Maandas" 8
November 1886.
Ja den stag bij lalplaqael.
m 5551.
Uiigevor
A. H. VAN CLBEFF
te Amersfoort.
Dit lilad rerncliijiit Mann
poit/1.16. Advertentie
plaatsruimte »oor randeu
ofliciePlr ou onteigen Ad*.
ray en llnndrrtlajmirtilag I
1 —0 regels fill Cts ell
an andere eitra iiirigr.ing
|>er regel IB Cti. Kceliimi
lement per 3 miwiiden f 1,-Kranen pri
gel meer 1(1 Cu. pronte letters lji;mi
tliiedt Innigere prijsberekening. Legale
regel 25 CU. Aft. nnmmart III Cti.
Bureau
WUUII HUIZEN
hook KortoeraetitWijk B «0
Politieke Revue.
Rutland zal een eandidaat voor den Rul-
gaarschen troon voorstellen en de Bulgaren
zullen hem moeien kiezen
Kaulbars gevoelt zich sterk. Nog op 't laatste
oogenhlik. vóór de Sobranje bijeenkwam, is hij
ol is Rusland, wat op hetzelfde neerkomt, legen
de Uulguarsche regeering scherper dan ooit
opgetreden De duimschroeven werden aangezet.
Twee Russische oorlogschepen te Varna en twee
nieuwe nola'seene vol klachten over voorge
wende mishandelingen van Russische onderda
nen de tweede over de vrijlating van de ge
vangen olfirieren De houding tan het regent
schap bewijst «.al hetprolesleerende legen
de overmachtdaarvoor h» /.wijkt Aan den eenen
kant antwoordden de Bulgaarsche ministers
dat zij van mishandelingen niets weten en Kaulhars
die zal hebben te bewijzen aan den anderen
kant verzond Radoslawol eene circulaire aan
(Ie prefecten, waarin hun op hel hart wordt
gedrukt oin vooral de leeigevoeligheid der Russen
en hunne partijgangers te ontzien. Kn wat de
gevangen oilicieren betreft zij zijn in vrijheid.
Waarschijnlijk zullen zij van de vrijheid gebruik
makenom dienst te nemen in het Russische
legerwaar hoogverraad legen den czaar eene
zware misdaad maar dezcllde misdaad tegenover
Alexander van Kallenberg eene verdienste en
eene aanbeveling i<
Misschien volgt als laatste bedrijf van het
drama ook nog de bezetting van Bulgarije, ol
ten minste van een paar vaste punten van
Varna uit Dal ook zal Kuiopa rustig aanzien,
niet goedkeurend maar omdat bel niet andei's
kan. Kn dan zal Rusland zijn doel bereikt
hebben, de Czaar weer rustig slapen zoo hij
dil ooit doet - en een volk. dat begon zich
viij te gevoelen, opnieuw en voor jaren ge
boeid zijn.
liet samenwerken van den Turk met zijn ge-
vreesden «uTelijken vijand i> voorzeker een der
belangvvekkeml-te elementen van dezen aan
merkwaardigheden ovrrrijken slaat van zaken.
Men zoekt le vergeef» in deze Turksche politiek
ecu trek van grootheid, van scherpziende be-
lekeiiing. Maar het schouwspel, dal de sultan
den czaar zijn zwakken arm leent voor het
KKi'll.t iru\
Het is een klein huisje in het dorp Malpla-
quet, tusschen Mons en Maubeuge. dicht bij de
Fransche gtens gelegen, liet kamertje, waarin
ik vertoef, is uiterst zindelijk en onderscheidt
zich door cenige in 't oog valb-nd mooie meu
bels. De witharige oude. die voor mij zit. heelt
ze gemaakt, want hij is meubelmaker. Ik ont
moeite hem in de dorpsherberg, waar ik was
heengewandeld. oin hel slagveld te bezoeken,
waarop prins Kugenius en hertog Marlborough
legen de maarschalken Villars en Bouftlers den
11 September 1709 met succes hadden gevoch
ten. De oude had mij beloofd eene nauwelijks
bekende episode van den slag te vertellen, en
nu zaten wij tegenover elkander, dronken een
glas wijn. rookten de door mij geleverde goede
Brussclsche sigaren, en de oude vertelde. Wat
ik op deze wijze in dit uur van den wakkeren
man vernam, achtte ik merkwaardig genoeg,
om het mijnen lezers mede te deelen. vooral
ook, omdat het eene ware geschiedenis is. Ik
wil trarhten. haar zoo getrouw mogelijk met
de eigen woorden van den ouden wakkeren
bewoner von Malplaquet weer te geven.
