Maandag 19 September 1887.
M 3648.
Politieke Revue.
FEUILLETON.
4)'T BANKBILJET VAN HUIZEND 1.4RK.
AMEHSFQOQTSCHE COM.
UitgeverD.t bw .mchij.i F„Ito
A. H. VAN C L E P. F P f* /us M""*""1»"- >v* 8» on, .Ik. iio.^ w. 1
te Amersfoort pU.uru.mUi «.d.. „„d,,, i.ripi., M, hMJ„, Irl],b,„t,„u, BUURHUIZEN
.«...a. onteigen, u,. p.. „„1 tt cu. tmk™ p., reg.i 25 cu. - a/, to cu hoek KortegraohtWiiiE B 60.
Let Duilschland door zijn houding in de Bul
gaarsche verwarring niet te weinig op de be
langen van zijn bondgenoot. Oostenrijk-llongarije?
liet gerucht dal Bismarck zich bereid had
verklaard de zending van Ernroth te onder
steunen had in de Ooslenrijksche bladen reeds
menigen schimpscheut doen geven op den Duit-
schen Rijkskanselier en doen vragen welk doei
zulk een bondgenoot voor Oosteniijk-llongarije
opleverde
De gisting in Bulgarije duurt voort en is
blijkbaar na de opheliing van den slaat van be
leg nog toegenomen Wanneer voisl Ferdinand
al die lielelijkheden aan zijn adres heelt gelezen,
welke de bladen die weder mogen verschijnen
debiteerenzal hij waarschijnlijk wel wal be
komen zijn van zijn illusie aangaande het edele
Bulgaarsche volk.
Een verslaggever der Agence liavas, welk
agentschap den Bulgaren weinig gunstig is ge
zind heelt met den vorst van Bulgarije een on
derhoud gehad. Geheimen heell de vorst hem
niet medegedeeld Hij verzekerde, dat hij zich
niet door eerzucht beheerschendat hij niet
onder Oosli-nrijkschen invloed stond, dal Rusland
er niet meer aan kon denken van Bulgarije eene
Russische provincie te maken, want dal geen Bu
gaar het zou dulden. Verder beklaagde hij zich
over Ruslands houding en zeide ten slotte
«Mijn plicht is duidelijk; ik wacht al"
Men schrijft aan de Köln. Zeil.
Ferdinand van Coburg heeft driemaal eens
in eenen aan een vriend gerichten brief en in
twee conferenties met de berichtgevers der Agence
Ilavas en van den Standard de verklaring af
gelegd dat hijwat ook gebeuren mogeop zijnen
post zal blijven. In eenige particuliere brieven
moet hij zich nog beslister uitgelaten hebben en
het schijnt mijdat daardoor het Russische plan
met generaal Ernroth nog minder toekomst heelt
dan het bovendien reeds had. Want zooals de
zaken nu slaan en nu Turkije onder geene om
standigheden zich met eene gewapende tusschen-
komst wil inlatenen Rusland haar om ver
schillende redenen vermijdt, heeft de zending van
Toen de heeren vroeg in den morgen een haas
tig ontbijt gebruikten stelde Dreiholz hun zijnen
zoon voor. Gerhofer zag het duidelijkdat de
jonge man op hem wilde toegaan en dat zijn
vader hem terughield. De heer Dreiholz stapte
mede in het rijtuig dat hen naar het jachtgebied
bracht. Hij zal tegenover Gerhofer en zag dezen
met ernstige, vragende oogen aan rnaarhij sprak
geen woord De kassier echter staarde doodsbleek
naar het landschap.
Eindelijk stond hij op den hem aangewezen
post, de eenig verlatene, wanhopige onder
lachende gezichten. De honden blaften, de
drijvers juichten, de schoten knalden. Het op-
geschrikte wild liep in doodsangst door de ge-
cderenslechts Gerhofer's geweer behoefde
het niet te vrcezen heden was hij zelf een
nagezet wild. Zijn vrouw, zijn kind traden
hem voor de oogen, die hij niet weder in de
armen sluiten zoudehij stelde zich voor, hoe
nu binnen weinige oogenblikken een schrik
door dc rijen der schutters zou gaan. hoe de
jachtgezellen zich om hem zouden heendringen,
als een breede stroom bloed uit zijn hart zou
vloeien.
