.
Wij vestigen de aandacht van het publiek
op den goodkoopen extra-trein welke aanstaan
den Maandag naar 's (Iravenliagc zal loopen.
Op dien gedenkwaardige!) dag zullen de gun
stig bekende baluillons Grenadiers cn Jagers
feest vieren ter gelegenheid van hun 50-jarig
heslaan. Z. M. den Koning en II. M. de Koningin
zullen dit feest inet Hunne tegenwoordigheid
vereeren. Geen wonder dal alle krachten worden
ingespannen en buitengewone voorbereidselen
getroffen om alles naar wcnsch te doen slagen.
Des middags te 12 uren zal in dc Maliebaan
een groolo revue worden gehouden liefhebbers
van muziek kunnen zich vergasten aan dc heer
lijke toonen van Dunklcr's kapel en onder meer
zal des avonds een luisterrijk vuurwerk in de
onmiddellijke nabijheid van het Khijn-spoorwcg-
stalion den dag op waardige wijze besluiten.
Het is te verwachten dat het beperkt aantal
biljetten voor den goodkoopen extra-trein spoe
dig zal zijn verkocht.
Blijkens nevensst. adv. heelt de Hollandschc
IJzeren Spoorwegmaatschappij voor de ingeze
tenen en environsbewoners der aan den Oos
terspoorweg gelegen plaatsen een pleizierlrein
naar Amsterdam en Haarlem ingerigt, die aanst.
Donderdag 25 September heen en terug zal
loopen. Voor alle klassen bepaald, kunnen
alzoo verschillende standen van deze goedkoop»;
en vlugge reisgelegenheid gebruik maken naar
hoofdstad en lulpcnslad en het laat zich denken
dal hel getal reizigers daarvoor aanzienlijk zul zijn.
Van den goedkoopen extra-trein op Zondag jl.
van UtrechtAmersfoort enz. naar Zwolle en
Kampen maakten p. m. 250 reizigers gebruik.
Eerstdaags tal aan II. M. de Koningin wordea
aangeboden bet geschenk der ingezetenen van
Nederlandscb-Indié bestaande uit een prachligcn
collier van paarlen. De collier is gesloten in
een étui, waarop dc woorden «Insulinde aan
Koningin Emma" gegrift r.ijn.
De kunstschilder B uil Parijs bezocht dezer
dagen een vriend te Sccaux. Hij stond op het
balcon der tweede verdieping en boog zich om
een persoon te zien die voorbijging, te ver
vooroverzoodal bij naar beurden viel. Men
dacht dat hij door den val verpletterd zou zijn
en was dus niet weinig verwonderd toen bij
schijnbaar ongedeerd opstond cn het huis in
ging. Nu bemerkte hij echter dat de schok zijne
hersens bad aangedaanbij wilde zijn vriend
toeroepen maar kon zich diens naam niet
meer herimieren en hij bevond zich in dezelfde
verlegenheid tegenover andere personen. Ook de
□amen van onderscheidene voorweipen wist bij
niet meer. Dc ontboden geneesheer kon alleen
bet feit constateercnmaar geen verbetering
aanbrengen. Tot dusver houdt die geheugen-
loosbeid aan.
Hel schijnt dal de bende boosdoeners te
Parijs, die voor eenigen lijd de huizen binnen
sluipen en diefstal plegen thans niet meer voor
een moord terugdeinzenwant onder den Pont
Royal is in de Seine het lijk gevonden van een
twintigjarig meisje met een bal in den mond
wier armen cu beenen door touwen aan het
ligchaam waren vastgebonden.
Te Marseille heeft eene zes-en-twinligjarige
jonge dienstbode zich door kolendamp doen
stikken en de veertienjarige dochter van haren
meester op gelijke wijze doen sterven alleen
uit wraak omdat hij haar verboden had het kind
mede te nemen naar de Skating rink. Alvorens
dc dubbele misdaad te plegen bad zij op een
stuk papierdat uien op de tafel vond deze
woorden geschreven: «Uwe dochter zult ge niet
meer hebben ik neem haar mede naar een beter
leven."
Het Vaderland meldt
Behalve de efleclen-belasling zullen naar wij
vernemen door de Regering nog worden inge
trokken dc wetsontwerpen betreffende de belas
ting op goederen in de doodu hand de schal-
kistpromesscn de regeling eener vaste bijdrage
uit dc Indische middelen en den gcncralen staf.