Ten tijde van den slag bij Malplaquet leefde
op haar slot bij Valenciennes de gravin Le
Danois. Zij was zeer rijk en van een oud
adclijk geslacht, had slechts een zoon, dien zij
boven alles liel had, en die destijds ongeveer
twintig jaar oud was. Toen gebeurde het, dat
slechten van een bolwerk legen het pan-davisme
is toch niet zoo onverklaarbaar als het op het
eerste aanschouwen schijnt Beiden de czaar
en de sultan, hadden inet de Bulgaren en vorst
Alexander een appeltje te schillen, heiden ge
voelden zieh onaangenaam aangedaan duor de
September-revolulie van Philippnpcl. Zoo
kwamen de czaar en de sultan tot elkander in
den wensch om de weerspannige Bulgaren te
beteugelen. Deze helihen|(ian ook dehoopopge
geven om don czaar te verzoenen en daarom
hel plan laten varen orn eene deputatie naar
Petersburg te zenden Daarentegen wenden zij
zich mei een laatslcn noodkreet tot Ruropa.
De minister Xatsjevic heeft nam-lijk eene nota
aan de mogendheden gezonden waarin hij de
overtuiging der Bulgaarsche regeering uitdal
de komst van Russische oorlogschepen te Varna
naar het heet orn het Russische consuliaat
aldaar te beschermen het begin eener for-
meele occupatie is. Hol antwoord der mogend-
heden zal van beslissenden invloed zijn op de
verdere houding der Bulgaarsche regeering
Dezer dagen zijn le Parijs weder twee hos
pitalen «verwereldlijkt', d w. z de geestelijke
pleegzusters hebben voor wereldlijke plaats ge
maakt. liet Journal des Débats, in herinnering
hrengenle. hoe niet lang geleden de over grootte
meerderheid der Parijsehe geneesheeren een
protest heeft openhaar gemaakt tegen deze maat
regelen srhrijll
«Ieder weet dat eene wereldlijke verpleegster
veel duurder is dan eene congreganistische en
niet dezelfde diensten bewijzen kan. De gods
dienstige orden bezitt-n voor het verzorgen van
zieken een personeelhoedanig het nagenoeg
i onmogelijk is elders te vinden. Maar noch de
I Parijsehe gemeenteraad noch het bestuur van
i den openharen onderstand laten zich aan derge
lijke alledaagsrhe bedenkingen gelegen zijnVoor
hAn maakt het weinig uitot de in de hospi
talen opgenomen ongelukkigen met meer of
minder toewijding worden verpleegd Hun gaat
alleen dit ter hartedat het beginsel der we
reldlijkheid over de gelieele linie zegeviert. Laat
de zieken vergaan liever dan een beginsel
is hunne leus Dat men ten stadhuize zoo denkt
verwondert ons niet, maar droevig is hetdat
de regeering in dit opzicht den gemeenteraad
de koning van Frankrijk. Lodewijk XIV, zich 1
in de uiterste verlegenheid bevond; zijne vij
anden. de verbonden Engelschen, Hollanders
en Keizerlijken, hadden onder hunne veldheeren, j
prins Kugenius en hertog Marlborough, zijne
legers verslagen en zijne vestingen ingenomen, j
Hel was in hel jaar 1708. Het leger verkeerde I
in een treurigen toestand, moedeloos en zonder
aanvoerder, op wien het vertrouwen kon, en
de schatkist was ledig. De koning zond zijn
zilveren kostbaarheden naar de munt. en de
prinsen en hertogen, de graven en baronnen
de geheele adel deed hetzelfde; hij riep
zijne Franschen. burgerij en adel te wapen,
om liet bedreigde koninkrijk te verdedigen en
te redden en zij kwamen. Burgers en boeren
verlieten werkplaats, winkel en ploeg en werden
soldalen, en van de burchten kwamen jonge
en oude ridders, om den koning hunnen degen
aan te bieden. Er was met eenmaal weer geld
genoeg voorhanden en ook een groot leger
van meer dan honderdduizend man. waarover
de beste veldheer des konings. maarschalk Vil
lars, het bevel voerde. Ook de jonge graaf
Le Danois moest zich uit de armen zijner
moeder scheuren en zijn schoon slot «Raimes"
bij Valenciennes verlaten, om te velde te trek
ken. De arme gravin meende te stervende
scheiding van het liefste, wat zij op aarde he-
zat. verscheurde het moederhart. Maar zij
moest zich in het onvermijdelijke schikken, en
door hare heete tranen en niet minder warme
gelukwcnschcn begeleid, ging de jonge graaf
heen. In hel begin behoefde de moeder niet
voor haar kind te vreezen, want Villars betrok
met zijn leger een groot versterkt kamp bij dc
naar de oogen ziel en ongetwijfeld haar* on
danks maar dan toch met onvermoeide ge
dweeheidmaal regelen neemt, over welker
beleekenis zij zieh volstrekt geene hersenschim
men maken kan."