Was er dan werkelijk geen andere uitweg
meert Als hij den principaal züne schuld be
kende om medelijden smeekte Of als hij den
ouden man daar ginds die zijne daad kende
en zoo rustig tegen den beuk leundeeen kogel
in het hart joeg? Wie zou in de algcmeene
verwarring hem de opzettelijke daad bewijzen
Ernroth vooreerst ten doel terzijdestelling van
den Coburgerblijft deze dan mislukt de ge-
heele zending. De Bulgaren zijn dan ook van
meening dat hen van buiten voorloopig geen
ernstig gevaar bedreigt, want een ol meer op
standen gelooft men gemakkelijk meester te
kunnen worden.
Het Hongaarsche bladde Pester Lloyd ziel
in Rusland ol liever in Ruslands builenlandsche
politiekden geineenschappelijken vijand van
de rustde welvaart en de beschaving in alle
Europcesche landenen het zou het oogenblik
zegenen, waarop eene vaste uitdrukking van
Europa's wil den rustverstoorder tot machte
loosheid veroordeelde het spreekt van de ruwe,
lageen teugelooze hartstochten van het Rus
sische volkvan den onbegrensden eigenwaan
en de schaamtelooze rechtsverachting der Rus
sische regeering, en hel eindigt met de ver
klaring, dat op Europa thans in de allereerste
plaats de plicht rust, om de vrijheid van Bul
garije te beschermenen aan Rusland in de
Bulgaarsche quaestieonder geenerlei voor
wendsel, eenige concessie hoe gering ook te doen
Dit jaar is er geen bijzondere militaire zending
naar de manoeuvres van het Duilsche leger welke
in de omstreken van Stettin plaats hebben afge
vaardigd. Het zijn de attachés mililaires bij de ge
zantschappen te Berlijn die den Duilschen gene-
ralen staf vergezellen.
De minister van oorlog zal 21 September een
groot officieel diner geven waaraan door al de
vreemde officieren die de manoeuvres van het
9e legerkorps volgendeelgenomen wordt.
De graaf van Parijs heeft een manifest uit
gevaardigd waarin hij den monarchisten hunne
gedragslijn voorschrijft. Hij gelooft dal hel al
gemeen stemrecht op wettige wijze tot de mo
narchie kan terugvoeren. Die monarchie zal
naar hij verder verklaartop vrijzinnige grond
slagen gevesiigd zijnzij zal waken voor het
werkelijk herstel van het parlementaire stelsel
zij zal op vredelievende wijze aan Frankrijk den
stand teruggeven, welke het in Europa toekomt;
zij zal met de mogendheden kunnen onder
handelen, gelijktijdige verlichting brengen in
Of indien hij vluchtte naar de stad, naar het
kantoor, de kas opende, wat daar in was, mee
nam, en over de zee in de wijde wereld vluchtte?
Zoo stond hij met neergeslagen oogen en in
wanhopige spanning vlogen de phantasiën voorbij
zijnen geest. Toen hij nu plotseling opzag,
viel al het booze, dat zijn demon hem had
ingefluisterd, weer van hem af. NeenHij was
niet tot een misdadiger geborenEen kloof,
die hij niet kon overspringen, lag tusscben de
sombere gedachten en de booze daad. Maar
zoover was het iiu met hem gekomen, dat hij,
anders een braaf, goed mensch, de vreeselijkste
mi-daden kon uitdenken Tot zulk een afgrond
had hem de eerste schuld gebrachtEene
rilling beving hem liever doodJa, het
oogenblik was gekomenDe jacht spoedde
ten einde. Het moest zijn
Nog eenmaal wierp hij een blik naar den
blauwen hemel, met een laalsten smartelijken
zucht dacht hij aan de arme, verlatene vrouw;
dan hief de doodsbleeke man het geweer op
en richtte het op zijn eigen borst.
Maar een kreet uit eene menschelijke borst
weerklonk dicht bij zijn oor, een zware hand
legde zich op zijn armhij viel verward neer.
zijne vingers drukten onwillekeurig op den haan,
maar het schot miste zijn doel en raakte slechts
zijnen schouder in plaats van zijn hart te tref
fen Met starende oogen zag hij op en ont
waarde het gezicht van den ouden Dreiholz,
die zich a. elnemend tot hem neerboog. Dan
viel hii in ne diepe bewusteloosheid.
