V r ij d a g 15 Februarij 1884 M 3255. gagms Uitgever A. H. VAN CLEEFF te Amersfoort. Bit blad veruhljnt liaant/sf tm Vtndtrdayawmd. Abonnement per 3 maanden ƒ1. Franco per post 1.16. Advertenti'n 1—» regels 60 Cta.elk* regei «eer 10 Cta.frootn letter» naar plaatsruimte roor randen en andere extra iarigting geschiedt hoogere prijsberekening. Legale •Kciefle en euteigen. Adv. per regel li Cta. Reclame» per regel 25 Ct». Aft. uumturt 10 Cu. Bureau MUURHUIZEN hoek KortegrachtWijk B 60. llulpbaiik te Amersfoort, Tot het geven van gelden ter leen zal eene Commissie ail liet bestuur op MAANDAG, den 18. FKBRUAKI aanstaande 's namiddags van halftwee lot halpdhie, zitting houden in een der localen van het Raadhuis alwaar de belanghebbenden zich kunnen aanmelden ook voor het teruggeven van gelden. J. C. LE1NWEBEKSecretaris. LANDGENOOTEN De Maatschappij van Weldadigheid heeft een groot en schier onherstelbaar verlies geleden. N. N., de Edele onbekende weldoener der Maatschappijvan vvien zij in achttien jaren lijds in derden onderscheidene gillen de kapitale som van honderd zeventien duizend guldens niocnl ontvangenis niet meei De Vooiziuter-Commis.-arisdie gedurende al die jaren de lusochenpersoon wasdoor wien deze zoo hoogst belangrijke geldsommen lei beschikking van het Desluur de.' Maat schappij werden gesteld die hel steeds diep had betreurd in al die jaren zells niet aan zijne mede-Commissarissen te hebben mogen mede- deelen van wien die indenlajd vorstelijke giffen kwamenverheugt er zich bijzonder over dai hij thans eindelijk, ingevolge e..rsi zeer onlangs verkregen vergunningopenlijk zeggen mag wie de persoon was aan wien de Maatschappij zoo bijzonder groolo verplichling-n heelt. Het was Hark Koninklijke Hoogheid Me vrouw DE PRINCES MARIANNE DEK NEDER LANDEN de edele, op 29 Mei 1883ovetleden Vorstindie steeds in weldoen Haar grootste genot vond, wier heengaan door de lallooze door haar beweldadigden ten diepste wordt belreutd en die inzonderheid aan de Maat schappij van Weldadigheid, de groolsche stich ting aan welker hoold Haar gclielde en hoog vereerde broeder, Prins Frederik der Neder landen zoovele jaren stondeen zeer warm hart toedroeg. Hel schijnt wenschelijk en door den plicht der dankbaarheid geboden in korte woorden te herinneren bij welke gelegenheden die gillen door de Prinsesdie slechts als N. N. wilde zijn aangeduidwerden geschonken. In 1859 was de scheiding msschen de Bede- laarsgeslichten en de Vrije Koloniën te Frede- riksoord tot stand gekomen en de Maatschappij van Weldadigheid alleen met hel beheer over de laatste belast, daardoor leruggtkeerd lol haar oorspronkelijk karakter van particuliere liefda digheidsinstelling lot voorkoming van armoede. Als zoodanig had zij, «ls zoo menige andere instelling van min ol meer gelijken aard drin gend behoefte aan den steun der natie. Die steun bleet wel niet uit, maar was on voldoende. De in 1859, na de hervorming der Maat schappij opgetreden Commissarissendie eene zeer zwaie laak te vervullen hadden en over slechts onvoldoende middelen konden beschik ken, zagen zich dan ook in 1863 genoopt voor te stellenuit de Koloniën üer Maatschappij alle personen te verwijderendie onbekwaam voor den arbeid werden bevonden. De in 1863 gehouden Algemeene Vergadering van de afgevaardigden der aldeelingen van de Maa.schappij van Weldadigheid oordeelde echter, dal door die verwijdering hel beginsel der uit oefening van weldadigheiddat hel wezen der Maatschappij uitmaaktzou worden vernietigd. De Commissarissen bleven hunne overtuiging getrouw en traden af; anderen, waaronder de tegenwoordige Voorzitterwerden in Maart 1864 in hunne