Met harielijke instemming nemen wij het
hoven»! over uil hei «Journal des Débats
een der degelijkste Fransche bladen Twelk
wij reedssedert bijna eene halve eeuwtal
van jaren geregeld lazen en veelal door zijne
oordeelkundige adviezen zeer gewaardeerd werd
en wordt.
Hel gevoelen van dat blad omtrent pleegzus
ters is niet enkel van waarde voor Parijs en
Frankrijk maar mede voor Nederland en andere
landen alwaar, bij zooveleren onze ervaring,
i» gebleken dat de verpleging van geestelijke
pleegzusters of liefdezusters meerendeels boven
andere verpleging uitmunt.
De leiders der republikeinsche partij in Frank
rijk hebben besloten het Kabinet de Freycinet
minstens lot het einde der tegenwoordige zit
ting le steunen, zoodat, wanneer het tot een
crisis komt, deze eerst in Januari zou volgen.
Er schijnt dus nog meer te broeien in de
toekomsL
Hel legercomité der Fransche Kamer heelt
den algemeenen driejarigen dienstplicht aan
genomenmet de bepaling dat jongelieden na
een tweejarigen diensttijd en na voldoend exa
men vrijgesteld zullen kunnen worden.
De memorie van toelichting op de Duitsche
begrooting van marine doel zeer zakelijk uit
drukkelijk uitkomen de noodzakelijkheid bet
geial lorpedobooten te vermeerderen, en de ver
dediging van de monding der groole stroomen
door middel van kleine oorlogschepen voor le
bereiden.
De bekende afgevaardigde Löwe-Calbedie
in de periode van 1848 49 in Duilschland nog
al enn rol vervulde hij was eerst lidlater
voorzitter van de Nationale vergadering is
op bijna 72-jarigen leeftijd overleden. Hij heelt
een recks van jaren in ballingschap doorge
bracht. Vroeger lid der Forlsehritts-partijbe
hoorde hij van 1874 tot geen enkele partij meer;
hij vormde van toenniet enkele andere leden,
een partij van independanlen.
stad Douai. Hier vertoefde graaf Le Danois,
die als officier tot het korps van »maiso» du
roi" toegetreden was, in de nabijheid van den
veldheer, en was voor elk gevaar beschermd.
Maar eindelijk veranderde dil. De gealliëenien
hadden zieh wel gehoed om den maarschalk in
zijne sterk verschanste stelling aan le vallen,
en belegerden daarom de vesting Tournay, die
zij ook veroverden. Dan legden zij zich voor
Mons, ontweken de liniën van Villars, en deze
moest hun nu tegemoet gaan en in een open
veldslag de krijgskans wagen. Nu eerst begon
de smart der arme gravin. Daar dc legers
door Valenciennes, voorbij haar slot, trokken,
verlangde zij haren zoon vóór den aanstaanden
slag. die een op leven en dood moest worden,
te zien, maar de jonge graaf voelde niet den
moed in zich voor een nieuw afscheid van
zijne moeder, en volgde met zijn korps een
anderen weg Hier voor Malplaquet verschanste
zich maarschalk Villars, om de bondgenooten
tot den aanval te dwingen. Deze draalden, zij
moesten hunne strijdkrachten eerst samentrek
ken. cn daardoor won de maarschalk tijd, om
zijne verschansingen zoo sterk en voor de
vijanden zoo gevaarlijk mogelijk uit te voeren.
Den 11 September iou het eindelijk tot den
slag komen Gedurende deze dagen had de
gravin onuitsprekelijk geleden, dag en nacht
weende zij om haren zoon, dien zij onher
roepelijk verloren waande. Geen oog sloot zij
gedurende deze nachten. Velen van hare be
dienden waren steeds le paard, om haar bericht
van den stand van het leger en den slag te
brengen. Op den beslissenden dag was zij in
zulk eene koortsachtige spanning, dat men voor