Dreiholz d geaurende de jacht Gerhofer
niet uit het g verloren. Het opgewondene
voorkomen, de >edsb!eekheid van den kassier
de militaire lasten welke Europa {drukkenen
den vrede op kerkelijk en maatschappelijk ge
bied herstellen. Dat is een mooi programma
Maar de Franschen zullen er zich niet mede
laten vangen.
Het Hoog Gerechtshof van Illinois heeft beves
tigd het vonnis, uitgesproken legen deanarchisten
te Chicago. De voltrekking van hel vonnis is op
II November bepaald.
In de laatste helft der vorige week is te
Amsterdam het 20e Nederl taal-en letterkundig
congres gehouden waarbij een 500tal leden
aanwezig waren en hield Prof. Quack eene
kernachtige en schitterende openingsredebe
helzende o. a. het volgende
«Het begrip «moedertaal" is van wijderen om
vang dan dat van Vaderland. Het rnoet onze
leuze zijn den kring van die moedertaal uil te
breidenmet volle eerbiediging der staatsgrenzen.
Met het oog daarop kunnen wij zeggen dat onze
taal nog eene schoone toekomst heeft
«Ons taalgebied is zoo klein niet, al is he*
in Europa in omvang afgenomen, sedert inde
zeventiende eeuw onze regententegenover de
landpolitiek der Oranje'sde staatkunde der
zee de heerschappij van den Oceaanmet het
bezit der koloniën in het verschietdeden
zegevieren. Nieuw-Amsterdam heeft zich niet
kunnen staande houden tegen Nieuw-York
maar in Zuid-Afrika staan de kansen weder
schoon Wanneer in de Transvaal een groot
en vrij volk bloeiend zal levenwanneer daar
een dichter opstaat om de daden van dien
volksstam te bezingendan zal het ons dui
delijk wordenwat wij'waarlijk niet door
eigen werken en inspanning gewonnen hebben.
De macht der taal zal dan een triomf vieren."
Zoo ging de redenaar voort, en de vergade
ring volgde hem met stijgende belangstelling.
De spreker bepaalde de aanc'acht der ver
gadering bij de taal, en besprak op boeiende
wijze, wal de taal vermag, doch tevens wat
lij van ons eischt.
In de drie afdeelingenwaarin het congres
zich verdeelde werden belangrijk taalkundige
kwesliên besproken o. m. ook de Nederlandsche
in de laatste uren waren hem niet ontgaan-
Hij had de schuwe, wilde oogen gezien, waar
mede de ongelukkige om zich heen zag, toen
hij aanlegde. Een vermoeden, wat in dit ge
moed omging, had hem aan zijne zijde ge
dreven in het laatste, beslissende oogenblik.
Hij liet den bewuslelooze in de kleine jachthut
brengeneen onder de jachtgasten aanwezige
arts verbond de wonde en verklaarde deze voor
geheel ongevaarlijk. Zoo ging de jacht verder.
Toen de gewonde uit zijne bewusteloosheid
ontwaakte, was hij alleen met Dreiholz, en zijn
verschrikte blik viel op het kalme gezicht van
den ouden man.
«Waarom hebt gij mij niet laten sterven
riep hij wanhopig. «Is het voor u dan zulk
eene voldoening, mij der schande prijs te geven
Welnu dan roep het uil, opdat allen het
hooi enGerhofer is een diefIk zal nog wel
middelen vinden, om aan dit ellendig leven te
ontkomen
Maar de koele hand van den ouden man
legde zich vast op zijnen mond. en niet de
barsche. ruwe stem. die hij in de laatste dagen
en weken gehoord had. neen, eene zachte, diep
bewogen stem riep«O, zwijg, zwijg om
Gods wil
Dreiholz ping naar de deur, keek rond, of
ook iemand in de nabijheid was, dan trad hij
weer op Gerhofer toe, en zijn mond dicht bij
hel oor van den kassier brengend, fluisterde
hij«Hel bankbiljet van dui/end mark ligt mor
gen vroeg in uwen lessenaar, gij behoeft het
slechts in de kas te deponeeren, die dan, naar
ik hoop. in orde is. Of ontbreekt er meer?"
«Neen, neen!" riep Gei hofer, die zijne ooren