plaats gekozen. Deze namen dal beginsel vau weldadigheid in ijverige beschermingmuur keurden op hel voetspoor hunner voorgangerseene verschik king van de vestiging der Vrijboeren en Kolo nisten en hel bouwen van zes groole boerde tijen met loebehoorennoodzakelijk. Daartoe werd eene aanzienlijke somme gelds gevorderd en voorgesteld, deze, door hel vragen FEU ILL ETON. Wie van de twee is te verkiezen Eene schels voor den tegenwoordigen tijd 15) door S «Kom, kom, bedaar mijn lievelingesuste hij, «wees..." Daar werd de deur geopend en de oude dokter verscheen op den drempel. Toen lnj hen op de canapé bemerktemeende hijdut Florence haren echtgenoot alles mede gedeeld had. Hij reikte Armand zijne hand, lei wijl hij hartelijk dcarbij voegde «Ja, vriend, 'lis eene ...vare üeproeving maar gij moet in Godswil berusten. Uw üef vrouwtje «Maar wat bedoelt gij mei die woorden, dokter, ik begrijp u niet! Wat is er toch ge beurd Uwe tranen uwe zuchten ha nu is hel mij niet langer raadselachtig. Is mijn kind ziek en vragend keek hij nu eens den artsdan weer zijne vrouw aan die hel stil zwijgen bewaarden. «Is hij misschien dood..." O, GoJ... ja..." en de nauwelijks herstelde zonk met een flauwen kreet achterover. Door de vereenigde zorgen van den waardieen grijsaard en Florence kwam hij weldra tot be wustzijn. 'I'oen zij hem alles verteld hadden blonken er wel is waar nog tranen in zijne oogen maar toch klonk er hoop en vertrouwen in zijne slemtoen hij lol Florence sprak van renlelooze voorschotten en voor hel ont brekende, door geldleening mei verband der goe- I deren van de Maatschappij le verkrijgen. De tegenwoordige Voorzitter kon al dadelijk aan zijr.c ambtgenoolen de blijde mededeeling doendat N. N. onder zekere voorwaardenj waarvan de voornaamste wasdal de Maat- schappij als instelling van weldadigheid in sland j zou blijven dus geen gezin uit de Koloniën zou worden verwijderd, eene som van f 25,000.j ten geschenke aanbood. Ou aanzienlijk bedrag werd, ingevolge de bedoelingen van den milden geverbesteed voor den bouw der in de Koloniën op le richleo boerdei ijen. Van dal tijdstip kon aan een veel rationeeler wijze van expluiieeren van de gronden der Maat schappij gedacht worden. Hoewel hei in goeden staal brengen van zes boerderijen, ieder met ruim 50 hectaren bouw- en weiland zeer kost baar wasondervond hel Bestuur der Maat schappij veelzijdigen steun. In de eerste plaats bleef Princes Marianne maar steeds onder de volstrekte voorwaarde van niei ander dan als N. N. te worden aangeduid op de meest milde wijze hulp verleenendoor een drietal gillen tot een gezamenlijk bedrag van f 20,000.en door van 1873 ai jaarlijks f 8000.te storten lot delging van de annuiteil aan de ftotlerdarosche Hypotheekbank. Op hel einde van 1882 werd die zoo welkome van vorstelijke milddadigheid getuigende giltvoor de laat-le maal ontvangen. Het is echter niet alleen deze steun die aan de Maatschappij van Weldadigheid is ontvallen. Princes Marianne der Nederlanden stond gedtuende vele jaren op de lijst onzer vaste contribuanten voor eene jaarhjksche gilt van J f 400 de belangrijkste na die van Z. M. onzen geëei biedigden Koning wiens jaarlijksche gilt van f 500.steeds met dankbaarheid door ons wordt ontvangen. Door Haar overlijden is ons die contributie ontvallen. Een onbekende uil de hoofdstad schonk ons eenige jaren achtereen gezamenlijk een bedrag van f 22,000.Mei hel jaar 1882 hield ook die door ons zoo hoog gewaardeerde bron op le vloeien. Bovendien zijn de middelen der Maatschappij aanzienlijk geslonkendoor gestadigen achter uitgang van hel ledenla1. IJr was een tijd dat er 24,000 personen warendie jaarlijks de contributie van f 2.60 of meer betaalden, en nu is dit cijler tol weinig meer dan 4000 gedaald. Deze achteruitgang, die inderdaad beschamend voor Nederland mag worden genoemdstelt eene vermindering van vaste inkomsten voor van f 52,000.— jaailijks. Hier tegenover staal, dat de uitgaven voor onderstand van gezinnen voortdurend stijgende zijn. Vóór 1870, toen onder de vorige armen wet hel domicilie van onderstand nog bestond, kwamen de kosten van onderstand van vele der in de Koloniën gevestigde gezinnen hooldzakelijk ten laste der gemeentebesturenterwijl zij nu geheel voor rekening zijn der aldeelingsbesturen der Maatschappij van Weldadigheid. Onder die omstandigheden is het duidelijk dal, niettegenstaande de aanzienlijke en vrucht dragende verbeteringen in den éconnmischen toestand der Maatschappijhet niet doenlijk is oin zonder krachligen steun aan de moeilijk heden het hoold le bieden. Er is op dit oogenblik dringend gebrek aan gereed geld. Vanwaar dal vei kregen? Vanw-aar anders dan van de weldadigheid onzer land- genooten In het vertrouwen daaropwerden deze Koloniën gesticht en tol nu toe is dit vertrou wen nog niet beschaamd. Vraagt iemand van waar het toch komt dat de Maaischappij van Weldadigheid voortdurend behoefte heelt aan ondersteuninghij beseffe toch dal deze wordt vereischl door den aard der koloniale bevolkingdie voor hel zeer groole meerendeel uii de steden afkomstig en aan veldarbeid ongewoon, goeddeels met pio- ductieven arbeid niel voldoende verdienen kan em in hare beheelien le voorzien. Kegel is dal waar maar eenigszins mogelijk door werkver schaffing in het ontbrekende wordt voorzien. En nu is hel juist voo de Maatschappij de groole moeieiijkheid zondanig werk le ver schaffen, waarop geen verbs wordt geleden. In dal verlieseigen aan schier elke phibnlro- pische instelling van dien aard behoort door de publieke liefdadigheid le worden voorzien. Vraagt iemand, ol die Koloniën der Maat schappij van Weldadigheid voortdurende on dersleuning waardig zijnhij onderzoeke en ooröeele zeil en hezoeke daartoe hel grondge bied van Frederiksoord. 11 ij zal daar uitge strekte met zorg bebouwdeuitmuntende vruchten voortbrengende akkers, wel aangelegde «Kindlief, God heeft gegeven en God heelt genomen. Misgun onzen kleinen lieveling zijne rusl niel! Laten wij vroolijk en welgemoed in de toekomst dikken «En hopen viel de dokter hem in de rede, «dat 'l gejuich van levenslusUge kinderen nog dikwijls in dal huis gehoord zal worden." Vriendelijk wordt de lezer verzocht om zich met zijne gedachten zes weken later te ver plaatsen. 'lis een warme zomerdag geweest, waarop een zoeten avond volgde. In Ue tuin kamer van de ruime woning van Annand waren op dien avond vier personen bijeennaraeiijk de heer des huizes cn zijne vrouw en Karei van YValberg met Keetje. Beide vriendin zagen er weer gezond eu opgeruimd jithoewel Armands gebat nu en dan verduisterd werdals hij hoerdehoe Keetje eenige guitenstreken ver telde van haar kind. Florence zal voor het theeblad en nam bevallig de plichten eener gastvrouw waar, die al hst mogelijke doet om het haren gasten aangenaam le maken. Langzamerhand werd hel donker, 't Gesprek was levendiger geworden, dat v.il zeggen lus- schen de heide heeren i-n Florencewanl Keetje hield zich met zenuwachtigen ijver bezjg met hel breien «op 't gevoelvan em paai kinder kousjes, aan w Ik werk zij geheel hare aan dacht scheen le wijden. «Hoor eens, Florence," zeide zij eindelijk opstaande, «daar schiet mij eensklaps te binnen dat ik hierover bij Jansens eene boodschap le

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1884 | | pagina 1